Herodiasy
(Herôdiàsy).
Vadin’i Heroda Antipasy, ary nanan-janakavavy atao hoe Salome. I Herodiasy no nampirisika an’i Salome mba hangataka hoe hotapahina ny lohan’i Jaona Mpanao Batisa, tamin’ny taona 32, ary notanterahina izany. (Mr 6:22-28) Zanak’olo-mpiray tam-po ny ray aman-drenin’i Herodiasy. Aristobolo no anaran’io rainy io, ary zanak’i Heroda Lehibe tamin’i Mariamne I vadiny faharoa izy io. Anadahin’i Herodiasy i Heroda Agripa I, izay namono ny apostoly Jakoba, rahalahin’i Jaona.—As 12:1, 2.
I Heroda Filipo no vadin’i Herodiasy tamin’ny voalohany. Azo lazaina hoe dadatoany izy io, satria rahalahin-drainy saingy hafa reny. Zanakalahin’i Heroda Lehibe (tamin’i Mariamne II vadiny fahatelo) mantsy izy io, ary nantsoina hoe Heroda Filipo mba hanavahana azy tamin’i Filipo, ilay lehibem-paritra tany Itoria sy Trakonitisy. (Lk 3:1) Niteraka an’i Salome tamin’i Heroda Filipo i Herodiasy, ary toa io ihany no zanany. Nisarahany anefa i Heroda Filipo ka nanambady an’i Heroda Antipasy izy. Rahalahin’i Heroda Filipo ihany izy io saingy hafa reny. Zanak’i Heroda Lehibe (dadaben’i Herodiasy) tamin’i Maltasy, vadiny fahefatra, mantsy i Heroda Antipasy. Nisarahan’i Heroda Antipasy koa ny vadiny voalohany (zanakavavin’i Areta mpanjaka arabo), mba hanambadiany an’i Herodiasy. Lehibem-paritra i Heroda Antipasy tamin’izany, ary izy ilay nantsoin’i Jesosy Kristy hoe “amboadia fetsy.”—Lk 13:31, 32.
Rariny àry raha nilaza i Jaona Mpanao Batisa fa tsy mety ny nanambadian’i Herodiasy an’i Heroda Antipasy. Tsy azo atao mantsy ilay izy sady mamoafady, raha jerena ny lalàna jiosy. Nampidirina am-ponja i Jaona ary notapahin-doha tatỳ aoriana, noho ny nitenenany azy ireo. Lasa halan’i Herodiasy i Jaona satria sahy nanameloka azy, ka raha vao nahita hirika nahafahany namono azy izy, dia notanterahiny izany.—Mt 14:1-11; Mr 6:16-28; Lk 3:19, 20; 9:9.
Niverina avy tany Roma i Heroda Agripa I, anadahin’i Herodiasy, tamin’ny taona 38, rehefa avy notendrena ho mpanjaka. Tezitra be i Herodiasy noho izany, satria ny vadiny lehibem-paritra fotsiny nefa zanaka mpanjaka. Tsy namelany àry ny vadiny raha tsy nankany Roma, satria nanantena koa hoe hotendrena ho mpanjaka ka homena fanjakana iray. Nitantara i Flavius Josèphe fa nandefa taratasy an-tsokosoko tany amin’ny Caligula Mpanjaka i Agripa, anadahin’i Herodiasy, ary niampanga an’i Antipasy hoe niara-nikomy tamin’ny Partianina. Natao sesitany tany Gaule àry i Antipasy, ary nanaraka azy tany i Herodiasy.—Rakitry ny Ela Jiosy, XVIII, 240-256 (vii, 1, 2); Ny Adin’ny Jiosy, II, 181-183 (ix, 6).