LARTIK LETID 1
To Kapav Sir ki Bondie So ‘Parol Li Laverite’
NOU TEXT POU LANE 2023: “Laverite samem leker to parol.”—PS. 119:160.
KANTIK 96 Liv Bondie—Enn Trezor
REZIME a
1. Azordi, kifer boukou dimounn pa krwar dan Labib?
AZORDI, boukou dimounn pa kone kisann-la zot kapav fer konfians. Zot pa sir ki bann dimounn ki zot respekte, kouma par exanp bann politisien, bann siantifik, ouswa bann biznesmenn, pou touletan fer seki pli bon pou zot. Anplis, zot pa respekte bann sef relizie ki dir ki zot bann Kretien. Alor, nou pa etone ki zot pa krwar dan Labib, liv ki sa bann sef relizie la swadizan pe obeir.
2. Dapre Psom 119:160, ki kitsoz nou kapav sir?
2 Antan ki serviter Zeova, nou sir ki Li “Bondie laverite” ek ki Li touletan anvi seki meyer pou nou. (Ps. 31:5, NW; Iza. 48:17) Nou kone ki nou kapav fer konfians seki nou lir dan Labib, parski “laverite samem leker [Bondie so] parol.” b (Lir Psom 119:160.) Nou dakor avek seki enn biblis ti dir: “Pena nanye seki Bondie dir ki fos ouswa ki pa pou arive. Pep Bondie fer konfians seki Bondie dir, parski zot ena konfians dan sa Bondie-la.”
3. Ki nou pou examine dan sa lartik-la?
3 Kouma nou kapav ed lezot pou ena konfians dan Labib parey kouma nou? Anou get trwa rezon kifer nou kapav ena konfians dan Labib. Nou pou gete kouma seki ena dan Labib pa finn sanze, kouma bann profesi Labib finn realize, ek kouma Labib ena pouvwar pou sanz lavi bann dimounn.
PERSONN PA’NN KAPAV SANZ MESAZ KI ENA DAN LABIB
4. Kifer sertin dimounn panse ki seki’nn ekrir dan Labib inn sanze?
4 Zeova ti servi 40 zom ki fidel pou ekrir Labib. Malerezman, okenn sa bann maniskri orizinal la nepli existe azordi. c Tou seki nou ena azordi, se kopi bann kopi. Akoz sa, boukou dimounn demann zotmem si seki nou lir dan Labib azordi, li parey kouma seki sa bann zom-la ti ekrir. Kouma nou kapav sir ki sa li vre? Eski to’nn deza reflesi lor la?
5. Kouma finn rekopie bann Lekritir Ebre? (Get zimaz lor kouvertir.)
5 Pou protez mesaz ki ena dan Labib, Zeova ti demann so pep pou rekopie li. Zeova ti donn lord bann lerwa Izrael pou fer enn kopi Lalwa pou zotmem, ek Li ti donn bann Levit responsabilite pou ansegn lepep Lalwa. (Det. 17:18; 31:24-26; Ne. 8:7) Apre ki bann Zwif ti al an exil dan Babilonn, enn group zom ti gagn formasion pou rekopie bann Lekritir Ebre. (Esdr. 7:6, not.) Sa bann dimounn-la ti bann profesionel ek zot ti bien serye dan zot travay. Biensir, sa bann dimounn-la pa ti zis kont bann mo, me zot ti osi kont bann alfabet pou fer sir ki tou ti bien rekopie. Me parski zot inparfe, dan sertin kopi ti ena bann ti erer. Selman, ti fer boukou kopi sa bann text-la. Alor, ti kapav trouv sa bann erer-la. Kouma?
6. Kouma nou kapav trouv bann erer ki ena dan bann kopi Labib?
6 Dan nou lepok, bann biblis inn trouv enn bon fason pou trouv bann erer ki ena dan bann kopi Labib. Anou pran enn lexanp. Fer koumadir inn demann 100 zom pou rekopie enn paz enn liv avek zot lame. Enn sa bann zom-la inn fer enn ti erer dan so kopi. Enn fason pou kapav trouv erer ki li’nn fer, se kan konpar so kopi avek seki lezot inn fer. Dan mem fason, kan zot inn konpar plizir maniskri Labib, bann biblis inn kapav trouv bann erer ouswa bann kitsoz ki manke dan bann kopi-la.
7. Ki zefor bann dimounn ki ti rekopie Labib ti fer?
7 Bann ki ti rekopie bann maniskri Labib, ti fer boukou zefor pou rekopie Labib san okenn erer. Anou get enn lexanp ki montre sa. Pli vie maniskri konple Lekritir Ebre ti fini ekrir ver lane 1008 ouswa 1009 Nou Lepok. Apel sa maniskri-la Kodex Leninngrad. Selman, ti dekouver plizir maniskri Labib ouswa bann parti maniskri, ki 1,000 an pli vie ki Kodex Leninngrad. Sertin kapav panse ki tou sa bann kopi maniskri ki’nn fer pandan sa 1,000 an-la, ti pou ena bann ti diferans avek seki’nn ekrir dan Kodex Leninngrad. Kan bann biblis ti konpar bann vie maniskri ar bann nouvo la, zot ti trouve ki ena bann ti diferans dan bann mo, me sa pa ti sanz so mesaz.
8. Ki diferans ena ant bann kopi Lekritir Grek ek kopi bann ansien liv?
8 Dan premie siek, bann Kretien osi ti fer bann kopi bann Lekritir. Zot ti fer bien atansion kan zot ti rekopie bann Lekritir Grek, ki zot ti servi pou bann renion ek pou al prese. Enn biblis ti konpar bann Lekritir Grek ar bann lezot ansien liv ki ti ekrir dan mem lepok. Li ti dir: “An zeneral, ena pli boukou kopi bann maniskri Lekritir Grek ki existe azordi ki sa bann lezot liv-la, . . . ek ena pli boukou kopi ki konple.” Liv Anatomy of the New Testament dir: “Nou kapav ena konfians ki bann bon tradiksion [Lekritir Grek] ki pli nouvo ena mem mesaz ki seki zot bann ekrivin ti ekrir.”
9. Dapre Izai 40:8, ki kitsoz vre konsernan mesaz ki ena dan Labib?
9 Pandan bann santenn lane, bann dimounn inn fer boukou zefor pou rekopie Labib. Akoz samem azordi, nou ena enn Labib ki exakt ki nou kapav lir ek etidie. d Nou kone ki se Zeova ki’nn fer sir ki nou gagn so Parol ek ki li exakt. (Lir Izai 40:8.) Me selman, sertin kapav dir ki, zis parski Labib so mesaz pa’nn sanze, sa pa vedir ki li sorti kot Bondie. Anou get bann prev ki li sorti kot Bondie.
BANN PROFESI LABIB KI NOU KAPAV FER KONFIANS
10. Donn enn lexanp pou montre ki seki nou lir dan 2 Pier 1:21, li vre. (Get zimaz.)
10 Dan Labib, ena boukou profesi ki’nn realize. Sertin parmi sa bann profesi-la inn ekrir bann santenn lane avan zot realize. Listwar inn konfirme ki sa inn vremem arive. Sa pa etonn nou, parski tou bann profesi ki ena dan Labib sorti depi kot Zeova. (Lir 2 Pier 1:21.) Reflesi lor profesi konsernan ansien lavil Babilonn, ki ti perdi so pouvwar kont bann Med ek bann Pers. Dan witiem siek Avan Nou Lepok, profet Izai ti predir ki ti pou atak ek pran kontrol sa lavil bien pwisan la. Li ti mem predir ki sa zom ki ti pou atak Babilonn la, ti pou apel Siris. Li ti dir osi kouma li ti pou pran kontrol lor sa lavil-la. (Iza. 44:27–45:2) Izai ti predir osi ki Babilonn ti pou detrir ek res abandone. (Iza. 13:19, 20) Ek se samem ki ti arive. An 539 Avan Nou Lepok, bann Med ek bann Pers ti pran kontrol Babilonn. Anplis, plas kot sa lavil-la ti ete, azordi inn abandone net.—Get video Labib Ti Predir Latak ki Ti Pou Ena Kont Babilonn dan version elektronik dan liv Viv Ere pou Touletan!, leson 03 pwin 5.
11. Explike kouma Daniel 2:41-43 pe realize azordi.
11 Bann profesi ki ena dan Labib pa’nn zis realize dan lepase, me zot pe realize azordi osi. Par exanp, anou gete kouma profesi Daniel konsernan Pwisans Mondial Anglo-Ameriken inn realize. (Lir Daniel 2:41-43.) Konsernan Pwisans Mondial Anglo-Ameriken, sa profesi-la ti dir ki ‘enn parti ti pou for’ kouma feray ek ‘enn parti ti pou feb’ kouma larzil. Ek azordi, nou kapav trouve ki sa li vre. Grand-Bretagn ek Lamerik inn montre ki zot for kouma feray, kan zot inn zwe enn rol inportan pou gagn toulede Lager Mondial, ek zot ankor ena enn gran larme ki bien for. Me selman, zot ena enn pwin feb. Souvan, zot bann sitwayen fer bann manifestasion pou lager pou zot bann drwa ek kont gouvernman. Enn exper dan politik dir: “Azordi, pena okenn pei demokratik dan lemond ki pli divize lor plan politik ki Lamerik.” Sa bann dernie lane-la, nou trouve ki Grand-Bretagn osi li divize, parski bann dimounn pa dakor ar relasion ki zot bizin ena ar l’Union européenne. Akoz zot divize, li difisil pou Pwisans Mondial Anglo-Ameriken pran sertin desizion.
12. Ki nou kapav sir gras-a bann profesi Labib?
12 Ena boukou profesi Labib ki’nn fini realize, ek sa fortifie nou konfians ki bann promes ki Bondie inn fer pou lavenir pou realize. Nou ena mem santiman ki sa ekrivin Psom-la, ki ti dir Zeova: “Mo atann to delivrans, mo finn met mo lespwar dan to parol.” (Ps. 119:81) Dan Labib, Zeova inn donn nou “enn lavenir ek enn lespwar.” (Zer. 29:11) Nou lespwar dan lavenir pa depann lor zefor bann dimounn, me lor bann promes Zeova. Anou kontign grandi nou konfians dan Parol Bondie kan nou kontign etidie bann profesi Labib.
BANN KONSEY KI ENA DAN LABIB PE ED BANN MILYON DIMOUNN
13. Dapre Psom 119:66, 138, ki rezon ankor nou ena pou fer Labib konfians?
13 Enn lot rezon kifer nou kapav fer Labib konfians, se parski li ed bann dimounn ki swiv so konsey. (Lir Psom 119:66, 138.) Par exanp, bann koup marye ki ti pre pou divorse, aster-la zot bien ere parski zot aplik bann prinsip Labib. Zot bann zanfan ere, parski zot pe grandi dan enn fami Kretien kot zot paran pran zot swin.—Efe. 5:22-29.
14. Donn enn lexanp ki montre kouma Labib kapav sanz lavi bann dimounn.
14 Mem bann kriminel bien danzere inn sanz zot lavi kan zot inn aplik bann konsey Labib. Anou gete kouma Labib inn ed enn prizonie ki apel Jack. e Li ti enn kriminel bien violan, ek li ti enn parmi bann kriminel pli danzere ki ti kondane amor. Enn zour, Jack ti asiste letid Labib enn lot prizonie. Lamour ki bann frer ti montre anver sa prizonie-la ti bien tous li, ek li’nn koumans etidie Labib li osi. Amezir ki li’nn met an pratik bann prinsip Labib dan so lavi, li’nn sanz so bann manier ek so personalite. Avek letan, Jack ti vinn enn proklamater ek plitar li ti pran batem. Li ti fer so best pou pres lor Rwayom Bondie avek lezot prizonie, ek li ti ed omwin kat parmi zot pou konn laverite. Zour ki ti touy li, Jack ti nepli kouma avan; li ti bien sanze. Enn parmi so bann avoka ti dir: “Mo konn Jack depi 20 an, me li ti nepli mem dimounn. Lansegnman bann Temwin Zeova inn sanz so lavi.” Mem si ti touy Jack, so lexanp montre ki nou kapav fer konfians Parol Bondie, ek ki Parol Bondie ena pouvwar pou sanz lavi bann dimounn.—Iza. 11:6-9.
15. Parski pep Bondie aplik bann prinsip Labib, kouma sa montre ki zot diferan ar bann dimounn azordi? (Get zimaz.)
15 Pep Bondie ini parski zot aplik bann prinsip Labib. (Zan 13:35; 1 Kor. 1:10) Bann dimounn plis remark nou lape ek nou linite, parski azordi ena divizion dan lemond akoz politik, ras, ouswa ran sosial. Kan enn zenn zom ki ti apel Jean ti trouv linite parmi pep Zeova, sa ti bien tous li. Li’nn grandi dan enn pei Lafrik. Kan ti ena lager sivil dan so pei, li ti rant dan larme. Me plitar, li ti sove ek li ti al dan enn pei ki pa tro lwin. Laba, li ti zwenn avek bann Temwin Zeova. Jean dir: “Mo ti aprann ki bann dimounn ki swiv vre relizion pa inplik zot dan bann zafer politik ek zot pa divize. Okontrer, zot kontan zot kamarad. Mo ti pre pou donn mo lavi pou defann enn pei, me kan mo’nn aprann laverite ki ena dan Labib, mo’nn deside pou donn mo lavi Zeova.” Jean ti sanze net. Aster-la, olie ki li lager ar bann dimounn ki pa parey kouma li, li partaz mesaz ki ena dan Labib ar tou dimounn ki li zwenn. Parski bann konsey ki ena dan Labib finn ed bann dimounn diferan nasionalite, sa montre ki nou kapav fer Parol Bondie konfians.
KONTIGN ENA KONFIANS DAN PAROL BONDIE
16. Kifer li inportan ki nou kontign ena konfians dan Parol Bondie?
16 Sitiasion dan lemond pou kontign vinn pli pir. Alor, li pou vinn pli difisil pou fer Parol Bondie konfians. Bann dimounn kapav esey met bann dout dan nou lespri pou fer nou krwar ki Labib pa vre, ouswa ki Zeova pa’nn donn lesklav fidel ek saz responsabilite pou diriz nou. Me si nou sir ki Parol Bondie li touletan laverite, nou pou kapav reziste kont sa bann latak-la. Nou pou “kontinie obeyir [Zeova so] volonte pou touzour, ziska lafin.” (Ps. 119:112) Nou “pa pou onte” pou koz lor Labib avek lezot, ek nou pou ankouraz zot pou met li an pratik. (Ps. 119:46) Ek nou pou kapav andir bann pli gran difikilte, mem bann persekision, avek ‘pasians ek lazwa.’—Kol. 1:11; Ps. 119:143, 157.
17. Ki nou text pou lane 2023 pou rapel nou?
17 Nou bien rekonesan ki Zeova inn permet nou konn laverite! Laverite ed nou pou res kalm ek pozitif, ek ansegn nou kouma nou bizin viv dan enn lemond ki pe vinn deplizanpli difisil ek anba lao. Li donn nou enn lespwar pou enn pli bon lavenir kan Rwayom Bondie pou dirize. Nou vremem anvi ki nou text pou lane 2023 ed nou pou kontign ena konfians ki Parol Bondie li laverite!—Ps. 119:160.
KANTIK 94 Rekonesans pou Parol Bondie
a Nou text pou lane 2023 pou bien fortifie nou lafwa. Li dir: “Laverite samem leker to parol.” (Ps. 119:160) Nou sir ki zot pou dakor avek sa bann parol-la. Me boukou dimounn pa krwar dan Labib, ek zot pa krwar ki li donn bann bon konsey. Dan sa lartik-la, nou pou get trwa explikasion ki nou kapav servi pou konvink bann dimounn sinser pou ena konfians dan Labib ek dan so bann konsey.
b EXPRESION KI’NN EXPLIKE: Dan lang Ebre, lexpresion “laverite samem leker to parol” vedir ki tou seki ena dan Parol Bondie, li laverite.
c Mo “maniskri” vedir enn ansien dokiman ki’nn ekrir avek lame.
d Pou gagn plis linformasion lor kouma finn prezerv Labib, al lor jw.org ek tap “Listwar ek Labib” dan bwat kot inn ekrir ‘Rode.’
e Finn sanz sertin nom dan sa lartik-la.