“Dëˈënyëmts ëj nˈity mët miitsëty”
“May tpayoˈoyäˈändë, ets ja ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën myëjwindëkëyaˈany.” (DAN. 12:4)
¿WIˈIX MˈATSOOJËMBITËT?
¿Wiˈix wyaˈkxy ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën” mä tyäˈädë tiempë?
¿Wiˈix të nyimayë pënaty të tˈaxäjëdë tëyˈäjtën?
¿Wiˈixtsoo të myëjwiin të kyajaajë ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën”?
1, 2. 1) ¿Wiˈix nnijäˈäwëm ko tyam yajpäätyë Jesus mëdë yˈëxpëjkpëty ets ko nanduˈun yajpäädäˈäny mä tiempë myiny kyëdaˈaky? 2) Extëm jyënaˈanyë Daniel 12:4, ¿wiˈixë nety wyimbëtsëmäˈäny ko yajxon yaˈëxpëkëdë Biiblyë?
OKWINMAY ko tam myajpatnë mä ja it lugäärë tsujpë. Jabom jabom mguxëënyë të jantsy oy mmäˈäy mboˈkxy ets jantsy oy mnayjawëty parë jatuˈugë xëë xyajnaxäˈäny. Kyaj xyjawë nitii pëjk adoˈonën, pes të nyäjxtäˈäy ja mˈyuu mbäˈäm. Jantsy tsuj yajxon mˈixy, mmëdoy, xyjawë tijaty, tsuj mdony mmatsy ets mxuˈkëp tijaty. Jantsy oy jantsy mëk mnayjawëty ets mjantsy tyukxondakypyë mduunk, mmëdäjtypy mayë mmëtnaymyaayëbë ets nitii xykyamëmay xykyamëdäjy. Tyäˈädë yëˈë ja kunuˈkxën diˈib mˈaxäjëyaampy mä Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën. Kristë Jesus, diˈib nReyˈäjtëm, yëˈë kyunuˈkxaambyë naxwinyëdë jäˈäy ets ttuknijawëyaˈany ja tëyˈäjtën diˈib tsoˈomp mä Jyobaa.
2 Mä tadë tiempë, Dios xypyudëkëyäˈänëm ko netyë jäˈäy nyaˈëxpëjkëm. Pes nuˈun kujkë tiempë nyaxy, yëˈë mëdë Jesus xëmë xypyudëjkëm mä nduˈunëmë tyäˈädë tuunk. Mä Jesus kyapatëkënëm tsäjpotm, ojts tˈanëëmë ja yˈëxpëjkpëty ko mëët yajpäädäˈäny (käjpxë Matewʉ 28:19, 20). Parë nmëbëjkëm ko jantsy duˈun, min nˈokˈijxëm diˈibë Daniel ojts tkujayë nyaa 2,500 jëmëjtëp. Daniel ojts tkujayë ti tunan jatanëp mä ja tiempë jyëjpkëxanë: “May tpayoˈoyäˈändë, ets ja ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën myëjwindëkëyaˈany” (Dan. 12:4). Ko mä tyäˈädë bersikulo jyënaˈany “tpayoˈoyäˈändë”, mä ayuk ebreo yëˈë yˈandijpy ko ti nˈëxpëjkëm yajxon. Pyäädandëbë nety mëjwiin kajaa kunuˈkxën pënaty yajxon pyayoˈoytyëp, pes yˈixyˈatandëbë nety yajxon ja tëyˈäjtënë diˈib yajpatp mä Diosë yˈAyuk. Nan ojts yajnaskäjpxë ko mayë jäˈäy tnijawëyaˈany, ko jyaˈˈatäˈäny mëjwiin kajaa tyäˈädë ëxpëjkën ets ko wäˈkxäämp extëm mbäät oypyënëty tnijawë. Min nˈokˈijxëm wiˈix të yˈadëy, ets yëˈë yajkëktëkëyaambyë mëbëjkën ko Jesus yajpatp mëdë yˈëxpëjkpëty ets ko Jyobaa mbäät ttuny tijaty të twandaˈaky.
YAJNIJAWË JA “ËXPËJKËN DIˈIB JANTSY TËYˈÄJTËN”
3. Ko ja apostëlëtëjk ojts yˈoˈktääynyëdë, ¿ti tuun jäjtë mët ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën”?
3 Ko ja apostëlëtëjk ojts yˈoˈktääynyëdë, ta ojts myëjwindëkë “wiinkpë ëxpëjkën diˈibë kyaj tyëyˈäjtënëty” ets ojts kyajaajë extëmë jëën (Apos. 20:28-30; 2 Tes. 2:1-3). Nuˈun nyajxy kanäk mëgoˈpx jëmëjt, kyaj pën tmëdäjty ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën”, ets ni yëˈë jäˈäy diˈib jënandëp ko tpanëjkxtë Kristë. Pënaty nyiwintsënˈäjttë relijyonk ojts jyajënäˈändë ko myëbëjktëbë Biiblyë, per yëˈë tyukniˈˈijxëdë jäˈäy “ja ëxpëjkën diˈibë miimp mä ja kaˈoybyë”, diˈib axëëk yajwëˈëmbyë Dios (1 Tim. 4:1). Duˈunë jäˈäy dyaˈijttë kubiˈits kuˈook mä Diosë yˈAyuk. Ojts kanäk pëky tyukniˈˈixëdë diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty, extëm ko Dios yëˈë tuˈugë Trinidad, ko nmëdäjtëm tuˈugë anmë diˈib kyaj yˈooky ets ko nääk nyëjkxtë mä ayoodakn.
4. ¿Wiˈix tuk grupë Dios mëduumbë ojts tpayoˈoytsyondäˈäktë ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën”?
4 Ko nety tyëgoyˈaty naa 40 jëmëjt parë tsyondäˈägët mä ja “xëë tiempo [...] kyëxaan tyëgoyaanëjëny”, ta tuk grupë Dios mëduumbëty diˈib Pensilvania (Estados Unidos) ojts tyuˈukmuktë parë tˈëxpëkäˈändë yajxonë Biiblyë ets tpäädäˈändë ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën” (2 Tim. 3:1, Nuevo Testamento de Mazatlán). Ja ojts nyayxyëëmoˈoyëdë diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë, yëˈëjëty kyaj nety dyuˈunˈattë extëm ja jäˈäyëty diˈib “ëxpekyëty es wijyjyaˈayëty” diˈibë Jyobaa tyukwinguyuˈts ja ëxpëjkën extëmë Jesus jyënany (Mat. 11:25). Tyäˈädë jäˈäyëty yëˈë diˈib yujy tudaˈagyëty ets diˈib tyunandëp ti Dios tsyejpy. Ojts tkäjpxtë ets tnimaytyaktë Biiblyë yajxon ets këkpäät tpawinmääytyë. Nan ojts tˈijxkijpxyëdë kanäägë bersikulo diˈib yajpatp mä Biiblyë ets diˈib yajwëˈëmdë jääybyety näägë jäˈäy diˈib nanduˈun pyayoˈoytyë ja tëyˈäjtën. Ta ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë tjaygyujkëdë wanaty wanaty ja tëyˈäjtënë diˈibë nety kanäk siiglë të yˈity yuˈutsy.
5. ¿Tiko ojts dyajpëtsëmdë kanäägë trataadë diˈib xyëˈäjt The Old Theology (Extëm tëëyëbë Dios yajmëbëky)?
5 Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë jyantsy tyukxondaktë ko tnijäˈäwëdë kanäk pëkyë tëyˈäjtën, per kyaj ojts mëj këjxm nyayjawëdë, pesë tyäˈädë tëyˈäjtënë tapyëmë nety myiny mä Biiblyë. Pääty kyaj tˈanmääytyë jäˈäy ko jemy tijaty yˈëxpëjkpattëp (1 Kor. 8:1). Ojts dyajpëtsëmdë kanäägë trataadë diˈib xyëˈäjt The Old Theology (Extëm tëëyëbë Dios yajmëbëky) parë tpudëjkëdë wiink jäˈäy ets tnijawëdët ja tëyˈäjtën diˈib yajpatp mä Biiblyë. Ja tim jawyiimbë trataadë, pyudëjkë jäˈäy parë tˈëxpëkëdë Biiblyë ets tjëjpkudijët “tukëˈëyë naxwinyëdë jäˈäyë kyostumbrë” ets tˈaxäjëdët ja tukniˈˈijxënë diˈibë Jesus yäjk mëdë yˈapostëlëty o “extëm tëëyëbë Dios yajmëbëky” (The Old Theology, numero 1, abril de 1889, pajina 32).
6, 7. 1) ¿Diˈibatyë tëyˈäjtënë të xytyukjaygyujkëmë Jyobaa? 2) ¿Diˈibë tëyˈäjtënë ojts myajnayjawëty agujk jotkujk ko xynyijäˈäwë?
6 Tam nyëjkxnë mëgoˈpx jëmëjt naxy, mä ogäˈänë Jyobaa tyestiigëty tnijawëdë mëjwiin kajaa tëyˈäjtën. * Ko nˈëxpëjkëmë tyäˈädë tëyˈäjtën kyaj jeˈeyë nnijäˈäwëm tijaty tuun jäjtë, nan xypyudëjkëm parë yˈoyëdë jukyˈäjtën, nyajpatëm agujk jotkujk ets nˈawijx njëjpˈijxëm tijaty wyandakypy. Tyäˈädë tëyˈäjtën nan yëˈë diˈib xypyudëjkëm parë nˈixyˈäjtëmë Jyobaa Dios diˈib xytsyojkëm ets nnijäˈäwëm tijaty tyuknibëjtakëp. Nan xytyuknijäˈäwëm ti tuunk nyikëjxmˈäjtypyë Jesus, tiko myiiny yä Naxwiiny ets tiko yˈoˈky, ets ti tyam tyuumpy. Tyäˈädë tëyˈäjtën nan xytyuknijäˈäwëm tiko Dios tnasˈixë axëkˈäjtën, tiko nˈoˈkëm, wiˈix mbäät nnuˈkxtakëm ets wiˈix mbäät nˈijtëm agujk jotkujk.
7 Tyam njaygyujkëm tijaty ojts yajnaskäjpxë diˈib ijt “yuˈutsy” kanäk mil jëmëjt ets yˈadëy mä tyäˈädë tiempë jyëjpkëxanë (Dan. 12:9). Kanäk pëky diˈib ojts yajnaskäjpxë, yajpääty mä Evangelios ets mä Diˈibʉ Jatanʉp. Jyobaa nan të xytyuknijäˈäwëm tijaty të tyuny të jyatyëty diˈib kyaj të nˈijxëm, extëmë ko Jesus tyëjkë Rey, ko tsip tyuunë tsäjpotm ets ko Satanás yaˈëxkejxy tsäjpotm ets yajkukajxnäjxy yä Naxwiiny (Diˈibʉ Jat. 12:7-12). Dios nan xytyukjaygyujkëm diˈib tyam nˈijxëm, extëm tiko jyaˈˈatyë tsip, päˈäm diˈib ninäjxp, tiko yˈamääytyaˈagyë jeˈxy pëky, nyaxyë mëk ujx, ets tiko jyaˈˈatyë axëkjäˈäy diˈib mas niˈigyë yajjaˈäjtypyë “ayoˈon” (2 Tim. 3:1-5; Luk. 21:10, 11).
8. ¿Pën diˈib mbäät nmëjkumäˈäyëm mët ko tijaty të xytyukˈijxëm ets të xytyukmëdoˈojëm?
8 Jesus yˈanmääy ja yˈëxpëjkpëty: “Kuniˈxy miitsëty diˈibë yˈijxtëp tëgekyë tyäädë. Jaˈa ko may ja Diosë kyugäjxpë es ja reyëty diˈibë jekyëp, jyaˈixandë diˈibë miits tyam mˈijxtëp, es kyaj tˈijxtë, es nandëˈën tjamëdowandë diˈibë miits tyam mmëdoodëp, es yëˈëjëty kyaj tmëdoodë” (Luk. 10:23, 24). Mëjwiin kajaa Jyobaa nmëjjäˈäwëm ko xytyukˈijxëm ets xytyukmëdoˈojëmë tyäˈädë tëyˈäjtënë ets ko xytyuknigajxëmë myëjää parë nnijäˈäwëm “tëgekyë ja tëyˈäjtën” (käjpxë Fwank 16:7, 13). Pääty, nˈokmëjjäˈäwëmë tyäˈädë tëyˈäjtën ets nˈoktukniˈˈijxëmë jäˈäy parë nanduˈun tnijawëdët.
NIMAY TˈAXÄJËDË JA “ËXPËJKËN DIˈIB JANTSY TËYˈÄJTËN”
9. ¿Wiˈix jyënanyë tyäˈädë rebistë diˈib pëtsëëm abril mä jëmëjt 1881?
9 Naa majtsk jëmëjtë nety kujk pyëtsëmyë tyäˈädë rebistë, ko abril mä jëmëjt 1881 tmëmiiny tuˈugë artikulo mä tˈamdooy tuk milë jäˈäy diˈib käjpxwäˈkxtëp. Duˈun jyënany: “Pënaty mbäät dyaky naa kujkwaˈkxyënë tiempë parë ttunëdë nWintsënˈäjtëmë tyuunk, myaˈˈanmääytyëp parë xytyundëdë [...] duˈun: mnëjkxtët mä mëjatypyë o mutskatypyë siudad, ets mdundët wiˈix mmadäˈäktë extëmë prekursoor o käjpxwäˈkxpë, parë xyˈëxtäˈäytyët oymyääjëty ja jäˈäy diˈib jyantsy tsyojkënyëˈäjttëp, ta may diˈib amumduˈukjot tsyojktëbë Dios, per kyaj tnijawëdë; ëxtäˈäytyë parë xytyukniˈˈixëdët wiˈix myëjëty ja nDeetyˈäjtëm ets wiˈix yˈoy tsyujëty ja yˈAyuk”.
10. ¿Ti mayë jäˈäy tyuundë ko yaˈˈamdooy tuk milë käjpxwäˈkxpë?
10 Ko duˈun mayë jäˈäy ojts yajwowdë, yëˈë xytyukˈijxëm ko ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë, jëjpˈamë nety tˈixtë parë yajkäjpxwäˈkxëdë oybyë ayuk. Per ¿wiˈixë nety kyäˈpxët tuk milë käjpxwäˈkxpë diˈib tundëp prekursoor pën mä tadë tiempë niwaanë netyë jäˈäy diˈib nëjkxtëp mä nyaymyukëdë ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë? Wenë, ko mayë jäˈäy ojts tkäjpxtë tuˈugë trataadë o rebistë, ta tˈëxkäjptë ja tëyˈäjtën ets tkupëjktë parë tpudëkëyäˈändë wiinkpë. Extëm nˈokpëjtakëm, mä jëmëjt 1882, ko tuˈugë jäˈäy diˈib tsënaapy Londres ojts tkajpxy tuˈugë rebistë diˈib tyam yaˈixyˈäjtp Diˈib Xytyukˈawäˈänëm ets tuˈugë foyetë, ta tkujäˈäyë: “Tukniˈˈijxëgëts wiˈixëts nëjkx ngäjpxwaˈkxy ets tijëts mbäät nmaytyaˈaky parëts ndunëdë Diosë tyuunk diˈib tsyejpy ets yajtunët”.
11, 12. 1) ¿Tiko mbäät njënäˈänëm ko ja prekursoorëty nan yëˈë duˈumbë tuunk tyuundë extëm ëtsäjtëm? 2) ¿Wiˈix ijty ja prekursoorëty dyajnaxkëdäˈäktë “clases” o naymyujkën?
11 Mä jëmëjt 1885 ja nety jyaˈˈaty naa 300 diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë diˈib tuundëp extëmë prekursoor. Tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm tyuundë parë tpudëjkëdë jäˈäy ets tpanëjkxtëdë Jesus duˈun extëm ëtsäjtëm
tyam nduˈunëm. Per tëgatsy ijty ttundë. Ja prekursoorëty ko dyajwäˈkxtë liibrë, ta dyajtuˈukmuktë ja jäˈäy parë niˈamukë tˈëxpëktë Biiblyë. Ets ta dyajnaxkëdäˈäktë “clases” o diˈib tyam yajtijp naymyujkën. Kyaj ijty duˈun ttundë extëm tyam nduˈunëm, ko jawyiin nyaˈëxpëjkëm niduˈugatyë jäˈäy ets taanëmë net nwoˈojëm mä naymyujkën.12 Extëm nˈokpëjtakëm, mä jëmëjt 1907, tuk grupë prekursoorëty ojts tˈëxtäˈäytyë mä tuˈugë siudad pënaty myëdäjtypy tuˈuk majtskë liibrë La Aurora del Milenio (diˈib nanduˈun yajtij Estudios de las Escrituras). Ta dyajtuˈukmujktë domingë xëë mä niduˈuk ja jäˈäyë tyëjk diˈib yˈoymyëdoopy, ets jap tuˈugë prekursoor tnimaytyaky tuk xëë ti Dios tyuknibëjtakëp parë naxwinyëdë jäˈäy. Ets mä ja tuˈukpë domingë, ta tˈanmääytyë ets duˈun xëmë tyuˈukmuktët. Per mä jëmëjt 1911, ta ojts tyëgatsy extëmë nety ttundë. Ja 58 sirkuitë ojts ttukˈyoˈoy nuˈunë yˈit lyugäärë Estados Unidos ets Canadá parë dyajnäjxtë diskursë ets tkujäˈäyëdë ja jäˈäyë xyëë etsë dyireksion pënaty miindë, ta net ttukniwijtsëdë parë tyuˈukmukët mä jäˈäyë tyëjk ets duˈun nyaxkëdaˈaky ja jembyë naymyujkën. Mä jëmëjt 1914, ja nety të nyaxkëdaˈagyë naymyujkën 1,200 abëtsemy nyaxwinyëdë.
13. ¿Ti niˈigyë mëjwiin kajaa mmëdoopy extëm kujk wyaˈkxy ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën”?
13 Tyam, jaa jyaˈˈaty abëtsemy nyaxwinyëdë naymyujkën, naxy 109,400 ets ja jyaˈˈatyë prekursoor 895,800. Ets naa tuktujk miyongënë jäˈäy diˈib të tˈaxäjëdë ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën” ets pyudëkëdë mä jyukyˈäjtën * (käjpxë Isaías 60:22). * Per niˈigyë mëjwiin kajaa nmëdoˈojëm, ko nbawinmäˈäyëm extëmë Jesus jyënany, ko ja yˈëxpëjkpëty yˈaxëkˈixäˈänëdë niˈamukë jäˈäy mët ko pyanëjkxëdë, ets ko yajpajëditandëp, yajtsumandëp ets axtë yaˈooganëdëp (Luk. 21:12-17). Oyë Satanás mëdë kyaˈoybyë etsë naxwinyëdë jäˈäy tjayajwäˈkwëˈëmëyäˈändë tyäˈädë tuunk, duˈunyëmë tyäˈädë tuunk nduˈunëm ets mayë jäˈäy jyantsy tyëkëdë ëxpëjkpë. Tyam ngäjpxwäˈkxëm “mä tëgekyë naxwinyëdë”, duˈun mä jyantsy yˈany, mä jyantsy xyuxy o tyëtykyëty, tungëjxy kopkëjxy, syudääjoty ets rantsyoty (Mat. 24:14). ¡Ninäˈäxyëp duˈun kyayajtuny koxyëbë Dios xykyapudëjkëm!
MYËJWINDËKË JA “ËXPËJKËN DIˈIB JANTSY TËYˈÄJTËN”
14. ¿Wiˈix të wyaˈkxy ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën” mët yëˈëgyëjxmë ëxpëjkpajn?
14 Kom jantsy nimay tkäjpxwäˈkxtë ja oybyë ayuk, ta ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën” të myëjwindëkë, per nanduˈun mët ko të pyëtsëmyë ëxpëjkpajn extëmë liibrë etsë rebistë. Julië poˈo mä jëmëjt 1879, ja
diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë ojts dyajpëtsëmdë ja tim jawyiinë rebistë diˈib xyëˈäjt Zionˈs Watch Tower and Herald of Christˈs Presence (La Torre del Vigía de Sión y Heraldo de la Presencia de Cristo). Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë ojts tnimëjuyëdë parë pyëtsëmët 6,000 kopyë mä ja tim jawyiimbë rebistë diˈib pëtsëëm inglés. Etsë Charles Taze Russell yëˈë tuun direktoor diˈibë netyë jyëmëjt 27, ets mëgoxkë nmëguˈukˈäjtëm diˈib xëmë pudëjkë parë tjääytyë ja rebistë. Tyäˈädë rebistë Diˈib Xytyukˈawäˈänëm, ja tyam pyëtsëmy 195 ayuk, yëˈë tuˈugë rebistë diˈib mas wäˈkxp abëtsemy nyaxwinyëdë. Ja kyojy 42,182,000. Ets ja tuˈuk diˈib nanduˈun wäˈkxp yëˈë ¡Despertad!, ja kyojy 41,042,000 mä 84 ayuk. Nan kojp jëmëjt jëmëjt 100 miyongënë liibrë etsë Biiblyë.15. ¿Mä yajpëkyë meeny sentääbë parë pyëtsëmyë ëxpëjkpajn?
15 Parë tyuˈuyoˈoyë tyäˈädë tuunk, yëˈë tuumbë meeny sentääbë diˈib tsojkëngyëjxm yajnayäjkp (käjpxë Matewʉ 10:8). Pääty mëjˈixyë jäˈäy tjawëdë diˈib nyijäˈäwëdëp nuˈunë jyuy tsyoo, extëmë makinë diˈib yajkojpyë liibrë, rebistë, neky diˈib tuump etsë tintë. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib jyuubyë material parë kyojˈyë ëxpëjkpajn mäjatyë Betel abëtsemy nyaxwinyëdë, jyënaˈany ko duˈunyë wyëˈëmëdë jäˈäy diˈib myëdäjttëbë negosyë ko tkuˈixëdë Betel ets tˈixtë tijaty yajtuump mët ja meeny sentääbë diˈib yajnayäjkp. Monyˈijx monyjäˈäwëdëp ko tˈixtë oyatypyë makinë diˈib yajpëtsëëmpy mayˈamë ëxpëjkpajn ets ko tˈixtë ënäˈktëjk diˈib tuundëp agujk jotkujk Betel.
TYUKTUKÄˈÄNYË NAXWINYËDË MËDË DIOSË YˈËXPËJKËN
16. ¿Tiko të myëjwiin të kyajaajë ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën”?
16 Ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën” të myëjwiin kyajaajë. ¿Tiko? Yëˈko Dios yëˈë tsyejpy etsë jäˈäy “nidëgekyë [nyitsoˈoktët] es nandëˈën tjaygyukëdët diˈibë dën tëyˈäjtën” (1 Tim. 2:3, 4). Dios tsyejpy etsë jäˈäy tnijawëdët ja tëyˈäjtën parë yˈawdatëdët extëm yëˈë ttseky ets tˈaxäjëdët ja kunuˈkxën. Ko Jyobaa ttuknijawë jäˈäy ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën”, ta dyajtuˈukmuky pënaty nëjkxandëp tsäjpotm. Ets nanduˈun dyajtuˈukmukyë mayjyaˈay “diˈibaty jikyˈäjt[tëp] mä maygyäjpn, mä wiinkpë may ayuk käjxpëty, es mä maynyaxwinyëdë” diˈib jukyˈatandëp winë xëë yä Naxwiiny (Diˈibʉ Jat. 7:9).
17. ¿Ti diˈib xytyukˈijxëm ko të jyantsy nyimayë Dios mëduumbë?
17 Nuˈun kujkë tiempë nyaxy 130 jëmëjt, të jyantsy myayë Dios mëduumbë abëtsemy nyaxwinyëdë. Tyäˈädë yëˈë yajxon xytyukˈijxëm ko Jyobaa mëdë Jesukristë diˈib tuump Rey, të tpudëkëdë Dios mëduumbë parë tnëˈëmoˈoy ttumoˈoytyë, tkuwäˈändë, ttukniwits ttukniwääbëdë ets dyaˈëxpëktë. Nan yëˈë xytyukˈijxëm ko Jyobaa seguurë tkuytyunäˈäny tijaty të twandaˈaky. “Yëˈë naxwinyëdë wyindukäˈäny mëdë Jyobaa yˈëxpëjkën extëmë nëë dyajwindukyë mejny.” (Is. 11:9.) ¡Okwinmay ja kunuˈkxën diˈibë naxwinyëdë jäˈäy yˈaxäjëyaampy ko jyäˈtëdë tyäˈädë tiempë!
[Notë]
^ parr. 6 Ixë DVD diˈib xyëˈäjtypy Los testigos de Jehová: una historia de fe viva. Parte 1: Salen de la oscuridad etsë Los testigos de Jehová: una historia de fe viva. Parte 2: Dejan brillar su luz.
^ parr. 13 Ix mä liibrë Las profecías de Isaías, una luz para toda la humanidad II, pajina 320.
^ parr. 13 Isaías 60:22: “Diˈib mutsk këˈëm jyäˈtäˈäny mil, ets diˈib niwaanë tuˈugë nasiongë kumëjääbë. Ëjts këˈëm, Jyobaa, nyajjotëgoyaampy ko tpäädëdë tiempë”.
[Yajtëˈëwën]
[Dibujë diˈib mä pajina 14]
Pënaty tim jawyiin yˈËxpëjktë Biiblyë, yujy tudaˈaky yˈijttë ets jyantsy tyunandëbë nety ti Dios tsyejpy
[Dibujë diˈib mä pajina 15]
Jyobaa yajtsobatypy ko nduˈunëmë mëjää parë nyajwäˈkxëm ja “ëxpëjkën diˈib jantsy tëyˈäjtën”