Skip to content

Skip to table of contents

STADI ATIKOL 45

Hanaihanai Ta Ta Edai Mia Hanaihanai Lalokauna Baita Hahedinaraia

Hanaihanai Ta Ta Edai Mia Hanaihanai Lalokauna Baita Hahedinaraia

“Ta ta enai mia hanaihanai lalokauna bona hebogahisi ba hahedinarai.”​—SEK. 7:9, NWT.

ANE 50 Dirava Ena Lalokau Dalana

INA STADI ANINA *

1-2. Ededia badi namodia daidiai ta ta edai mia hanaihanai lalokauna baita hahedinaraia?

BADI namodia daidiai ta ta edai mia hanaihanai lalokauna baita hahedinaraia. Unu badi haida be dahaka? Baibul ena aonega herevadia ese una henanadai e haerelaia dalana mani aita itaia. “Hebogahisi [“mia hanaihanai lalokauna,” NWT] bona heabidadama basio negedia, . . . unu amo lalo-namo bona lalo-parara ba davaridia, Dirava bona taunimanima vairadiai.” “Hebogahisi [“mia hanaihanai lalokauna,” NWT] e hahedinaraiamu tauna na sibona ena namo e havaraiamu.” “Kara maoromaoro bona hebogahisi [“mia hanaihanai lalokauna,” NWT] e ḡavamu tauna ese mauri bona kara maoromaoro bona heimodai e davarimu.”​—Her. 3:3, 4; 11:17; 21:21.

2 Unu aonega herevadia ese mia hanaihanai lalokauna baita hahedinaraia badidia toi e herevalaidia. Ginigunana, mia hanaihanai lalokauna baita hahedinaraiamu neganai, Dirava ese ita na dava bada ḡaudia heḡereḡeredia be lalodamu. Iharuana, mia hanaihanai lalokauna baita hahedinaraiamu neganai, hahenamo baita davarimu. Heḡereḡere, ma haida ida eda hetura karana na be mia daudaumu. Ihatoina, mia hanaihanai lalokauna baita hahedinaraiamu neganai, vaira negai hahenamo idauidau bona mauri hanaihanai baita abimu. Momokani, badi namodia daidiai, Iehova ena hereva baita badinaiamu, eto: “Ta ta enai mia hanaihanai lalokauna bona hebogahisi ba hahedinarai.”​—Sek. 7:9, NWT.

3. Ededia henanadai be ina atikol ai baita herevalaimu?

3 Ina atikol ai, henanadai hani haeredia baita herevalaimu. Daidia ediai mia hanaihanai lalokauna baita hahedinaraia? Ruta bukana amo mia hanaihanai lalokauna ihahedinaraina karana ai dahaka ta dibamu? Hari ina negai mia hanaihanai lalokauna be ede baita hahedinaraia diba toma? Mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraiamu taudia be dahaka hahenamo e abimu?

DAIDIA EDIAI MIA HANAIHANAI LALOKAUNA BAITA HAHEDINARAIA?

4. Edena dalai mia hanaihanai lalokauna ihahedinaraina karanai Iehova baita tohotohoa? (Mareko 10:29, 30)

4 Atikol 44 ai ta diba, Iehova ese ia e lalokau heniamu bona e hesiai heniamu taudia ediai, mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraiamu. (Dan. 9:4) Ita na Dirava natuna dainai ta uramu Ia baita tohotohoa. (Efe. 5:1) Una dainai, ta ura dikadikamu tadikaka taihu ediai mia hanaihanai lalokauna baita hahedinaraia.​—Mareko 10:29, 30 ba duahi.

5-6. Haheitalai ai e herevalaia tauna be dahaka dainai kampani ai laḡani momo e ḡaukara?

5 Baita gwau dibamu, mia hanaihanai lalokauna baita lalopararalaiamu neganai, tadikaka taihu ediai baita hahedinaraia dibamu. Una baita lalopararalaia totona, mani ina haheitalai ta aita laloa.

6 Laḡani momo kampani ta ai e ḡaukara tauna aita laloa. Una kampani ai e ḡaukara laḡanidia iboudiai lalodiai, reana ia ese kampani biagudia na se hedavari henidia. Reana nega haida kampani biagudia ese be gwauraimu lalohadaidiai na basine lalotamonamu. To una kampani ai laḡani momo e ḡaukaramu badina unu amo ia iduruna monina e abiamu. Ia na una kampani ai be ḡaukaramu ela bona be ritaeamu, o moni ḡaukara namona ma ta be abimu.

7-8. (a) Dahaka ese ta baine hagoadaia diba mia hanaihanai lalokauna baine hahedinaraia? (b) Dahaka dainai Ruta bukana ena siri haida baita herevalaimu?

7 Mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraiamu tauna bona una ḡaukara tauna edia idau be dahaka? Ḡaukara tauna na kampani ai e ḡaukaramu badina e uramu moni baine abi. To Baibul ai, Dirava ena hesiai taudia ese mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraiava badina be dahaka? Idia na dia ta ese e doridiava o ḡau namona ta iabina totona una kara e hahedinaraiava, to mai kudoudia ibounai ida e urava una kara bae hahedinaraia. Mani David ena haheitalai aita laloa. David na mai lalona idoinai ida turana lalokauna Ionatan enai mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraia, ena be Ionatan tamana na e urava David baine alaia. Ionatan e mase bena laḡani momo muridiai, David Ionatan natuna merona Mefiboset enai mia hanaihanai lalokauna na dounu e hahedinaraia.​—1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.

8 Ruta bukana ena siri haida baita herevalaimu neganai, mia hanaihanai lalokauna amo ḡau momo baita dibamu. Una Baibul bukana ai e sivarailaidia taudia ese mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraia karana amo dahaka baita dibamu? Edena dalai ta dibamu ḡaudia na eda kongrigeisin ai baita hahedinarai? *

RUTA BUKANA AMO MIA HANAIHANAI LALOKAUNA AI DAHAKA TA DIBAMU?

9. Dahaka dainai Naomi na e lalova Iehova ese ia na e hahisiava?

9 Ruta bukana ai, ita ese Naomi, ravana Ruta, bona Dirava e gari heniava tauna Boa, Naomi adavana tadikakana, sivaraidia baita duahimu. Israel ai doe e vara dainai, Naomi adavana ida bona natudia memerodia raruosi na Moab ela. Unuseniai, Naomi adavana na e mase. Natuna memerodia raruosi na e headava, to gabeai idia danu e mase. (Ruta 1:3-5; 2:1) Unu hekwakwanai ese Naomi lalona na e hametaua bada herea. Una dainai, e laloava Iehova ese e hahisiava. Ia ese Dirava na ini e herevalaia toma: “Iehova ese vada e murigu.” “Ḡaubada ena kara egu ai na idita.” Bona ma eto: “Iehova ese vada e hahemaoro henigu, bona Ḡaubada ese vada e hahisigu?”​—Ruta 1:13, 20, 21.

10. Naomi ena lalohisihisi herevadia dainai Iehova be dahaka e kara?

10 Naomi ena lalohisihisi herevadia dainai Iehova be dahaka e kara? Ia ese ena hesiai hahinena na se rakatania. To, hebogahisi e hahedinaraia. Iehova na mai dibana “haheisi ese aonega tauna e hakavaiamu.” (Koh. 7:7) To, Naomi na heduru baine abi na namo, unu amo baine diba Iehova ese ia na se rakatania. Dirava ese ia be ede e durua toma? (1 Sam. 2:8) Iehova ese Ruta e ḡaukaralaia Naomi enai mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraia. Ruta na mai ena ura bona hebogahisi ida ravana Naomi e durua dainai, Naomi lalona na e goada lou bona e diba Iehova ese ia na dounu e lalokau heniava. Ruta ena haheitalai amo dahaka ta dibamu?

11. Dahaka dainai hebogahisi tadikaka taihu na e uramu lalometau taudia bae durudia?

11 Mia hanaihanai lalokauna dainai ta uramu lalometau taudia baita durudia. Ruta ese Naomi e durua heḡereḡerena, hari ina negai hebogahisi tadikaka taihu na mai edia ura ida kongrigeisin ai lalometau taudia e durudiamu. Idia ese tadikaka taihu na e lalokau henidiamu dainai, e ura dikadikamu dala idauidau ai bae durudia. (Her. 12:25; 24:10) Una na Paulo ena hahegoada herevana heḡereḡerena: “Lalo-hesiku taudia ba hagoadadia, manoka taudia ba imudadia, taunimanima iboudiai ba haheauka henidia.”​—1 Tes. 5:14.

E lalometaumu tadikakana o taihuna ena hereva baita hakala henia, unu amo baita hagoadaia dibamu (Paragraf 12 ba itaia)

12. E lalometaumu tadikakana o taihuna baita durua dala namona be dahaka?

12 E lalometaumu tadikakana o taihuna baita durua dala namona na, ena hereva baita hakala henia namonamo, bona baita hamaoroa ia na ta lalokau heniamu. Iehova ese iena hesiai tauna ta duruamu karana na e itaia. (Sal. 41:1) Hereva Lada-isidia 19:17 na e gwaumu: “Ogoḡami taudia e bogadia hisimu tauna ese Iehova enai e heni torehaimu. Iehova ese ena kara davana do baine henia.”

Ruta na se ura ravana hahinena Naomi baine rakatania, to Oropa be Moab e lou lao. Ruta ese Naomi e hamaoroa eto: “Oi baola gabuna lau danu bainala” (Paragraf 13 ba itaia)

13. Edena dalai Ruta na Oropa amo idau, bona edena dalai Ruta ese mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraia? (Rau 1 laulauna ba itaia.)

13 Naomi adavana bona natuna raruosi e mase murinai e vara ḡaudia baita haeromu neganai, mia hanaihanai lalokauna ai ḡau haida ma baita dibamu. Naomi na e diba “Iehova ese ena abi-hidi taudia vada e bogadia hisi, adia vada e henidia” neganai, lalona e hadaia ena hanua baine lou lao. (Ruta 1:6) Ravana raruosi na ia ida ela. To, dala amo e laova lalonai, nega toi e hamaorodia Moab bae lou lao. Dahaka e vara? Baibul na e gwaumu: “Oropa ese ravana e hatonia, a Ruta na se rakatania.” (Ruta 1:7-14) Oropa na Naomi ena hereva e badinaia bona Moab e lou lao. To, Ruta na unu se kara toma, ena be iena hanua baine lou lao diba, to mia hanaihanai lalokauna dainai, lalona e hadaia ravana baine durua. (Ruta 1:16, 17) Ruta na mai lalona idoinai ida e ura Naomi dekenai baine noho. Ruta ese mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraia. Ina sivarai amo dahaka ta dibamu?

14. (a) Hari ina negai tadikaka taihu momo be dahaka e karamu? (b) Heberu 13:16 heḡereḡerena, edena dalai Dirava baita hamoalea diba?

14 Mia hanaihanai lalokauna na tadikaka taihu ediai baita hahedinaraia. Guna heḡereḡerena, hari ina negai tadikaka taihu momo ese mia hanaihanai lalokauna na tadikakadia ediai e hahedinaraiamu, ena be idia haida na asie hedavari henidia. Heḡereḡere, bema e kamonaimu tano haida ai natural disaster ta e vara, karaharaḡa heduru ihenina daladia e tahumu. Eiava bema kongrigeisin ai ta na moni hekwakwanaina e davariamu, karaharaḡa una tadikaka o taihu iduruna daladia e tahumu. Kristen ginigunadia edia negai Makedonia taudia heḡereḡeredia, tadikaka taihu na heduru bada e henimu. Idia ese edia nega bona kohu e ḡaukaralaimu, e dabumu tadikakadia bae durudia totona. (2 Kor. 8:3) Oibe, idia ese mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraia dainai, Iehova na e moale bada!​—Heberu 13:16 ba duahia.

MIA HANAIHANAI LALOKAUNA BE EDE BAITA HAHEDINARAIA DIBA TOMA?

15-16. Edena dalai Ruta na dounu e ura Naomi baine durua?

15 Ruta ese Naomi e durua dalana amo ḡau namodia momo baita dibamu. Mani unu ḡau haida aita herevalai.

16 Eda heduru karana na basita hadokoa. Ruta na e ura ravana ida bainela Iuda neganai, matamanai Naomi na se ura. To Ruta na se hesiku. Una dainai dahaka e vara? “Rava-bada hahinena ese e itaia, Ruta na lalona vada e ha-aukaia baine bamoa; bena ia na hereva ta se gwauraia.”​—Ruta 1:15-18.

17. Dahaka ese baine duruda lalometau taudia idurudia karana ai baita haheauka?

17 Ta dibaiamu ḡauna: Lalometau taudia idurudia karana ai baita haheauka bona dounu baita durudia na namo. E lalometaumu taihuna ta na reana matamanai basine uramu eda heduru baine abia dae. * To, mia hanaihanai lalokauna ese be hagoadadamu ia baita durua. (Gal. 6:2) Ita na ta uramu ia ese eda heduru baine abia dae bona baita hagoadaia.

18. Dahaka ese Ruta lalona e hahisia?

18 Basita lalohisihisi eiava basita badu. Naomi bona Ruta na Betelehem ai e kau neganai, Naomi ese varavarana e hedavari henidia. Ia ese e hamaorodia eto: “Mai ahugu nala, a Iehova ese ima kavakava vada e halougu.” (Ruta 1:21) Ruta na una hereva e kamonai neganai, ena hemami mani a laloa! Ruta na e hekwarahi Naomi e durua. Heḡereḡere, ia ida e tai hebou, ia e hagoadaia, bona dina momo ia ida e raka. Ena be unu e kara, to Naomi na e gwa: “Iehova ese ima kavakava vada e halougu.” Unu hereva amo Naomi ese e hahedinaraiamu ia na vaitani Ruta ena heduru na se laloa bada. Reana una ese Ruta lalona na e hahisia! To, ia ese Naomi na se rakatania.

19. Dahaka ese baine duruda e lalometaumu tauna baita hagoadaia?

19 Ta dibaiamu ḡauna: Hari ina negai, e lalometaumu taihuna ta na matamanai reana be gwauraimu herevadia ese laloda be hahisimu, ena be ta hekwarahi ia ta durua. To, namona na basita lalohisihisi eiava basita badu. Namona na dounu baita durua, bona Iehova baita noia baine duruda ia baita hagoadaia totona.​—Her. 17:17.

Edena dalai elda taudia ese Boa bae tohotohoa diba? (Paragraf 20-21 ba itadia)

20. Ruta be dahaka ese e hagoadaia?

20 Hahegoada e uramu baine abi tauna baita hagoadaia. Ruta ese Naomi enai mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraia, to ma haida ese Ruta bae hagoadaia na namo. Bona Iehova ese Boa e ḡaukaralaia ia e hagoadaia. Boa ese Ruta e hamaoroa eto: “Iehova ese davamu baine henimu, emu kara heḡereḡerena; Iehova, Israel taumai emai Dirava, hanina henunai o gorumu Diravana, ese davamu namona baine henimu.” Unu hereva namodia ese Ruta e hagoadaia bada. Ia ese Boa e hamaoroa, eto: “Oi ese taugu vada o haloa bona hereva namodia amo vada o hanamogu.” (Ruta 2:12, 13) Boa na nega korikori ai hahegoada herevadia e gwaurai bona una ese Ruta e hagoadaia.

21. Isaia 32:1, 2 heḡereḡerena, elda taudia be dahaka bae kara?

21 Ta dibaiamu ḡauna: Ita ese haida ediai mia hanaihanai lalokauna ta hahedinaraiamu, to nega haida ita danu haida ese bae hagoadada na namo. Boa ese Ruta na ena kara namodia dainai e hanamoa, una heḡereḡerena hari ina negai, elda taudia ese mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraiamu tadikaka taihu na bae hanamodia. Unu hahenamo herevadia ese idia na be hagoadadiamu.​—Isaia 32:1, 2 ba duahi.

MIA HANAIHANAI LALOKAUNA E HAHEDINARAIAMU TAUDIA BE DAHAKA HAHENAMO E ABIMU?

22-23. Edena dalai Naomi ena lalohadai na e haidaua, bona dahaka dainai? (Salamo 136:23, 26)

22 Nega taina e daudau murinai, Boa ese Ruta bona Naomi na aniani e henidia. (Ruta 2:14-18) Boa ena kara namona dainai Naomi be dahaka e kara? Ia na e gwa: “Namona na Iehova ese baine hanamoa, badina ia ese mauri taudia bona mase taudia ediai mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraiamu.” (Ruta 2:20a, NWT) Una ese e hahedinaraiamu Naomi ena lalohadai na e haidaua! Matamanai, ia na mai lalohisihisina ida e gwa: “Iehova ese vada e hahemaoro henigu,” to hari mai moalena ida e gwa: “Iehova ese . . . mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraiamu.” Dahaka dainai Naomi ese ena lalohadai e haidaua?

23 Naomi na e laloparara Iehova ese ia na se rakatania. Iuda e laova lalonai, Ruta na Iehova ese e ḡaukaralaia Naomi e durua. (Ruta 1:16) Danu, Naomi na e laloparara Iehova ese Boa e ḡaukaralaia ia bona Ruta baine durudia. (Ruta 2:19, 20b) Naomi na reana e lalo, ‘Hari da name laloparara Iehova ese lau na se rakatanigu. Ia na lau dekedekegu ai!’ (Salamo 136:23, 26 ba duahi.) Naomi na e moale dikadika badina Ruta bona Boa na asie hesiku ia bae durua totona! Ta itaiamu idia na e moale badina Naomi na mai ena moale bona goada ida Iehova e hesiai henia lou.

24. Dahaka dainai ta uramu eda tadikaka taihu ediai mia hanaihanai lalokauna baita hahedinaraia?

24 Ruta bukana ese mia hanaihanai lalokauna e herevalaia dalana amo dahaka tame diba? Mia hanaihanai lalokauna ese e durudamu e lalometaumu tadikakadia bona taihudia idurudia karana ai basita hesiku haraḡa. Idia idurudia totona eda ura ḡaudia haida na baita dadaraimu. Elda taudia ese mia hanaihanai lalokauna e hahedinaraiamu taudia bae hagoadadia na namo. Ta itaiamu haida na lauma dalanai e goada loumu neganai, ta moalemu. (Apos. 20:35) To, mia hanaihanai lalokauna na dounu baita hahedinaraia badina badana be dahaka? Badina ta uramu Iehova, “mia hanaihanai lalokauna ai e honuhonu dae” Diravana baita tohotohoa bona baita hamoalea.​—Eso. 34:6; Sal. 33:22, NWT.

ANE 35 Dirava Ena Haheauka Dainai Baita Moale

^ par. 5 Iehova na e uramu kongrigeisin lalonai eda tadikaka taihu ediai mia hanaihanai lalokauna baita hahedinaraia. Eda laloparara mia hanaihanai lalokauna ai na baita habadaia dibamu bema idaunegai Dirava ena hesiai taudia ese una kara e hahedinaraia dalana baita haeroamu. Ina atikol ai, Ruta, Naomi bona Boa edia haheitalai amo baita dibamu ḡaudia baita herevalaimu.

^ par. 8 Ina atikol ba lalopararalaia namonamo totona, a hagoadamumu Ruta karoa 1 bona 2 ba duahi.

^ par. 17 Naomi ena haheitalai ta stadilaiamu dainai, ita na e lalometaumu taihudia ta herevalaidiamu. To, ina atikol ai ta dibamu ḡaudia na tadikaka danu e herevalaidiamu.