SAPIT 17
“Li Ti Rezonn Avek Zot lor Bann Lekritir”
Seki pou ed nou pou vinn bann bon ansegnan; bon lexanp bann Bereen
1, 2. Kisann-la pe sorti Filip pou al Tesalonik, ek lor ki kitsoz kitfwa zot pe reflesi?
POL ek so bann kamarad, Silas ek Timote, pe sorti Filip pou al Tesalonik. Zot bizin fer enn vwayaz 130 kilomet atraver bann montagn. Zot vwayaz lor enn sime pave ki bann Romin inn aranze. Toutlong sa sime-la tann bann dimounn koze, bann kales pe roule, ek osi bann bourik ki pe kriye. Sa vwayaz-la pa fasil, sirtou pou Pol ek Silas ki ankor pe soufer parski zot inn gagn bate dan Filip.—Zist. 16:22, 23.
2 Ki sa bann zom-la fer pou gagn kouraz pou fer sa long vwayaz-la? Sirman bann konversasion ki zot gagne ant zot ed zot. Dan lavil Filip, sa gard-prizon-la ek so fami ti vinn bann krwayan ek sa ankor bien fre dan zot latet. Sa lexperyans-la inn ed sa bann zom-la pou plis determine ankor pou kontign prese. Me selman, amezir ki zot ariv pre ar lavil Tesalonik, kitfwa zot pe demann zotmem kouma bann Zwif dan sa lavil-la pou tret zot. Eski bann-la pou atak zot ouswa bat zot, kouma bann-la ti fer dan Filip?
3. Kouma lexanp Pol kapav ed nou pou gagn kouraz kan nou prese?
3 Plitar, dan enn let ki li ti ekrir bann Kretien dan Tesalonik, Pol ti dir seki li ti resanti konsernan sa vwayaz-la: “Parski kouma zot kone, apre ki nou finn soufer ek finn gagn maltrete dan Filip, nou ti pran boukou kouraz gras-a nou Bondie pou dir zot bon nouvel Bondie malgre boukou lopozision.” (1 Tes. 2:2) Alor, li paret ki Pol ti ezite pou al Tesalonik, sirtou apre seki ti ariv li dan Filip. Eski to konpran Pol so bann santiman? Eski parfwa to trouv sa difisil pou prese? Pol ti kont lor Zeova pou donn li lafors ek pou gagn kouraz ki li bizin. Kan to pou etidie lexanp Pol, sa pou ed twa pou fer parey.—1 Kor. 4:16.
‘Li Rezonn lor Bann Lekritir’ (Zist. 17:1-3)
4. Kifer nou kapav dir ki Pol ti res plis ki trwa semenn dan Tesalonik?
4 Labib dir nou ki kan li ti dan Tesalonik, Pol ti pres dan sinagog pandan trwa Saba. Eski savedir ki li ti res dan Tesalonik zis pandan trwa semenn? Nou pa kapav dir sa. Ofet, nou pa kone si Pol ti al dan sinagog deswit kouma li’nn ariv Tesalonik. Anplis, dan bann let ki Pol ti ekrir nou trouve ki pandan ki zot ti dan Tesalonik, li ek so bann konpagnon ti bizin travay pou ki zot gagn seki bizin. (1 Tes. 2:9; 2 Tes. 3:7, 8) Ek osi, kan li ti dan Tesalonik, de fwa bann frer dan lavil Filip ti avoy bann kitsoz pou li. (Fil. 4:16) Alor, kitfwa Pol ti res dan Tesalonik plis ki trwa semenn.
5. Kouma Pol ed so loditwar pou reflesi?
5 Pol pran kouraz pou prese ek al koz ar bann dimounn ki dan sinagog. Kouma li abitie fer, ‘li rezonn avek zot lor bann Lekritir. Li explike ek li servi bann Lekritir pou prouve ki Lekris ti bizin soufer ek resisite parmi bann mor, kan li dir: “Sa Zezi ki mo pe anons zot la, limem Lekris.”’ (Zist. 17:2, 3) Remarke ki Pol pa fer enn diskour ki zis zoli pou ekoute, li anvi ed so loditwar pou reflesi. Li kone ki bann ki pe ekout li dan sinagog konn bann Lekritir ek respekte bann Lekritir. Me selman, zot pa konpran bien bann Lekritir. Alor, Pol fer zot rezone, li explik zot ek li prouv zot dapre bann Lekritir ki Zezi ki sorti Nazaret, limem Lemesi ouswa Lekris.
6. Kouma Zezi ti rezonn lor bann Lekritir, ek ki rezilta sa finn ena?
6 Pol ti imit Zezi ki ti touletan servi bann Lekritir pou ansegne. Par exanp, Zezi ti dir so bann disip ki dapre bann Lekritir, Garson Limanite ti bizin soufer, mor, ek resisite. (Mat. 16:21) Apre so rezireksion, Zezi ti aparet ar so bann disip. Sirman, sa prev-la ti ase pou konvink zot ki li’nn dir laverite. Me pourtan, Zezi ti donn zot bann lezot prev ankor. Labib montre kouma li ti ansegn sertin disip: “Li ti pran apartir Moiz ek tou bann Profet, ek li ti explik zot bann kitsoz ki konsern li dan tou bann Lekritir.” Ki rezilta sa finn ena? Bann disip ti dir: “Eski nou pa ti pe santi nou leker brile andan kan li ti pe koz ar nou lor semin, kan li ti pe explik nou bann Lekritir dan enn fason kler?”—Lik 24:13, 27, 32.
7. Kifer li inportan ki nou baz nou lansegnman lor bann Lekritir?
7 Mesaz ki ena dan Parol Bondie li pwisan. (Ebre 4:12) Se akoz sa ki azordi, bann Kretien baz zot lansegnman lor Parol Bondie, parey kouma Zezi, Pol, ek bann lezot zapot. Nou osi nou rezonn avek bann dimounn, nou explik zot bann Lekritir, ek nou montre zot dan Labib ki seki nou ansegne li vre. Nou fer sa parski mesaz ki nou pe anonse, se pa nou mesaz. Kan nou pran labitid pou servi Labib, nou ed bann dimounn pou konpran ki seki nou pe ansegne se pa nou bann prop lide, me ki seki nou ansegne sorti kot Bondie. Anplis, li bon ki nou rapel ki mesaz ki nou prese, li baze lor Parol Bondie. Se enn mesaz ki kapav fer konfians. Alor eski sa pa pous twa pou prese avek kouraz, parey kouma Pol?
“Sertin . . . Vinn Krwayan” (Zist. 17:4-9)
8-10. (a) Kouma bann dimounn dan Tesalonik reazir ar bon nouvel? (b) Kifer sertin Zwif zalou Pol? (c) Kouma sa bann Zwif-la reazir?
8 Pol ti deza gagn persekision. Alor, li kone ki seki Zezi ti dir vre: “Enn esklav pa pli gran ki so met. Si bann-la finn persekit mwa, bann-la pou persekit zot osi; si bann-la finn obeir mo parol, bann-la pou obeir zot parol osi.” (Zan 15:20) Kan Pol prese dan Tesalonik, bann dimounn ena diferan reaksion, sertin aksepte so mesaz, alor ki lezot rezet li. Konsernan bann ki aksepte Pol so mesaz, Lik ekrir: ‘Sertin parmi bann Zwif vinn bann Kretien ek zwenn ansam avek Pol ek Silas, parey kouma enn kantite Grek ki ador Bondie ek boukou fam inportan dan lasosiete.’ (Zist. 17:4) Sirman sa bann nouvo disip-la bien kontan ki aster-la zot pe reisi konpran bien bann Lekritir.
9 Sertin bien kontan seki Pol ansegne, me ena ki bien ankoler. Sertin Zwif dan Tesalonik zalou Pol, parski li’nn reisi konvink “enn kantite Grek.” Bann Zwif ti ansegn bann Grek bann Lekritir Ebre pou ki bann-la konverti dan relizion zwif. Alor zot ti panse ki sa bann Grek-la ti zot bann disip. Me aster-la, Pol vinn dan zot sinagog, konvink bann Grek pou vinn bann Kretien, ek sa bann Grek-la nepli anvi swiv relizion zwif! Alor, bann Zwif bien ankoler.
10 Lik rakonte ki arive apre: ‘Bann Zwif zalou. Alor zot rasanble bann zom ki move ek ki pe vir-vire dan bazar, zot form enn lafoul ek zot met dezord dan lavil. Zot atak lakaz Zazon ek zot pe rod tir Pol ek Silas pou amenn zot devan lafoul. Kan zot pa trouv bann-la, zot trenn Zazon ek sertin frer pou amenn zot devan bann sef lavil. Zot kriye: “Sa bann zom ki pe met dezord partou la inn vinn isi osi, ek Zazon inn akeyir zot kot li. Tou sa bann zom-la pe rebel kont bann lalwa Sezar. Zot pe dir ki ena enn lot lerwa, Zezi.”’ (Zist. 17:5-7) Kouma Pol ek so bann konpagnon reazir kan sa lafoul violan la atak zot?
11. Ki lakizasion bann Zwif met lor Pol ek so bann konpagnon, ek ki lalwa zot anvi servi kont bann-la? (Get not.)
11 Kan enn kantite dimounn ki ankoler zwenn ansam ek form enn lafoul, souvan zot fer bann move kitsoz. Zot pa reisi kontrol zot ek zot kapav vinn violan, parey kouma enn larivier ki deborde fer boukou dega. Bann Zwif servi sa lafoul-la pou esey fer touy Pol ek Silas. Apre ki bann Zwif “met dezord” dan lavil, zot esey konvink bann dirizan ki seki Pol ek so bann kamarad inn fer bien grav. Premie lakizasion ki zot met lor Pol ek so bann konpagnon, se ki zot inn “met dezord partou,” alor ki se pa Pol ek so bann konpagnon ki’nn met dezord dan Tesalonik! Deziem lakizasion ki zot met lor bann-la bien pli grav. Bann Zwif dir ki Pol ek so bann konpagnon pe dir ki ena enn lot Lerwa, Zezi, alor zot pe al kont bann lalwa lanperer. a
12. Ki kitsoz montre ki bann lakizasion ki’nn met lor bann Kretien dan Tesalonik kapav ena bann konsekans bien grav?
12 Rapel ki bann exper Lalwa ek bann Farizien ti met bann lakizasion ki inpe parey lor Zezi. Zot ti dir Pilat: “Nou’nn trouv sa zom-la pe met dezord dan nou pei . . . ek li pe dir ki limem Lekris, enn lerwa.” (Lik 23:2) Kitfwa Pilat ti pe per ki Lanperer romin panse ki li pe soutenir enn lot lerwa, alor li ti kondann Zezi amor. Dan mem fason, bann lakizasion ki ti met lor bann Kretien dan Tesalonik ti kapav amenn bann konsekans bien grav. Enn liv ki koz lor Zistwar Bann Zapot dir ki sa lakizasion-la ti bien danzere, parski si bann dimounn ti ena zis bann dout ki enn kikenn pe soutenir enn lot lerwa, bien souvan ti touy sa dimounn-la. Anou gete si plan ki bann Zwif inn maniganse pou reisi.
13, 14. (a) Kifer lafoul pa reisi aret travay predikasion? (b) Kouma Pol montre ki li pridan parey kouma Zezi, ek kouma nou kapav imit so lexanp?
13 Lafoul pa reisi aret travay predikasion dan Tesalonik. Kifer? Enn rezon, se parski zot pa pe trouv Pol ek Silas. Anplis, aparaman bann dirizan sa lavil-la pa sir si bann sarz ki’nn met lor zot, ti vre. Apre ki sa bann dirizan-la demann “enn bon som larzan kouma kosion,” zot liber Zazon ek bann lezot frer ki’nn amene devan zot. (Zist. 17:8, 9) Pol swiv konsey Zezi ki ti dir: “Res lor zot gard kouma bann serpan ek pourtan inosan kouma bann kolonb.” (Mat. 10:16) Alor, Pol fer atansion ki pa ariv li nanye pou ki li kapav kontign prese dan lezot landrwa. Mem si Pol ena boukou kouraz, sa pa vedir ki li pa pridan. Kouma bann Kretien azordi kapav swiv so lexanp?
14 Dan nou lepok, souvan bann sef relizie ki swadizan Kretien finn exsit bann lafoul kont bann Temwin Zeova. Zot dir ki bann Temwin travay kont gouvernman ek ki zot trayir zot pei, ek zot servi sa pou konvink gouvernman pou persekit bann Temwin. Bann ki ti persekit bann Kretien dan premie siek ti fer sa parski zot ti zalou. Azordi osi, bann ki persekit nou fer sa parski zot zalou. Kanmem sa, antan-ki bann vre Kretien nou res pridan ek nou evit gagn problem avek sa bann dimounn ki bien ankoler la. Nou fer tou seki nou kapav pou kontign fer nou travay dan lape, kitfwa savedir revini inpe plitar, kan bann kitsoz inn kalme.
Zot Ena “enn Pli Bon Latitid” (Zist. 17:10-15)
15. Kouma bann Bereen reazir ar bon nouvel?
15 Bann frer avoy Pol ek Silas dan Bere, ki trouv anviron 65 kilomet pli lwin, pou ki zot an sekirite. Kan zot ariv laba, Pol al dan sinagog ek koz avek bann dimounn ki la. Sirman, li bien kontan pou trouve ki bann dimounn bien interese ar bon nouvel! Lik ekrir ki bann Zwif dan Bere ‘ena enn pli bon latitid ki bann ki dan Tesalonik, parski zot pa tarde pou aksepte laparol. Zot examinn bien bann Lekritir toulezour pou gete si sa bann kitsoz-la exakt.’ (Zist. 17:10, 11) Me eski savedir ki bann ki ti aksepte laverite dan Tesalonik pa ti ena enn bon latitid? Non. Plitar, Pol ti ekrir bann ki ti dan Tesalonik: “Nou pa fini remersie Bondie, parski kan zot finn tann parol Bondie ki nou finn anonse, zot finn aksepte li, pa kouma parol bann zom, me kouma li ete vremem, setadir kouma parol Bondie, ki pe azir osi dan zot, bann krwayan.” (1 Tes. 2:13) Me kifer kapav dir ki bann Zwif dan Bere ti ena enn pli bon latitid?
16. Kifer dir ki bann Bereen ena “enn pli bon latitid”?
16 Mem si bann Bereen tann enn kitsoz nouvo, zot pa mefie Pol ek so mesaz, ouswa kritik li; me anmemtan zot pa gob tou seki Pol dir. Dabor, zot ekout bien seki Pol ena pou dir. Apre, kan Pol ed zot pou konpran bann nouvo kitsoz, zot verifie seki zot aprann dan bann Lekritir. Anplis, zot etidie Parol Bondie an profonder, pa zis zour Saba, me toulezour. Zot fer sa avek tou zot leker ek zot fer zefor pou konpran kouma bann nouvo kitsoz ki zot pe aprann an-akor avek bann Lekritir. Apre, zot montre ki zot ena ase limilite pou fer bann sanzman, parski ‘boukou parmi zot vinn bann krwayan.’ (Zist. 17:12) Nou konpran kifer Lik dir ki bann Bereen “ena enn pli bon latitid”!
17. Kifer nou bizin imit lexanp bann Bereen, ek kouma nou kapav kontign fer sa, mem si sa fer lontan ki nou dan laverite?
17 Zame bann Bereen pa ti pou panse ki dan Labib, ti pou ekrir reaksion ki zot ti ena konsernan bon nouvel ek ki zot ti pou vinn enn lexanp pou nou. Zot ti fer exakteman seki Pol ti espere zot ti pou fer, ek seki Zeova ti anvi zot fer. Nou osi nou ankouraz bann dimounn pou fer sa: Pran letan pou etidie bien Labib pou ki zot lafwa vremem baze lor Parol Bondie. Me eski savedir ki apre ki nou’nn vinn dan laverite, nou nepli bizin ena enn bon latitid? Non. Okontrer, plis letan pase, plis nou bizin ena dezir ki Zeova kontign ansegn nou ek nou bizin pa tarde pou aplik seki nou pe aprann. Se koumsa ki nou les Zeova form nou dapre so volonte. (Iza. 64:8) Lerla, Zeova pou kapav kontign servi nou ek nou pou kapav kontign fer Li plezir.
18, 19. (a) Kifer Pol kit Bere, me ki li kontign fer, ek kouma nou kapav imit li? (b) Ar kisann-la Pol pou al prese aster-la, ek kotsa?
18 Pol pa res lontan dan Bere. Labib dir: ‘Kan bann Zwif ki dan Tesalonik aprann ki Pol pe anons parol Bondie dan Bere osi, zot al laba ek zot mont latet lepep pou ki zot ankoler. Lerla bann frer deswit avoy Pol ziska lamer, me Silas ek Timote res laba. Selman, bann ki pe akonpagn Pol amenn li ziska Atenn, ek zot kit li kan zot gagn linstriksion pou al dir Silas ek Timote pou vinn zwenn Pol pli vit posib.’ (Zist. 17:13-15) Bann lennmi bon nouvel pa’le kit zot ditou! Li pa ti ase ki zot ti pous Pol depi Tesalonik, aster-la zot desid pou vwayaz ziska Bere ek esey kree bann mem problem laba. Me selman, zot plan tom dan dilo. Pol kone ki so teritwar bien gran, alor li al pres dan enn lot landrwa. Azordi osi parey, nou pa pou les personn anpes nou prese!
19 Apre ki Pol inn rann temwaniaz afon ar bann Zwif dan Tesalonik ek dan Bere, li konpran ki li bien inportan pou rann temwaniaz avek kouraz ek pou rezonn lor bann Lekritir. Se enn kitsoz ki nou osi nou bizin fer. Aster-la, Pol pou al pres ar bann dimounn ki bien diferan: Bann non-Zwif ki res Atenn. Kouma bann dimounn dan sa lavil-la pou reazir ar bon nouvel? Nou pou koz lor la dan prosin sapit.
a Enn exper lor Labib ti explike ki sa lepok-la, Lanperer romin ti etabli enn lalwa ki ti dir ki personn pa ti gagn drwa koz lor enn fitir lerwa ouswa gouvernman, sirtou si sa lerwa-la ouswa sa gouvernman-la ti pou ranplas ouswa ziz Lanperer romin. Kitfwa Pol so bann lennmi ti pe dir ki Pol ti pe al kont sa lalwa-la kan li ti pe prese. Get lankadre “ Bann Sezar Ki Mansione dan Liv Zistwar Bann Zapot.”