LECCIÓN 38
Nakuetaʼvi-yo sɨkɨ ja teku-yo
Ja teku-yo ɨn ja vii tuni kuu. Vese iyo tundoʼo nu̱u̱-yo, kuu kusii ini-yo jín nda ndatiñu vii tuni ja iyo iini̱ teku-yo. ¿Na̱sa kuu steʼen-yo nu̱u̱ Jeová ja nakuetaʼvi-yo ja ni taji-Ya ja teku-yo? ¿De na jáʼa kuu ja kánuu ka tágua saʼa-yo?
1. ¿Nakú jiniñuʼun ja teya̱ʼvi-yo ja teku-yo?
Jiniñuʼun ja teya̱ʼvi-yo ja teku-yo chi ɨn ja ni skutaʼvi Ta̱tá-yo, Jeová kuu. Nu̱u̱ maa-Ya “kee ja teku”, chi ni saʼa-Ya ndɨʼɨ ja teku nu̱u̱ ñuʼun (Salmo 36:9, TNM). “Maá ya̱ sáʼá ja̱ técu̱ nchivi̱ jíín ja̱ stáá táchi̱ ji jíín ja̱ níʼi̱n ji ndiʼi ja̱ jíni ñúʼún ji” (Hechos 17:25, 28). Sukua kuu, ja maa Jeová taji ja jiniñuʼun-yo tágua kuteku-yo. De suni, maa-Ya saʼa-Ya ja ná kusii ini-yo iini̱ teku-yo (kaʼvi-ní Hechos 14:17).
2. ¿Na̱sa kuu steʼen-yo nu̱u̱ Jeová ja nakuetaʼvi-yo ja ni taji-Ya ja teku-yo?
Ta ni kejaʼa-ní teku-ní nu̱u̱ chijin naná-ní, Jeová ni ndeʼe Ya-ní. Ɨn teé ja ni nani David, Yandios ni saʼa-Ya ja kachi-de nu̱u̱ ɨn sáʼan: “Ndu̱chí nu̱u̱-ro ni kundeʼe nduʼu nde ta kuu-ni ɨn ja ñíkín” (Salmo 139:16, TNM). Ja teku maa-ní yiya̱ʼvi tuni nu̱u̱ Jeová (kaʼví-ní Mateo 10:29-31). De kukuéká tuni ini-Ya nú ɨn ñayí jaʼni-ji inka ñayí, axi ja nakaʼni-ji maa-ji (Éxodo 20:13, TNM). a Suni kukuéká tuni ini-Ya nú na saʼa-yo nda tiñu kaa yika xée̱n ji nú nduu jito-yo ja teku inka ñayí. Ta jito-yo maa-yo ji teya̱ʼvi-yo ja teku nda̱ká ñayí, steʼen-yo ja jetaʼvi-yo ja vii tuni kuu ja teku-yo.
NÁ KUTUʼVA KA-YO SƗKƗ TUʼUN YAʼA
Ná kundeʼe-yo sava ka tuʼun na̱sa kuu steʼen-yo ja nakuetaʼvi-yo ja teku-yo.
3. Koto vaʼa-ní maa-ní
Nda cristiano ja ni ka kachi-ji nu̱u̱ Jeová ja ka saʼa-ji tiñu-Ya nɨkani ka jatiñu-ji ja teku-ji tanu kúni maa-Ya. Ni ka nakuáʼa-ji maa-ji nu̱u̱ Yandios tanu ɨn ja i̱i̱, ja ñukua kuu ja kánuu ka koto-ji maa-ji. Ka kaʼvi-ní Romanos 12:1, 2 de ka ndatuʼun-ní sɨkɨ nda tuʼun yaʼa:
-
¿Nakú kánuu koto vaʼa-ní maa-ní?
-
¿Na̱sa kuu saʼa-ní?
4. Kundeʼe-ní na̱sa koo vaʼa-ní ji suni sava ka ñayí
Biblia steʼen-ji nu̱u̱-yo ja ma saʼa-yo nda tiñu ja iyo yika. Ka kundeʼe-ní VIDEO de ka kundeʼe-ní na̱sa kuu koto-ní maa-ní de ka koo vaʼa-ní.
Ka kaʼvi-ní Proverbios 22:3, TNM de ka ndatuʼun-ní sɨkɨ na̱sa kuu saʼa ɨn ñayí ja koto-jí maa-ji de koo vaʼa-ji...
-
... nu̱u̱ veʼe-ji.
-
... nu̱u̱ satiñu-ji.
-
... ta kasíkí-ji.
-
... ta skáka-ji axi kuaʼan-ji nu̱u̱ carru.
5. Koo yɨñuʼún-ní ja teku ɨn ñíkín vese nchaʼa ka kaku-ji
David ni kachi-de jín tuʼun poética, ja Jeová ndɨʼvɨ ini-Ya ja teku ɨn ñíkín ja ñúʼun-ji chijin naná-ji. Ka kaʼvi-ní Salmo 139:13-17, TNM de ka ndatuʼun-ní sɨkɨ nda tuʼun yaʼa:
-
Nu̱u̱ Jeová, ¿ndenu kejaʼa ja teku ɨn ñayí: ta kaku-ji, axi ta jakuʼun-ji chijin naná-ji?
Nda ley ja ni jeʼe Jeova nu̱u̱ ñuu janaʼán Israel ni ka chisa̱ʼvi nu̱u̱ nda ñaʼan ja ka ñúʼun seʼe-ña ji nu̱u̱ suchí ñíkín ja ñúʼun-ji nu̱u̱ chijin-ña. Ka kaʼvi-ní Éxodo 21:22, 23, TNM de ka ndatuʼun-ní sɨkɨ nda tuʼun yaʼa:
-
¿Na̱sa ni ndeʼe Jeová ja ɨn ñayí sanaa xnaa-ji ja teku ɨn suchí ñíkín ja nchaʼa kaku-ji?
-
Nusaá, ¿na̱sa kuu ini-Ya ta ɨn ñayí xnaa ñunkúú-ji? b
-
De maa-ní, ¿na̱sa ndeʼe-ní ja jani ini Yandios?
Nde ɨn ñaʼan ja teya̱ʼvi-ña ja teku ku̱ú kani xini-ña ja ku̱ú xnuu-ña seʼe-ña. Ka kaʼvi-ní Isaías 41:10, TNM de ka ndatuʼun-ní sɨkɨ nda tuʼun yaʼa:
-
Nú ka xnúmi̱-ji nu̱u̱ ɨn ñaʼan ja xnuu-ña seʼe-ña, ¿a nu̱u̱ nde ɨn kuu kakan-ña ja chíndeé nu̱u̱-ña? ¿Nakú?
JA KACHI SAVA NDA ÑAYÍ: “Ɨn ɨn ñaʼan kuu kani xini-ña nú xnuu-ña seʼe-ña axi nduu. Maa-ña tatuni nu̱u̱ yɨkɨ kuñu-ña”.
-
¿Nakú ñúʼun ka̱jí ini-ní ja Jeová teya̱ʼvi-Ya ja teku ɨn ñaʼan ja ñúʼun seʼe-ña ji suchí ñíkín ja ñúʼun chijin-ña?
JA NI KUTUʼVA-YO
Ja teku kuu ɨn ja ni skutaʼvi Jeová nu̱u̱-yo. Biblia steʼen nu̱u̱-yo na̱sa koo yɨñuʼún-yo, na̱sa koto-yo ji kutoo-yo ja teku-yo ji ja teku nda̱ká ñayí.
Tuʼun núku̱ʼun ini
-
¿Nakú jíni̱-yo ja Jeová teya̱ʼvi-Ya ja teku nda ñayí?
-
¿Na̱sa kuu ini Jeová ta jíni̱-Ya ja ɨn ñayí ñunkúú xnaa-ji ja teku-ji axi ja teku inka ñayí?
-
¿Naguá kuu ja taʼa̱n ka ini-ní sɨkɨ ja ni skutaʼvi-Ya ja teku-ní?
NU̱U̱ NDANIʼI KA-NÍ TUʼUN
¿Na̱sa kuu nakuetaʼvi-yo nu̱u̱ Jeová sɨkɨ ja ni skutaʼvi-Ya ja teku-yo?
¿A née kaʼnu ini Yandios nu̱u̱ ɨn ñaʼan ja ni xnuu-ña seʼe-ña kɨvɨ ichi yáta̱?
“¿Naguá kachi Biblia sɨkɨ ja xnuu seʼe?” (Artículo nu̱u̱ jw.org)
Kundeʼe-ní na̱sa ndeʼe Yandios ja teku ji nu̱u̱ ja ka̱ji-yo ja kasíkí-yo.
“¿A iyo vaʼa ja kusíkí nda ñayí nu̱u̱ ja iyo yika tuni?” (¡Despertad!, 8 yo̱o̱ octubre kuiya 2000)
¿De nú ɨn ñayí jani ini-ji ja kaʼni-ji maa-ji? Kutuʼva-ní nda tuʼun vaʼa ja vaji nu̱u̱ Biblia.
a Jeová ndɨʼvɨ tuni ini-Ya sɨkɨ nda ñayí ja kukuéká tuni ini anu-ji (Salmo 34:18, TNM). Maa-Ya jakuʼun ini-Ya tundoʼo ja nevaʼa ɨn ñayí ja jani ini ja kaʼni-ji maa-ji de kúni-Ya chindeé-Ya ñayí ja ka ndoʼo sukua. Kundeʼe-ní nda tuʼun vaʼa ja kachi-Ya ta kaʼvi-ní artículo “¿A kuu chíndeé Biblia nu̱u̱-sa nú nduu ka kúni-sa kuteku-sa de jani ini-sa ja kaʼni-sa maa-sa?”, de iyo nu̱u̱ sección “Nu̱u̱ ndaniʼi ka-ní tuʼun” nu̱u̱ lección yaʼa.
b Nda ñaʼan ja ni ka xnuu-ña seʼe-ña kɨvɨ ichi yáta̱ ku̱ú sndoo̱-ña ja kukuéká ini-ña nɨkani sɨkɨ kuachi yaʼa; Jeová iyo tuʼva-Ya tágua kunée kaʼnu ini-Ya sɨkɨ ja ni ka saʼa-ña. Ndaniʼi ka-ní sɨkɨ tuʼun yaʼa nu̱u̱ artículo “¿Naguá kachi Biblia sɨkɨ ja xnuu seʼe?”, ja iyo nu̱u̱ sección “Nu̱u̱ ndaniʼi ka-ní tuʼun” nu̱u̱ lección yaʼa.