Dora
(Dòra).
1. Anisan’ireo tanàna palestinianina niray dina tamin’i Jabina mpanjaka kananita tao Hazora mba hiady tamin’i Josoa. (Js 11:1, 2) Vetivety anefa dia resy izy ireo. (Js 11:12; 12:23) Tao amin’ny faritanin’i Asera no nisy an’i Dora sy ny tanàna niankina taminy, saingy nomena ny fokon’i Manase. Tsy vitan’ny fokon’i Manase anefa ny nandroaka ny mponina tao. (Js 17:11-13; 1Ta 7:29) Tatỳ aoriana, dia ny faritr’i Dora no namatsy sakafo ny tao an-dapan’ny mpanjaka nandritra ny iray volana isan-taona, ka ny vinantolahin’i Solomona no niandraikitra izany.—1Mp 4:11.
Maro no mihevitra an’i Dora ho i Kirbet el-Burj (Tel Dor), 13 km any avaratr’i Kaisaria eo amin’ny lemaka tery manaraka ny morontsirak’i Mediterane. Niteraka adihevitra izany noho ilay fitenenana hoe “tandavan-tendrombohitr’i [heb. nafah] Dora.” (Js 11:2) Misy manam-pahaizana mihevitra fa ireo hantsana manamorona an’ilay morontsiraka no tiana horesahina eo, ka nampifandraisin’izy ireo ilay teny hebreo hoe nafah sy ny teny arabo hoe nafnaf izay midika hoe “hantsana.” Misy kosa milaza fa ny tehezan’ireo havoana manomboka any amin’ny 3 km avy eo Dora izay mihamiakatra mankany amin’ny Tendrombohitra Karmela no tiana holazaina amin’ny hoe tandavan-tendrombohitr’i Dora.
2. Lemaka nananganan’i Nebokadnezara sarivongana volamena.—Da 3:1.
Mety ho teny akaikin’ny tanànan’i Babylona izy io satria lazain’ny Baiboly fa “teo amin’ny faritanin’i Babylona” no nisy azy io. Misy àry
manam-pahaizana mihevitra azy io ho i Tolol Dora, 10 km any atsimoatsinanan’i Babylona, na dia maro aza ny toerana heverina fa i Dora. Ahitana antontam-biriky efa simbasimba mirefy 14 m x 14 m eo, ka tombanan’ny olona sasany fa teo amin’io no nametrahana an’ilay sarivongana nataon’i Nebokadnezara. Matetika anefa no hita amin’ny anaran-toerana tany Mezopotamia ny teny akadianina hoe doro, izay midika hoe “faritra boribory”, “manda”, “toerana mimanda.” Sarotra àry ny mamantatra hoe taiza marina no nisy an’i Dora.