Skip to content

Skip to table of contents

MAURI SIVARAINA

Egu Lalohekwarahi Lalodiai Goada Na Abi

Egu Lalohekwarahi Lalodiai Goada Na Abi

Indus Sinavaina ena west kahana, hari e gwauraiamu Pakistan, ai na idaunega hanuana Sukkur. Lau na November 9, 1929 ai unuseniai na vara. Una negai, tamagu bona sinagu na English Misinari ta ese buka mai kaladia idauidau e henidia. Unu Baibul bukadia ese e durugu dainai Iehova ena Witnes ta ai nala.

UNU buka na duahi neganai, laulaudia ese egu haero-haero karana na e durua. Una dainai, maraḡigu negana amo na ura dikadikava Baibul ena diba, unu buka ai e hetore ḡaudia danu baina dibadia.

Tanobada Tuarina Iharuana na India ai e vara neganai, egu mauri na e idau. Tamagu bona sinagu na e parara bona gabeai edia headava e hadokoa. Asina laloparara dahaka dainai na lalokau henidiava taudia rarua na e parara. Lalogu na e hisihisi bona na mamia lau na asie lalogu bada. Lau na sibogu na vara, bona na urava bae durugu to unu na se vara toma.

Lau bona sinagu na siti badana Karachi ai a nohova. Dina ta, Fred Hardaker​—dokta ta bona Iehova ena Witnes tauna​—na emai iduara ai e pidipidi. Ia na guna egu ruma bese edia buka e heni misinari tauna ida orea tamona. Ia ese sinagu enai Baibul stadi e herevalaia. Sinagu na se ura to eto lau hari reana ba uramu. Murina wikina ai, lau na tadikaka Hardaker ida stadi a hamatamaia.

Wiki haida muridiai, tadikaka Hardaker ena klinik ai e karava Kristen heboudia nala matama. Unuseniai Witnes burukadia 12 na tomadiho totona e hebouva. Idia ese lau na natu ta heḡereḡerena e hagoadaguva bona e nariguva. Na helalotaomu, idia na badigu ai e helaiva, e itaguva, bona e hereva heniguva tura korikorina na heto, una ese e hagoadagu.

Gabeai Tadikaka Hardaker ese e boirigu haroro ḡaukara ai baina bamoa. Ia ese rekodi misinina (phonograph) iḡaukaralaina dalana e hadibagu, unu amo Baibul tok kwadoḡidia baia halasidia diba. Ruma taudia haida ese unu tok na asie moalelaiva dainai se urava bae kamonai. To lau ese ma haida iharoro henidia karana na na moalelaiava. Baibul ena hereva momokani na ura henia dikadikava, bona na urava ma haida baina hadibadia.

Japan edia ami ese India e tuari heniava neganai, Britian lohiadia ese Iehova ena Witnes na e daḡedaḡe henidiava. Gabeai, July 1943 ai, una daḡedaḡe karana egu ai e vara. Sikuli edia principal, Anglican dubu tauna ta, ese sikuli amo e lulugu badina e gwauva “egu kara na dia namo.” Ia ese sinagu e hamaoroa, lau na Iehova ena Witnes na bamodiava dainai stiuden ma haida na hakaudia kerereva. Sinagu na e badu bona e kougu Iehova ena Witnes basina bamodia. Gabeai, sinagu ese e siaigu tamagu dekena bainala, Peshawar ai, una na taoni ta saot kahana ai, ena daudau na 1,370 kilomita heḡereḡerena. Unuseni ai lauma aniani asina abiva bona tadikaka taihu asina bamodiava dainai lauma dalanai na manoka.

LAUMA DALANA AI NA GOADA LOU

Laḡani 1947 ai, lau na moni ḡaukara itahuna totona na lou Karachi. Unuseni ai Dokta Hardaker ena klinik na vadivadia. Ia ese mai moalena ida e abigu dae.

Ia na e laloava lau na e goreregu dainai dekena nala, e nanadaigu: “Oi be e goreremu, a?”

Na haere: “Dokta, lau na dia tauani dalanai, to lauma dalanai e goreregu. Na uramu Baibul baina stadilaia.”

E henanadai: “Edena negai o uramu baita stadi?”

Nato: “Bema heḡereḡere harihari baita stadi.”

Una adorahi ai Baibul a stadilaia. Iehova ena taunimanima na bamodia lou dainai na goada lou. Sinagu na e hekwarahiva egu hebamo karana Witnes taudia ida baine koua, to lau na lalogu na hadaia hereva momokani baina badinaia. August 31, 1947 ai, egu mauri na Iehova enai na gwauhamatalaia bona ranu bapatiso na abia. Gabeai, laḡanigu 17 neganai, regula painia na karaia matama.

PAINIA ḠAUKARANA NA MOALELAIA

Egu asainmen ginigunana na Quetta ai, guna British ami e nohova tanona ta. Laḡani 1947 ai, una tano na e hapararaia India bona Pakistan. * Taunimanima na tomadiho dainai e heiriheiriva, bona una kara dainai momo na tano idauidau ela. Refiuji taudia 14 milion heḡereḡerena na idau tanodia ela. India ai e nohova Muslim taudia na Pakistan ela, bona Pakistan ai e nohova Hindu bona Sikh taudia na India ela. Una heiriheiri e varava lalonai, lau na Karachi ai trein na abia bona Quetta nala.

Laḡani 1948 ai seket hebouna ta nala India ai

Quetta ai, George Singh na hedavari henia, ia na spesol painia ta bona laḡanina na 20 heḡereḡerena. George ese baskele gunana ta e henigu ororo gabudia ai baina ḡaukaralaia totona. Nega momo, sibogu na harorova. Hua 6 lalodiai, egu Baibul stadi iboudiai na 17, bona idia haida na hereva momokani ai e vareai. Idia ta na, ami ofesa ta, ladana na Sadiq Masih, ia ese lau bona George e durumaiva Urdu gado ai Baibul bukadia a hahanaidiava, una na Pakistan edia gado badana. Gabeai, Sadiq na sivarai namona iharorolaina tauna goadana ai ela.

Queen Elizabeth kadana ai a gui Gilead Sikuli baiala

Gabeai, na lou Karachi bona Henry Finch bona Harry Forrest ida a ḡaukara hebouva, idia na Gilead Sikuli amo ema misinari matamatadia. Idia ese tiokratik treinin namona e henigu! Nega ta lau na Tadikaka Finch ida haroro totona not Pakistan ala. Ororo gabudia a laova neganai, Urdu gado ai e herevava taudia momo a davaridiava, idia na Baibul ena hereva momokani dainai e hitolova. Laḡani rua muridiai, lau na Gilead Sikuli nala; Pakistan na lou lao neganai seket ḡaukarana na karaiava. Lau bona misinari tadikakadia tatoi na Lahore misinari rumana ai a nohova.

HEKWAKWANAI TA IHAMAOROMAORONA

Laḡani 1954 ai, Lahore ai misinari taudia na ta ta edia kara dainai padadiai heiriheiri e vara, una dainai brens ofesi ese edia asainmen e haidau. Una hekwakwanai lalonai lau na ta ena kaha ai na tao dainai, sisiba aukana na abia. Na lalohisihisi, na laloava lau na lauma dalanai na manokava. Karachi na lou lao bena una murinai nala London, England, badina na urava unuseni ai baina goada lou.

London ai, egu kongrigeisen lalonai London Betele taudia na momo. Pryce Hughes, brens e nariava tadikakana ta, ese mai lalokauna ida e durugu. Dina ta, ia ese Joseph F. Rutherford, una negai tanobada heḡeḡemadai haroro ḡaukarana e gunalaiava tadikakana, ese e sisiba henia negana e herevalaia. Tadikaka Hughes na e ura ena maoro baine herevalaia neganai, Tadikaka Rutherford ese e gwau henia. Tadikaka Hughes na mai kirina ida una e herevalaiava neganai, na hoa. Ia na eto, una e vara ḡauna dainai matamanai na e lalohisihisi. To gabeai e laloparara sisiba baine abia na namo, bona una na Iehova ena lalokau e hahedinaraia dalana ta. (Heb. 12:6) Ena hereva ese kudougu na e hamarerea bona e durugu mai moalegu ida hesiai ḡaukara baina karaia lou.

Una negai, Sinagu na London ela bona John E. Barr, gabeai Gavanin Bodi ai ela tadikakana, ida Baibul e stadilaia. Ia na lauma dalanai e goada bona laḡani 1957 ai e bapatiso. Gabeai, na kamonai tamagu danu do se mase neganai Iehova ena Witnes ida e stadiva.

Laḡani 1958 ai, Lene na adavaia, ia na Danish taihuna ta London ai e nohova. Una laḡani murinai, natumai kekenina Jane e vara, natumai 5 amo ia na roboana. Danu, Fulham Kongrigeisen ai lau na hesiai ḡaukara hahenamodia na abiva. To gabeai, Lene ena gorere dainai siahu gabuna ta baiala na namo. Una dainai laḡani 1967 ai, Adelaide ala, Australia ai.

LALOHISIHISI E HAVARAIA ḠAUNA TA

Adelaide ai, emai kongrigeisen ai horoa Kristen taudia na 12. Idia ese haroro ḡaukara na e karaia goadagoadava. Haraḡa herea Iehova ihesiai henina karana a goadalaia lou.

Laḡani 1979 ai, lau bona Lene natumai ihaimana, Daniel, e vara. Ia na mai ena gorere (Down syndrome) * dainai, dokta na eto basine mauri daudau. Ema bona hari a mamia lalohisihisina baina herevalaia na auka. A ḡaukara goadava ena ura ḡaudia iboudiai baia havara henia, to natumai haniosi danu a lalodiava. Daniel kudouna ai matu rua dainai nega haida ena hahodi e aukava neganai kopina kalana na e idauva, una dainai haraḡa herea a heaulaiava hospele. Ena be mai ena gorere, to mai aonegana bona ena kara na namo. Danu, ia ese Iehova na e lalokau henia badava. Aniani do asi ani lalonai a ḡuriḡuriva neganai, ia na imana e hakapudiava, e ladova, bona mai kudouna ibounai ida e gwauva, “Amen!” Una murinai e anianiva.

Daniel laḡanina 4 neganai, ia na kensa gorerena (leukemia) e abia. Lau bona Lene emai goada na e ore bona a lalohisihisiva. Na lalometau bada herea. Nega ta, a lalomanoka neganai, emai seket tauna, Neville Bromwich, na emai ruma ema. Una hanuaboi ai, ia na mai iruru matana ida ai e rosimai. Iboumai a taiva. Ena lalokau bona hebogahisi herevadia ese e hagoadamai bada. Ia na daba 1 oklok ela. Gabeai Daniel na e mase. Ena mase dainai a lalohisihisi bada herea. To, a haheauka, badina a diba momokani ḡau ta​—mase danu​—ese Daniel na Iehova ena lalokau amo basine hapararaia diba. (Roma 8:38, 39) A ura dikadikamu Dirava ena tanobada matamatana ai baine toreisi lou neganai baia itaia!​—Ioa. 5:28, 29.

MA HAIDA IDURUDIA KARANA AI MOALE A DAVARIA

Hari ina negai, lau na doini kongrigeisen elda ḡaukarana na karaiamu, ena be stroke badadia rua na davari. Egu ai e vara ḡaudia amo ma haida ihebogahisi henidia karana na dibaia, hekwakwanai e davariva taudia danu. Dia namo baina hahemaoro henidia kava. To, sibogu na henanadaiva: ‘Edia mauri dalana ese edia hemami bona lalohadai be ede e haidaua toma? Edena dala ai baina hahedinaraia idia na lalodia badamu? Edena dala ai baina hagoadadia diba Iehova ena ura bae badinaia?’ Kongrigeisen lalonai mamoe vadivadi ḡaukarana na na ura henia dikadikamu! Momokani, lauma dalana ai ma haida na hagoadadiamu bona na durudiamu neganai, lau danu e hagoadagumu.

Mamoe vadivadi ḡaukarana na doini na moalelaiamu

Egu hemami na salamo itorena tauna heḡereḡerena, eto: “Lalogu e hekwarahi momomu negadia ai, emu tauhalo ese laumagu e hamoaleamu.” (Sal. 94:19) Iehova ese lau na ruma bese ena hekwakwanai, tomadiho edia daḡedaḡe karadia, egu lalohisihisi bona dara doko negadia ai e durugu. Momokani, lauegu ai Iehova na tama korikorina ta!

^ par. 19 Matamanai, Pakistan na e haria West Pakistan (hari na Pakistan) bona Ist Pakistan (hari na Bangladesh).

^ par. 29 June 2011 Awake! ai atikol ladana, Raising a Child With Down Syndrome​The Challenge and the Rewardba itaia.