Bann lansegnman ki ena dan Labib ena pouvwar pou amelior lavi bann dimounn ki etidie zot. Anou get de lexanp: Ricardo ek Andres.

RICARDO: Kan mo ti ena 15 an, mo ti rant dan enn gang. Mo bann nouvo kamarad ti ena enn gran linflians lor mwa. An realite, mo ti fixe lobzektif pou al fer di-z-an dan prizon! Kitfwa sa paret bet. Me dan mo landrwa, bann dimounn ki ti al dan prizon ti gagn loner ek respe lezot. Ek mo ti anvi vinn parey kouma zot.

Mo ti fer lexperyans tou bann kitsoz ki ena enn lien ar lavi dan enn gang, kouma ladrog, sex, ek laviolans. Enn lanwit, mo ti partisip dan enn fiziyad. Mo ti panse ki mo ti pou mor, me mo ti reisi sape san okenn blesir. Apre sa, mo ti koumans reflesi pli bien lor mo lavi ek mo bann lobzektif, ek mo ti desid pou sanze. Me kouma mo ti pou fer sa? Kotsa mo ti pou gagn led?

Laplipar dimounn dan mo fami ti dan lapenn. Zot lavi ti ranpli ar problem. Me enn fami mo tonton ti bien diferan. Mo ti kone ki zot ti bann bon dimounn, ek ki zot ti pe swiv bann prinsip Labib. An realite, enn fwa zot ti aprann mwa ki Bondie so nom se Zeova. Alor, pa tro lontan apre sa fiziyad-la, mo ti priye Zeova, mo ti apel Li par so nom, ek mo ti demann Li pou ed mwa. Landemin, mo ti bien etone kan enn Temwin Zeova ti tap mo laport! Se limem ki ti fer mo letid Labib.

Bien vit, mo finn bizin fer fas ar enn gran difikilte. Mo bann ansien kamarad ti telefonn mwa souvan. Zot ti anvi ki mo pas letan avek zot. Mem si sa pa ti fasil, mo ti dir zot non. Mo ti bien determine pou kontign etidie Labib, ek mo bien kontan ki mo’nn fer sa! Mo lavi inn sanze net, ek mo’nn dekouver vre boner.

Mo rapel enn lapriyer ki mo ti fer. Mo ti dir Bondie ki, enn lepok, mo ti anvi fer di-z-an dan prizon pou lezot respekte mwa, kouma manb enn gang. Alor, mo ti demann Li pou les mwa servi Li omwin di-z-an kouma enn predikater aplintan, pou ki mo ed lezot parey kouma mo finn gagn led. Bondie ti reponn mo lapriyer, parski mo finn servi kouma predikater aplintan pandan 17 an! Anplis, zame mo finn al dan prizon.

Boukou parmi mo bann ansien kamarad dan prizon, ek zot pou res laba ankor boukou lane. Ena ki finn mor. Kan mo reflesi, mo bien rekonesan anver mo bann fami Temwin. Zot ti swazir pou res diferan ar lezot, ek pou swiv bann prinsip Labib. Mo ti aprann respekte zot plis ki mo ti respekte ninport kisannla dan mo ansien gang. Me pli inportan, mo remersie Bondie ki Li finn ansegn mwa meyer fason pou viv mo lavi.

 ANDRES: Mo ti ne ek mo ti grandi dan enn landrwa kot ti ena ladrog, koripsion, krim, ek prostitision. Mo papa ti enn alkolik ek enn droge. Mo papa ek mo mama touletan ti pe lager ek zour zot kamarad.

Mo ti ankor bien zenn kan mo ti koumans bwar ek pran ladrog. Mo ti pas laplipar mo letan lor sime, pou kokin ek pou vann bann kitsoz ki mo ti kokin. Kan mo ti vinn gran, mo papa ti anvi vinn pli pros ar mwa, me li ti fer sa dan enn move fason. Li ti aprann mwa kouma pou inport ladrog ek fer lezot kitsoz ilegal rant dan pei, ek pou vann zot osi. Bien vit, mo ti gagn boukou kas. Enn zour, lapolis ti vinn kot mwa ek zot ti aret mwa. Zot ti akiz mwa ki mo ti esey touy enn kikenn. Mo ti bizin fer sink an prizon.

Enn gramatin dan prizon, ti ena enn lanons lor oparler: bann Temwin Zeova ti pou koz lor Labib ek bann prizonie ti invite pou asiste sa kozri-la. Mo ti al asiste. Seki mo ti tande ti ena enn sans. Alor mo ti desid pou etidie Labib avek bann Temwin. Zot pa ti kasiet seki ena dan Labib, me zot ti montre mwa bann prinsip Bondie lor moralite.

Bien vit, mo ti realize ki mo ti pou bizin led pou fer bann sanzman ki bizin, sirtou kan bann lezot prizonie ti menas mwa parski zot pa ti kontan seki mo ti pe fer. Alor, mo ti priye Zeova pou gagn lafors ek sazes, ek Li ti ed mwa. An realite, olie ki mo ti abandone akoz bann menas, mo ti gagn kouraz pou koz lor Labib ar bann lezot prizonie.

Kan ti ariv ler pou mo libere, mo ti telman strese ki mo ti anvi res pli lontan dan prizon! Kan mo ti pe ale, boukou prizonie ti fer mwa salam ar zot lame. Avek boukou zantiyes, sertin ti mem dir: “Retourn kot twa, ti paster.”

Kan mo reflesi kouma mo lavi ti pou ete si mo pa ti les Zeova ansegn mwa, sa vremem fer mwa gagn per! Mo bien-bien rekonesan anver Bondie, parski Li kontan mwa ek Li pa konsider mwa kouma enn lamone zete. *