Doktoor diˈib yˈëxpëjktëp wiˈix mbäät oy mëk yajpäätyë jot winmäˈäny, jyënäˈändë ko parë tuˈugë jäˈäy jyantsy jotkujkˈatët, kyaj jeˈeyë tsyekyëty tijaty nyijukyˈatëp. Ets tyäˈädë jantsy tëyˈäjtën, pes ko näägë jäˈäy nyayjawëdë awäˈäts tukwäˈäts ta tijaty ttukmëdundë wiink jäˈäy diˈib mbäät ttukˈoyˈattë. Ets ko pyoˈkxtë, ta nääk dyajnaxtë xyëë tiempë mä tijaty jaˈäjtp yä Naxwiiny, mä ëy yaˈaxy o mä tijaty dyajkojtë. Per nimayë jäˈäy kyaj tpäättë ti jyaˈëxtääytyëp.

Pënaty kyäjpxtëbë Biiblyë nyijäˈäwëdëp ko naxwinyëdë jäˈäy duˈun të tyim maxuˈunkˈaty parë tˈëxtäˈäyëdë Dios. Mä Génesis diˈibë Biiblyë tyuktsondakypy, tnigajpxy ko Dios ojts dyajkojy ja tim jawyiimbë yetyëjk etsë toxytyëjk, diˈib janäämëty myëgäjpx ets nyasˈijxë parë tuˈugyë mëët yˈitët (Génesis 3:8-10). Naxwinyëdë jäˈäy të kyojy parë tuˈugyë yˈitët mëdë Dios, yajtëgoyˈajtypy parë mëët kyäjpx myaytyäˈägët. Etsë Biiblyë duˈun tmaytyaˈaky kanäkˈok.

Extëm nˈokpëjtakëm, Jesus jyënany: “Jotkujk yajpäättë pënaty jyäˈäwëdëp ko tëgoyˈäjtxëdëbë Diosë yˈëxpëjkën” (Mateo 5:3, Traducción del Nuevo Mundo). Tyäˈädë, yëˈë xytyukˈijxëm ko tsojkëp nˈixyˈäjtëmë Dios parë njukyˈäjtëm jotkujk. ¿Per wiˈix mbäät nduˈunëm? Jesus ojts tnigajpxy: “Kyaj jyatyim yëˈëyëtyë tsäjkaaky mëët jyikyˈaty ja jäˈäy, tyukjikyˈatëp mët tëgekyë Diosë yˈayuk” (Matewʉ 4:4). Duˈunë duˈun, Dios yˈayuk, o ja tuk pëky njënäˈänëm, ja jyot wyinmäˈäny ets yˈanaˈamën diˈib yajpatp mä Biiblyë, mbäät xypyudëjkëm parë njukyˈäjtëm jotkujk. Min nˈokˈijxëm tëgëk pëky.

Tyam, ta mayë jäˈäy diˈib yäjktëbë ëwij käjpxwijën extëm, mä familyë, mä wiˈix oy nˈijtëm mëdë wiink jäˈäy, wiˈix nmëdäjtëmë tsojkën, wiˈix nyaˈoˈoyëmë jotmay, wiˈix njotkujkˈäjtëm ets tiko njukyˈäjtëm. Per yëˈëyë Jyobaa diˈib mbäät  xymyoˈoyëmë käjpxwijën, mët ko yëˈë të xyajkojëm.

Nˈokpëjtakëm ko xyjuy tuˈugë aparatë, extëmë kamara o komputadoorë. Mˈawijxypy ets ja diˈib të dyajkojy dyakët tuˈugë nyineky mä tnigäjpxët wiˈix mbäät xyajtuny. Biiblyë duˈun extëmë tyäˈädë aparatë nyineky diˈib të dyakyë Dios, diˈib të xyajkojëm yëˈë diˈib xytyukniˈˈijxëm wiˈix mbäät njukyˈäjtëm. Tyäˈädë “neky” nyimaytyakypy tiko të kyojy ja aparatë ets wiˈix mbäät yajxon nyajtuˈunëm.

Duˈun extëm tuˈugë aparatë nyineky yajxon tnigäjpxtäˈäy, nanduˈunë Biiblyë xytyukˈawäˈänëm tijaty mbäät dyajmäˈätyë jukyˈäjtën. Mbäät nwinmäˈäyëm ko extëmë jäˈäy dyaktë käjpxwijën kyaj tsyipëty nbaduˈunëm. Per ¿këdii mas oy njukyˈäjtëm ets kyaj nmëdäjtëmë amay jotmay ko nbanëjkxëm ja kyäjpxwijën diˈib të xyajkojëm?

Ko Jyobaa xytyuˈumoˈoyëm, kyaj xytyukˈatsipˈäjtëm parë nbaduˈunëm. Per mët ko xytsyojkëm ets xypyudëkëyäˈänëm, ta xyˈanmäˈäyëm: “Ëjts, Jyobaa, ëjtsën mijts xyDiosˈäjtp, ja diˈib mdukniˈˈijxëp parë këˈëm xytyukˈoyˈatët, ja diˈib mdukniˈˈijxëp diˈibë nëˈë tuˈu mbäät xyyoˈoy. ¡Koxyëp xyˈokmëdoogukë ja nˈanaˈamënëts! Taxyëbë mjotkujkˈäjtënë yˈity extëmë mëj nëë etsë mdëyˈäjtënë extëm ko mejny jyaˈtsminy jyaˈtsxepy” (Isaías 48:17, 18). Duˈunë duˈun, ko nbanëjkxëm extëmë Dios xytyuˈumoˈoyëm, ta agujk jotkujk njukyˈäjtëm. Pääty nyajtëgoyˈäjtëmë Dios.

Ta pënaty jënandëp ko kyaj dyajtëgoyˈattë Dios o ni jeˈeyë tkamëbëktë ko jyamëty. Wyinmaytyë ko koxyëp jyamëty tuˈugë Dios diˈib xytsyojkëm, kyajxyëp jyaˈˈatyë axëkˈäjtën. Ta nyayajtëwëdë, extëm: “¿Tiko oyjyaˈay yˈayoy? ¿Tiko mayë ënäˈkuˈunk myaxuˈunkˈattë mäˈät? ¿Tiko jyaˈˈatyë naytyëytyunë?”. Kyaj wyiˈixëty ko duˈun nnayajtëˈëwëm, ets ko nbatëm wiˈix yaˈˈatsoojëmbity mbäät mëjwiin kajaa xypyudëjkëm. Per kyaj mbäädë Dios nbokyˈijxkojëm mët tukëˈëyë axëkˈäjtën diˈib jaˈäjtp, pääty, min nˈokˈijxëm wiˈixë Biiblyë xytyuknijäˈäwëm.

Mä Génesis kapitulo 3 tnimaytyaˈaky ko Satanás yëˈë yajtuun tuˈugë tsäˈäny parë ja tim jawyiimbë yetyëjk etsë toxytyëjk kyaj tmëmëdowdëdë Dios. Të nety yˈanëˈëmxëdë ko ooktëp pën jyëˈxtëp ja ujts tëëm diˈib myëdäjtypyë oybyë etsë axëëkpë. Satanás tˈanmääyë Eva: “Käˈäp yëˈë taabë tyiyˈäjtënëty. Käˈäp mˈooktëty. Yëˈë Dios wäˈäts yëˈë tnijawë, ko taabë ujtstëëm xyjyëˈëˈkxtëty, nëjkxëp xynyijäwëdë mëdiˈibë oy ets mëdiˈibë kaˈoyën. Ta nëjkx tukëˈëyë winë xynyijäˈäwëtyäˈädë, ets duˈun nëjkx mjäˈäyˈatë ta yëˈë Diosën” (Génesis 2:16, 17; 3:4, 5, Mʉgoxpʉ ja̱ noky mʉdiˈibʉ jyaayʉn Moisés).

Ko duˈunë Satanás jyënany kyaj jeˈeyë tniwäämbejtyë Dios ko andakp, nanduˈun dyajjaygyujkë ko kyaj oy yˈaneˈemy. Jyënany ko mas oyë naxwinyëdë jäˈäy jyukyˈattët pën yajmëmëdoop yëˈë ets kyaj yëˈëjëtyë Dios. ¿Wiˈixë nety mbäät nyigëxëˈëky pën tëyˈäjtën o kyaj extëmë nety të yajniwäämbety? Jyobaa nyasˈijxë tiempë, o ja tuk pëky njënäˈänëm, yajmooyë tiempë Satanás parë niˈamukë pënaty puwäˈkëdëp dyajnigëxëˈëktët pën mbäät oyë jäˈäy jyukyˈaty ets kyaj Dios.

Wiˈix mˈokwinmay, ¿mbäädë naxwinyëdë jäˈäy oy yˈaneˈemy ets oy jyukyˈaty pën kyaj Dios  pyudëkëty? Okwinmayë ayoˈon diˈib jaˈäjtp, naytyëytyunë, yuu päˈäm, oˈk tëgoˈoyën, ko axëëgë jäˈäy jyukyˈattë, ko jyaˈˈatyë maˈtspë yajjäˈäyˈoˈkpë, tyunyëtyë tsip ets ko nyayajäämˈook nyayajnääxˈoogëdë. Tyäˈädë etsë wiinkpë ayoˈon jotmay yëˈë diˈib yaˈˈayoobyë naxwinyëdë jäˈäy nuˈun kujkë xëë tiempë tyuˈuyoˈoy ets yëˈë yajnigëxëˈkypy ko ninuˈun kyaˈoybyëtsëmy ko naxwinyëdë jäˈäy jyajukyˈatäˈändë ets kyaj pënë Dios. Dios kyaj yëˈë tpokyëty ko naxwinyëdë jäˈäy yˈayoy. Biiblyë nyigajpxypy tiko duˈun jyattë: “Yëˈë jäˈäy tˈaneˈemyë jäˈäy parë axëëk ttuny” (Eclesiastés 8:9).

Extëm të nˈijxëm, ¿këdii tsojkëp nˈëxtäˈäyëmë Dios parë yˈoyëdë amay jotmay ets parë yaˈˈatsoojëmbitët tijaty nnayajtëˈëwëm?

Desde tëëyëbë jäˈäy jyajukyˈatäˈändë mä kyaj jyaˈˈatëdë yuu päˈäm, mëjjäˈäyˈat etsë oˈk tëgoˈoyën. Të mëjwiin kajaa dyajtundë tiempë, jyot myëjää etsë myeeny syentääbë, per ninuˈun të kyatsobääty. Ta näägë jäˈäy diˈib myëbëjktëp ko pën yˈuktëp diˈib kanäk pëky të yaˈˈadaamuky, o pën jam ti nëë tˈuuktë, o pën nëjkxtëp tsënaabyë mä tuˈugë lugäär, mbäät kyaj myëjjäˈäyëdë, per kyaj tyëyˈäjtënëty, duˈunxyëp extëm wyingumäˈädë.

Dios tsyejpy etsë naxwinyëdë jäˈäy jyukyˈatët agujk jotkujk. Duˈun ojts ttuknibëjtäägë ko ojts dyajkojy ets kyaj dyajtëgatsy (Génesis 1:27, 28; Isaías 45:18). Ijtëm seguurë ko adëwäämp tukëˈëyë tijatyë Jyobaa të twandaˈaky (Isaías 55:10, 11). Biiblyë myaytyakypy ko Dios yajjëmbitaambyë tyäˈädë Naxwinyëdë extëm tuˈugë it lugäärë tsujpë, duˈun extëm diˈib yajtëgooyë Adán mëdë Eva. Mä Diˈibʉ Jatanʉp, o Apocalipsis 21:4 jyënaˈany: “Dios yajtëtsxëdët tëgekyë ja wyinnëë. Kyaj yˈokˈijnët ja oˈkën, jëˈëy yaxën o ja pëjk adoˈonën, jaˈa ko tëgekyë diˈibë të yˈity, të jaˈa nyaxy kyexy”. ¿Ti Dios tyunaampy parë duˈun tyun jyatëdët? ¿Ets wiˈix mbäät ndukˈoyˈäjtëmë tyäˈädë wandakën?

Jesukristë, Diosë yˈUˈunk, ojts ttukniˈˈixë ja yˈëxpëjkpëty parë yajtunëdë Diosë tsyojkën. Mayë jäˈäy nyijäˈäwëdëp ets axtë pyagäjpxtëbë tyäˈädë nuˈkxtakën diˈib yaˈixyˈäjtp extëmë Padrenuestro. Duˈun jyënaˈany: “Dios Teety, miity mëdyiibë tsajpjooty tsënaaybyëny, wintsëgëˈëy jaˈa mxëë miity yˈity. Wan jaˈa mˈanaˈamëny yä miny. Wan jaˈa mtsojkëny yä naaxwiiny yajkuytyuny, duˈun nebyë jiibyë [o extëm jam] tsajpjooty yajkuytyunyëny” (Mateo 6:9, 10, Nuevo Testamento de Mazatlán). Tyäˈädë Anaˈam Kutujkën yëˈë diˈibë Jyobaa yajtunaampy parë dyajwäˈätsäˈäny tijatyë gobiernëtëjk etsë naxwinyëdë jäˈäy të dyajwindëgoytyë ets dyajnaxkëdäˈägäˈänyë jembyë jukyˈäjtën extëm të twandaˈaky (Daniel 2:44; 2 Peedrʉ 3:13). * Per ¿ti mbäät nduˈunëm parë ndukˈoyˈäjtëm diˈib të yajwandaˈaky?

 Jesukristë jantsy adëyë ojts tnigajpxy ti mbäät nduˈunëm, jyënany: “Tyäˈädë jikyˈäjtën winë xëë winë tiempë, jaˈa yëˈë ko [...] mij, tiˈigyë Dios, mˈixyˈatëdë es xyˈaxäjëdëts ëj extëm ja Kristë es tmëbëktët ko mij xykyajxëts yä naxwiiny” (Fwank 17:3). Duˈunë duˈun, dyoskujuyëmë Jyobaa, mbäät nyajpatëm winë xëë winë tiempë mä ja jembyë jukyˈäjtën. Ko duˈun të nnijäˈäwëm, ta net niˈigyë nmëbëjkëm ko njantsy yajtëgoyˈäjtëmë Dios.

Tam nyëjkxnë tiempë naa majtsk mil jëmëjt, ko apostëlë Pablo jam Atenas mä tuˈugë lugäär diˈib xyëˈäjtypy Areópago, ttukmëtmaytyaky ja ëxpëkyjyaˈayëty diˈib grieegë ko Dios yëˈë diˈib “nidëgekyë xyajxajëm, es xymyoˈoyëm ja njikyˈäjtënˈäjtëm es tëgekyë diˈibë nmëdäjtëm”. Ta yˈakjënany: “Dioskyëjxm njikyˈäjtëm, nyuˈxëm es nˈijtëm. Extëm nandëˈën jyënany niduˈugëty miitsë mjaabyëty: Ëtsäjtëm xyˈuˈunkˈäjtëm ja Dios” (Apostʉlʉty 17:25, 28).

Tëyˈäjtën extëmë apostëlë Pablo tˈanmääy ja jäˈäyëty diˈib Atenas. Jyobaa diˈib të xyajkojëm, yëˈë xymyoˈoyëmë poj diˈib nxajëm, käˈäy ukën etsë nëë diˈib nˈukëm. Koxyëp kyajaˈˈaty tukëˈëyë tyäˈädë, kyajxyëp njukyˈäjtëm. Per ¿tiko Dios duˈunyëmë naxwinyëdë jäˈäy tpudëkë pën mayë jäˈäy ni jeˈeyë kyajamyatsëdë? Pablo jyënany: “Dios të tpëjtaˈaky tëgekyë es ja jäˈäy yˈëxtäˈäyëdët es pyäädëdët, mët ko tëyˈäjtën kyaj jagam yˈity ja Dios. Taa jaˈa mä ëtsäjtëm niduˈuk niduˈuk” (Apostʉlʉty 17:27).

¿Mˈakˈixyˈataampy niˈigyë Dios? ¿Mˈaknijawëyaampy tijaty tyuknibëjtakëp ets tijaty käjpxwijënë xymyoˈoyëm parë njukyˈäjtëm jotkujk, duˈun tyam ets duˈun winë xëë winë tiempë? Pën mˈaknijawëyaampy, oy ko xymyëtmaytyäˈägët ja diˈib të mmoˈoyëtyë tyäˈädë rebistë o xynyijayët pënaty yajpëtsëëmdëp. Yëˈëjëty mbudëkëyanëdëp.