Skip to content

Skip to table of contents

STADI ATIKOL 30

ANE 52 Kudoumu Ba Gimaia

Israel Pavapavadia amo Ta Dibamu Mai Anina Bada Ḡaudia

Israel Pavapavadia amo Ta Dibamu Mai Anina Bada Ḡaudia

“Emui haero-haero ai kara namo taudia bona kara dika taudia ma ba hididia lou, Dirava isiaina e lao heniamu tauna bona isiaina se lao heniamu tauna danu ba hididia.”MAL. 3:18.

POINT BADANA

Israel pavapavadia amo baita dibamu ḡaudia ese be durudamu ita be dahaka baita kara unu amo Iehova baita hamoalea.

1-2. Baibul ese Israel ena king haida be ede e herevalaidia toma?

 BAIBUL ese e hadibadamu Israel e lohiaia king iboudiai na 40 mai kahana. a Baibul e torea taudia ese unu king haida edia sivarai e gwaurai. Heḡereḡere, king namodia haida na e kara dika. Mani King namona ta David aita laloa. Iehova na e gwa: “Egu hesiai tauna David heḡereḡerena . . . murigu amo e rakava mai lalona idoinai, bona kara maoromaoro mo lau vairagu ai e karava.” (1 Han. 14:8) To, David na hahine ta ida e heudahanai bona dala e kara una hahine adavana na tuari ai bae hamasea.—2 Sam. 11:​4, 14, 15.

2 Danu Baibul ese e hadibadamu, Iehova asie abidadama henia king haida ese danu kara namodia haida e kara. Mani Rehoboam aita laloa. Iehova vairanai “ia na e kara havara.” (2 Sis. 12:14) To, Rehoboam na kara namodia haida e kara, heḡereḡere Iehova ese e hamaoroa Israel edia iduhu 10 basine tuari henidia neganai, una hereva na e badinaia bona idia ese king ma ta e abia hidi. Danu ia ese hanua mai maḡudia e hagini unu amo Dirava ena taunimanima na inaidia amo e gimadia.—1 Han. 12:​21-24; 2 Sis. 11:​5-12.

3. Edena mai anina bada henanadaina baita haerelaiamu, bona ina atikol ai dahaka baita herevalaimu?

3 Ina henanadai haerena baita diba na mai anina bada: Bema Israel edia king na kara namodia bona kara dikadia e kara, edena dala ai Iehova na e diba idia na abidadama taudia eiava lasi? Una henanadai haerena amo baita lalopararamu ita be dahaka baita kara unu amo Iehova baita hamoalea. Iehova ese Israel pavapavadia edia kara e haerodia neganai ini ḡau toi e lalodia (1) idia be mai lalodia idoinai ida Iehova e lalokau henia, (2) mai momokanidia ida e helalo kerehai, bona (3) tomadiho momokanina e badinaia eiava.

MAI LALODIA IDOINAI IDA IEHOVA E LALOKAU HENIA

4. King namodia bona king dikadia edia idau be dahaka?

4 Iehova e hamoalea pavapavadia na mai lalodia idoinai ida ia e hesiai henia. b King namona ta Iehosafat na “mai lalona idoinai ida Iehova e tahua.” (2 Sis. 22:9) Danu, Baibul ese Iosia na ini e herevalaia toma, “nega gunadia ai asi pavapava ta ia heḡereḡerena, Iehova e lou henia mai lalona idoinai” ida. (2 Han. 23:25) Solomon be ede bamona? Ia e buruka neganai Dirava na “se badinaia momokani.” (1 Han. 11:4) Bona Baibul ese king dikana Abiama na ini e herevalaia toma: Ia ese Iehova na “se badinaia momokaniva.”—1 Han. 15:3.

5. Mai laloda idoinai ida Iehova baita hesiai henia anina be dahaka?

5 Mai laloda idoinai ida Iehova baita hesiai henia anina be dahaka? Anina na dia haheḡani dainai to Iehova ta lalokau heniamu bona ta matauraia badamu dainai ia ta hesiai heniamu. Bona una na eda mauri ibounai lalonai ta karaiamu.

6. Edena dala ai hanaihanai mai laloda idoinai ida Iehova baita hesiai henia? (Hereva Lada-isidia 4:23; Mataio 5:​29, 30)

6 Edena dala ai king namodia heḡereḡeredia, mai laloda idoinai ida Iehova baita hesiai henia? Namona na eda lalokau Iehova enai baine hamanokaia ḡaudia baita dadarai. Heḡereḡere, moale karadia kereredia, hebamo dikadia, moni bona kohu ilalodia karana. Bema ta itaiamu unu ḡau ese Iehova ilalokau henina karana e hamanokaiamu, namona na eda lalohadai baita haidau bona kara ta baita karaia haraḡa.—Hereva Lada-isidia 4:23; Mataio 5:​29, 30 ba duahidia.

7. Dahaka dainai eda lalokau Iehova enai e hamanokaiamu ḡaudia baita dadarai na mai anina bada?

7 Namona na baita henari namonamo bona ḡau ta ese eda lalokau Iehova enai na basine hamanokaia. Bema basita henahua tohomu, baita laloamu ita na Iehova ena ḡaukara ai ta bisimu dainai, ḡau ta ese eda lalokau ienai na basine hamanokaiamu. Mani a laloa, oi na emu ruma lalona bo haḡoevaiamu bena gabeai iduara ma bo kehoamu bona lai ese kahu ma be odaia vareaimu. Iseda hetura karana Iehova ida na unu baita haheḡereḡerea tomamu. Iehova kahirakahira baitala totona kara namodia mo baita kara na dia heḡereḡere. Asita uramu eda ruma lalonai kahu baine vareai, una heḡereḡerena, asita uramu eda lalokau Iehova enai na ḡau ta ese baine hamanokaia.—Efe. 2:2.

EDIA KARA DIKA AMO E HELALO KEREHAI

8-9. King David bona King Hesekia na sisiba e abi neganai, dahaka e kara? (laulauna ba itaia.)

8 Paragraf ginigunana ai tame itaia bamona, King David na kara dika badana ta e karaia. To, peroveta tauna Natan ese David ena kerere e gwaurai hedinarai neganai, ia na mai manauna ida e helalo kerehai. (2 Sam. 12:13) David na se koikoi, to e hahedinaraia ia na e helalo kerehai momokani. Salamo 51 ai ena helalo kerehai momokani toana e hahedinaraia.—Sal. 51:​3, 4, 17.

9 King Hesekia danu Iehova vairanai e kara dika. Baibul na e gwa: “Badina be lalona na e hekokoroku. Taunabunai badu na ia latanai e kau, bona Iuda bona Ierusalem latadiai danu.” (2 Sis. 32:25) Dahaka dainai Hesekia na e hekokoroku? Reana ena taḡa, Asuria e hadareredia, eiava hoa dalana ai Dirava ese ena gorere e hanamoa dainai e hekokoroku. Reana ia ese Babulono taudia vairadiai ena taḡa idoinai e haheitalaidia badina e hekokoroku, una dainai peroveta tauna Isaia ese e sisiba henia. (2 Han. 20:​12-18) To David heḡereḡerena, Hesekia na e lalomanau bona e helalo kerehai. (2 Sis. 32:26) Dokonai, Iehova ese ia na ini e laloa toma, ia na “e kara maoromaoro.”—2 Han. 18:3.

King David bona King Hesekia na edia kerere daidiai e hereva henidia murinai, mai manaudia ida e helalo kerehai (Paragraf 8-9 ba itadia)


10. King Amasia na sisiba e abi neganai, dahaka e kara?

10 Iuda edia King Amasia na e kara maoromaoro “to dia mai lalo-ḡoevaḡoevana ida.” (2 Sis. 25:2) Dahaka kerere e kara? Iehova ese e durua Edoma taudia e hadareredia murinai, ia na edia dirava e tomadiho henidia. c Iehova ena peroveta tauna ese ena kara dainai e hereva henia neganai, ia na se ura baine kamonai.—2 Sis. 25:​14-16.

11. Korinto Iharuana 7:​9, 11 ena hereva heḡereḡerena, dahaka baita kara Iehova ese eda dika baine gwautao totona? (Laulau danu ba itadia.)

11 Unu king edia haheitalai amo dahaka ta dibamu? Namona na eda dika amo baita helalo kerehai bona baita hekwarahi basita karadia lou. Bema kerere maraḡina ta dainai elda taudia ese e sisiba henidamu be ede bamona? Basita laloa elda taudia ese ita na e dadaraidamu. Israel edia king namodia danu sisiba e abi. (Heb. 12:6) Sisiba ta abimu neganai, namona na (1) mai manauda ida baita abia dae, (2) ḡau haida baita haidau, bona (3) mai laloda idoinai ida dounu Iehova baita hesiai henia. Bema eda kara dika amo baita helalo kerehaimu, Iehova ese eda dika na be gwautaomu.—2 Korinto 7:​9, 11 ba duahidia.

Sisiba ta abimu neganai, namona na (1) mai manauda ida baita abia dae, (2) ḡau haida baita haidau, bona (3) mai laloda idoinai ida dounu Iehova baita hesiai henia. (Paragraf 11 ba itaia) f


IDIA NA DALA MAORONA AI IEHOVA E TOMADIHO HENIA

12. King namodia be dahaka e kara dainai, idia na king dikadia edia amo na idau?

12 Iehova ese e lalonamo henidia king na dala maorona ai ia e tomadiho henia. Bona Iehova ena taunimanima e hagoadadia unu bae kara toma. Momokani, matamanai tame herevalaia bamona idia na kerere haida e kara, to idia na Iehova mo e tomadiho henia bona e hekwarahi, Israel tanona ai dirava koikoidia bae haoredia totona. d

13. Dahaka dainai Iehova ese Ahaba na e gwauraia king dikana?

13 Dahaka dainai Iehova ese king haida na e gwauraidia king dikadia? Momokani idia na ḡau namodia haida danu e kara. Heḡereḡere, king dikana Ahaba na e kamonai Naboto na ia dainai e hamasea neganai, e lalohisihisi bona sibona e hahemanau. (1 Han. 21:​27-29) Danu ia na hanua haida e hagini bona Israel taudia daidiai tuari haida lalodiai e kwalimu. (1 Han. 20:​21, 29; 22:39) To, Ahaba na adavana ese lalona e veria dirava koikoidia e tomadiho henidia bona una dala ai ma haida e hakaudia kerere. Danu, ia na unu kara daidiai se helalo kerehai.—1 Han. 21:​25, 26.

14. (a) Dahaka dainai Iehova ese King Rehoboam na e gwauraia king dikana? (b) King dikadia edia kerere be dahaka?

14 King dikana ma ta Rehoboam mani a laloa. Paragraf 2 ai tame herevalaia heḡereḡerena, ia na ḡau namodia momo e kara. To ena lohia siahuna e goada neganai, ia ese Iehova ena taravatu na se badinadia bona dirava koikoidia e tomadiho henidia matama. (2 Sis. 12:1) Nega haida be Dirava e tomadiho henia, a nega haida be dirava koikoidia e tomadiho henidia. (1 Han. 14:​21-24) Dia Rehoboam bona Ahaba mo Iehova itomadiho henina dalana maorona e rakatania. King dikadia momo na dirava koikoidia e tomadiho henidia bona ma haida e hagoadadia unu e kara toma. Momokani, Iehova ese ia itomadiho henina dalana maorona na e laloa badamu, unu amo hahemaoro e karaiamu daika be king namona bona daika be king dikana.

15. Dahaka dainai Iehova ese dala maorona ai ia baita tomadiho henia karana na e laloa badamu?

15 Dahaka dainai Iehova matanai tomadiho na mai anina bada? Badina ta na king edia maduna na Dirava ena taunimanima bae durudia dala maorona ai Dirava bae tomadiho henia. Danu, taunimanima ese tomadiho koikoi e badinaiamu neganai, kara dika badadia ma haida danu e karamu bona ma haida e kara auka henidiamu. (Hos. 4:​1, 2) Dia una mo, Israel edia king bona Israel taudia na Iehova e gwauhamata henia taudia. Una dainai, idia na Iehova asie badinaiava to dirava koikoidia e tomadiho henidiava neganai, Baibul ena hereva heḡereḡerena idia na vaitani e heuda-hanaiva. (Ier. 3:​8, 9) Ta na e heuda-hanaimu neganai ia na adavana e hahisiamu. Una heḡereḡerena, Iehova e gwauhamata henia hesiai tauna ese tomadiho koikoi be badinaiamu neganai, ia ese Iehova lalona be hahisiamu. eDeu. 4:​23, 24.

16. Iehova matanai, kara maoromaoro bona kara dika tauna edia idau be dahaka?

16 Dahaka ta dibamu? Namona na baita hekwarahi tomadiho koikoi baita dadaraia. To danu namona na hanaihanai Iehova e uramu dalana ai ia baita tomadiho henia bona iena hesiai ḡaukaradia lalodiai baita bisi. Peroveta tauna Malaki ese Iehova matanai kara maoromaoro tauna bona kara dika tauna edia idau e herevalaia. Ia na e gwa: “Emui haero-haero ai kara namo taudia bona kara dika taudia ma ba hididia lou, Dirava isiaina e lao heniamu tauna bona isiaina se lao heniamu tauna danu ba hididia.” (Mal. 3:18) Una dainai, baita henari namonamo dia namo ḡau ta eiava eda kerere ese Iehova ihesiai henina karana baine koua. Iehova ihesiai henina karana baita hadokoamu na kara dika badana.

17. Dahaka dainai ta e uramu baine headava neganai baine abi hidi namonamo?

17 Bema oi na singul bona headava o lalohadailaiamu, Malaki ena hereva ese baine durumu diba abi hidi maorona ba karaia. Mani ba lalo, bema ta na mai ena kara namodia, to ia na Dirava momokanina se hesiai heniamu, o laloamu Iehova matanai ia be kara maoromaoro tauna, a? (2 Kor. 6:14) Bema oi na ia bo adavaiamu, ia ese oi be durumumu Iehova ba badinaia bona ba lalokau henia totona, a? Mani ba lalo: King Solomon ese e adavadia hahinedia na mai edia kara namodia haida. To idia ese Iehova na asie tomadiho heniava, bona taina ruana Solomon lalona e ania dirava koikoidia e tomadiho henidia.—1 Han. 11:​1, 4.

18. Tama sina ese natudia be dahaka bae hadibadia?

18 Tama sina e, namona na Baibul ai king sivaraidia amo natumui ba durudia Iehova bae hesiai henia. Ba durudia bena bae laloparara Iehova ese e lalonamo henidia pavapavadia na ia e tomadiho heniava bona ma haida e hagoadadia unu bae kara toma pavapavadia. Emui hereva bona haheitalai amo natumui ba hadibadia lauma ḡaudia—heḡereḡere Baibul istadilaina, hebou ilao henidia, bona haroro ḡaukara—na edia mauri lalonai mai anina bada ḡaudia ai bae halaodia. (Mat. 6:33) Namona na natu ese abi hidi bae kara Iehova turana ai baela bona bae hesiai henia. Dia tama sina ese Iehova e hesiai heniamu dainai una abi hidi bae karaia. Bema tama sina dainai una abi hidi be karaiamu, idia ese Iehova itomadiho henina karana na basie laloa badamu eiava be hadokoamu.

19. Iehova e rakatania taudia ese ia bae lou henia diba, a? (Ina maua “ Iehova Ba Lou Henia Diba!” danu ba itaia)

19 Bema ta na Iehova e rakatania, una anina be ia ese Iehova basine hetura henia lou diba, a? Lasi, ia na baine helalo kerehai diba bona Iehova baine tomadiho henia lou. Unu baine kara toma totona, namona na baine manau bona kongrigeisin elda edia heduru baine abia dae. (Iak. 5:14) Iena hekwarahi na mai anina badina unu amo ia na Iehova turana ai ma be laomu!

20. Bema king namodia baita tohotohodiamu, Iehova ese ede be laloda tomamu?

20 Israel pavapavadia edia sivarai amo dahaka tame diba? Bema ita na hanaihanai mai laloda idoinai ida Iehova baita tomadiho heniamu, ita na unu king namodia heḡereḡeredia ai baita laomu. Danu namona na eda kerere amo ḡau haida baita diba, baita helalo kerehai, bona unu kerere baita hamaoromaorodia. Bona baita helalotao, hanaihanai Dirava momokanina baita tomadiho henia na mai anina bada. Bema oi na hanaihanai Iehova bo badinaiamu, ia matanai oi na kara maoromaoro tauna.

ANE 22 Dirava Ena Basileia Ba Heau Henia!

a Ina atikol ai, “Israel edia king” e herevalaia anina na Iehova ena taunimanima e lohiadia pavapavadia iboudiai e gwauraidiamu, idia na Iuda ema iduhu rua basileiadia, Israel ena iduhu ten basileiadia, o iduhu 12 iboudiai e lohiadia.

b HEREVA ANINA: Nega momo Baibul ai ina hereva “kudou” e ḡaukaralaia neganai anina na iseda ura, lalohadai, kara, ḡau ta ta karaiamu badina bona eda tahua ḡaudia e herevalai.

c Unu negadiai, idau bese pavapavadia na e hadarerediava besedia edia dirava e tomadiho henidiava.

d King Asa na kara dika rohorohodia e kara. (2 Sis. 16:​7, 10) To, Baibul na e gwaumu Asa na Iehova vairanai e kara maoromaoro. Iehova ena peroveta tauna ese e sisiba henia neganai, matamanai Asa na se kamonai, to gabeai e helalo kerehai. Iehova ese ia enai ḡau namodia momo e ita. Oibe, Asa na Iehova mo e tomadiho henia bona e ḡaukara goada ena basileia lalonai dirava koikoidia e hadikadia ore.—1 Han. 15:​11-13; 2 Sis. 14:​2-5.

e Ta dibamu, Iehova enai tomadiho na mai anina bada badina Mose ena Taravatu ginigunadia ai e hahedinaraia tau ta o ḡau ta basita tomadiho henia, to Iehova sibona mo baita tomadiho henia.—Eso. 20:​1-6.

f LAULAU: Eregabe elda ta na tadikaka ta ena inuinu karana dainai e hereva heniamu. Tadikaka na mai manauna ida una sisiba e abia dae, ena kara e haidaua, bona dounu Iehova e hesiai heniamu.