Jesosy “Tany Amin’ny Tanin’ny Jiosy”
NILAZA ny zavatra nataon’i Jesosy “tany amin’ny tanin’ny Jiosy sy tany Jerosalema” ny apostoly Petera, rehefa nitory tamin’i Kornelio. (As 10:39) Taiza avy, araka ny hevitrao, ireo tanàna nanaovan’i Jesosy ilay fanompoana niavaka sy nisy akony teo amin’ny tantaran’izao tontolo izao?
Anisan’ny “tanin’ny Jiosy” i Jodia, toerana nanaovan’i Jesosy ny asan’Andriamanitra sasany. (Lk 4:44) Nijanona tany an’efitr’i Joda (na Jodia) nandritra ny 40 andro i Jesosy, taorian’ny batisany. Toerana maina sy mangingina izy io, sady falehan’ny jiolahy. (Lk 10:30) Niala tany Jodia i Jesosy, taoriana kelin’izay, ka nandeha nianavaratra ary nitory tamin’ny vehivavy samaritanina iray teo akaikin’i Sykara.—Jn 4:3-7.
Rehefa dinihina ny Filazantsara, dia hita fa tany Galilia no tena nifantohan’ny fitorian’i Jesosy. Saika tany amin’ny tapany avaratry ny Tany Nampanantenaina foana i Jesosy, nandritra ireo roa taona nanaovany ny fanompoany, na dia nianatsimo tany Jerosalema ihany aza izy, rehefa tonga ny fety fanao isan-taona. (Jn 7:2-10; 10:22, 23) Tany akaikin’ny Ranomasin’i Galilia, na teo amboniny, ohatra, i Jesosy no nanao ireo fampianarana mahavariana sy fahagagana mampihetsi-po. Tsarovy fa teo izy no nampitony rivotra sy ranomasina, ary nandeha teo ambonin’ilay ranomasina mihitsy. Avy teny ambony sambo izy no nitory tamin’ireo vahoaka nipetraka teo ambonin’ireo vatokely teo amoron’io ranomasina io. Mpanjono sy mpamboly avy tamin’ny tanàna manodidina an’io ranomasina io ireo mpanara-dia azy voalohany sy tena tiany.—Mr 3:7-12; 4:35-41; Lk 5:1-11; Jn 6:16-21; 21:1-19.
Tany Kapernaomy “tanànany”, amoron’ny ranomasina, no nanaovan’i Jesosy ny fanompoany, rehefa tany Galilia izy. (Mt 9:1) Teo ambony havoana, tsy lavitra azy io, no nanaovany ilay Toriteny malaza teo an-tendrombohitra. Nisy fotoana nandehanany sambo niala tany Kapernaomy nankany Magadana sy Betsaida ary toerana hafa tsy dia lavitra.
Mariho fa ny ‘tanànan’i Jesosy’ dia tsy lavitra loatra an’i Nazareta, tanàna nahabe azy; tsy lavitra an’i Kana, toerana nanovany ny rano ho divay; tsy lavitra an’i Naina, toerana nananganany ny zanakalahin’ny mpitondratena iray; tsy lavitra an’i Betsaida, toerana namahanany lehilahy 5 000 sy nampahiratany lehilahy iray jamba.
Nankany Tyro sy Sidona, seranan-tsambon’i Fenisia i Jesosy, taorian’ny Paska taona 32. Avy eo izy dia nanitatra ny fanompoany tany amin’ny sasany tamin’ireo tanàna folo nandray ny kolontsaina grika, tany Dekapolisy. Tany akaikin’i Kaisaria-Filipo (G2) i Jesosy fony i Petera niaiky fa Izy no Mesia. Angamba tany amin’ny Tendrombohitra Hermona izy no niova tarehy, taoriana kelin’izay. Nitory tany amin’ny faritr’i Pere, ampitan’i Jordana, i Jesosy tatỳ aoriana.—Mr 7:24-37; 8:27–9:2; 10:1; Lk 13:22, 33.
Niaraka tamin’ny mpianany tany Jerosalema, “tanànan’ny Mpanjaka lehibe”, sy ny manodidina, i Jesosy, nandritra ilay herinandro farany niainany teto an-tany. (Mt 5:35) Hitanao eto amin’ity sarintany ity ireo toerana nanodidina azy io, izay mety ho efa novakinao tao amin’ny Filazantsara. Anisan’izany i Emaosy, Betania, Betifaga, ary Betlehema.—Lk 2:4; 19:29; 24:13; jereo ilay sary kely hoe “Faritr’i Jerosalema” ao amin’ny pejy 18.
[Sarintany, pejy 29]
(Jereo ny bokikely)
Tany Nampanantenaina (tamin’ny andron’i Jesosy)
Ilay Tany Tamin’ny Andron’i Jesosy
Tanàna tany Dekapolisy
F5 Hippo (Hippos)
F6 Pela
F6 Scythopolis
G5 Gadara
G7 Gerasa
H5 Dion
H9 Filadelfia
I1 Damaskosy
I4 Raphana
I5 Canatha
Lalam-be (Jereo ny bokikely)
Lalana Mahazatra Mampitohy an’i Galilia sy Jerosalema (Jereo ny bokikely)
Lalana hafa Mampitohy an’i Galilia sy Jerosalema Mandalo an’i Pere (Jereo ny bokikely)
A11 Gaza
B6 Kaisaria
B8 Jopa
B9 Lyda
B12 Beri-sheba
D4 Ptolemaisy
D8 SAMARIA
D8 Antipatria
D8 Arimatia
D9 Emaosy
D10 JODIA
D11 Hebrona
D12 IDOMEA
E1 Sidona
E2 Tyro
E3 FENISIA
E4 GALILIA
E4 Kana
E5 Sepphoris
E5 Nazareta
E5 Naina
E7 Samaria
E7 Sykara
E9 Efraima
E9 Betifaga
E9 Jerosalema
E9 Betania
E10 Betlehema
E10 Hérodium
E10 EFITR’I JODA
E12 Masada
F4 Korazina
F4 Betsaida
F4 Kapernaomy
F4 Magadana
F5 Tiberiasy
F5 Hippo (Hippos)
F6 Betania? (ampitan’i Jordana)
F6 Scythopolis
F6 Pela
F6 Saleima
F6 Ainona
F9 Jeriko
G1 ABILENA
G2 Kaisaria-Filipo
G4 Gamala
G5 Abila?
G5 Gadara
G7 PERE
G7 Gerasa
H3 ITORIA
H5 Dion
H6 DEKAPOLISY
H9 Filadelfia
I1 Damaskosy
I3 TRAKONITISY
I4 Raphana
I12 ARABIA
J5 Canatha
[Tendrombohitra]
E7 T. Ebala
E7 T. Gerizima
G2 T. Hermona
[Ranomasina/Farihy]
B6 Ranomasina Mediterane (Ranomasina Lehibe)
F4 Ranomasin’i Galilia
F10 Ranomasin-tsira (Ranomasina Maty)
[Renirano]
F7 Reniranon’i Jordana
[Loharano]
E7 Fantsakan’i Jakoba
[Sary, pejy 28]
Ranomasin’i Galilia. I Kapernaomy no eo aloha ankavia. Tazana avy any atsimoandrefana ampitan’ny Lemak’i Genesareta
[Sary, pejy 28]
Nivavaka teo amin’ny Tendrombohitra Gerizima ny Samaritanina. Ny Tendrombohitra Ebala no eo andamosiny