Skip to content

Skip to table of contents

STADI ATIKOL 12

ANE 47 Sivarai Namona Ba Harorolaia

Dibura Ba Dadaraia​—Diari ai Ba Noho

Dibura Ba Dadaraia​—Diari ai Ba Noho

“Badina be gunaguna umui na didibura, a harihari umui vada ome diari.”—EFE. 5:8.

POINT BADANA

Paulo ese Efeso karoa 5 ai diari bona dibura e herevalaidia anidia be dahaka?

1-2. (a) Paulo ese Efeso taudia e tore henidia neganai ia be ede kahai? (b) Ededia henanadai baita haerodiamu?

 ROMA ai aposetolo Paulo na dibura ruma ai, e urava tadikaka taihu baine hagoadadia. To idia na basine vadivadidia diba dainai revareva amo e tore henidia. Ia ese revareva unu bamona ta na laḡani 60 o 61 C.E. ai Efeso tadikaka taihu e tore henidia.—Efe. 1:1; 4:1.

2 Kahirakahira laḡani 10 gunanai Paulo na Efeso ai e noho, haroro bona hahediba ḡaukarana e karaia. (Apos. 19:​1, 8-10; 20:​20, 21) Ia ese tadikaka taihu na e lalokau henidia bada dainai e urava baine durudia Iehova bae badinaia. Dahaka dainai ia na horoa Kristen taudia e tore henidia neganai dibura bona diari e herevalaidia? Paulo ena sisiba amo Kristen taudia iboudiai be dahaka e hadibadiamu? Mani unu henanadai haeredia aita herevalai.

GUNA BE DIBURA, HARI BE DIARI

3. Paulo ese Efeso taudia e tore henidia neganai, dahaka e gwa?

3 Paulo ese Efeso taudia e tore henidia neganai, e gwa: “Gunaguna umui na didibura, a harihari umui vada ome diari.” (Efe. 5:8) Ia ese diari bona dibura e herevalaidia amo mauri daladia rua e hahedinaraidia. Mani aita itaia dahaka dainai Paulo na e gwa Efeso taudia na ‘dibura ai e nohova.’

4. Edena dala ai Efeso taudia na tomadiho koikoi ese e hadiburadia?

4 Tomadiho koikoi. Efeso Kristen taudia na hereva momokani do se dibaia neganai, idia na tomadiho koikoi lalohadaidia bona meamea karadia ese e biagudiava. Efeso siti lalonai dirava hahinena ta, Diana, ena dubu na unu kahai. Una dubu na idaunegai e hagini bildin namo hereadia 7 amo, una na ta. Una dubu ai e tomadihova taudia na kaivakuku e tomadiho heniva. Una dubu bona edia dirava laulaudia e korova taudia na unu e hoihoilaiva amo moni bada herea e karava. (Apos. 19:​23-27) Danu, una siti ai taunimanima momo na babalau karadia e karava.—Apos. 19:19.

5. Dahaka dainai Paulo na e gwa Efeso taudia na didibura?

5 Dibura karadia. Efeso ai taunimanima momo na kara bodaḡadia bona hemarai karadia e karava. Una siti ena theater bona tomadiho ariadia lalodiai hereva mirodia momo e gwauraiva. (Efe. 5:3) Idia momo na ‘mami ta asie abiva,’ anina na asie hemaraiva. (Efe. 4:​17-19) Iehova ena kara maoromaoro taravatudia do asie diba neganai, lalodia mamina ese se hahemaoro henidiava. Bona se dibava e karava karadia Iehova ese na se moalelaiva. Una dainai Paulo ese idia na ini e gwauraidia toma: “Lalodia na didibura; Dirava ena mauri ai idia na asi ahudia, edia mata-lahui bona edia lalo-duhu daidiai.”

6. Dahaka dainai Paulo ese Efeso taudia e hamaorodia “harihari umui vada ome diari”?

6 To, Efeso taudia haida ese dibura karadia na e rakatani, una dainai, Paulo ese e hamaorodia eto: “Umui vada ome diari, Lohiabada lalonai.” (Efe. 5:8) Edia mauri ai Iehova ena hereva e badinaia neganai, una na vaitani diari ta ese idia e hakaudiava. (Sal. 119:105) Una dainai idia ese tomadiho koikoi karadia bona matabodaḡa karadia na e rakatani. Danu, idia ese Dirava e tohotohoa bona mai edia ura ida ia e tomadiho henia bona e hamoalea.—Efe. 5:1.

7. Edena dala ai ita haida na guna Efeso Kristen taudia heḡereḡeredia?

7 Efeso Kristen taudia heḡereḡeredia, ita haida na hereva momokani do asita diba neganai tomadiho koikoi bona kara mirodia ta karava. Danu ita haida na tomadiho koikoi ariadia ta moalelaiva. Bona ita haida be matabodaḡa mauridia ta maurilai. To Iehova ena taravatu ta diba neganai unu kara na ta rakatani. Bona Iehova ena kara maoromaoro taravatudia ta badina. Una dainai hahenamo momo ta davari. (Isa. 48:17) To namona na baita hekwarahi, ta rakatani ḡaudia na basita lou heni. Unu amo dounu baita “raka diari memerodia heḡereḡeredia.” Edena dala ai unu baita kara toma?

Image digitally reproduced with the permission of the Papyrology Collection,, Graduate Library, University of Michigan, P.Mich.inv. 6238. Licensed under CC by 3.0

Paulo ese Efeso taudia e tore henidia sisibadia na hari ita ese baita badina danu (Paragraf 7 ba itaia) b


DIBURA KARADIA BA DADARAI

8. Efeso 5:​3-5 heḡereḡerena, Efeso taudia ese bae dadarai ḡaudia haida be dahaka?

8 Efeso 5:​3-5 ba duahidia. Efeso Kristen taudia na dibura karadia amo bae gini siri totona, namona na Iehova ese se moalelaimu karadia na bae dadarai. Heḡereḡere, matabodaḡa karadia bona hereva mirodia bae dadarai. Paulo ese Efeso taudia e hagoadadia bema idia na e uramu “Keriso bona Dirava edia basileia lalonai” ahudia bae abi, kara unu hetomadia na bae dadarai.

9. Dahaka dainai matabodaḡa urana e havaraiamu ḡaudia baita dadarai?

9 Ita danu baita hekwarahi “dibura karadia” baita dadarai. (Efe. 5:11) Bema ta na ḡau dikadia be ita louloumu, be hakala louloumu bona be herevalai louloumu, kara dika ikarana ienai na be haraḡamu. (Gen. 3:6; Iak. 1:​14, 15) Tano ta ai, tadikaka taihu haida na online chat group ta ai e herevaherevava. Matamanai idia momo na lauma ḡaudia e herevalaiva. To gabeai edia herevahereva lalodiai, ḡau dikadia danu e herevalaiva. Heḡereḡere, sex herevadia. Idia haida na gabeai sibodia e gwau hedinarai, hereva unu bamodia daidiai, matabodaḡa karadia lalodiai e moru.

10. Satana be edena dala ai e uramu ita baine koida? (Efeso 5:6)

10 Satana na tanobada taudia amo e uramu ita baine koida bena baita abia dae Iehova ese e gwauraidiamu dika ḡaudia na nanamo. (2 Pet. 2:19) Asita hoamu badina una na Diabolo ese e ḡaukaralaia momomu dalana ta. Unu amo taunimanima na bae daradara dahaka be maoro bona dahaka be kerere. (Isa. 5:20; 2 Kor. 4:4) Una dainai tanobada taudia ese muvi, televisin bona websait momo amo, Iehova ena taravatu e utumu karadia e hahedinaraimu. Satana na e uramu ita baine koida bena baita lalo, kara mirodia bona mauri dala kereredia na taunimanima ese e abi daemu, e moalelaimu bona dika ta basine havaraiamu.—Efeso 5:6 ba duahia.

11. Edena dala ai, Angela ena ekspiriens ese e hadibadamu Efeso 5:7 ena sisiba na mai anina bada? (Laulau danu ba itaia.)

11 Satana na e uramu ita ese Iehova ena taravatu asie lalo badamu taudia baita bamodia. Una dainai Paulo ese Efeso taudia e hagoadadia taunimanima unu bamodia “ida basie hetura.” (Efe. 5:7) Namona na baita helalotao, taunimanima unu bamodia na social media amo danu baita bamodia dibamu. Efeso taudia edia nega ai, social media na lasi. To iseda nega ai social media amo taunimanima idauidau ida baita hebamo diba dainai, baita henari namonamo na ḡau badana. Asia ai e nohomu taihuna ta Angela a na e laloparara social media na mai ena dika. Ia na e gwa: “Social media na tarapu ta, taina ruana emu lalohadai na be haidauamu. Lau ese Baibul ena taravatu asie badina taudia na bamodia dainai, Iehova ese se moalelaiamu mauri dalana na abia dae.” To elda taudia haida ese Angela na e durua lalohadai maorona baine abia. Ia na e gwa: “Hari lau na lauma ḡaudia na lalomu bona social media ai egu nega asina haoreamu.”

Tura namodia ibamodia karana ese be durudamu Iehova ena taravatu baita badinamu (Paragraf 11 ba itaia)


12. Dahaka ese be durudamu Iehova ena kara maoromaoro taravatudia baita badinamu?

12 Tanobada taudia na e laloamu kara mirodia na nanamo, to una lalohadai na baita dadaraia. Badina ta dibamu una lalohadai na kerere. (Efe. 4:​19, 20) Una dainai siboda baita henanadai: ‘Lau ese Iehova ena kara maoromaoro taravatudia asie badinamu taudia na bamodia momomu, a? Lau be mai egu lalo goada ida Iehova ena taravatu na badinamu, ena be haida ese una na se moalelaiamu?’ Danu 2 Timoteo 2:​20-22 ena hereva heḡereḡerena, Kristen kongrigeisen lalonai bamo ta abi hidimu neganai, baita henahua toho. Badina haida ese ita na basie durudamu dounu Iehova baita hesiai henia totona.

BA RAKA “DIARI MEMERODIA HEḠEREḠEREDIA”

13. “Ba raka, diari memerodia heḡereḡeredia” anina be dahaka? (Efeso 5:​7-9)

13 Paulo ese Efeso Kristen taudia e hagoadadia dibura karadia bae dadaraidia to danu e hamaorodia bae raka “diari memerodia heḡereḡeredia.” (Efeso 5:​7-9 ba duahidia.) Una hereva anina be dahaka? Anina na nega iboudiai Kristen tauna korikorina ena kara baita hahedinarai. Unu baita kara toma totona, dala ta na Baibul bona Baibul e herevalaidiamu pablikeisen idauidau baita duahidia bona baita stadilaidia namonamo. Bona Iesu Keriso ena haheitalai bona hahediba herevadia baita lalodia dobu na mai anina bada, badina ia na “tanobada diarina.”—Ioa. 8:12; Her. 6:23.

14. Edena dala ai lauma helaḡa ena heduru baita abia?

14 Dahaka dainai Dirava ena lauma helaḡa ena heduru baita abia na mai anina bada? Badina ina tanobada dikana lalonai kara namodia baita hahedinarai na mai hekwarahina. (1 Tes. 4:​3-5, 7, 8) Una dainai lauma helaḡa ena heduru amo ina tanobada ena lalohadai na baita dadaraia diba. Danu “diari huahuadia” baita hahedinaraimu, heḡereḡere “lalohadai namodia” bona “kara maoromaorodia.”—Efe. 5:9.

15. Dirava ese ena lauma helaḡa baine henida totona, dahaka baita kara? (Efeso 5:​19, 20)

15 Dirava ese ena lauma helaḡa baine henida totona, ḡuriḡuri amo ia baita noia. Iesu na e gwa Iehova ese “Lauma Helaḡa inoina taudia” na baine henidia. (Luka 11:13) Bona eda Kristen heboudiai Iehova baita hanamoa heboumu neganai, lauma helaḡa na be henidamu. (Efeso 5:​19, 20 ba duahidia.) Unu dala idauidau ai Dirava ena lauma helaḡa ena heduru baita abiamu dainai, ia ihamoalena karadia baita karamu.

16. Dahaka ese be durudamu abi hidi maorodia baita karamu? (Efeso 5:​10, 17)

16 Abi hidi badana ta do asita karaia ai, namona na baita hetahu “[Iehova] ena ura” be dahaka bona iena ura heḡereḡerena ai abi hidi baita kara. (Efeso 5:​10, 17 ba duahidia.) Baibul ena hahekau herevadia baita lalopararalaimu neganai, ita na Iehova ena lalohadai ese be hakaudamu. Bena Iehova ena lalohadai baita badinaiamu neganai, abi hidi maorodia baita karamu.

17. Iseda nega baita ḡaukaralaia namonamo anina be dahaka? (Efeso 5:​15, 16) (Laulau danu ba itaia.)

17 Paulo ese Efeso Kristen taudia e sisiba henidia edia nega na bae ḡaukaralaia namonamo. (Efeso 5:​15, 16 ba duahidia.) Satana, inaida eiava “dika tauna,” na e uramu ita na tanobada ḡaudia ai baita bisi, unu amo ita na asi eda nega Dirava ena hesiai ḡaukara baita karaia. (1 Ioa. 5:19) Kristen tauna basine henari namonamomu neganai, moni, edukeisen, eiava ena ḡaukara be atodia gunamu bena Iehova ena hesiai ḡaukara idauidau be readiamu. Bema ia na unu be kara tomamu, ia na e hahedinaraiamu ina tanobada ena lalohadai ese ia na e biaguamu. Momokani, moni edukeisen bona ḡaukara na dia ḡau dikadia. To dia namo eda mauri ai unu na ḡau badadia ai baita halaodia. Una dainai ‘eda nega na baita ḡaukaralaia namonamo,’ ḡau mai anidia baita ato guna, unu amo ita na “diari memerodia heḡereḡeredia” baita rakamu.

Efeso Kristen taudia na e haḡanidia edia nega bae ḡaukaralaia namonamo (Paragraf 17 ba itaia)


18. Donald be dahaka e kara unu amo ena nega na e ḡaukaralaia namonamo?

18 Iehova ba hesiai henia daladia ma haida ba haerodia. South Africa, ai e nohomu tadikakana ta Donald na unu e kara toma. Ia na e gwa: “Lau na egu mauri na haeroa bona Iehova na ḡuriḡuri henia egu hesiai ḡaukara baina karaia namonamo totona. Iehova na noia baine durugu baina davaria ḡaukarana ese dala na baine kehoa egu haroro ḡaukara baina habadaia. Bena Iehova ena heduru amo ḡaukara unu bamona ta na davaria. Una neganai, lau bona adavagu na fultaim hesiai ḡaukara a hamatamaia.”

19. Edena dala ai dounu baita raka “diari memerodia heḡereḡeredia”?

19 Efeso Kristen taudia na Paulo ena revareva ese e durudia dainai Iehova e badinaia. Una sisiba na Dirava ena amo dainai, ita danu baine duruda diba. Matamanai tame herevalaia bamona, una sisiba ese ita na baine duruda moale karadia bona tura namodia baita abidia hidi. Bona baine hagoadada hanaihanai Baibul baita stadilaia, una ese be durudamu hereva momokani ena diari ai baita raka. Bona e hadibamu lauma helaḡa ena heduru baita abia na mai anina bada unu amo kara namodia baita hahedinarai. Paulo ena sisiba baita badinaiamu neganai, Iehova ena lalohadai heḡereḡerena ai abi hidi baita karamu. Unu sisiba iboudiai baita badinamu neganai, ina tanobada diburana baita dadaraiamu, bona diari ai dounu baita rakamu!

EDE BO HAERE TOMAMU?

  • Efeso 5:8 ese e herevalaidia “dibura” bona “diari” anidia be dahaka?

  • Edena dala ai “dibura” karadia baita dadarai?

  • Edena dala ai dounu baita raka “diari memerodia heḡereḡeredia”?

ANE 43 Ba Gima, Ba Gini Goada

a Lada haida na a haidau.

b LAULAU: Aposetolo Paulo ese Efeso taudia e tore henidia revarevana ena kope gunana ta.