KĨTHOOMO GĨA KWIRITANA KĨA 33
RWĨMBO 130 Uwe Mwenye Kusamehe
Ũrĩa Kĩũthũrano Kĩũmba Kwigerekania na Mwonere jwa Jehova Kwerekerea Eeyia
“Na ningi umwe ureeja kwiyia-ri, turi na umwe uria utwerencanagiira.”—1 JOH. 2:1.
JAMBO KUU
Mambo tunayojifunza kutokana na jinsi kisa cha dhambi nzito kilivyoshughulikiwa katika kutaniko la karne ya kwanza jijini Korintho.
1. Jehova endaga antũ bonthe bathithia atĩa?
YEHOVA aliwaumba wanadamu wakiwa na uhuru wa kuchagua. Unaitumia zawadi hiyo kwa ukawaida unapofanya maamuzi. Uamuzi muhimu zaidi ambao mtu anaweza kufanya ni kujiweka wakfu kwa Yehova na kuwa sehemu ya familia ya waabudu Wake. Yehova anataka kila mtu afanye hivyo. Kwa nini? Kwa sababu anawapenda wanadamu na anawatakia mema. Anataka wafurahie urafiki pamoja naye na waishi milele.—Kum. 30:19, 20; Gal. 6:7, 8.
2. Nĩatĩa Jehova endaga eeyia barĩa batĩkwirira bathithia? (1 Johana 2:1)
2 Hata hivyo, Yehova hamlazimishi mtu yeyote amtumikie. Anamruhusu kila mtu aamue kile atakachofanya. Namna gani ikiwa Mkristo aliyebatizwa anavunja sheria ya Mungu, na kutenda dhambi nzito? Ikiwa hatatubu, ni lazima aondolewe kutanikoni. (1 Kor. 5:13) Lakini hata ikiwa mtu huyo anaondolewa kutanikoni, bado Yehova anataka sana mtu huyo atubu na kumrudia Yeye. Kwa kweli, hiyo ndiyo sababu muhimu iliyofanya aandae fidia—ili mtenda dhambi anayetubu aweze kupata msamaha. (Soma 1 Yohana 2:1.) Mungu wetu mwenye upendo anawahimiza wale waliotenda dhambi nzito watubu.—Zek. 1:3; Rom. 2:4; Yak. 4:8.
3. Nĩmbi tũkairitana kĩthoomone gĩkĩ?
3 Yehova anataka tuige mtazamo wake kuhusu dhambi na watenda dhambi. Makala hii itazungumzia njia tunayoweza kufanya hivyo. Unaposoma makala hii chunguza, (1) jinsi kisa cha dhambi nzito kilivyoshughulikiwa katika kutaniko la karne ya kwanza jijini Korintho, (2) mwongozo ambao mtume Paulo alitoa mtenda dhambi alipotubu, na (3) jinsi simulizi hili la Biblia linavyofunua mtazamo wa Yehova kuhusu Wakristo wanaotenda dhambi nzito.
MATAGARIA JARĨA JAAJŨKAGUA ĨGIITA RĨA KARINE YA MBERE RĨRĨA WĨYIA BŨRĨTO BWATHITHUA
4. Nĩ untũ bũrĩkũ bwaumĩĩre kĩũthũranone gĩa Korintho gĩa karine ya mbere? (1 Akorintho 5:1, 2)
4 Soma 1 Wakorintho 5:1, 2. Katika safari yake ya tatu ya umishonari, Paulo alisikia habari zenye kushtua zilizotokea katika kutaniko jipya lililokuwa limeanzishwa jijini Korintho. Ndugu katika kutaniko hilo alikuwa na uhusiano wa kingono na mama yake wa kambo. Mwenendo huo ulishtua sana na ulikuwa “haujatokea hata miongoni mwa mataifa”! Na kutaniko lilifikiri kwamba hakuna ubaya wowote kwa ndugu huyo kuendelea kubaki kutanikoni na huenda pia walikuwa wakijivunia jambo hilo. Labda baadhi ya watu walifikiri kwamba kwa kumwacha aendelee kubaki kutanikoni walionyesha jinsi Mungu alivyo na rehema kuelekea wanadamu wasio wakamilifu. Lakini Yehova haungi mkono mwenendo mbaya miongoni mwa watu wake. Kwa sababu ya mwenendo wake mpotovu, kwa kweli mwanamume huyo alikuwa akiharibu sifa nzuri ya kutaniko. Pia, angeweza kuwaathiri Wakristo wengine ambao walikuwa wakishirikiana naye. Hivyo, Paulo aliliagiza kutaniko lifanye nini?
5. Paũlũ eerĩre kĩũthũrano kĩthithie atĩa, na nĩatĩa eendaga kwonania? (1 Akorintho 5:13) (Tega kinya mbica.)
5 Soma 1 Wakorintho 5:13. Chini ya mwongozo wa roho takatifu, Paulo aliandika barua akiagiza kwamba mtenda dhambi asiyetubu alipaswa kuondolewa kutanikoni. Wakristo waaminifu walipaswa kumtendeaje? Paulo aliwaambia ‘waache kushirikiana’ naye. Hilo lilimaanisha nini? Paulo alifafanua kwamba amri hiyo ilitia ndani “hata [kutokula] chakula pamoja na mtu wa namna hiyo.” (1 Kor. 5:11) Unapokula chakula pamoja na mtu, unatumia muda pamoja naye na kuzungumza naye na hilo linaweza kufanya iwe rahisi kuanza kutumia muda zaidi pamoja na mtu huyo. Ni wazi Paulo alimaanisha kwamba kutaniko halipaswi kutumia muda isivyo lazima pamoja na mtu huyo. Jambo hilo lingelilinda kutaniko kutokana na mwenendo wake mbaya. (1 Kor. 5:5-7) Zaidi ya hilo, kuacha kushirikiana kwa ukaribu na mtu huyo huenda kungemsaidia atambue jinsi alivyo mbali sana na njia za Yehova, na huenda angehisi aibu na kuchochewa kutubu.
6. Barũga ya Paũlũ yaarĩ na maumĩĩra jarĩkũ kĩrĩ kĩũthurano, na kinya kĩrĩ mwĩyia?
6 Baada ya kutuma barua yake kwa Wakristo katika jiji la Korintho, Paulo alikuwa akifikiria jinsi ambavyo kutaniko lingeitikia shauri hilo. Mwishowe, Tito alimpelekea habari zilizomfurahisha. Kutaniko lilikuwa limeitikia vizuri barua ya Paulo. (2 Kor. 7:6, 7) Walikuwa wamefuata maagizo yake. Isitoshe, katika miezi iliyokuwa imepita tangu Paulo atume barua yake, mtenda dhambi huyo alikuwa ametubu kosa lake! Alikuwa amebadili mwenendo na mtazamo wake na alikuwa ameanza kufuata viwango vya Yehova vya uadilifu. (2 Kor. 7:8-11) Paulo aliliambia kutaniko lifanye jambo gani lingine?
ŨRĨA KĨŨTHŨRANO KĨABUĨRĨTE KŨTHITHĨRIA MWĨYIA ŨRĨA WAIRIRĨTE KAMMA
7. Kweberia mwĩyia kuuma kĩũthũranone kwarĩ na maumĩĩra jarĩkũ jameega? (2 Akorintho 2:5-8)
7 Soma 2 Wakorintho 2:5-8. Paulo alisema kwamba ‘karipio lililotolewa na wengi lilimtosha mtu huyo.’ Kwa maneno mengine, nidhamu aliyopewa ilikuwa imetimiza kusudi lake. Kusudi lipi? Kumwongoza mtenda dhambi huyo kwenye toba.—Ebr. 12:11.
8. Nĩ ũntũ bũrĩkũ bũngĩ Paũlũ eerĩre kĩũthũrano kĩthithie?
8 Hivyo, Paulo aliliagiza kutaniko hivi: “Mnapaswa kumsamehe kwa fadhili na kumfariji” ndugu huyo aliyekosea, na “kumthibitishia upendo wenu.” Ona kwamba Paulo alitaka kutaniko lifanye mengi zaidi ya kumruhusu mtu huyo arudi miongoni mwa watu wa Yehova. Paulo alitaka wamhakikishie mwanamume huyo aliyetubu kwa maneno na matendo yao kwamba walikuwa wamemsamehe kikweli na walimpenda. Hivyo, wangeonyesha wazi kwamba wamefurahi amerudi kutanikoni.
9. Kwombĩka nĩkĩ Akristũ bamwe baremagwa kũrekera mwĩyia ũrĩa aairirĩte?
9 Je, baadhi ya akina ndugu kutanikoni walisita kumkaribisha miongoni mwao mtenda dhambi huyo aliyetubu? Simulizi halisemi, lakini inawezekana. Matendo yake yalisababisha matatizo kwa kutaniko lote kwa ujumla na huenda yaliwaletea aibu baadhi ya watu. Huenda baadhi ya akina ndugu walihisi kwamba haikuwa haki kwa mwanamume huyo kukaribishwa kwa uchangamfu kutanikoni, wakati wao ndio waliokuwa wamejitahidi sana kubaki wakiwa safi kiadili. (Linganisha Luka 15:28-30.) Hata hivyo, kwa nini ilikuwa muhimu kwa ndugu na dada kutanikoni kumwonyesha upendo wa kweli ndugu huyo aliyerudi?
10-11. Nĩatĩa kũrĩngĩkarĩka akũrũ ba kĩũthũrano barĩngĩrega kũrekera mwĩyia ũrĩa wairirĩte?
10 Wazia jambo ambalo lingetokea ikiwa wazee wangekataa kumruhusu mwanamume huyo aliyetubu kikweli arudi kutanikoni au ikiwa kutaniko lingekataa kumwonyesha upendo baada ya kurudishwa. Angeweza kulemewa na “huzuni inayopita kiasi.” Huenda angehisi hangeweza kurudishwa tena kutanikoni. Huenda hata angeacha kujitahidi kurekebisha uhusiano wake na Mungu.
11 Jambo baya hata zaidi, ikiwa ndugu na dada wengine kutanikoni wangekataa kumsamehe mtenda dhambi huyo aliyetubu, uhusiano wao na Yehova ungekuwa hatarini. Kwa nini? Kwa sababu wangekuwa hawaigi mtazamo wa Yehova wa kuwasamehe watenda dhambi wanaotubu, badala yake wangekuwa wanaiga mtazamo wa Shetani kwa kutoonyesha rehema na kuwa wakali. Hivyo, ni kana kwamba wangekuwa chombo ambacho Ibilisi anakitumia ili kumwangamiza kiroho mwanamume huyo.—2 Kor. 2:10, 11; Efe. 4:27.
12. Nĩatĩa kĩũthũrano kĩrĩngĩũmba kwigerekania na Jehova?
12 Basi, kutaniko katika jiji la Korintho lingewezaje kumwiga Yehova, na si Shetani? Kwa kufuata njia ya Yehova ya kushughulika na watenda dhambi wanaotubu. Ona mambo ambayo baadhi ya waandikaji wa Biblia walisema kumhusu Yehova. Daudi alisema kwamba Yehova ni “mwema na [yuko] tayari kusamehe.” (Zab. 86:5) Mika aliandika hivi: “Ni Mungu gani aliye kama wewe, unayesamehe dhambi na kuachilia makosa?” (Mika 7:18) Na Isaya alisema hivi: “Mtu mwovu na aiache njia yake na mtu mbaya mawazo yake; na arudi kwa Yehova, ambaye atamwonyesha rehema, kwa Mungu wetu, kwa maana atasamehe kwa njia kubwa.”—Isa. 55:7.
13. Nĩkĩ bwarĩ ũntũ bwa gĩtũmi gũcookia na mpwĩ kĩũthũranone, mwĩyia ũrĩa wairirĩte? (Tega kathandũkũ “ Yule Mwanamume Jijini Korintho Alirudishwa Kutanikoni Baada ya Muda Gani?”)
13 Ili kumwiga Yehova, kutaniko katika jiji la Korintho lilihitaji kumkaribisha mwanamume huyo aliyetubu na kumhakikishia kwamba wanampenda. Kwa kufuata mwongozo wa Paulo wa kumkaribisha tena mtenda dhambi aliyetubu, kutaniko lilionyesha ‘utii wao katika mambo yote.’ (2 Kor. 2:9) Ni kweli kwamba ni miezi michache tu ilikuwa imepita tangu alipoondolewa, lakini nidhamu hiyo ilifanikiwa kumwongoza kwenye toba. Hivyo, hakungekuwa na sababu yoyote ya kuchelewa kumrudisha kutanikoni.
ŨRĨA TŨŨMBA KWIGEREKANIA NA IOTA NA KĨAO KĨA JEHOVA
14-15. Nĩmbi twairitana kuumania na ũntũ bwegie muntũ ũrĩa wacooketue kĩũthũranone gĩa Korintho? (2 Petero 3:9) (Tega kinya mbica.)
14 Simulizi kuhusu jinsi ambavyo kisa katika jiji la kale la Korintho kilishughulikiwa liliandikwa na kuhifadhiwa “ili kutufundisha.” (Rom. 15:4) Kutokana na simulizi hilo, tunajifunza kwamba Yehova haruhusu wale wanaotenda dhambi nzito bila kutubu wabaki kutanikoni. Yehova hakubaliani na maoni ya kwamba watenda dhambi wasiotubu wanapaswa kuonyeshwa “rehema” kwa kuwaruhusu waendelee kushirikiana na waabudu wake washikamanifu. Yehova ni mwenye rehema, lakini haendekezi dhambi; wala kushusha viwango vyake. (Yuda 4) Kwa kweli, hilo halingekuwa jambo la rehema hata kidogo kwa sababu lingewahatarisha watu wote kutanikoni.—Met. 13:20; 1 Kor. 15:33.
15 Pia, tunajifunza kwamba Yehova hataki yeyote aangamizwe. Anataka kuwaokoa watu kila inapowezekana. Anawaonyesha rehema watu ambao wanabadili mwenendo na njia yao ya kufikiri na wanataka kurekebisha uhusiano wao pamoja naye. (Eze. 33:11; soma 2 Petro 3:9.) Hivyo, yule mwanamume jijini Korintho alipotubu na kuacha njia yake mbaya, Yehova alimtumia Paulo kulifafanulia kutaniko kwamba mwanamume huyo alipaswa kusamehewa na kukaribishwa tena kutanikoni.
16. Nĩatĩa ũkwigua bwegie ũrĩa kĩũthũrano gĩa Korintho kĩathithĩĩrie muntũ ũrĩa weĩtie?
16 Kuchunguza jinsi ambavyo kisa katika jiji la Korintho kilishughulikiwa kumetusaidia kuona jinsi Yehova alivyo mwenye upendo, uadilifu, na haki. (Zab. 33:5) Je, hilo halikuchochei kumsifu hata zaidi Mungu wetu? Isitoshe, kila mmoja wetu ni mtenda dhambi, hivyo tunahitaji msamaha wake. Kila mmoja wetu ana sababu za kumshukuru Yehova kwa dhabihu ya fidia, ambayo inatuwezesha kusamehewa dhambi zetu. Inafariji sana kujua kwamba kwa kweli Yehova anawapenda watu wake na anawatakia mema!
17. Nĩmbi tũkaarĩĩrĩa ithoomone biu bithingatĩte?
17 Hivyo basi, visa vya dhambi vinashughulikiwaje leo? Wazee wa kutaniko wanawezaje kuiga tamaa ya Yehova ya kuwaongoza watenda dhambi kwenye toba? Kutaniko linapaswa kutendaje wazee wa kutaniko wanapoamua kumwondoa au kumrudisha mtu? Maswali hayo yatazungumziwa katika makala zinazofuata.
RWĨMBO 109 Pendaneni Sana Kutoka Moyoni