Skip to content

Skip to table of contents

DARADOKO TAUDIA IDURUDIA HEREVADIA

Dahaka be Varamu?

Dahaka be Varamu?

Taunimanima ta ta na i’idau, una dainai ta e masemu neganai, iseda hebogahisi toana ta hahedinaraiamu daladia danu idauidau. Heḡereḡere, haida be e lalohisihisimu to basie hahedinaraiamu, a haida be e taimu, bona una na mai ena namo. To basitato lalohisihisi ihahedinaraina dalana tamona buna. Badina taunimanima edia kastom, kara bona mauri ai e varamu ḡaudia na idauidau, eiava e lalokau henidiamu taudia e masemu daladia na idauidau.

HISIHISINA BE EDE BAMONA?

E daradokomu taudia na reana asi dibadia idia ediai be dahaka be varamu e lalokau heniamu tauna ta e masemu neganai. To edia hemami bona e davarimu hekwakwanaidia na ma haida ediai danu e varamu. Mani haida aita herevalai:

Daradoko. Tai hanaihanai, helalo bona edia kara bona hereva danu be idaumu. Danu, e kara hebou ḡaudia be lalo loumu eiava nihi ai be itadiamu dainai be taimu. Matamanai na be hoamu bona basie abia daemu. Tiina na adavana Timo e mase negana e laloa lou neganai e gwa: “Lalogu na e boio. Baina tai danu auka. Daragu na e doko dainai baina hahodi danu auka. Asina abia daeva adavagu na e mase.”

Lalohekwarahi, badu bona lalohisihisi. Ivan na e gwa: “Natumai Eric laḡanina 24 e mase murinai, lau bona Yolanda na a badu dikadika! A hoa badina ai na dia badu taumai. Danu lalomai na e hisihisi badina reana baiama kara ḡaudia na asia kara natumai baia durua namonamo totona.” Alejandro adavana na gorere ta e haheaukalaia daudau murinai e mase. Alejandro na e gwa: “Matamanai na lalo, reana lau na taunimanima dikagu dainai Dirava ese ini e hahisigu tomamu. Gabeai, egu hemami na e dika badina adavagu ena mase gwauna na Dirava na heniava na heto.” Kostas, rau 3 ai tame herevalaia tauna na e gwa: “Nega haida Sophia na badu heniava e mase dainai. To gabeai na hemarai, badina una na dia Sophia ena kerere.”

Lalohadai kereredia. Nega haida e lalohisihisimu tauna na lalohadai kereredia idauidau be abimu. Heḡereḡere, be gwaumu mase tauna gadona na e kamonaiamu, e mamiamu eiava e itaiamu. Bona ḡau momo basine kara namonamomu eiava be helaloboio momomu. Tiina na e gwa: “Nega haida, haida ida na herevaherevamu to lalogu na dahu ai! Timo ena mase ai e vara ḡaudia na lalo louloumu. Danu, lalohadai idauidau na abimu dainai lalogu na e hisihisimu.”

Sibodia bae noho urana. E daradokomu tauna na be badu kavamu eiava enai na be aukamu haida ida baine noho bou. Kostas na e gwa: “Headava taudia bona singul taudia ida baina noho bou na na hemaraiva.” Ivan adavana Yolanda na e gwaumu: “Asina urava e maumauva taudia padadiai baina gini badina e maumaulaiva ḡaudia na haerova neganai egu hekwakwanai ese edia na e hereaia. Haida be natudia ese e karava ḡaudia e herevalaiva. Bona idia daidiai na moaleva, to kahanai asina urava edia sivarai baina kamonai. Una dainai adavagu ida a urava sibomai mo baia noho.”

Helt hekwakwanaidia. E daradokomu taudia na se aniani namonamomu bona se mahuta namonamomu. Aaron, tamana e mase bena laḡani ta murinai ini e gwa toma: “Lau na asina mahuta namonamova. Hanuaboi ta ta lau na seim taim na nogava tamagu ena mase na laloava.”

Alejandro na asi dibana dahaka dainai e gorereava, e gwa: “Dokta dekedia na lao loulouva bona e sekeguva negadiai e hamaoroguva lau na namo. Gabeai na laloparara lau na, na tai momova dainai e gorereguva.” Ia na taina ruana e namo lou. To Alejandro ese dokta e itadia na aonega karana. Badina daradoko ese ta ena immune system baine hadikaia, ena gorere baine habadaia, eiava gorere ma ta baine davaria diba.

Ḡau haida ikaradia na be aukamu. Ivan na e gwa: “Eric e mase murinai, ai ese ena bosi, varavaramai, turamai, bona e rentiava rumana biaguna baia hadibadia na namo. Danu ai ese gavamani pepadia idauidau baia hahonu. Dia una mo, to Eric ena kohu danu baia habou na namo. A hemamiva aina asi goadamai bona lalomai na se goadava unu ḡaukara iboudiai baia kara.”

Haida na e gwaumu, edia lalokau taudia ese guna mauridiai e karava ḡaukaradia na idia ese basie kara dibamu. Tiina enai una na e vara. Ia na e gwa: “Emai banika bona ḡaukara ma haida na hanaihanai Timo ese e karava. Ia na vada lasi dainai unu na lauegu maduna, bona una ese lalogu e hahekwarahia bada. Unu ḡaukara iboudiai be ba karadia namonamomu, eiava?”

Atai ai tame herevalai hekwakwanaidia daidiai, ta na reana be laloamu ena lalohisihisi na basine ore dibamu ḡauna. Momokani, lalokau tauna ta e masemu neganai, hisihisina na bada, to bae vara hekwakwanaidia baita diba na namo. Unu amo bema ta na mase dainai e lalohisihisimu, ia na baine haheauka diba. Danu baita helalotao, ita ta ta ese ta mamiamu hisihisina na ma ta ena amo idau. Namona na e daradokomu taudia na bae diba, hemami unu bamodia na vaevae e varamu ḡaudia.

LAU BE HANAIHANAI INI BAINA LALOHISIHISI TOMA?

Dahaka be varamu? Daradoko tauna ese e mamiamu hisihisina na basine mia hanaihanaimu. Basitato, ia ese ena lalokau tauna na be laloa boiomu. To, ena hisihisi na taina ruana be ore be laomu. Ia be hahelaloataomu ḡaudia haida na, guna e karava ḡaudia eiava edia headava o mase dinana be lalo loumu. Taunimanima momo na gabeai edia lalohisihisi e oremu neganai, vaevae dina ta ta ai e karava ḡaudia na ma e kara loumu. Oibe, una na baine vara diba bema e lalohisihisimu tauna na ena femli eiava turana veridia ese be duruamu, bona ia sibona danu ḡau haida baine kara diba baine haheauka totona.

Edena negai be oremu? Taunimanima haida be reana hua haida muridiai edia hemami e namo e laomu. To, momo na laḡani ta eiava rua muridiai, haida be laḡani momo lalodiai dounu e lalohisihisimu. a Alejandro na e gwaumu, “Laḡani toi lalodiai na lalo-metau.”

Ba haheauka. Dina ta ta emu goada heḡereḡerena ai emu ḡaukara ba karadia. Bona namona na ba diba, emu lalohisihisi na basine mia hanaihanaimu. Una dainai, emu lalohisihisi ba haheaukalaia totona oi ese ba kara diba ḡaudia haida be dahaka?

Hemami unu bamodia na vaevae e varamu ḡaudia

a Taunimanima haida na edia hemami e haheaukalai daudaumu dainai e gorerediamu. Namona na dokta maorodia edia amo heduru maorodia bae abi.