Skip to content

Skip to table of contents

Oi be Noa, Daniel, Bona Iobu Heḡereḡeredia Iehova O Dibaiamu, A?

Oi be Noa, Daniel, Bona Iobu Heḡereḡeredia Iehova O Dibaiamu, A?

“Kara dika taudia na hahemaoro ḡoevaḡoeva asi dibadia, a Iehova e tahuamu taudia na dibadia vaitani.”​—HER. 28:5.

ANE: 43, 49

1-3. (a) Ini dina gabedia ai dahaka ese baine duruda Dirava baita abidadama henia? (b) Ina stadi ai dahaka baita herevalaimu?

DINA gabedia edia ore negana e kahikahimu lalonai, kara dikadia na “bae vara rei na heto.” (Sal. 92:7) Una dainai, basita daradara bema taunimanima momo ese kara maoromaoro taravatudia asie badinamu. Hari ina nega lalonai, edena dala ai ‘lalo-dika ai baita ḡaruḡaru’ to darada na “taudia e lo taudia daradia heḡereḡeredia ai baela”?​—1 Kor. 14:20.

2 Una henanadai na eda sinado sirina ese e haerelaia, una siri kahana na e gwaumu: “Iehova e tahuamu taudia na dibadia vaitani”​—anina na, Ia ihamoalena karadia iboudiai e dibamu eiava e lalopararalaimu. (Her. 28:5) Hereva Lada-isidia 2:7, 9 danu e gwaumu Iehova “ese aonega namona e habouamu, kara maoromaoro taudia edia.” Unu amo, idia ese “kara maoromaoro bona hahemaoro ḡoevaḡoeva [bae] diba, bona ahu korikori ihenina bona dala namodia iboudiai danu.”

3 Noa, Daniel, bona Iobu ese una aonega na e abia. (Esek. 14:14) Hari ina negai Dirava ena taunimanima danu unu bamona. Oi be ede bamona? Oi ese Iehova ihamoalena karadia o ‘dibadiamu,’ a? Namona na Iena diba maoromaorona bavabia. Una ba karaia totona, mani ini point toi aita herevalai: (1) edena dala ai Noa, Daniel, bona Iobu ese Dirava e dibaia, (2) edena dala ai una diba ese e durudia, bona (3) edena dala ai edia abidadama baita tohotohoa diba.

KARA DIKA TANOBADANA AI NOA ESE DIRAVA E BADINAIA

4. Noa be edena dala ai Iehova e dibaia, bona edena dala ai diba maoromaorona ese e durua?

4 Noa ese Iehova e dibaia dalana. Idaunega amo, abidadama tatau bona hahine ese dala badadia toi amo Dirava e dibaia: (1) Ia ese e karadia ḡaudia e ita, (2) Dirava e gari henia taudia edia amo e kamonai, bona (3) Dirava ena taravatu bona hahekau herevadia e badinadia amo e davari hahenamodia e lalodia karana amo. (Isa. 48:18) Noa na Dirava ese tanobada ai e karadia ḡaudia e ita neganai, e diba momokani Dirava na e nohomu, danu “ena siahu bona ena kara” idauidau e dibadia. (Roma 1:20) Una dainai, Noa na dia Dirava mo e abidadama henia, to ena abidadama Ienai e hagoadaia danu.

5. Edena dala ai Noa ese Dirava ena ura taunimanima totodia na e diba?

5 Abidadama “badina be kamonai.” (Roma 10:17) Edena dala ai Noa ese Iehova e dibaia? Ena bese edia amo e diba. Idia ta na ia tamana Lamek, ia na abidadama tauna bona Adam do se mase ai e vara. (Rau 8 ai laulau ba itaia.) Bona Noa tubuna Metusela, bona Iared ese danu e hadibaia; Iared na Noa e vara bena laḡani 366 murinai e mase. * (Luka 3:36, 37) Reana unu tatau bona adavadia edia amo Noa na taunimanima edia mauri e matama dalana e diba, danu e diba Dirava ena ura na kara maoromaoro taudia ese tanobada bae hahonua, bona Eden ai gwau-edeede karana amo e vara hisihisidia na e ita. (Gen. 1:28; 3:16-19, 24) Noa na e diba ḡaudia ese kudouna e hamarerea, bona e hagoadaia dainai Dirava e hesiai henia.​—Gen. 6:9.

6, 7. Dahaka helaro ese Noa ena abidadama e hagoadaia?

6 Abidadama na helaro ese e hagoadaiamu. Mani a laloa, Noa ese ladana anina e diba neganai ena abidadama na e goada; ia ladana anina na, “Laḡa-ani.” (Gen. 5:29, futnout.) Dirava ena lauma helaḡa ena heduru amo, Lamek na eto: “Iehova ese vada e hadikaia tanona amo ina mero [Noa] ese baine harohoda mauri, . . . bona eda hekwarahi amo baita laḡa ani.” Noa ese Dirava na e abidadama henia. Abel bona Enok heḡereḡeredia, Noa na e abia dae, “garana” ese gaigai kwarana baine haberoa.​—Gen. 3:15.

7 Ena be Noa ese Genese 3:15 ena peroveta herevana anina na se lalopararalaia namonamo, to e diba una peroveta herevana ai helaro na mia. Danu, Eden gwauhamatana na Enok ese e harorolaia herevana ida heḡereḡere, Enok na Dirava ese kara dika taudia baine hahemaoro henidia karana e harorolaia. (Iuda 14, 15) Enok ese e harorolaia herevana na Aramagedono ai baine ḡuḡuru vaitani, una ese Noa ena abidadama bona helaro na e hagoadaia!

8. Ededia dala ai Dirava ena diba maoromaorona ese Noa e gimaia?

8 Edena dala ai Dirava ena diba maoromaorona ese Noa e durua? Noa na diba maoromaorona e abia dainai, ena abidadama e goada bona Dirava ena aonega e abia, unu ese lauma dalanai e gimaia. Heḡereḡere, Noa na “Dirava ida e hebamo heheniva” dainai, Dirava asie badinaiava taudia na se bamodiava. Taunimanima ai ela demonidia ese ia na asie koia, idia ese asi edia abidadama taudia e koidiava​—reana lalodia e veriva bae tomadiho henidia. (Gen. 6:1-4, 9) Danu, Noa na mai dibana Dirava ese taunimanima e hamaorodia besedia bae havara bona tanobada bae hahonua. (Gen. 1:27, 28) Una dainai, e diba unu demoni bona tanobada hahinedia e mahuta hebou karana na kerere. Una na momokani badina natudia e havaradia na ḡaḡau-babada, mai goadadia bona mai daḡedaḡedia. Gabeai, Dirava ese Noa e hadibaia Ia ese tanobada ai abata baine havaraia. Una hahediba herevana ese Noa ena abidadama na e hagoadaia dainai lagatoi e karaia, unu amo ena ruma bese e hamauridia.​—Heb. 11:7.

9, 10. Edena dala ai Noa ena abidadama baita tohotohoa diba?

9 Edena dala ai Noa ena abidadama baita tohotohoa? Mai anina bada ḡauna na, Dirava ena Hereva baita stadilaia namonamo, ta dibamu ḡaudia baita lalodia bada, bona una diba ese baine duruda bona baine hakauda na namo. (1 Pet. 1:13-15) Bena abidadama bona Dirava ena aonega ese bae gimada, unu amo Satana ena koikoi karadia bona tanobada ena lalohadai ese basie hamoruda. (2 Kor. 2:11) Una lalohadai ese daḡedaḡe bona matabodaḡa karadia iura henidia karana e habadaiamu. Bona taunimanima e doridiamu tauanina ena ura bae laloa bada totona. (1 Ioa. 2:15, 16) Bona una dainai basie laloamu Dirava ena dina badana na e kahirakahiramu. Ina ba laloatao, Iesu ese iseda nega bona Noa ena nega e haheḡereḡeredia neganai, ia na dia daḡedaḡe bona matabodaḡa karadia e herevalai, to Dirava ihesiai henina karana bae hadika ḡaudia e herevalai.​—Mataio 24:36-39 ba duahi.

10 Sibomu ba henanadai: ‘Egu mauri dalana ese e hahedinaraiamu lau be momokani Dirava na dibaia, a? Egu abidadama ese e hagoadagumu Dirava ena kara maoromaoro taravatudia baina badina bona baina harorolaidia, a?’ Namona na emu haere ese baine hahedinaraia oi danu ‘Dirava ida o hebamo hehenimu.’

BABULONO AI DANIEL ESE AONEGA KARANA E HAHEDINARAIA

11. (a) Daniel ese Dirava e badinaia karana ese dahaka e hahedinaraiamu? (b) Daniel ena kara amo edena o uramu ba tohotohoa?

11 Daniel ese Iehova e dibaia dalana. Daniel na tamana sinana ese e hadibaia namonamo, Iehova bona ena Hereva baine ura henidia. Bona Daniel na ena mauri ibounai lalonai unu e kara toma. E buruka negana ai danu, Dirava ena Hereva e stadilaiava. (Dan. 9:1, 2) Daniel ese Dirava na e dibaia namonamo, bona Dirava ese Israel taudia e kara henidia dalana na Daniel 9:3-19 ai e gwauraia ḡuriḡurina lalonai e hahedinaraia ḡoevaḡoeva. Mani nega bavato una ḡuriḡuri herevana ba duahia bona ba laloa dobu, unu amo Daniel ena kara bo diba namonamomu.

12-14. (a) Ededia dala ai Daniel ese Dirava ena aonega e hahedinaraia? (b) Edena dala ai Daniel na ena abidadama bona gari lasi karana dainai Dirava ese e hanamoa?

12 Edena dala ai Dirava ena diba maoromaorona ese Daniel e durua? Kaivakuku itomadiho henidia hanuana, Babulono ai, abidadama Iuda tauna enai na auka Dirava baine hesiai henia. Heḡereḡere, Iehova ese Iuda taudia e hamaorodia: “Vada na siaimui lao eneseni ai ba noho hanuana ena namo ba tahua.” (Ier. 29:7) To, ma e haḡanidia Ia sibona mo bae tomadiho henia. (Eso. 34:14) Dahaka ese Daniel e durua unu haheḡani ruaosi baine badinadia? Dirava ena aonega ese e durua dainai Daniel na e diba Dirava baine kamonai henia guna na namo, a siahu taudia na gabeai. Laḡani haida muridiai, Iesu ese unu bamona hahekau herevana e gwauraia.​—Luka 20:25.

13 Lohia ese taravatu ta e atoa dina 30 lalodiai ta ese dirava ta eiava tau ta basine ḡuriḡuri henia to king sibona mo, una neganai Daniel e karaia ḡauna mani a laloa. (Daniel 6:7-10 ba duahi.) Daniel na bema hahekora diba, bema toma, ‘Dina 30 hona na dia daudau!’ To, ia na se ura king ena taravatu ese Dirava itomadiho henina karana baine hadikaia. Momokani, reana hehuni ai bema ḡuriḡuri diba unu amo ta ese basinema itaia. To mai dibana taunimanima momo ese ia na e itaiava dina ta ta ai e ḡuriḡuriva. Una dainai, ena be Daniel na ena mauri baine haboioa diba, to se ura taunimanima na bae lalo ia ese Dirava itomadiho henina karana na e hadokoa.

14 Iehova ese Daniel na ena abidadama bona gari lasi karana dainai e hanamoa, ia ese hoa dalanai leona edia amo e hamauria. Una hoa karana dainai, Mede-Parasa Basileiana henunai e nohova taudia ese Iehova e dibaia!​—Dan. 6:25-27.

15. Edena dala ai Daniel ena abidadama baita tohotohoa diba?

15 Edena dala ai Daniel ena abidadama baita tohotohoa? Mai anina bada ḡauna na, Dirava ena Hereva baita duahia bona anina baita lalopararalaia. (Mat. 13:23) Hekwakwanai negadiai ta uramu Iehova ena lalohadai baita diba, anina na Baibul ena hahekau herevadia baita lalopararalaidia. Una dainai, ta duahimu ḡaudia baita haerodia na namo. Danu, hanaihanai mai kudouda ibounai ida baita ḡuriḡuri na mai anina bada, hahetoho eiava hekwakwanai negadiai danu. Mai eda abidadama ida aonega bona goada baita noimu neganai, Iehova ese be henidamu.​—Iak. 1:5.

IOBU NA NEGA NAMODIA AI BONA NEGA DIKADIA AI DIRAVA ENA HAHEKAU HEREVADIA E BADINA

16, 17. Edena dala ai Iobu ese Dirava ena diba maoromaorona e abia?

16 Iobu ese Iehova e dibaia dalana. Iobu na dia Israel tauna ta. To, ia na Abraham, Isaak, bona Iakob varavaradia ta, bona Iehova ese ena ura taunimanima totodia na unu tatau tatoiosi ediai e hahedinaraia. Dala haida ai, Iobu na unu hereva momokanidia momo e diba. (Iobu 23:12) Ia na eto: “Gunaguna taiagu amo sivaraimu na kamonai.” (Iobu 42:5) Danu, Iehova sibona na eto Iobu na mai momokanina ida Ia e herevalaia.​—Iobu 42:7, 8.

Dirava ese e kara ḡaudia baita itamu neganai, eda abidadama na be goadamu (Paragraf 17 ba itaia)

17 Danu, Iobu na Dirava ese e kara ḡaudia momo e ita neganai Iena kara e diba. (Iobu 12:7-9, 13) Gabeai, Elihu bona Iehova ese Iobu e hadibaia Dirava ena aonega ese taunimanima na e hereadia. (Iobu 37:14; 38:1-4) Iehova ena hereva ese Iobu kudouna na e hamarerea, badina mai manauna ida Dirava e hamaoroa: “Lau dibagu oi na ḡau iboudiai ikaradia dibamu, bona emu lalo-hadai ta basine helao ahu. . . . ḡahu bona kahu ai na helalo kerehaimu.”​—Iobu 42:2, 6.

18, 19. Ededia dala ai Iobu ese e hahedinaraia Iehova na e dibaia namonamo?

18 Edena dala ai Dirava ena diba maoromaorona ese Iobu e durua? Iobu ese Dirava ena hahekau herevadia na e lalopararalai namonamo. Ia ese Iehova na e dibaia namonamo, bona una diba heḡereḡerena kara maorodia e kara. Mani a laloa: Iobu na mai dibana basine gwau diba Dirava na e lalokau heniamu, to ma haida baine kara auka henidia. (Iobu 6:14) Ia na se laloa ma haida e hereadia, to e kara namo henidia, ena be idia na ogoḡami eiava taḡa taudia. Ia na eto: “Sinagu bogana ai e karagu Diravana ese ia danu se karaia a?” (Iobu 31:13-22) Una ese e hahedinaraiamu, ena be Iobu na taḡa tauna to ma haida e lalodia bada. Hari ina negai taḡa taudia momo na unu asie kara tomamu!

19 Iobu ese kaivakuku itomadiho henidia karadia iboudiai na e dadarai vaitani. Ia na mai dibana tomadiho koikoi bona kohu iura henina karadia na “atai Diravana” ese e dadaraidiamu. (Iobu 31:24-28 ba duahi.) Danu mai dibana tau ta bona hahine ta e headavamu neganai, edia headava na helaḡa. Bona ia ese matana na e taravatudia hane-ulato rami-hebou ta basine haḡerea totona. (Iobu 31:1) Ba helalotao, unu negadiai tatau ese hahine momo bae adavadia karana na Dirava ese se taravatua. Una dainai Iobu bema ura neganai hahine ta ma bema adavaia. * To, mai dibana Dirava ese Eden ai tau tamona bona hahine tamona e karadia bona e haheadavadia, una dainai Iobu ese una dala na e badinaia. (Gen. 2:18, 24) Laḡani 1,600 muridiai, Iesu Keriso ese ena kamonai taudia e hadibadia headava bona mahuta hebou karadia ai unu hahekau hereva maorodia bae badina na namo.​—Mat. 5:28; 19:4, 5.

20. Edena dala ai Iehova bona ena taravatu idiba maorodia karana ese bae duruda tura namodia bona moale karadia maorodia baita abi hidi?

20 Edena dala ai Iobu ena abidadama baita tohotohoa? Mai anina bada ḡauna na, Iehova ena diba maoromaorona baita abia bona eda mauri ibounai lalonai una diba ese baine hakauda na namo. Heḡereḡere, salamo itorena tauna David na eto, Iehova ese “daḡedaḡe karadia e ura henimu tauna na e inai heniamu,” bona ma eto “koikoi taudia” na basita bamodia. (Salamo 11:5; 26:4.) Unu siri amo Dirava ena lalohadai be ede o dibaia tomamu? Edena dala ai una ese baine durumu o lalo badamu ḡaudia, Intanet iḡaukaralaina dalana, turamu bona moale karadia bavabi hidi karadia ba haerodia totona? Emu haere amo bo dibamu oi be Iehova o dibaia namonamo eiava lasi. Ina tanobada dikana ai, kara maoromaoro baita badinaia totona, namona na “darada” baita hadibaia namonamo, unu amo dia maoro bona kerere mo baita dibamu, to aonega dalana bona kavakava dalana danu baita dibamu.​—Heb. 5:14, NWT; Efe. 5:15.

21. Dahaka ese baine duruda ‘diba’ baita abia unu amo Dirava ihamoalena karadia baita kara?

21 Noa, Daniel, bona Iobu na mai kudoudia ibounai ida Iehova e tahua dainai, e davaria. Ia ese e durudia ia e moalelaimu karadia e “dibadia.” Unu amo kara maoromaoro e badinaia, bona edia mauri na e moalelaia. (Sal. 1:1-3) Una dainai sibomu ba henanadai, ‘Lau be Noa, Daniel, bona Iobu heḡereḡeredia Iehova na dibaiamu, a?’ Moale ḡauna na, hereva momokani diarina e bada e laomu dainai, Iehova na bo dibaia namonamo dibamu! (Her. 4:18) Una dainai, Dirava ena Hereva ba stadilaia namonamo. Ba lalohadailaia dobu. Bona lauma helaḡa ba noia. Bena Tamamu guba ai e nohomu ba raka henia kahi. Bona ina kara dika tanobadana ai mai emu laloparara bona aonega ida bo karamu.​—Her. 2:4-7.

^ par. 5 Noa tubuna tamana Enok danu “Dirava ida e hebamo heheniva.” To, laḡani 69 gunanai “Dirava ese e abia,” Noa do se vara negana ai.​—Gen. 5:23, 24.

^ par. 19 Noa danu unu e kara toma. Ia adavana na tamona, ena be Eden ai gwau-edeede karana e vara murinai tatau ese hahine momo e adavadia matama.​—Gen. 4:19.