“Ko ja Wintsën Dios tpëjktaky yëˈë naxwinyëdë jäˈäy jam mä ja ujtstsäˈämjëˈkxy kyamën ets jam tyunëty yoˈoyëty ets tkuentˈatëty. Ënet ojts tˈëneˈemy ets tˈanëmääy: Mijts mjëgyejpy xyjyëˈkxëty oytyim mëdiˈibë ujts tsäˈämëty mëdiˈibë jap kamjotyën, mëdiˈibë tëy, käˈäp xyjyëˈkxëty yëˈë mëdiˈibë myëëtˈäjtypyën ja jot winmäˈäny oybyë ets ëxëëkpë, këdii xyjyëˈkxëty yëˈë tyëˈëm taabë kepy. Jaˈa ko pën mjëˈkxp kopkpëky ko nëjkx mˈooky.” (Génesis 2:15-17, Mʉgoxpʉ ja̱ noky mʉdiˈibʉ jyaayʉn Moisés [MNM].)

Adán, ja tim jawyiimbë yetyëjk, jamë Dios pyëjtakë mä ja lugäärë tsujpë diˈib xëˈäjt Edén, mä jyamëtyë jëyujk animal etsë ääy ujts. Adán jamë nety tsyëënë mä kexy kaˈpxyë ääytsyäˈäm ujtstsäˈäm ets mbäädë nety tjeˈxy diˈib tyim tsejpy. Perë Jyobaa të nety yˈanëˈëmxëty ko tuˈugë ujts kepyë tyëëm kyaj mbäät tjeˈxy, ko tjëˈxët, ta yˈoogët.

¿Jyaygyujkë Adán ko duˈun yaˈˈanmääy? Jyaygyujkë, pes nyijäˈäwëbë nety tidën yˈandijpy oˈkën, të nety tˈixy wiˈix yˈooktë jëyujk animal. Koxyëbë Adán ojts kyojy parë yˈoogët, kyajxyëp tsyobaty ko duˈunë Dios yˈanmääyë. Perë Adán jyaygyujkë ko pën myëmëdoobyë Dios ets kyaj ttonët ja ujtstëëmp, jukyˈatëp winë xëë.

Ta näägë jäˈäy diˈib myëbëjktëp ko ja ujts kepy yëˈë yˈandijpy ko yˈijt tsyënääytyë, per kyaj tyëyˈäjtënëty, pesë Jyobaa të nety tˈanëëmë Adán mëdë Eva: “Mëëtˈattë ënet mˈuˈunk mˈënäˈkëty yajwinduktë yëˈë naxwinyëdë ets xyˈënaˈamdëty” (Génesis 1:28, MNM). Jyobaa yëˈë yajkubojk tuˈugë ujts kepy, diˈib tyij ja “mëdiˈibë myëëtˈäjtypyën ja jot winmäˈäny oybyë ets ëxëëkpë”. Tyäˈädë yëˈë nety yˈandijpy ko yëˈë myëdäjtypyë madakën parë tnigäjpxët ti oy ets ti axëëk parë naxwinyëdë jäˈäy. Koxyëbë Adán ojts tkajeˈxy ja ujtstëëmp, taxyëp dyajnigëxëˈky ko mëdoop ets ko myëjjäˈäwëp tijatyë netyë Jyobaa të myoˈoyëty.

Dios tˈanmääyë Adán: “Të xyjyiˈkxy ja ääytyëëm ujtstëëm mëdiˈibëts käˈäp të [ndukˈaneˈemy], ets jeexyë xyjyëˈkxtë”. Ets tˈakˈanmääy: “Mëk duˈun mdunëty, ets mjäjëdëty mbëxyikëdëty, taanëm ja mgäˈäyëˈën mˈukën xypyäädëty xyˈixëty. Ets duˈun mjuukyˈatëty, koonëm mˈawimbitëty, jatëgok nax, mä ojts mtsoonyën. Jaˈa ko mijts nax mëët mˈoytyuny, ets nax jatëgok mˈawimbitëty” (Génesis 3:17, 19, MNM).

Adán jyëˈx ja ujtstëëmp diˈibë nety kubojkp, Dios mëjwiin kajaa dyajkubojky. Kujuundak ets kyaj tmëjjäˈäwë tijatyë Jyobaa tukmëduunë. Ko ojts tjeˈxy ja ujtstëëmp, ta ojts tjëjpkudijë Jyobaa ets këˈëm twinˈijxy ja nyëˈë tyuˈu, diˈibë nety mëjwiin kajaa kyuˈayowëyaampy.

Ko ja tiempë nyajxy, ta Adán yˈoˈky duˈun extëmë Jyobaa yˈanmääyë. Të nety yˈanëˈëmxëty ko nax të kyojy ets ko nax jyëmbitäˈäny, kyaj jyukyˈäjtˈadëtsy wiinktsoo ets kyaj jyukyˈäjttëgäjtsy. Ko yˈoˈky duˈun jyëmbijty extëmë naxway (Génesis 2:7; Eclesiastés 9:5, 10).

“Dëˈën extëm tuˈuk jeˈeyë ja jäˈäy kyaj tmëmëdooy ja Dios es mëdë tyäˈädë pojpëkyëjxm tsyondaky ja oˈkën, pääty nidëgekyë ja jäˈäyëty yˈooktë, mët ko nidëgekyë pyojpëtuundë.” (Romanʉs 5:12.)

Axëëk wyimbëtsëëmy ko Adán pyokytyuuny. Tim jawyiin, yajtëgooyë jyukyˈäjtën, per kyaj yëˈëjëty tuˈugë jukyˈäjtën extëm tyam diˈib jeˈeyë 70 o 80 jëmëjt, yëˈë duˈun yajtëgooyë jukyˈäjtënë diˈib winë xëë. Ets nan kyaj nyekyyajpaty wäˈäts jäˈäy, pääty niˈamukë ja yˈuˈunk yˈënäˈk myaxuˈunkˈäjty pokyjyaˈay.

Niˈamukë nbokytyunäˈänëm mët ko të xynyinäjxëmë Adángë pyoky ets nmëdäjtëmë niniˈkx këbäjk diˈib oˈkp ko tiempë nyaxy. Pablo nyimaytyak wiˈix nyaˈijx nyajpatëm ko jyënany: “Pekyjyaˈayëts ëj, dëˈënëts ëj nˈity pekyoty extëm tuˈugë jäˈäy diˈibë niteeky yˈity. ¡Përobë ëj mët yëˈëgyëjxm tëgekyë tyäˈädë! ¿Pënëts xyajnitsoˈogëp mä tyäˈädë niniˈx diˈibë të yajtuknikäjxpety ja oˈkënë?”. Ta këˈëm yˈatsooy: “Yajjäˈäygyëdakp ja Dios ko jyaaty ja nitsokën mët yëˈëgyëjxmë Nintsënˈäjtëm Jesukristë” (Romanʉs 7:14, 24, 25).

“Dios Teety tkejxy ja yˈUˈunk yä naxwiiny extëmë Yajnitsokpë.” (1 Fwank 4:14.)

Jyobaa tyukniwinmäˈäyë parë nˈawäˈätspëtsëˈëmëm mä xyˈaxëktuˈunëm ja poky ets mä ngumëdoˈojëm ko nˈoˈkëm winë xëë. ¿Ti tyuun? Kyajx ja yˈUˈunk diˈib tsyejpy yä Naxwiiny parë myaxuˈunkˈatët wäˈätsjäˈäy extëmë Adán. Jeˈeyë ko “Jesukristë kyaj pyekytyuuny” (1 Peedrʉ 2:22). Pääty ninäˈä pyoky tkakumëdooy mëdë oˈkën ets mbäätxyëp jyukyˈajty winë xëë.

Perë Jyobaa nyasˈijxë parë yˈUˈunk yaˈoogëdët ja myëtsip ets kyumdëgëk xëë, ta dyajjukypyejky. Jesus pëdëˈk extëmë anklës ets ko waanë yˈijty, ta jyëmbijty tsäjpotm. Ko Tyeety twinguwäˈkë, ta tsyodëjkë ja jyukyˈäjtënë wäˈätspë diˈibë nety të tkëyaky parë dyajjëmbijty diˈibë netyë Adán të dyajtëgoy ets ja tyëëm yˈääts. Jyobaa kyupëjk ko ja yˈUˈunk nyayäjkë extëmë wintsëˈkën ets yˈawatsy ja tëjkˈää parë mbäät tˈaxäjëdë jukyˈäjtënë winë xëëbë pënaty pyëjtaktëbë mëbëjkën mä Jesus (Romanʉs 3:23, 24; 1 Fwank 2:2).

Duˈunë duˈun, Jesus jyuuybyëtsëëm mëdë jyukyˈäjtënë diˈibë netyë Adán të dyajtëgoy. Ojts xykyuˈoˈkëm parë mbäät njukyˈäjtëm winë xëë. Biiblyë jyënaˈany ko “Dios myayˈäjtëngyëjxmë Jesus dyajnax dyajkëxët ja atsuˈux oˈkën es nidëgekyë jäˈäy ttukˈoyˈattët” (Ebreeʉsʉty 2:9).

Tukëˈëyë tyäˈädë kajaa xytyuknijäˈäwëm pënën Jyobaa. Mët ko pokyjyaˈay yajpäättë naxwinyëdë jäˈäy, kyaj nety mbäät tkuytyundë extëm jyënaˈany ja anaˈamën parë këˈëm nyayjyuuybyëtsëmëdët. Per mët ko Jyobaa xytsyojkëm ets xypyaˈˈayoˈowëm, ta këˈëm tkuytyuuny extëm ja yˈanaˈamën jyënaˈany. Ets kajaa ojts tsyobatxëty parë ojts xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm mä ja oˈkën, pes kyëyäjk ja yˈUˈungë jyukyˈäjtën (Romanʉs 5:6-8).

“Jesukristë jyikypyejky ko yˈeˈky. Dëˈën jaˈa extëm ja pëjtaˈaky diˈibë jawyiin tëëmpˈäjtp. Päätyë dëˈën mët yëˈë xytyuknijäˈäm ko yëˈë diˈibaty të yˈoˈknëdë jikypyëktëp. Pes dëˈën extëm tuˈugë yetyëjk dyajtsondaky ja oˈkën naxwiiny, nandëˈën tuˈugë yetyëjk dyajtsondaky es ja oˈkpëty jyikypyëktët. Diˈibëts nmaytyakypy, jaˈa dëˈën ko nidëgekyë jäˈäyëty yˈooktë mët ko tyëëmpˈat yˈäätsˈatëdë Adán, es nandëˈën diˈibaty yˈaxäjëdëp ja Jesukristë extëmë Yajnitsokpë, Dios yajjikypyëkëdëp.” (1 Korintʉ 15:20-22.)

Seguurë nˈijtëm ko Jesus jukyˈäjt ets oˈk. Per ¿wiˈix nnijäˈäwëm ko jukypyëjk jatëgok? Tuk pëky diˈib yajnigëxëˈk ko Jesus jyukypyejky, yëˈë ko mayë jäˈäy nyaytyukˈijxë kanäk lugäär ets wiink xëëjëty. Tëgok, ja nyaytyukˈijxë naxy 500. Apostëlë Pablo myaytyak wiˈixë Jesus nyaytyukˈijxë tyäˈädë jäˈäyëty ko tnijäˈäyë ja Dios mëduumbëty diˈib Corinto. Axtë jyënany ko tamë nety nääk yˈakjukyˈattë diˈib yˈijxtë, tyäˈädë yëˈë xytyuknijäˈäwëm ko mbäädë nety tnimaytyäˈäktë ti yˈijxtë ets myëdoodë (1 Korintʉ 15:3-8).

Apostëlë Pablo ja ojts ttijˈyë Jesus “ja pëjtaˈaky diˈibë jawyiin tëëmpˈäjtp” o diˈib jawyiin jukypyëjk, tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko akjukypyëkandëbë jäˈäy. Jesus jyënany ko “jäˈtäämp ja tiempë mä ja oˈkpëty diˈibë të nyaxtëkëdë” tmëdowäˈändë ko Jesus myëgäjpxëdët (Fwank 5:28, 29).

“Jaˈa ko yëˈë Dios nëgoo oj tˈoktsojknë ja naxwinyëdë jäˈäyëty, pääty ttuknigejxy ja tyuˈukˈUˈunk, es pënaty myëbëjktëp jikyˈattëp winë xëë winë tiempë es kyaj kyutëgoytyët.” (Fwank 3:16.)

Mä Biiblyë tsyondaˈaky, yëˈë myaytyakypy ko tyëjkë oˈkën ets ko tyëgooy ja lugäärë tsujpë diˈib Edén. Ets mä jyëjpkëjxnë, yëˈë myaytyakypy mä jyëjptëgoyaˈanyë oˈkën ets mä Dios dyajjëmbitäˈäny tukëˈëyë tyäˈädë Naxwinyëdë jantsy tsuj. Ko jyäˈtëdë tadë tiempë, ta njukyˈatäˈänëm agujk jotkujk ets winë xëë winë tiempë. Diˈibʉ Jatanʉp o Apocalipsis 21:4 twandaˈaky ko kyaj yˈokˈitanë “ja oˈkën”, ets parë nmëbëjkëmë tyäˈädë Diosë wyandakën, ta bersikulo 5 jyënaˈany: “Tëyˈäjtënëˈë es mbäät xymyëbeky”. Tukëˈëyë diˈibë Jyobaa wyandakypy, kyuytyuumpy.

¿Mjënäämp mijts ko “tëyˈäjtënëˈë es mbäät xymyëbeky”? Pën mmëbëjkypy, aknijawë niˈigyë pënën Jesus ets pëjtäˈägë mëbëjkën, net nëjkxë Jyobaa mgupëkyëty. Yëˈë kyaj jeˈeyë tyam mgunuˈkxäˈänyëty, nan nëjkxëp xyˈawixy xyjëjpˈixyë jukyˈäjtënë winë xëë winë tiempë yä Naxwiiny mä ja it lugäärë tsujpë, mä kyaj nyekyjaˈˈatäˈänyë oˈkën ets ni “jëˈëy yaxën o ja pëjk adoˈonën”.