Avy amin’ny teny hebreo hoe gôʼel haddam. Ny hoe gôʼel (ilazana ny mpamaly ra) kosa dia avy amin’ny hoe gaʼal, izay midika hoe “maka indray; mamonjy; mividy indray; manavotra.” (Jb 3:5; Sl 69:18; Le 25:25; Is 43:1; Sl 72:14) Ny lehilahy havana akaiky indrindran’izay novonoina no mpamaly ra, araka ny lalàna hebreo. (No 35:19) Ilazana havana nanan-jo hanavotra koa ny hoe gôʼel.​—Le 25:48, 49; Rt 2:20; jereo MANAVOTRA, MPANAVOTRA.

Mifototra amin’izao didy momba ny fahamasinan’ny ra sy ny ain’olona nolazain’i Jehovah tamin’i Noa izao ny hoe mamaly ra: ‘Hanao ampamoaka aho noho ny amin’ny ranareo. ... Raha misy olona mamono mahafaty ny rahalahiny, dia hataoko ampamoaka izy noho ny amin’ny ran’ny rahalahiny. Izay mandatsaka ran’olona, dia mba halatsak’olona koa ny rany, satria nataon’Andriamanitra araka ny endriny ny olona.’ (Ge 9:5, 6) Novonoin’ny “mpamaly ra” ho faty izay ninia namono olona, ary tsy nekena ny vidin’ny fanavotana azy.​—No 35:19-21, 31.

Hamaly ny ran’ny mpanompony rehetra tsy manan-tsiny sy tsy mivadika i Jehovah amin’ny fotoana voatondrony.​—De 32:43; Ap 6:9-11.

Ara-drariny ny lalàn’i Jehovah satria navahany ny hoe ninia namono olona na tsia. Nasiana tanàna fialokalofana handosiran’izay nahafaty olona tsy nahy, mba tsy ho azon’ny mpamaly ra izy ireo. (No 35:6-29; De 19:2-13; Js 20:2-9) Notsaraina koa ny raharaha nahakasika fandatsahan-dra.​—De 17:8, 9; 2Ta 19:10.