1. Lehilahy notendren’i Jehovah mba hanafaka ny vahoakany, tamin’ny mbola tsy nisy mpanjaka olombelona teo amin’ny Israely. (Mpts 2:16) Nitsara ny Israely nandritra ny 40 taona i Mosesy, ilay mpanelanelana tamin’ny fifaneken’ny Lalàna sady mpitarika notendren’Andriamanitra. Tsy nanomboka anefa ilay antsoina hoe andron’ny Mpitsara, raha tsy tamin’ny andron’i Otniela, taoriana kelin’ny nahafatesan’i Josoa, ka hatramin’ny andron’i Samoela mpaminany. Matetika anefa no tsy isaina ho anisan’ireo Mpitsara ireo i Samoela. Tokotokony ho 300 taona àry ny faharetan’ny andron’ny Mpitsara.​—Mpts 2:16; As 13:20.

Avy tamin’ny foko samihafa teo amin’ny Israely ireo mpitsara nofidin’i Jehovah sy notendreny. Ireto  avy ireo mpitsara 12 voatonona anarana teo anelanelan’i Josoa sy Samoela (tsy anisan’ireo i Debora):

Mpitsara

Foko

Otniela

Joda

Ehoda

Benjamina

Samgara

(?)

Baraka

Naftaly (?)

Gideona

Manase

Tola

Isakara

Jaira

Manase

Jefta

Manase

Ibzana

Zebolona (?)

Elona

Zebolona

Abdona

Efraima

Samsona

Dana

Tsy voafaritra mazava tsara ny toerana sy ny daty nanaovan’ny mpitsara tsirairay ny asany. Mety ho niara-nitsara ny sasany, saingy tany amin’ny faritra samihafa teo amin’ny Israely, ary nisy fampahoriana teny anelanelan’ny fotoana nanaovan’izy ireny ny asany.​—Jereo SARINTANY Boky 1, p. 743; FITSARANA; ANDRO FITSARANA; ny anaran’ny mpitsara tsirairay teo amin’ny Israely.

2. Olona mpamoaka didim-pitsarana. Miresaka momba ny fahadisoana “tokony hotsarain’ny mpitsara” ny Joba 31:11, 28. Ny Baiboly frantsay nadikan’i Liénart kosa manao hoe “heloka bevava” (and. 11) sy “heloka mahavoasazy” (and. 28). Fanitsakitsaham-bady (and. 9, 10) ilay “fahadisoana” resahin’ny andininy faha-11. Azo notsaraina teo anatrehan’ny anti-panahy teo am-bavahadin’ny tanàna izay nanao izany, tamin’ny andron’i Joba. (Ampit. Jb 29:7.) Fitiavan-karena sy fanompoan-tsampy natao tao amin’ny miafina (and. 24-27) kosa ilay “fahadisoana” resahin’ny andininy faha-28. Ao an-tsaina sy ao am-po ilay izy, ka tsy misy vavolombelona afaka miampanga na mpitsara olombelona afaka manameloka. Toa niaiky anefa i Joba fa afaka mitsara sy manameloka an’izay nanao an’ireo fahadisoana lehibe ireo Andriamanitra.