Skip to content

Skip to table of contents

MAURI SIVARAINA

Iehova Ena Taunimanima Edia Abidadama Na Itaia

Iehova Ena Taunimanima Edia Abidadama Na Itaia

REANA oi na guna ta ida o herevalai ḡaudia na doini o lalotaomu. Lauegu ai be, laḡani 50 gunadia ai, Kenya ai turagu ta ida lahi badinai a helai bona a herevalai ḡaudia doini na lalotaomu. Ai na hua momo a laolao bona dina ese e raramai, bona tomadiho muvina ta a herevalaiava lalonai, turagu e vasi gwau, “Una ese Baibul ena hereva na e hakoikoia.”

Na kiri badina na laloava turagu na tomadiho se laloa badava. Na nanadaia, “Oi be Baibul mai dibamu?” Ia na se haere haraḡa. To gabeai, e vasi hamaorogu ia sinana na Iehova ena Witnes ta dainai, ia amo ḡau haida e diba. Na urava diba haida baina abi dainai na noia baine hadibagu.

Ai na a herevahereva ela bona malo. Turagu ese e hamaorogu Baibul na e gwa Satana na tanobada lohiana. (Ioa. 14:30) Reana oi na una na mai dibamu, to lauegu ai, una na lalohadai matamatana bona na urava baina diba namonamo. Nega momo na kamonaiava herevana na, hebogahisi bona kara maoromaoro Diravana ese ina tanobada e lohiaiamu. To, egu mauri lalonai na itava ḡaudia ida na se heḡereḡere. Ena be laḡanigu na 26, to na itava ḡaudia ese lalogu na e hahekwarahiava.

Tamagu na United States Air Force edia pilot. Una dainai maraḡigu ai, na diba tuari oreana na heḡaeḡae niuklia bomu baine hapoua. California ai college ai na skuliva lalonai Vietnam ai tuari e vara. Lau na stiuden edia protest lalodiai na vareaiva. Police ese e a havamai dainai a heau, bona tear gas e hapouva dainai emai hahodi na e aukava bona gabu na asia ita namonamova. Una na heiriheiri bona gwau-edeede negana. Politikol taudia e aladiava, protest bona heatu e varava, bona unu hekwakwanai ihamaoromaorodia totona lalohadai na idauidau dainai, taunimanima na e daradarava.

London amo Central Africa nala

Laḡani 1970 ai, lau na Alaska ena not kahanai ḡaukara ta na abia bona moni momo na habou. Bena pleini amo London nala, motobaek ta na hoia bona saot kahana nala, to asi dibagu ede bainala. Hua haida muridiai, Africa ai na kau. Dala amo na laova lalonai, taunimanima haida na hedavari henidia, idia danu e urava edia hekwakwanai amo bae heau siri.

Na ita bona na kamonai ḡaudia daidiai, na laloparara Baibul ena hereva na momokani, tanobada ai e varamu ḡaudia na lauma dikana ta ese e biagudiamu. To na urava baina diba, bema Dirava ese ina tanobada na se biaguamu, ia be dahaka e karamu?

Hua haida muridiai, haere na davaria. Bona gabeai, noho daladia idauidau lalodiai Dirava momokanina e abidadama henia taudia momo, na hedavari henidia bona na ura henidia.

NORTHERN IRELAND​—“BOMU BONA BULEDI TANONA”

Na lou nala London neganai, turagu sinana na davaria, bena ia ese Baibul ta e henigu. Gabeai, nala Amsterdam, Netherlands ai neganai, streetlight ta henunai Baibul na duahiava lalonai Witnes ta ese e itagu, bona e durugu diba ma haida baina abi totona. Una murinai, nala Dublin, Ireland ai, bona Iehova ena Witnes edia brens ofesi na davaria. Brens iduarana ai na pidipidi. Bona na vareai neganai, Arthur Matthews na hedavari henia, ia na lo tadikakana. Na noia baine stadi henigu, bona egu noinoi na e abia dae.   

Mai egu ura ida na stadiva, bona Witnes taudia ese e halasiva bukadia bona magasin na duahiva. Danu, Baibul na duahiava bona na moalelaia dikadika! Kongrigeisin heboudia ai na itaia, laḡani momo lalodiai diba bada taudia ese e tahuva henanadaidia edia haere na maraḡidia na mai dibadia. Heḡereḡere, ‘Dahaka dainai dika e varamu? Dirava be daika? Ta e masemu neganai ia enai be dahaka e varamu?’ Nega momo Witnes taudia na bamodiava. Idia ibamodia na haraḡa badina una tano ai na ta asi dibagu, to idia mo dibagu. Idia ese e durugu Iehova na lalokau henia bona na ura iena ura baina karaia.

Nigel, Denis, bona lau

Lau na laḡani 1972 ai na bapatiso. Bena laḡani ta murinai, na painia matama bona Newry, Northern Ireland ai kongrigeisin maraḡina ta na duruava. Ororo ta badinai nadi amo e karaia rumana ta na rentiava. Una gabu ai na boromakau haida, bona vairadiai egu tok na hetoholaiava. Idia na e anianiva lalonai toadia na e hakala namonamova. Ena be sisiba na asie heniva, to idia na itadiava karana ese e durugu egu tok baina heni neganai helai taudia baina itadia. Laḡani 1974 ai, e abigu hidi spesol painia ḡaukarana baina karaia bona Nigel Pitt ida a painia hebou, ia na turagu namona ai ela.

Una nega ai, Northern Ireland ai daḡedaḡe bada herea e vara. Una dainai haida ese una tano na e gwauraia “bomu bona buledi tanona.” Dala ai na e heatuva, taunimanima e pididiava, bona motuka e bomudiava. Danu politikol bona tomadiho lalodiai hekwakwanai e varava. To, Protestant bona Catholic taudia na mai dibadia Witnes taudia na politik lalodiai na asie vareaiva, una dainai a harorova na namo bona dika ta asia davariva. Nega momo ruma taudia na mai dibadia daḡedaḡe be edena negai bona edeseniai be varamu, bona e hadibamaiva unu basiala.

To dounu, dika haida na a vairadiava. Dina ta, lau bona painia tadikakana Denis Carrigan, na taoni kahikahina ta ai a haroro, unuseniai Witnes taudia na lasi bona una gabu ai na nega tamona mo a haroro. Hahine ta na e laloava ai na British henunai a ḡaukara hehuniva soldia taudia, reana badina emai hereva reḡena na dia Irish taudia edia heḡereḡerena. Iena hereva dainai ai na a gari. Bema soldia bo hetura henidiamu, oi na bae pidimu mase eiava tuimu bae pididia diba. Murimuri ai, keru lalonai basi a nariva lalonai, motuka ta ema bena coffee shop vairanai e hetu, hari hahine ese e hereva henimai gabunai. Hahine na una shop amo e raka lasi bena una motuka ai tatau rarua e hereva henidiava bona ai e poinimaiva. Bena unu tatau na motuka amo metairametaira e heau mai ai dekemai bona basi ena heau negana e henanadailaia. Basi e kau neganai, idia ese draiva e hereva henia, bona e herevalaiva ḡaudia na asia kamonaiva. Pasendia haida lasi dainai a laloava idia na plen e karava, taoni murimurinai ai bae alamai. To una na se vara. Basi amo na diho neganai, draiva na nanadaia: “Unu tatau be ai henanadaimai ela e karamu, a?” Bena e vasi gwau: “Oibe, bona na hamaorodia lao, lau na mai dibagu umui. Una dainai basio wari. Dika ta basio davariamu.”

Emai headava dinana, March 1977

Laḡani 1976 ai, Dublin ai distrik hebouhebouna a ai, England amo ema spesol painia taihuna ta ladana, Pauline Lomax na hedavari henia. Ia na lauma ḡaudia e lalo badava, manau bona lalokau taihuna. Ia bona taihuna Ray na hereva momokani ai e tubu. Laḡani ta murinai, lau bona Pauline na a headava bona Ballymena, Northern Ireland ai spesol painia ḡaukarana a karaiava.

Gabeai, ai na Belfast, Londonderry, bona daḡedaḡe e varava gabudia haida ai seket ḡaukarana a karaia. Tadikaka taihu edia abidadama ese e hagoadamai bada, badina Iehova ihesiai henia totona, idia ese tomadiho hahedibadia, taunimanima ilalodia kerere karana bona inai karadia na e dadarai. Una dainai Iehova ese e hanamodia bona e gimadia.

Lau na Ireland ai laḡani 10 na noho. Bena laḡani 1981 ai, Gilead skuli ena klas namba 72 ala. A gradueit murinai, e siaimai Sierra Leone, West Africa ai.

SIERRA LEONE​—OGOḠAMI TO E ABIDADAMA

Ai na missionary home ai tadikaka taihu 11 ida a nohova. Kisini tamona, toilet toi, digu ruma rua, telefon tamona, dabua huri misinina tamona, bona dabua hakaukau misinina tamona a ḡaukaralai hebouva. Paoa na nega momo e bodova. Bita na guhi lalodiai e vareaiva, bona ruma henunai be cobra gaigaidia e rau vareaiva.

Sinavai ta a hanaia Guinea badina hanuana ai hebouhebou ala

Ena be emai noho gabuna na dia namo momokani, to haroro ḡaukara na a moalelaiava. Taunimanima ese Baibul na e matauraiava bona e kamonai namonamova. Momo ese Baibul e stadilaia bona hereva momokani e abia dae. Hanua taudia ese lau na e gwauraiguva “Mista Robert.” Bona Pauline be e gwauraiava “Misis Robert.” To gabeai, lau na egu nega bada na brens ofesi ai na ḡaukarava dainai, asina haroro momova, bona taunimanima ese Pauline na e gwauraiava “Misis Pauline,” a lau be ma e gwauraiguva “Mista Pauline.” Bona Pauline ese una na e moalelaia!

Sierra Leone ala baia haroro

Tadikaka momo na ogoḡami taudia, to Iehova ese nega iboudiai edia dabu ḡaudia na e heniva, nega haida una na hoa dalanai. (Mat. 6:33) Na helalotaomu, taihu ta ena moni na una dina ai ia bona natuna adia baine hoi heḡereḡerena mo, to e gorerea tadikakana ta na moni lasi dainai, ia ese una moni na e henia ena malaria muramurana baine hoia. Gabeai, hahine ta na ela una taihu dekena, bona moni e henia huina baine staeloa totona. Sivarai unu bamodia na momo.

NIGERIA​—NOHO DALANA MATAMATANA A DIBAIA

Laḡani 9 lalodiai, ai na Sierra Leone ai a noho. Bena e siaimai Nigeria Betele ala. Una na brens badana ta. Lau na Sierra Leone ai na karaiava ḡaukarana ma na karaia lou, to Pauline ena asainmen na e idau bona e hekwarahi bada. Badina guna be hua ta ta hora 130 e harorova, bona Baibul stadi namodia e karava. To hari be turituri rumana ai dabua hedaredia e turiva o e hanamova. Nega taina e daudau murinai, ena ḡaukara matamatana e manadalaia, danu e laloparara ma haida ese iena ḡaukara na e moalelaiava, bona e laloa bada ḡauna na, Betele taudia ma haida baine hagoadadia.

Aiemai ai Nigeria taudia edia noho dalana na matamata, bona ḡau momo do baia diba. Nega ta, tadikaka ta ese Betele ai e vareai matamata taihuna ta e mailaia egu ofesi, baina hedavari henia totona. Na ura imana baina udeudea neganai, ia na aegu badinai e goru diho. Bena na hoa! Bona haraḡa herea siri rua na lalodia, unu na Aposetolo Edia Kara 10:25, 26 bona Apokalupo 19:10. Na lalova, ‘Aina hamaoroa unu na asine kara toma eiava?’ To danu, na lalo ia na e boiria Betele ai baine ḡaukara, bona Baibul ena hahediba herevadia na mai dibana.

Emai herevahereva lalonai egu hemami na se namo, to gabeai hetahu ḡaukarana taina na karaia. Bena na diba una taihu na edia tano ena kaha haida ai e badinaiava kastom karana e badinaia. Tatau danu unu e kara tomava. Una na edia hemataurai karana, dia tomadiho karana. Baibul ai sivarai unu bamodia haida danu mimia. (1 Sam. 24:8) Na moale badina una taihu ihahemaraina herevana ta asina gwauraia.

Laḡani momo lalodiai abidadama goadana e hahedinaraia Nigeria tadikakadia momo a hedavari henidia. Idia ta na Isaiah Adagbona. b Ia na eregabena ai hereva momokani e diba, to gabeai lepra gorerena e abia. Una dainai e siaia lepra taudia edia noho gabuna, unuseniai ia mo Witnes tauna. Herevana daḡedaḡe e davari, to ia ese lepra taudia 30 e durudia hereva momokani e abia dae bona kongrigeisin ta e haginia.

KENYA​—TADIKAKA NA MAI EDIA HAHEAUKA IDA LAU E DURUGU

Kenya ai rhino ta na davaria

Laḡani 1996 ai, ai na e siaimai Kenya brens. Una na nega daudau murinai na lou lao, matamanai egu sivarai na gwauraia negana amo. Ai na Betele ai a nohova. Bona una gabu ai monkey na momo. Idia na taihu ese e huava au huahuadia e henaova. Dina ta, Betele ai taihu ta ese ena daiutu windoana na hekehona ai e rakatania. Gabeai e lou lao neganai, monkey haida e itadia ena daiutu ai e anianiva. Ia na e lolo bona iduara amo e heau lasi. Unu monkey danu e lolo bona windo amo e pau lasi.

Lau bona Pauline na Swahili kongrigeisin a bamoava. Se daudau, e abigu hidi Kongrigeisin Buka Stadi (hari e gwauraiamu Kongrigeisin Baibul Stadi) baina hakaua. To, gado na asi dibagu namonamo. Nega bada lalonai lau ese stadi bukana na heḡaeḡaelaiava, una dainai henanadai na, na duahidiava. To bema helai taudia edia haere na e hetore ḡaudia amo na i’idau, edia haere na asina lalopararalaidiava. Egu hemami na se namo, bona tadikaka taihu na bogadiahisi. To na moale badina idia na mai edia haheauka bona manau ida, hebou na hakauava dalana e abia dae.

UNITED STATES​—TAḠA TO E ABIDADAMA

Ai na Kenya ai hua haida mo a noho. Bena laḡani 1997 ai e boirimai Brooklyn, New York Betele ala. Unuseniai taunimanima momo na taḡa taudia, bona una ese hekwakwanai momo e havarava. (Her. 30:8, 9) To, tadikaka taihu edia abidadama na goada. Idia ese edia nega bona kohu e ḡaukaralaimu, dia bae taḡa totona, to Iehova ena ḡaukara idauidau ai bae heduru.

Laḡani momo lalodiai, noho daladia idauidau tadikakadia bona taihudia edia abidadama a itaia. Ireland ai, herevana daḡedaḡe bada e vara to tadikaka taihu edia abidadama na goada. Africa ai, ena be tadikaka taihu na ogoḡami bona gunika gabudia ai e nohova to edia abidadama na goada. United States ai, ena be tadikaka taihu na mai edia kohu momo to edia abidadama na goada. Momokani Iehova na e moale dikadikamu badina e itaiamu, ena be taunimanima edia noho daladia na idauidau to edia lalokau ia enai na e hahedinaraiamu!

Pauline ida, Warwick Betele ai

Laḡani na e ore haraḡa, ‘turituri tauna ese nila e ḡaukaralaia haraḡaharaḡamu’ na heto. (Iobu 7:6, NWT) Hari ai na hedkota ai a ḡaukaramu Warwick, New York ai, bona e helalokau hehenimu taudia ida hesiai ḡaukara a karaiamu. A moalemu badina eda King, Keriso Iesu a duruamu; kahirakahira ia ese abidadama taudia iboudiai ahudia be henidiamu.​—Mat. 25:34.

a Una negai rijinol heboudia na e gwauraidiava distrik hebouhebou.

b Isaiah Adagbona ena mauri sivaraina na April 1, 1998, The Watchtower, rau 22-27 ai e hedinarai. Ia na laḡani 2010 ai e mase.