Skip to content

Skip to table of contents

STADI ATIKOL 9

Dirava Ena Harihari Ḡauna, Mauri Ba Laloa Bada

Dirava Ena Harihari Ḡauna, Mauri Ba Laloa Bada

“Ia lalonai ta maurimu, bona ta marere-mareremu, bona ta nohomu.”​—APOS. 17:28.

ANE 1 Iehova Ena Kara

INA STADI ANINA a

1. Ede ta diba tomamu Iehova ese eda mauri na e laloa badamu?

 MANI a laloa, turamu ta ese laulau o painting gunana ta baine henimu. Una laulau na gunana herea dainai kalana haida na e hekoki, mai maka-makana, bona taina makohi. To davana na moni milion momo. Momokani oi ese una laulau na bo laloa badamu bona bo naria namonamomu. Una heḡereḡerena, Iehova ese harihari ḡauna namo hereana ta, mauri e henida.Oibe, Iehova ese eda mauri na e laloa badamu dainai, Natuna e heni ita daidai ena mauri e bouboulaia.​—Ioa. 3:16.

2. Korinto Iharuana 7:1 ena hereva heḡereḡerena, Iehova be e uramu dahaka baita kara?

2 Iehova na mauri Badina. (Sal. 36:9) Aposetolo Paulo ese una na e abia dae dainai, e gwa: “Ia lalonai ta maurimu, bona ta marere-mareremu, bona ta nohomu.” (Apos. 17:25, 28) Una dainai baita gwau dibamu iseda mauri na Dirava ena harihari ḡauna ta. Ia na mai ena lalokau ida eda dabu ḡaudia e henimu, baita mauri helaoreana. (Apos. 14:15-17) Ia na dia hoa karadia e karamu ita baita mauri totona. To, e uramu ita na baita hekwarahi tauanida baita naria namonamo, bona eda hetura karana ia ida baita gimaia. (2 Korinto 7:1 ba duahia.) Dahaka dainai tauanida baita naria namonamo bona eda mauri baita gimaia, bona unu be ede baita karaia toma?

MAURI BA LALOA BADA

3. Tauanida baita naria namonamo badina ta be dahaka?

3 Tauanida baita naria namonamo badina ta na, mai goadada idoinai ida Iehova baita hesiai henia. (Mar. 12:30) Ita na ta uramu tauanida idoinai baita heni, “boubou ḡaudia mauridia bona helaḡadia ai baela, Dirava ese baine moalelai,” una dainai bae hagorereda diba ḡaudia na basita kara. (Roma 12:1) Vaia, ena be ḡau idauidau baita karamu, to dounu baita goreremu. To, baita hekwarahi tauanida baita naria namonamo, unu amo Tamada Iehova enai baita hahedinaraia mauri na ta laloa badamu.

4. King David be e ura dahaka baine kara?

4 King David ese mauri e laloa bada badina e herevalaia, eto: “Mase gabuna bama lao henia, egu mase ena namo be dahaka? Ḡahu ese oi baine hanamomu a? Ḡahu ese oiemu heabi-dae baine gwauraia a?” (Sal. 30:9) David na do se mase ai unu hereva e toredia. To ia na e ura baine mauri daudau, unu amo Iehova baine hanamoa diba. Ita iboudai danu unu ta ura tomamu.

5. Ena be baita goreremu o baita burukamu, to dahaka baita kara diba?

5 Gorere o buruka dainai guna ta karava ḡaudia momo na basita karadia dibamu. Una dainai, baita lalohisihisimu. To baita hekwarahi tauanida na baita naria namonamo. Dahaka dainai? Badina ena be baita burukamu eiava baita goreremu, to Iehova na dounu baita hanamoa dibamu, King David e kara heḡereḡerena. Ta moalemu badina ena be ita na gogorere eiava buburuka, to eda Dirava ese e laloda badamu! (Mat. 10:29-31) Bona ena be baita masemu, to ia na e ura dikadikamu baine hatoreda isi lou. (Iobu 14:14, 15) Oibe, ta maurimu lalonai, ta uramu tauanida baita naria namonamo bona eda mauri baita gimaia.

TAUANI BAE HADIKA ḠAUDIA BA DADARAI

6. Aniani bona inuinu ḡaudia ta abi hidimu neganai, Iehova ena ura be dahaka?

6 Ena be Baibul na dia eda helt o baita ani ḡaudia e herevalaimu bukana, to Iehova ena lalohadai unu ḡau ai na e hahedinarai. Heḡereḡere, ita e hamaorodamu tauanida bae hahisi o bae hadika ḡaudia na baita dadarai. (Koh. 11:10) Baibul na e gwa basita aniani momo bona basita inuinu kekero, badina unu ese bae hagorereda bona bae hamaseda diba. (Her. 23:20) Iehova na e uramu aniani bona inuinu ḡaudia ta abi hidimu neganai, boga auka karana baita hahedinaraia.​—1 Kor. 6:12; 9:25.

7. Edena dala ai Hereva Lada-isidia 2:11 ena sisiba ese e durudamu abi hidi namodia baita kara?

7 Dirava ena harihari ḡauna, mauri ta laloa badamu dainai, abi hidi ta karamu negadiai, baita haero namonamo. (Sal. 119:99, 100; Hereva Lada-isidia 2:11 ba duahia.) Heḡereḡere, baita ani ḡaudia na baita haerodia namonamo. Bema aniani ta na ta ura heniamu to mai dibada una ese ita na be ha goreredamu, basita ania na namo. Danu, aonega karana na baita mahuta namonamo, baita eksasais hanaihanai, tauanida bona eda ruma baita haḡoevadia.

SEIFTI BA LALOA BADA

8. Baibul ese Dirava ena lalohadai seifti karana ai be ede e herevalaia toma?

8 Iehova ese Israel besena na Taravatu bona hahekau herevadia e henidia, unu ese e durudia ruma ai bona ḡaukara gabudia ai dika basie davari. (Eso. 21:28, 29; Deu. 22:8) Bema tau ta na aksiden ai ta e hamasea, ia ese una kerere ahuna na be abiamu. (Deu. 19:4, 5) Danu, Taravatu na e gwa bema haida na aksiden ai sina boganai e nohomu beibina bae hamasea idia na dika davana bae abia. (Eso. 21:22, 23) Baibul ese e hahedinaraia ḡoevaḡoevamu, Iehova na e uramu seifti karana na baita laloa bada.

Nega ini bamodia ai, edena dala ai baita hahedinaraia mauri na ta laloa badamu? (Paragraf 9 ba itaia)

9. Dahaka baita kara unu amo aksiden basita davari? (Laulau danu ba itaia.)

9 Ita ese Dirava ena harihari ḡauna mauri ta laloa badamu dainai, ruma ai bona ḡaukara gabudia ai baita henari namonamo. Heḡereḡere, bema kaia o pakosi, poisini chemical, bona muramura baita negedia neganai, namona na ta basine hadikaia gabudiai baita nege. Bona unu na natu ese basie davari diba gabudiai baita atodia. Danu lahi ta karamu, ranu ta hasiahumu, bona paoa tuludia ta ḡaukaralaimu neganai, nahuada baita toho bona basita rakatanidia kava. Bema muramura ta inu, eiava alkohol ta inu, o asita mahuta namonamo, motuka na basita tari. Bona motuka ta tarimu lalonai fon na basita ḡaukaralai.

HEKWAKWANAI E VARAMU NEGADIAI

10. Hekwakwanai do se vara bona e varamu lalonai, dahaka baita kara diba?

10 Nega haida hekwakwanai badadia na basita koudiamu. Heḡereḡere disasta, daihanai goreredia, bona daḡedaḡe karadia. To, hekwakwanai unu bamodia e varamu neganai, eda mauri basita haboioa totona gavamani amo ta abimu herevadia, heḡereḡere basita loaloa (curfew), dika e varamu gabudia baita rakatani, bona taravatu ma haida baita badina. (Roma 13:1, 5-7) To dika haida na do se vara ai ita na baita heḡaeḡae diba, una dainai gavamani ese hahediba herevadia e henimu neganai baita badinadia. Heḡereḡere ranu, basie dika diba anianidia bona muramura baita abi heḡaeḡae na namo.

11. Bema daihanai gorerena ta e varamu, dahaka baita kara?

11 Bema eda gabu ai daihanai gorerena ta e varamu, dahaka baita kara be namo? Namona na gavamani ena hahediba herevadia baita badina, heḡereḡere imada baita huri, taunimanima amo baita daudau, mask baita kara, bona ruma ai mo baita noho (quarantine). Unu baita kara tomamu neganai, ta hahedinaraiamu Dirava ena harihari ḡauna, mauri na ta laloa badamu.

12. Disasta e varamu neganai edena dala ai Hereva Lada-isidia 14:15 ena hereva baita badinaia?

12 Disasta negadiai, nega haida turada, dekeda taudia, eiava nius amo ta kamonaimu sivaraidia na dia mamaoro. Una dainai ta kamonaimu ‘herevadia iboudiai’ basita abi dae, to gavamani bona dokta edia amo hereva maorodia baita kamonai. (Hereva Lada-isidia 14:15 ba duahia.) Gavanin Bodi bona brens ofesi na sivarai maorodia e abi gunamu, gabeai kongrigeisin heboudia bona haroro ḡaukara ikaradia totona hahediba herevadia e henimu. (Heb. 13:17) Unu hahediba herevadia baita badinamu neganai ita bona ma haida na dika basita davarimu. Bona ma haida baita durudiamu, unu amo Iehova ena Witnes taudia na basie gwauraidia dikamu.​—1 Pet. 2:12.

RARA BASIO ABI TOTONA BA HEḠAEḠAE

13. Edena dala ai baita hahedinaraia Dirava ena harihari ḡauna mauri na ta laloa badamu?

13 Taunimanima momo na mai dibadia Iehova ena Witnes taudia na e abia daemu rara na helaḡa. Medikol hedurudia ta abimu neganai, Iehova ena taravatu rara ai na baita badinaia, anina na rara basita abi. (Apos. 15:28, 29) Unu ta kara tomamu anina na dia ta uramu baita mase. To, Dirava ena harihari ḡauna mauri ta laloa badamu. Ita ese dokta haida edia heduru baita tahumu​—idia na e uramu medikol heduru maorodia bae heni to dia rara.

14. Gorere o dika badadia basita davari totona dahaka baita kara?

14 Ina atikol ai tame herevalaia bamona, bema tauanida baita naria namonamomu, reana gorere badadia eiava opereisin badadia na basita abimu. Bona bema tauanida be goadamu, ena be opereisin baita abimu to baita namo haraḡamu. Danu bema eda ruma ai bona ḡaukara gabudia ai seifti daladia bona trafik taravatudia baita badinamu, dika badadia na basita davarimu.   

Mauri ta laloa badamu dainai, Advance Health Care Directive kadina baita hahonua bona nega iboudiai baita loalaia (Paragraf 15 ba itaia) d

15. (a) Dahaka dainai Advance Health Care Directive kadi matamatana na hanaihanai baita loalaia? (Laulau danu ba itaia.) (b) Vidio ai heḡereḡerena, rara ai abi hidi maorodia be ede baita kara toma?

15 Ita ese mauri na ta laloa badamu dainai, Advance Health Care Directive kadina ta baita hahonua bona nega iboudiai baita loalaia. b Una kadi ese eda lalohadai rara abi bona medikol hedurudia ma haida ai e hahedinarai. Emu Advance Health Care Directive kadina be matamatana, a? Bema o uramu matamatana ta ba hahonua, basio halahe to ba karaia haraḡa. Eda ura o lalohadai baita toredia hedinaraimu neganai, dokta ediai eda lalohadai iherevalaidia ai nega basita haorea kavamu to heduru baita abi haraḡamu. Danu una ese dokta be durudiamu unu amo heduru ḡaudia maorodia be henidamu. c

16. Dahaka baita kara bema Advance Health Care Directive kadina ihahonuna dalana na asi dibada?

16 Ena be ita na matamata o tauanida ta nari namonamomu, to aksiden eiava gorere na baita davari dibamu. (Koh. 9:11) Una dainai, aonega karana na Advance Health Care Directive kadina baita hahonua. Bema una kadi ihahonuna dalana na asi dibamu, emu kongrigeisin elda taudia ba noidia bae durumu. Idia na una kadi ihahonuna dalana na mai dibadia namonamo, to medikol dalanai idia ese emu abi hidi na basie karamu. Una na oiemu maduna. (Gal. 6:4, 5) To, be durumumu o uramu bavabi hidi ḡaudia bona Advance Health Care Directive kadina ihahonuna dalana ba lalopararalaidia namonamo.

BA LALO MAOROMAORO

17. Medikol hedurudia ai lalo maoromaoro karana be ede baita hahedinaraia toma?

17 Iseda helt bona medikol hedurudia ai abi hidi ta karamu neganai, Baibul amo ta diba ḡaudia baita badina. (Apos. 24:16; 1 Tim. 3:9) Abi hidi ta karamu bona haida ediai ta herevalaimu neganai, Filipi 4:5 ena hahekau herevana baita badinaia, etomu: “Emui lalo-manau [“lalo maoromaoro,” NWT] na taunimanima iboudiai bae diba.” Baita lalo maoromaoromu neganai, eda helt dainai na basita lalohekwarahi momomu, bona haida basita doridiamu eda lalohadai bae badina. Ita ese tadikaka bona taihu na ta lalokau henidiamu bona ta matauraidiamu, ena be idia e karamu abi hididia na i’idau ita eda amo.​—Roma 14:10-12.

18. Edena dala ai baita hahedinaraia mauri na ta laloa badamu?

18 Iehova, mauri Badina, baita hanamoa totona, eda mauri baita gimaia bona mai laloda bona goada ibounai ida ia baita hesiai henia. (Apok. 4:11) Hari, gorere bona hekwakwanai idauidau na ta davarimu. To, Ihavarada Diravana na se uramu eda mauri na unu baine heto. Una dainai kahirakahira ia ese mauri hanaihanai be henidamu, bona hisihisi bona mase na be haorediamu. (Apok. 21:4) Una nega ta nariamu lalonai, baita moale badina ta maurimu bona Tamada lalokauna Iehova ta hesiai heniamu!

ANE 55 Mauri Hanaihanai!

a Ina atikol ese be durudamu, Dirava ena harihari ḡauna, mauri baita laloa bada totona. Baita itaiamu disasta ta e varamu neganai, dahaka baita kara diba unu amo dika basita davari. Danu, dahaka baita kara unu amo aksiden o gorere badana ta be varamu neganai, ita na heḡaeḡae.

b Ina kadi ladana ma ta na NO BLOOD.

c Mani jw.org ai vidio ladana How to Make Health-Care Decisions Regarding Blood ba itaia.

d LAULAU: Tadikaka ta na Advance Health Care Directive kadina e hahonuamu bona ena walet ai e udaia.