Skip to content

Skip to table of contents

Emu Ura Kwalimu Ba Laloa Bada

Emu Ura Kwalimu Ba Laloa Bada

“Lohiabada Laumana e nohomu gabudia ai ura kwalimu danu e nohomu.”2 KOR. 3:17.

ANE: 40, 54

1, 2. (a) Taunimanima edia lalohadai idauidau ura kwalimu ai be dahaka? (b) Baibul ese eda ura kwalimu baita ḡaukaralaia dalana be ede e herevalaia toma, bona ededia henanadai baita herevalaimu?

HAHINE ta na abi hidi ta baine karaia neganai, bamona e hamaoroa: “Asina uramu baina lalohadailaia; a hadibagu dahaka baina kara. Una na haraḡa.” Una hahine na e ura ta ese baine hadibaia dahaka baine kara, to se ura Dirava ese e henia harihari ḡauna, ura kwalimu, baine ḡaukaralaia. To oi be ede bamona? Oi o uramu sibomu emu abi hidi ba kara, eiava haida ese bae kara? Oi ese ura kwalimu be ede o laloa tomamu?

2 Laḡani handred momo lalodiai momo ese una na e hepapahuahulaia. Haida na e laloamu ura kwalimu na lasi, badina Dirava ese eda kara iboudiai na vada e gwaurai guna. Haida be ma e gwaumu ura kwalimu korikorina na baine vara diba bema ita na ḡau ta ese basine ḡuida. To ina hereva ura kwalimu baita lalopararalaia namonamo totona, Dirava ena Hereva, Baibul ai anina baita tahua. Dahaka dainai? Badina Baibul ese e hahedinaraiamu Iehova ese ita e karada neganai ura kwalimu na e henida, una dainai eda mauri ai abi hidi namodia baita kara diba. (Iosua 24:15 ba duahia.) Baibul ese ini henanadai danu e haerelai: Abi hidi ta karamu neganai, eda ura kwalimu be ede baita ḡaukaralaia toma? Ura kwalimu be mai hetoana, eiava? Edena dalai eda ura kwalimu ta ḡaukaralaiamu dalana ese eda lalokau ena bada Iehova enai e hahedinaraiamu? Edena dalai baita hahedinaraia diba haida edia abi hidi na ta matauraimu?

IEHOVA BONA IESU EDIA AMO DAHAKA TA DIBAMU?

3. Iehova ese ena ura kwalimu e ḡaukaralaia dalana amo dahaka ta dibamu?

3 Iehova sibona ena ura kwalimu na asi hetoana, to e ḡaukaralaiamu dalana amo ḡau ta e hadibadamu. Heḡereḡere, Ia ese Israel besena na e abia hidi Ia ladana bae abia, “iena bese korikori” ai baela. (Deu. 7:6-8) Una abi hidi na se karaia kava. To laḡani handred haida gunanai, turana Abraham ida e karaia gwauhamatana dainai una abi hidi e karaia. (Gen. 22:15-18) Danu, Iehova na hanaihanai ena ura kwalimu e ḡaukaralaiamu neganai, ena kara badadia lalokau bona hahemaoro maoromaoro danu e hahedinaraimu. Una na Israel taudia, tomadiho momokani e rakatania loulouva taudia, e matahakani henidiava neganai, e hedinarai. Idia na mai kudoudia ibounai ida e helalo-kerehaiva neganai, Iehova ese e bogadia hisiva bona e lalokau henidiava, Ia na eto: “Edia kara-hebeatai baina abi oho, egu ura-kwalimu ai baina lalokau henidia.” (Hos. 14:4) Iehova na haheitalai namona badina ena ura kwalimu e ḡaukaralaia haida e durudia!

4, 5. (a) Dirava ena harihari ḡauna, ura kwalimu, e abia tauna ginigunana be daika, bona edena dalai una e ḡaukaralaia? (b) Edena henanadai na ita ta ta ese baita heni?

4 Iehova ese ḡau iboudiai e havaradia matama neganai, mai ena lalokau ida ura kwalimu na guba anerudia e henidia. Una harihari ḡauna e abia tauna ginigunana na ia Natuna roboana, “ia na asita itaiamu Diravana heida-idana.” (Kol. 1:15) Iesu na tanobada do sema neganai, ia na Tamana e badinaiava, bona se ura Satana ida bae gwau-edeede hebou. Gabeai, Iesu na tanobada ema neganai, ena ura kwalimu e ḡaukaralaia, Inaina Tauna badana ena hahetoho e dadaraia. (Mat. 4:10) Iesu ena hanuaboi ginigabena ai, mai kudouna ibounai ida e gwauraia ḡuriḡurina amo ma e hahedinaraia ia ese lalona na vada e hadaia Dirava ena ura baine karaia. Ia na eto: “Tamagu e, lalomu bema heḡereḡere ina kehere na egu amo boma abia oho; to dia lau egu ura, oiemu ura hari.” (Luka 22:42) Namona na Iesu baita tohotohoa, eda ura kwalimu baita ḡaukaralaia Iehova baita hanamoa bona ena ura baita karaia! Una baita karaia dibamu, a?

5 Oibe, ita ese Iesu na baita tohotohoa diba, badina ita danu Dirava heida-idana e karada. (Gen. 1:26) To, ita baita karamu ḡaudia na mai hetoadia. Eda ura kwalimu na dia Iehova ena heḡereḡerena. Baibul ese e hahedinaraiamu eda ura kwalimu na mai hetoadia bona Iehova ese e ato hetoadia baita badina na namo. Heḡereḡere, hahine ese adavadia bae kamonai henidia bona natu ese tamadia sinadia bae kamonai henidia. (Efe. 5:22; 6:1) Eda kara iboudiai na mai hetoadia dainai, eda ura kwalimu be ede baita ḡaukaralaia toma? Una henanadai haerena dainai, vaira negana ai mauri hanaihanai baita abiamu eiava lasi.

URA KWALIMU BAITA ḠAUKARALAIA NAMONAMO O BAITA ḠAUKARALAIA KERERE DALADIA

6. Dahaka dainai eda ura kwalimu na mai hetoana? Haheitalai ta mani a gwauraia.

6 Ura kwalimu mai hetoana be ura kwalimu korikorina, a? Oibe! Dahaka dainai unu ta gwau tomamu? Eda ura kwalimu na mai hetoana dainai, una ese baine gimada diba. Heḡereḡere, ita na baita uramu motuka amo taoni daudauna ta baitala. To bema trafik taravatudia na lasi, bona taunimanima na edia ura ai e heau spidimu eiava edia ura dalana ai e heaumu, eda motuka baita taria dibamu, eiava? Lasi. Ḡau hetoadia na e kara unu amo ura kwalimu korikorina ena namo baita moalelaia. Iehova ese e ato taravatudia heḡereḡeredia ai eda ura kwalimu baita ḡaukaralaia namonamo totona, Baibul ai e gwaurai haheitalaidia haida aita lalodia.

7. (a) Eden imeana ai Adam na mai ena ura kwalimu dainai, edena dala ai ia na animal amo idau? (b) Edena dala ta ai Adam ese ena ura kwalimu e ḡaukaralaia?

7 Dirava ese tau ginigunana, Adam, e karaia neganai, guba anerudia e henidia harihari ḡauna danu e henia, una na ura kwalimu. Una dainai Adam na animal edia amo e idau, badina ia na abi hidi baine kara diba. Adam ese dala maorona ai ena ura kwalimu e ḡaukaralaia haheitalaina ta mani aita laloa. Dirava ese animal na taunimanima do se karadia neganai, e karadia. To, Iehova ese animal ladadia ihatona ḡaukarana na tanobada ai natuna ginigunana e henia. Dirava ese “Adam, vairanai e hakaudia, baine diba ia ese ladadia be ede baine hato toma.” Adam ese animal ta ta e haerodia bona ladadia e heni murinai, Iehova ese unu lada na se haidaudia. To “mauri ḡaudia iboudiai ta ta Adam ese ladadia e hato.”Gen. 2:19.

8. Adam ese ena ura kwalimu be ede e ḡaukaralaia kerere toma, bona dahaka e vara?

8 Dirava ese Adam na e hamaoroa tanobada paradaisona baine biru henia bona baine naria, to Adam ese una ḡaukara na se laloa bada. Dirava ese e hamaoroa: “Besemui ba havaradia, ba hutuma; tanobada ba hahonua bona ba biagua; davara gwarumedia bona atai manudia bona mauri ḡaudia tanobada ai e loamu iboudiai ba biagudia.” To Adam ese una ḡaukara na se moalelaia. (Gen. 1:28) Ia ese Dirava e ato hetoadia na e hamakohidia bona Dirava ese e taravatua auna huahuna e ania. Adam ese ena ura kwalimu na e ḡaukaralaia kerere dainai, besena iboudiai na laḡani laḡani e hisihisimu. (Roma 5:12) Adam ena abi hidi ena dika amo ta dibamu, namona na eda ura kwalimu baita ḡaukaralaia namonamo bona Iehova ese e henida hetoadia baita badina.

9. Iehova ese ena bese Israel be dahaka abi hidi e henidia, bona idia be dahaka e kara?

9 Adam bona Heva edia gwau-edeede dainai besedia na kara dika bona mase e abi hanai. To, edia ura kwalimu iḡaukaralaina ena maoro hari asie haboioa. Una na Dirava ese Israel besena e kara henia dalana amo e hedinarai. Iehova ese ena hesiai tauna Mose ena amo Israel taudia e hamaorodia, sibodia abi hidi bae kara Iena bese korikori ai baela eiava lasi. (Eso. 19:3-6) Idia be dahaka e kara? Idia na e ura Dirava ladana e abia besena ai baela, una dainai mai lalotamonadia ida ini e gwau toma: “Iehova ena hereva heḡereḡerena baia karaia.” (Eso. 19:8) To gabeai, edia ura kwalimu na e ḡaukaralaia kerere bona edia gwauhamata na asie badinaia. Edia haheitalai amo ta dibaiamu ḡauna na ina, eda ura kwalimu baita laloa bada totona, Iehova bona ena kara maoromaoro taravatudia baita badinadia na namo.1 Kor. 10:11.

10. Ededia haheitalai ese e hamomokaniamu, dia ḡoevadae taudia ese edia ura kwalimu bae ḡaukaralaia diba Dirava bae hanamoa? (Rau 12 ai laulau ba itaia.)

10 Heberu karoa 11 ai, Dirava ena hesiai taudia iboudiai 16 ladadia baita davarimu, idia na Iehova ese e ato hetoadia heḡereḡerena ai edia ura kwalimu e ḡaukaralai. Una dainai, hahenamo momo e abi bona vaira nega helarona e abia. Heḡereḡere, Noa ena abidadama na goada dainai Dirava ena haheḡani heḡereḡerena lagatoi ta e haginia, ena ruma bese bona gabeai bae vara besedia bae mauri helaoreana. (Heb. 11:7) Abraham bona Sara na mai edia ura ida Dirava ena hahekau dalana e badinaia ela bona e gwauhamata henidia tanona ai e kau. Ena be una laolao daudauna e karaiava lalonai, idia na mai edia dala e rakatania tanona, Uru, bema lou henia. To, edia abidadama matana amo vaira negana ai Dirava ese e gwauhamatalai ḡaudia bae ḡuḡuru na e ita. Bona “tano namo-hereana” e ura henia. (Heb. 11:8, 13, 15, 16) Mose ese Aigupto ena taḡa na e dadaraia, bona “Dirava ena bese taudia ida bae dika bou e ura bada, kara dika moaledia, asie mia daudau ḡaudia, e ura maraḡi.” (Heb. 11:24-26) Namona na unu abidadama taudia baita tohotohodia, bona eda ura kwalimu na Dirava ena ura heḡereḡerena baita ḡaukaralaia.

11. (a) Ura kwalimu ena hahenamo ta be dahaka? (b) Dahaka ese baine durumu diba emu ura kwalimu ba ḡaukaralaia namonamo?

11 Reana baita laloamu ta ese eda abi hidi baine karaia na haraḡa, to unu baita kara tomamu neganai ura kwalimu ena hahenamo ta na basita abia dibamu. Una hahenamo na Deuteronomi 30:19, 20 ai e gwauraia. (Ba duahia.) Siri 19 ai, Dirava ese Israel taudia e henidia abi hidina e herevalaia. Siri 20 ai, Iehova ese dala e kehoa unu amo idia kudoudia ai e laloa badamu ḡauna na Ia enai bae hahedinaraia. Ita danu abi hidi baita kara diba Iehova baita tomadiho henia totona. Namona na Dirava ese e henida ura kwalimuna baita ḡaukaralaia, Ia baita hanamoa bona baita hahedinaraia ta lalokau heniamu!

URA KWALIMU BA ḠAUKARALAIA NAMONAMO

12. Eda ura kwalimu be ede basita ḡaukaralaia toma?

12 Mani a laloa, oi ese dava bada harihari ḡauna ta na turamu o henia. Basio moalemu bema bo kamonaimu ia ese una harihari ḡauna na e negea, eiava e ḡaukaralaia ma ta e haberoa! Iehova ena hemami mani a laloa, Ia na se moalemu badina e itaiamu taunimanima ese abi hidi e karamu neganai edia ura kwalimu na e ḡaukaralaia kereremu, bona ma haida e hahisidiamu. Momokani, Baibul ena hereva heḡereḡerena, “dina gabedia ai” taunimanima na “basie hahenamo.” (2 Tim. 3:1, 2) Namona Iehova ese e henida harihari ḡauna hereadaena na basita ḡaukaralaia kerere eiava basita laloa maraḡi. To, edena dalai eda ura kwalimu basita ḡaukaralaia kerere?

13. Edena dala ta ai eda ura kwalimu basita ḡaukaralaia kerere?

13 Ita na mai eda ura kwalimu dainai siboda ese turada, eda dabua bona heḡoeva daladia, bona moale karadia baita abi hidi diba. To, eda ura kwalimu na “kara dika dalana ikehona ḡauna ai” baita halaoa diba, bema tauanida ena ura mo baita tahuamu o tanobada ena kara eiava sitaelo baita tohotohoamu. (1 Petro 2:16 ba duahia.) Una dainai eda ura kwalimu na “tauanina ena ura dikadia” ikaradia ai basita ḡaukaralaia, to namona na baita abi hidi ḡaudia ese bae duruda ina haheḡani baita badinaia: “Ḡau iboudiai ba kara Dirava iheatolaina ai.”Gal. 5:13, NWT; 1 Kor. 10:31.

14. Dahaka dainai eda ura kwalimu baita ḡaukaralaia neganai, Iehova baita abidadama henia?

14 Eda ura kwalimu baita gimaia dalana ta na, Iehova baita abidadama henia bona e ato hetoadia baita badina. Ia sibona ese ‘eda namo ihabadana dalana na e hadibalaidamu, eda raka dalana namona ai e hakaudamu.’ (Isa. 48:17) Namona na mai manauda ida ina hereva baita abia dae: “Taunimanima ena dala na dia ia sibona lalona ai, bona taunimanima ena raka na ia sibona ese basine gwauraia hidi.” (Ier. 10:23) Namona na siboda eda diba heḡereḡerena abi hidi basita kara, Adam bona gwau-edeede Israel taudia e kara heḡereḡerena. To, namona na Iehova baita ‘abidadama henia mai laloda idoinai’ ida.Her. 3:5.

HAIDA EDIA URA KWALIMU BAITA MATAURAIA

15. Galatia 6:5 ena hahekau herevana amo dahaka ta dibamu?

15 Eda ura kwalimu hetoana ta na, ma haida ese edia mauri ai bae kara abi hididia baita mataurai na namo. Dahaka dainai? Ita iboudai na mai eda ura kwalimu dainai, Kristen taudia rarua na dia nega iboudiai abi hidi tamona be karaiamu. Eda kara bona tomadiho ai ta karamu ḡaudia ai una na baine vara diba. Una dainai Galatia 6:5 ena hahekau herevana baita laloatao. (Ba duahia.) Mai dibada Kristen taudia na “ta ta ena maduna ena maduna bae hua,” una dainai haida ese edia ura kwalimu bae ḡaukaralaia ena maoro baita matauraia na namo.

Siboda eda abi hidi baita kara diba, bona haida edia abi hidi baita matauraia (Paragraf 15 ba itaia)

16, 17. (a) Korinto ai dahaka hekwakwanai e vara? (b) Paulo ese una hekwakwanai be ede e hamaoromaoroa toma, bona unu amo dahaka ta dibamu?

16 Baibul sivaraina ta ese be durudamu, dahaka dainai tadikakada ese lalodia mamina heḡereḡerena ai e karamu abi hididia na baita matauraidia. Korinto Kristen taudia na vamu ianina karana dainai e parara, badina haida ese unu vamu na kaivakuku ediai e bouboulaiva bena gabeai makedi ai e hoihoilaiva. Haida na e lalova: ‘Kaivakuku na asi anidia dainai, unu vamu na bae ani diba bona lalodia mamina na basine dikamu.’ To, guna kaivakuku e tomadiho heniva taudia haida na e lalova, unu vamu bae ani na tomadiho karana ta. (1 Kor. 8:4, 7) Una na hekwakwanai badana bona una ese kongrigeisen na baine hapararaia diba. Edena dalai Paulo ese Korinto Kristen taudia e durudia Dirava ena lalohadai bae abia totona?

17 Matamanai, Paulo ese e hamaorodia aniani ese edia hetura karana Dirava ida na basine hanamoa diba. (1 Kor. 8:8) Bena e hadibadia, ena be idia na mai edia maoro ḡau ta bae abia hidi to una ese “manoka taudia” basine hahekwakwanaidia na namo. (1 Kor. 8:9) Gabeai, ia ese lalodia mamina e badinaia aukava taudia e hadibadia unu vamu bae ani taudia na basie hahemaoro henidia. (1 Kor. 10:25, 29, 30) Una dainai, edia tomadiho karana ai una na mai anina bada, unu amo Kristen taudia ta ta na lalodia mamina heḡereḡerena abi hidi bae kara diba. Una dainai, namona na ita danu tadikakada e karamu abi hididia, ḡau maraḡidia ai danu, baita matauraidia.1 Kor. 10:32, 33.

18. Edena dala ai ba hahedinaraia emu ura kwalimu na o laloa badamu?

18 Iehova ese ita na ura kwalimu e henida. (2 Kor. 3:17) Una harihari ḡauna na baita laloa bada, badina una ura kwalimu amo baita kara abi hididia ese eda lalokau ena bada Iehova enai be hahedinaraiamu. Una harihari ḡauna baita laloa bada, bema baita ḡaukaralaia Dirava baita imodaia bona ma haida ese edia ura kwalimu e ḡaukaralaiamu dalana baita matauraia.