BIIBLYË jyënaˈany: “Uˈunk ënäˈk yëˈë tuˈugë kumäˈäyën diˈib tsoˈomp mä Jyobaa, ets ko ja uˈunktëjk dyakyë tyëëm, yëˈë tuˈugë mayˈaty” (Sal. 127:3). ¡Päätyë tääk teety diˈib Dios mëduundëp tjantsy tyukxondäˈäktë ko myaxuˈunkˈaty tuˈugë yˈuˈunk!

Per nanduˈunë net tnikëjxmˈatäˈändë tuˈugë tuunk. Parë ja yˈuˈunk yˈënäˈk yaagët oy mëk, tsojkëp yajxon dyajkay dyaˈuugët, ets ttundët duˈun jabom jabom. Ets parë ja yˈuˈunk yˈënäˈk yˈitët oy mëdë Jyobaa, nan tsojkëp ttuˈumoˈoytyët ets ttukniˈˈixëdët ja Diosë yˈAyuk (Prov. 1:8). ¿Näˈä ogäˈän mbäät ttukniˈˈixëdë, ets wiˈix mbäät ttundë?

Biiblyë myaytyakypy tuˈugë yetyëjk diˈib xyëˈäjt Manóah, diˈib tsoˈon mä tyëëm yˈäätsë Dan ets tsyënääy Zorá, jam Israel. Ja Manóah nyëdoˈoxy kyaj nety mbäät yˈuˈunkpääty, per ta yaˈˈanmääy ja nyëdoˈoxy mët yëˈëgyëjxm tuˈugë anklës ko tpäädäˈäny tuˈugë uˈunk (Juec. 13:2, 3). Seguurë ko jantsy jotkujk nyayjäˈäwëdë ko duˈun tmëdoodë, per nan jotmaytyuktëjkëdë. Päätyë Manóah tmënuˈkxtakyë Dios: “Okmaˈkx Jyobaa. Tadë yetyëjk diˈib jyaˈäjtypyë Diosë tëyˈäjtënbë diˈib të xykyexy, tuknigajxtëgëts jatëgok, tunë mayˈäjtën, ets waˈanëts xytyukniˈˈixëdë tijëts mbäät ndundë mä tadë mixyuˈunk diˈib maxuˈunkˈatäämp” (Juec. 13:8). Manóah mëdë nyëdoˈoxy tyukniˈˈijxëdë Diosë Lyey ja yˈuˈunk diˈib xyëˈäjt Sansón, etsë Sansón kyupëjk tijaty yajtukniˈˈijxë. Pesë Biiblyë jyënaˈany ko Diosë myëjää yëˈë pudëjkë Sansón parë ttuuny tijaty mëjwiin kajaa, ets yëˈë diˈib nanduˈun tuun fes jam Israel (Juec. 13:25; 14:5, 6; 15:14, 15).

¿Desde näˈä mbäädë tääk teety dyaˈëxpëjktsondäˈäktë yˈuˈunk yˈënäˈk? Biiblyë jyënaˈany ko Timoteo yajtukniˈˈijxë mä myutskuˈunkˈatynyëm ja “Diosë jyaaybyajtën”. Ets yëˈë yaˈëxpëjkë ja tyääk, Eunice, ets ja nyanwelë Loida (2 Tim. 1:5; 3:15). Duˈun duˈun, desde mutsk yˈëxpëjktsondaky.

Oy ko uˈunktääk uˈunkteety diˈib Dios mëduundëp, tˈamdowdëdë Jyobaa parë tyuˈumoˈoyëdët ets ttukniwitsëdët kontiempë wiˈix dyaˈëxpëkäˈändë yˈuˈunk desde mutsk. Proverbios 21:5 jyënaˈany: “Ja diˈib yajxon tijaty tyukniwijtsëp seguurë ko yˈoybyëtsëmy”. Tsojkëbë tääk teety nyayjëjpˈixëdët mä kyamaxuˈunkˈatynyëmë yˈuˈunk. Mbäät axtë dyaˈoyëdë tuˈugë listë tijaty yajtunandëp. Per nan jëjpˈam ets twinmaytyët wiˈix ttukˈixyˈatäˈändë Jyobaa. Ets ttuknibëjtäägëdët dyaˈëxpëjktsondäˈäktët ko nety të myaxuˈunkˈäjtäˈäy.

Tuˈugë liibrë diˈib nyimaytyakypy wiˈixë ënäˈkuˈunk yaaktë axtë ko myëjjäˈäy myëˈˈënäˈkëdë, jyënaˈany ko ja xëë poˈojë mas oybyë, ja mä myaxuˈunkˈäjtäˈäy mä ja kyukoˈoxy jantsy pojënë tyuumbëjktäˈäy. Pääty, jëjpˈam etsë tääk teety dyajtundëdë tyäˈädë tiempë parë ja yˈuˈunk ttukniˈˈixëdët pënën Jyobaa ets tijaty nyiˈanaˈamëp.

Tuˈugë prekursoora regulaar, duˈun tmaytyaky ja nyëëx: “Jeˈeyënëmë nety tuk poˈo, kojëts ogäˈän ojts nmënëjkxy ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë. Kyajnëmë nety ti tnijawë, per mëjwiin kajaa pyudëjkë. Jantsy jeˈeyënëmë nety majtskë jyëmëjt ko tˈawäˈänënë naytyuˈugë trataadë”.

Jantsy oy wyimbëtsëmy ko uˈunk ënäˈk yajtukniˈˈixëdë desde mutsk. Per mayë tääk teety jyënäˈändë ko tsiptakp parë yˈuˈunk yˈënäˈk ttukˈixyˈatëdë Dios.

Ënäˈkuˈunk kyaj pyoˈkxtë, pääty tsyiptakxëdë tääk teety dyaˈëxpëktët. Ets jyantsy yˈixandëp tijaty, pes nyijawëyandëp tijatyën jaˈäjtëp yä naxwiiny. Pääty, ¿wiˈix mbäät xypyudëkëdë ja mˈuˈunk parë tmëdooˈitët ti mdukniˈˈijxëp?

Okˈix wiˈixë Moisés jyënany: “Jäjtäˈä tëgokyë mëdiˈibë yam të ndukˈëwäänën, ets xytyukniˈˈixëty xëmë ja mˈuˈunk mˈënäˈk, mdukmëmëtyäˈägëp oy jyapëty jëënjoty tëgoty, ëgë nëëˈam tuˈam, nenduˈun ko mäˈäjän mboˈkxänëty, ets ko mäˈäybyëdëˈëgëty” (Deut. 6:6, 7, Mʉgoxpʉ ja̱ noky mʉdiˈibʉ jyaayʉn Moisés). Tyäˈädë tekstë jyënaˈany ko tääk teety tsojkëp ttukniˈˈixëdë yˈuˈunk yˈënäˈk janääm jatsojk. Tuˈugë uˈunk, duˈun extëm tuˈugë pëjy diˈib yoomp, tsojkëp xyoogët jabom jabom. Ets duˈun extëmë mëjjäˈäytyëjk kyuwëˈëmëdë tijaty ko tmëdowdë janääm jatsojk, pes mas niˈigyë ja ënäˈkuˈunk.

Tsojkëbë tiempë xyajnaxët mëdë mˈuˈunk mˈënäˈk parë xytyukniˈˈixët ja tëyˈäjtën diˈib yajpatp mä Biiblyë. Per mbäät tsyiptaˈaky mët ko xim yam ja tuunk. Apostëlë Pablo jyënany ets njuˈtëmë tiempë parë nduˈunëmë Diosë tyuunk (Éfes. 5:15, 16). ¿Wiˈix mbäät nduˈunëm? Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tuump mëjjäˈäy mä naymyujkën ojts tsyiptakxëty dyajˈyaagëdë nyëëx, pes nyikëjxmˈäjtypyë netyë tuunk mä Diosë kyäjpn ets tsojkëbë nety tyun yˈayowët. Ja nyëdoˈoxy diˈib tuump prekursoor regulaar, jantsy mayë netyë tyuunk. ¿Wiˈix tjuˈttë tiempë parë ttukniˈˈijxëdë ja nyëëx? Tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm jyënaˈany: “Mäjëts nganëjkxynyëm tuumbë tuˈuk tuˈugë xëë, tajëts mëdë nëdoˈoxy ndukwingugäjpxëdë liibrë Maytyaˈaky diˈib  miimp mä Biiblyë o foyetë Examinando las Escrituras diariamente. Ets koots, mäjëts ngayajmanaxtë, tajëts jatëgok waanë ndukwingugäjpxëdë. Ets nmënëjkxtëbëts kojëts nëjkxtë käjpxwäˈkxpë. Nyajtunandëbëts yajxonë tiempë mä myutskˈatynyëm”.

Niˈamukë tääk teety tsyojktëp etsë yˈuˈunk yˈënäˈk tundët tijaty yajxon ko yaˈkˈabattët. Per ¿tiko jyëjpˈamëty ets ja uˈunk ënäˈk yajtukniˈˈixët? Yëˈë parë ttsoktëdë Jyobaa amumduˈukjot (Mar. 12:28-30).

Salmo 127:4 jyënaˈany: “Duˈun extëm tuˈugë yetyëjkë kumëjääbë tmëdatyë fletyë kyëˈëjoty, nanduˈunë uˈunk ënäˈk diˈibë jäˈäy pyatypy mä yˈënäˈkˈaty”. Duˈunë duˈun, uˈunk ënäˈk yaˈijxkijpxyë extëmë fletyë diˈib myëdäjtypy kyëˈëjoty tuˈugë jäˈäy diˈib tiˈpxp. Tsojkëp yajxon ttuknidijët parë tëyë tmoˈoyët, pes ko nety të tnasmatsë ja fletyë kyaj nyekyjëmbity. Tääk teety waanë jeˈeyë yˈuˈunk yˈënäˈk tmëdattë. Pääty, tsojkëp dyajtundët yajxonë tiempë parë ttukniˈˈixëdët ja käjpxwijën diˈib yajpatp mä Biiblyë parë jyäˈtët mä jyot wyinmäˈäny ets mä jyot kyorasoon.

Ko apostëlë Juan tmaytyaky pënaty pyudëjkë parë tmëdundëdë Jyobaa, diˈib jyäˈäwë extëmë yˈuˈunk yˈënäˈk, ta jyënany: “Nitiits niˈigyë xykyayajxondaˈaky kots nnijawë ko nˈuˈungëtyëts yˈittë mä ja tëyˈäjtën” (3 Fwank 4). Nanduˈunë tääk teety xyondäˈäktë ko tˈixtë ja yˈuˈunk yˈënäˈk “yˈittë mä ja tëyˈäjtën”.