“Ko yˈaneˈemy diˈib axëkjäˈäy, ta ja nax käjpn myëkxejy yˈokxejy.” (Proverbios 29:2.)

Nuˈun kujkë tiempë nyaxy, të jyaˈˈatyë anaˈambëtëjk diˈib mëk axëëk të yˈanaˈamdë ets ni jeˈeyë mbäät nganimaytyakëm extëm të dyaˈˈayowdë kyäjpn. Per kyaj niˈamukë duˈun të yˈadëˈëtstë, ta nääk diˈib të tjapudëkëyäˈändë jäˈäy. Të tˈixtë ko oy nuˈun ja kutujkënë tjamëdattë kyaj yˈoybyëtsëmy tijaty jyatuknibëjtakëdëp mët ko ak yëˈëyë nyaynyibëdëˈëgëdë ets nyaybyëjkëyäˈänëdë kutujkën. Ets nääk dyajtundë ja kyutujkën parë këˈëm tijaty ttukˈoyˈattë ets ttëytyundë ja käjpn. Päätyë Henry Kissinger, diˈib të yˈoktuumbë sekretaaryë jap Estados Unidos, jyënany: “Nuˈun kujkë tiempë nyaxy, kyaj të yˈoybyëtsëmy, oy nuˈunë mëjää të tjatundë ets oy nuˈun tijaty të tjatuknibëjtäägëdë”.

Biiblyë jyënaˈany: “Kyaj pyäädëdë jäˈäy ets këˈëm nyaynyëˈëmoˈoy nyaytyuˈumoˈoyëdët” (Jeremías 10:23). Pënë naxwinyëdë jäˈäy kyaj tmëdatyë wijyˈäjtën etsë madakën parë këˈëm tˈixët wiˈix tyuˈuyoˈoy, ¿wiˈix mbäät ttuˈumoˈoy tuˈugë nasionk? Pääty ¿mjaygyujkëbë net tiko wintsëndëjk kyaj mbäät dyajjëjptëgoytyë ayoˈon? Duˈunë duˈun, kajaabë jotmay yëˈë yajjaˈäjttëbë anaˈambëtëjk.

“Pën mnaytsyojkëdëp miitsëty nixim niyam, net nidëgekyë ja jäˈäy tnijawëdët kots ëj miits nˈëxpëjkpëˈattë.” (Fwank 13:35.)

Pënaty nyiwintsënˈäjttëbë relijyonk, kyäjpxwäˈkxtëp ets jyaˈˈatëdë tsojkën etsë tuˈugyëˈat. Per kyaj mbäät tpudëkë jyaˈayëty ets kyaj winˈixy wingexyë jäˈäy ttsoktët. En lugäär dyajmëjwindëkëdë tsojkën, niˈigyë dyajnaywyäˈkxëdë jäˈäy etsë nax käjpn ets niˈigyë tijaty ttukpaˈoˈktëwdë. Tuˈugë teólogo diˈib xyëˈäjtypy Hans Küng, tkujäˈäyë mä dyajkëxyë lyiibrë: “Mä të tsyiptundë mas axëëgë politikëtëjk, yëˈë mä relijyonk të ttuktëkëdë ets të tkupëky” (El cristianismo y las grandes religiones).

 Mayë wintsëndëjk diˈib mä relijyonk, nan të tkupëktë parë jäˈäy yˈit tsyëënëdët oy kyapëktënëm ets parë tsyëënëdët ak yetyëjk. ¿Wiˈix wyimbëtsëmy? Nyinaxëdë yuu päˈäm, dyaˈooktë uˈunk mä kyajnëm myaxuˈunkˈaty, wyëˈëmdë uˈunkmëët, myäˈättë tsyënäˈäy jyukyˈäjtën o dyajnaxtë mëjwiin kajaa amay jotmay etsë jäj jëmuˈumën.

“Jaˈagyëjxmë jäˈäy pyekytyunäˈändë ko ja yˈatsojkën nyaytyukwinˈëënëdë, es mët ja kyëˈëmtsojkën nyayajtëgoyëty. Ko jäˈäy ttsoktë diˈibë kyaj yˈoyëty, jaa myiny ja pojpë.” (Santya̱ˈa̱gʉ 1:14, 15.)

Kom niˈamukë të xynyinäjxëmë poky, pääty ndëgoˈoyëm. Ets nan xyajtëgoyäˈänëm tijatyë niniˈkx këbäjk yˈatsojkypy (Éfesʉ 2:3). Ets niˈigyë tsyiptaˈaky njëjpkudijëm ja axëëkpë tsojkën ko jyamˈaty diˈib xyajtëgoyäˈänëm. Ets mbäät axëëk wyimbëtsëmy ko nnaytyukmëmadakëm.

Tuˈugë ëxpëkyjyaˈay diˈib xyëˈäjtypy P. D. Mehta tkujäˈäyë: “Tkuˈayowë tijatyë jäˈäy mët ko nyiniˈkx kyëbäjk nyaytyukˈaneˈemyëty, ko tˈëxtäˈäyë xondakën, ko tijaty tˈatsoky ets ko wyinmäˈäny ttimtukpëtsëmäˈäny”. Mayë jäˈäy yëˈë jyukyˈäjtënë yajmäˈtxëdëp ko tijaty tjantsy yˈatsoky, extëm yˈitäˈäny tsyëënëyaˈany pën mëët o nyaytyukwinˈëˈënënë nëë diˈib yajmukp, droogë etsë ëyëˈk kuyäjtk ets yëˈë net diˈib yaˈˈayoojëdëbë jyiiky myëguˈuk etsë myëtnaymyaayëbëty. Mët ko nbokyjyaˈayˈäjtëm, tsojkëp nˈëxkäjpëm extëm jyënaˈany tyäˈädë tekstë: “Nnijäˈäjëm ko axtë tyam tëgekyë diˈibë Dios pyëjtak moon tujkp” (Romanʉs 8:22).

Biiblyë jyënaˈany ko Satanás “diˈibë yä naxwiiny anaˈamp” yëˈë pudëjkëdëbë tsu poj diˈib yajtijtëp kaˈoybyëty (2 Korintʉ 4:4; Diˈibʉ Jatanʉp [Apocalipsis] 12:9).

Kaˈoybyëtëjk yˈanaˈamandëbë jäˈäy ets yajtëgoyandëp, duˈun extëmë Satanás. Päätyë apostëlë Pablo tkujäˈäyë: “Nmëtsipˈäjtëm, kyaj yëˈë jyaˈayëty. Diˈibë ëtsäjtëm nmëmadäˈägäˈänëm, yëˈë taadë nidëgekyëtyë mëjkuˈu esë kaˈoybyë diˈibë anaˈamdëp es yajkutujktëp kubiˈits kuˈook yä naxwiiny es pënëty jam tsäjpotm diˈibë kyaj tmëmëdowdë Dios” (Éfesʉ 6:12).

Kaˈoybyëtëjk tyukxondaktëp ko jäˈäy dyaˈˈayoy, per kyaj yëˈëyë ttundë. Diˈib mas tyunandëp yëˈë xytyukmëjagamgaˈagäˈänëmë Dios, Jyobaa (Salmo 83:18). Yëˈë yajtuundëbë xëwëj xëmaaky, mä dyajkäjpxtë mëtsäˈä etsë brujëˈäjtk parë twinˈëën twinxäjtë jäˈäy ets pyuwäˈägëdët. Päätyë Jyobaa xyˈanmäˈäyëm ets nnaygyuentˈäjtëm ets jyënaˈany ko kyuwäˈänaampy pënaty jyëjpkudijëyandëbë kaˈoybyë (Santya̱ˈa̱gʉ 4:7).

Naa 2,000 jëmëjtëbë Biiblyë ojts tnaskäjpë: “Mä naty ttimpatnë [ja tiempë], byeen ayoˈon mëët yˈaknaxäˈäny”.

Ta net tnimaytyaky tiko: “Ja jäˈäyëty jyëmbijnëdët atsojkpëty, meenyˈoogëty, mëj këjxmëty, nëgoo nyaygyuyäˈäxëdë këdiinëm pën, [...] kyaj tmëdattë ja oyjyot es ni paˈˈayoˈon, abiˈts, kyaj nyayjëjwijtsëmbitëdë, myëtsip tëgekyë diˈibë oy, yajjäˈäyˈoˈkpëty, oytyiity ttuktëkëdë, es mëj patëp. Yëˈëyë yˈëxtäˈäyandëp ja xik awëˈkëk mä jyapäätyëty tˈawdattët ja Dios”. Duˈunë duˈun, tuk pëky tiko jyaˈˈatyë ayoˈon, yëˈë ko njukyˈäjtëm mä ja tiempë jyëjpkëxanë (2 Timotee 3:1-4).

Extëm të nˈijxëm, naxwinyëdë jäˈäy kyaj mbäät dyajjëjptëgoyë ayoˈon oy duˈun tjatunäˈäny. ¿Pën mbäät nˈamdoˈojëmë naybyudëkë? Yëˈë Jyobaa diˈib të xyajkojëm. Pes të twandaˈaky “dyajkutëgoyaˈany diˈibë ja mëjkuˈugopk tyiimpy” ets ja jyaˈayëty (1 Fwank 3:8). Mä ja tuˈukpë artikulo yëˈë myaytyäˈägaampy wiˈixë Dios dyajjëjptëgoyaˈanyë ayoˈon.