Famotsoran-keloka
Avy amin’ny teny hebreo hoe hanahah, izay tsy hita afa-tsy ao amin’ny Estera 2:18. Nanambady an’i Estera i Ahasoerosy mpanjakan’i Persa, ka nanao fanasambe ho fanomezam-boninahitra an’i Estera izy, ary nanao “famotsoran-keloka ho an’ny isam-paritany.” Misy Baiboly manao hoe ‘hetra nofoanana’ (DIEM), “fitsaharana” (Kat.), na “andro fifaliana” (Prot., JM). Mety ho fanafoanana hetra, na fanafahana an’izay nanao miaramila na izay nigadra, na ireo mitambatra ilay famotsoran-keloka, hoy ny mpivaofy teny. Shemittah kosa ny teny hebreo ilazana ny hoe mamoy trosa na mampiato asa mafy.—De 15:1, 2, 9; 31:10; jereo SABATA, TAONA.
Maro no nikomy tamin’ny fanjakan’i Ksersesy I, izay inoana fa ilay Ahasoerosy resahin’ny bokin’i Estera. Toa nataon’i Ksersesy ity soratra hita tany Persepolisy ity: “Rehefa lasa mpanjaka aho, dia nisy tamin’ireny firenena ireny ... nikomy (nefa) resiko (a.b.t.: novonoiko), ... ary naveriko tamin’ny (toerany ara-politika taloha) izy ireny.” (Soratra Momba An’i Israely sy ny Tany Manodidina Azy, nataon’i J. Pritchard, 1974, p. 317) Lasa gadra politika àry ireo mpikomy resy. Mety ho tamin’ilay fety natao ho an’i Estera i Ahasoerosy no nanafoana ny sazin’ireo gadra ireo, ka nanao famotsoran-keloka na nanafaka azy ireo. (Ampit. Mt 27:15.) Tsy tena fantatra anefa hoe inona marina ilay famotsoran-keloka nataony.