Pular para conteúdo

Pular para sumário

MWAHA WOOSOMIYA 2

NCIPO 132 Hiyo na Erutthu Emosaru

Ntheli waahisime amwaara

Ntheli waahisime amwaara

“Nyuuva alopwana ntheenle, . . . Mwaahisime amwaarinyu.”1 PET. 3:7.

ITTHU INHALEEHU WIITTHUCA

Nhina ula mwahoola, ninaahala woona manannani ntheli nohalaawe waahisima amwaarawe nimoolumacerwaawe ni citthu cimpankaawe.

1. Isiyani immwiiriha Yehova waahiya apinaatamu ethelanaka?

 YEHOVA khanle Nluku otteeliya ni uyo nopheela wiira hiiva ciicammo nikhale ootteeliya. (1 Tim. 1:11) Yehova honivaha itthuvo cinhala unikavihera ukhala saana muukumini wihu. (Tiya. 1:17) Itthuvo imoca Yehova inivahilyaawe ukhanle uthelanaca, ukati nlopwana ni nthiyana anthelanacaaya, ayo anaakhuluvelihana ufentana ni uhisimana. Anamathelana anlipihaca ufentana waya anaakhalana utteeliya watthokoni. —Miru. 5:18.

2. Isiyani inneeranya itthoko cinci mahukwaala?

2 Wooriipiha nrima anamathelana akhwaawe anaaliyala citthu caakhuluvelihanyaaya ukati waathelanacaaya. Iyo inawoonihera kontha isiyani itthoko cinci cihinkhalaaya cootteeliya. Irelatooriyu yophiyaaru yo “Organização Mundial da Saúde” inawoonihera wiira atheli enci anawaahuviha asaaraya ni waaruwana. Atheli akhwaawe anaahisima amwaaraya yakhalaka waatthuni, masi yakhalaka atthu eeli khanaahisima. Uhiya commo, itthoko cinci khacinkhala saana nlopwana apaceraka woona ipornografia.

3. Isiyani inwiiriha atheli akhwaawe waaveeha asaaraya?

3 Kontha isiyani atheli enci anahuuvihaaya asaaraya? Atthunaka atheli akhwaawe anawaahuviha asaaraya kontha yunnuwihiye naasithumwanaya owaacivela nkhitto ni watthunaka ayo anoopuwela wiira moopuwelelwaaya oohiloka phiri omaana. Akhwaawe atthunaka antthara moopuwelelo atthu oncoko unkhalaaya. Wootakihera, ikhapila cikhwaawe alopwana enci anoopuwela wiira ntheli haana avarelaka nteko ikuru cawe apheelaka awoonihere amwaarawe wiira uyo phinhooleli itthoko. Alopwana akhwaawe khayiitthucihiye wiivaraca yaviruwaka. Uhiya commo, akhwaawe ahaana moopuwelelo oohiloka nhina athiyana ni uruparupa kontha anawoona ipornografia khula mahuku. Irelatooriyu cinci cinawoonihera wiira ukati wo reetta yo COVID-19 atheli enci yahopacera waahuviha asaaraya. Masi ntheli khanlamuliya waawacera amwaarawe naayo manannaayo.

4. Isiyani atheli makristau inlamuliyaaya uwehacera ratta ni kontha isiyani??

4 Ntheli nkristau haana wiiweheeha ratta wiira hikhalane moopuwelelo oohiloka nhina athiyana. a Kontha isiyani? Kontha moopuwelelweehu pooti uniiriha upanka citthu coohiloka. Apostolu Paulu ahowiirela makristau oothanliya o Roma wiira “yaalamuliya uhiya utthara moopuwelelo o ntuninyani.” (Aroo. 12:1,2) Ukati apostolu Paulu aawantikhenlyaawe ala moolumwaala ayo makristawaayo, unawoonannyaa wiira yahaavo mayamunna o nno nlokonno yiitthucile ikhweeli nenne nokhalayi. Hataa ukhalaka commo, unawoonanyaa wiira makristau makhwaawe yantthara moopuwelelo ni ileema co watuninyani. Phimaana, Paulu ahaasovenriha urukunusa moopuwelelwaaya ni makhalelwaaya. Ni iyo ikanweeyo inawaakavihera atheli o mahukwaala. Wooriipiha nrima, atheli akhwaawe anaatthara moopuwelelo o ila ituninyeela ni iyo inaawiiriha waahuviha amwaaraya. b Manannani Yehova nowehereraawe wiira atheli yaawacere amwaaraya? Waakhuliya waya uri iveerusu yo ula mwahoola.

5. Toko cinthoonyeraaya 1 Peturu 3:7, manannani ntheli nolamuliyaawe waawacera amwaarawe?

5 Nsome 1 Peturu 3:7. c Yehova nopheela wiira ntheli aahisime amwaarawe. Ihisima ikhanle inanna imoca yowoonihera wiira nnawaattitthimiha. Ntheli naahisima amwaarawe nawaawacera ninifento ni nuunamaana. Nhina ula mwahoola, ninaahala woona manannani ntheli nohalaawe woonihera wiira nawaahisima amwaarawe. Masi nihinaaya, ninaahala woona moopuweleloni anoonihera uhaafenta amwaarawe.

NHIPANKE ITTHU INHALA WOONIHERA UHAAHISIMA AMWAARINYU!

6. Manannani Yehova naaweheraawe atheli naaveeha amwaaraya? (Akolosu 3:19)

6 Ntheli khanlamuliya waatta amwaarawe. Yehova unrusa ntthu unoncivela nkhitto. (Isaa. 11:5) Ni Ibiibiliya inanhukhumu ntheli naahuviha amwaarawe. (Mal. 2:16; nsome Akolosu 3:19. d) Khampa inthoonyeraaya 1 Peturu 3:7, ntheli hinaawacera ratta amwaarawe upatthannyaawe ni Yehova unaalolovaca ni mpaka uyo pooti uhiviriyana ulompa wawe.

7. Toko cinthoonyeraaya Efesu 4:31, 32, molumoni atheli anlamuliyaaya unyema wuuluma?

7 Ntheli khanlamuliya waaveha amwaarawe. Atheli akhwaawe anawaaveeha asaaraya ni anawuulumacera molumo owaariipiha nrima. Masi Yehova khunoncivela “uviruwa, upwapwa ni wuuluma moolumo ooveeha.” e (Nsome Efesu 4:31, 32. f) Yehova nawiiwa cotheene. Phimaana, uyo naakhala niiwasiwaasi ni mananna ntheli nowuulumanaawe amwaarawe hataa anaryeene veekha. Ntheli naaveeha amwaarawe uhiya paahi uhononaca itthokwaawe, masi ciicammo naahononaca upatthannyaawe ni Yehova. —Tiya. 1:26.

8. Manannani Yehova noweheraawe ipornografia ni kontha isiyani?

8 Ntheli khanlamuliya woona ipornografia. Yehova nowehera cani ipornografia? Uyo khinoncivela. Ntheli noona ilatarato caatthu oohiwara naahonona upatthannyaawe ni Yehova ni khanaahisimu amwaarawe. g Ntheli ookhuluvelya khampanka citthu cootakhala khampa nnyo naathiyana akhwaawe. Yesu enre wiira “nlopwana hinhiyerera unweheeha nthiyana mpaka onsammwa heetta uluva mmoopuweleloni wawe.” hMat. 5:28, 29.

9. Kontha isiyani Yehova unonrusaawe ntheli naakhanyereriha amwaarawe upanka itthu ihinaacivela ukati wooruparupa?

9 Ntheli khanlamuliya waakhanyereriha amwaarawe upanka itthu ihinaacivela ukati wooruparupa. Atheli akhwaawe anawaakhanyereriha amwaarawe upanka itthu yowuulihaca muru awula upanka itthu inhala uwiiriha uhikhalana ifayita. Yehova unrusa ntthu nokhalana moopuwelelo owiicoona ni hinoonihera nifento. Yehova noweherera wiira ntheli aafente amwaarawe ni ahisime moopuwelelwaaya. (Efesu 5:28, 29) Vano wakhalaka wiira ntheli nkristau nawaaveeha amwaarawe ni nawoona ipornografia? Manannani nohalaawe urukunusa makhalelwaawe ni moopuwelelwaawe?

MANANNANI NTHELI NHALAAWE UHIHIYERERA WAAHISIMU AMWAARAWE

10. Ntakihero na Yesu ninhala waakavihera cani atheli?

10 Isiyani inhala unkavihera ntheli uhihiyerera waahisimu amwaarawe? Inanna imoca ukhanle wiikurumica untakiha Yesu. Khweeliini, Yesu khanapaca uthela, masi mananna caawaceraawe attharyaawe nikhanle ntakihero nomaana no mananna ntheli cinlamuliyaawe waawacera amwaarawe. (Efesu 5:25) Nttwee noone itthu ntheli inhalaawe wiitthucera ni mananna Yesu aawuulumanaawe attharyaawe.

11. Manannani Yesu aawaceraawe maapostolu?

11 Yesu anawaawacera sana-sana maapostolwaawe ni aanawaahisima. Ni uyo khanapaca waawacera pusya awula wiicuunuwiha. Hataa akhalaka Pwiyaaya ni mwiitthucihyaaya, uyo khaavarela nteko ikuru cawe wiira awoonihereva wiira khaarina ifayita awula amoove.Uhiya commo, Yesu anaavarela miteko maapostolwaawe coonihera wiira ari ntthu owiiyeviha. (Joau 13:12-17) Ikwaha imoca uyo aheera co: “Nkiitthucere, kontha miiva kintthu oomaala ni owiiyeviha, ni upanka commo unaahala wuuphwanyihani ikuru.” (Mat. 11:28-30) Yesu ari ntthu oomaala. Ukhala ntthu oomaala khunakhala usikinyaaca, woovirikana, nokhala ntthu nokhitiri wiivaraca, hataa avirusiyaka.

12. Manannani Yesu awuulumanaawe atthu?

12 Yesu anawuuluma wiira aamaalihe ni alipihe atthu. Uyo khawuulumana attharyaawe wiira awoopopihe. (Luka 8:47, 48) Ikwaha cikhwaawe awananyaawe yaananveeha ni yammananiha unrusiha, “masi uyo khaakhula itthu.” (1 Pet. 2:21-23) Ikwaha cikhwaawe, Yesu aholakela ukhala oomaala uhiya waakhula narusiye. (Mat. 27:12-14) Nno niri ntakihero nomaana naatheli makristau!

13. Khampa cinthoonyeraaya Matewus 19:4-6, manannani ntheli nhalaawe “waavaresesa amwaarawe”? (Nwehe ciicammo ilatarato .)

13 Yesu ahohimya wiira atheli ahaana uhihiya ukhala ukhuluvelya. Uyo ahovarela nteko moolumo aathumwaane eeraka wiira “ntheli haana aavaresesaka amwaarawe.” (Nsome Matewus 19:4-6.) Iyo maanaaya wiira nifento naya nihaana nikhalaka noolipa khampa ari irutthu imoca. Nwo ukumanacanwo khunlamuliya waawayannya uhikhanle wiira mmocooyo hokhwa. Ntheli naafenta amwaarawe nanyema woona ipornografia. Uyo nanyema “uweheeha citthu coohifayita.” (Isaa. 119:37) Khampa Jo, uyo naapanka nleehano nimiithwaawe ni naalakela uhaaweheeha athiyana akhwaawe ahikhanle amwaarawe. —Jó 31:1.

Ntheli naahisima amwaarawe naanyema woona ipornografia (Nwehe iparaagarafu 13.) j


14. Isiyani ntheli naaveeha amwaarawe nolamuliyaawe upanka wiira arehennrye upathanyaawe ni Yehova ni ittokwaawe?

14 Ntheli naahuviha ni naaveeha amwaarawe, nolamuliya upanka itthu wiira arehereryace itthokwaawe ni upatthannyaawe ni Yehova. Isiyani inlamuliyaawe upanka? Yoopacera, uyo nlamuliya ukupali wiira itthu ipankilyaawe ikhanle yootakhala, khiivo itthu inuulumaawe ihincuwelaawe Yehova.(Isaa. 44:21; Ekles. 12:14; Mabere. 4:13) Yonayeeli, uyo nolamuliya urukunusa moopuwelelwaawe ni uhiya waaveeha amwaarawe. (Miru. 28:13) Yoneeraru, Uyo nolamuliya ulepela uleveleliya naamwaarawe ni Yehova. Ni upanka inkhitiryaawe wiira aleveleliye naayo atthwaayo. (Mite 3:19) Uyo ciicammo nolamuliya unlepela Yehova wiira ankavihere ukati unhalaawe wiikurumica upanka marukunuso wiira akhitiri uwehacera moopuwelelwaawe, moolumacerwaawe ni citthu cimpankaawe. (Isaa. 51:10-12; 2 Akor. 10:5; Afili. 2:13) Yoneecese, alompaka, haana wiikurumica wuupuwela saana ni wiitthuca ukhotta upanka citthu coohiloka ni wuuluma moolumo ooveeha. (Isaa. 97:10) Yoneethanu, Uyo haana ulepela ukaviheriya ni mahumu. (Tiya. 5:14-16) Yonasiita, uyo haana upuwelaka itthu yoohala upanka wiira wahoolo hituruwele-tho waaveeha amwaarawe. Wakhalaka wiira ntheli naawoona ipornografia, ciicammo nolamuliya utthara nnyo ikano siitannyo. Apankaka commo, Yehova naahala ucaaliha wiikurumica wawe ni ukhitiri urukunusa moopuwelelwaawe. (Isaa. 37:5) Masi khuntosa paasi ntheli uhiya upanka citthu cihinaacivela amwaarawe, uyo ciicammo nolamuliya wiitthuca waahisima. Nohala upanka cani?

MANANNANI OWAAHISIMU AMWAARIINYU?

15. Manannani ntheli nolamuliyaawe uwoonihera amwaarawe wiira nawaafenta?

15 Moonihere amwaarinyu wiira nnawaafenta. Atheli akhwaawe anaakhala ootteeliya watthokoni yapankaka citthu cinoonihera waafenta amwaaraya. (1 Joau 3:18) Ntheli pooti woonihera wiira nawaafenta amwaarawe ni citthu cooyevaca, khampa waavarela moono ukati uneettanaawe awula waakapatta. Mahuku makhwaawe, uyo pooti uwantikhela imensage eeraka “ukinukhela nyuuva” awula waakoha “nhaavo salaama.” Ukati nkhwaawe, ntheli pooti ulakela wantikha iwarakha yo moolumo omaana anoonihera wiira uyo naaciveliya cinene naamwaarawe. Ntheli apankaka commo, uyo nawaahisima amwaarawe ni naalipihaca uthelanaca wawe.

16. Kontha isiyani ntheli haana attottopelaka amwaarawe?

16 Mwaahimerye amwaarinyu mananna cinookaviheraayani. Ntheli naahisima amwaarawe nawaahimerya citthu cinwiiriha wiicoona saana. Wootakihera, uyo nawaasukhuru nlattu wo citthu cootheene cimpankaaya. (Akol. 3:15) Ntheli aattottopelaka amwaarawe ni aahimeeryaka kontha isiyani naafentaawe, ayo anawiicoona ukhikicerya ufentiya ni uhisimiya. —Miru. 31:28.

17. Manannani ntheli nohalaawe uwoonihera ihisima amwaarawe?

17 Mwaawacere amwaarinyu nuunamaana ni niihisima. Ntheli naafenta amwaarawe nowoonela khampa itthuvo yowaarya vahiyaawe ni Yehova. (Miru. 18:22; 31:10) Phimaana, uyo khanhiya uwoonihera unamaana ni waahisima hataa ukati wooruparupa. Uyo khampanka itthu inhala uwiiriha wiicoona uhikhala saana. i Uhiya commo, uyo nawiikurumica upanka yotheene inkhitiryaawe wiira akhalane moopuwelelo omaana uhoolo wa Yehova. —Mite. 24:16.

 18. Isiyani atheli inlamuliyaaya ulakela upanka? (Nwehe ciicammo ikwaaturu “ Ipontu cese cinonihera mananna owaawacera amwaarinyu.”)

18 Atheli, Yehova naakhala ootteeliya awoonakani mwiikurumicaka wiira mwaahisime amwaarinyu nimoolumacerweenyu ni citthu cimpankeenyu. Nlakele waahisima amwaarinyu ni nhipanke itthu inhala waariipiha nrima. Uhiya commo, moonihere unamaana, waahisima ni mwaawacere ninifento. Mwapankaka commo, ayo anaahala woona wiira nyuuva nnawaafenta ni nnawaawacera. Mwaahisimaka amwaarinyu, nyuuva nnaahala ukhikicera itthu yofayita irineenyu upatthaniinyu ni Yehova.—Isaa. 25:14.

NCIPO 131 ‘Ikumaanihalyaawe Nluku’

a Mwaha uneera “Mananna cinaatafitinyu athiyana unaancivela Yehova?” uri nhina Ukhalenla o Janeiro o 2024 ukhanle mwaha womaana unhala waakavihera atheli.

b Ale ahinwaceriya ratta wapuwani unaahala waacivela usoma mwaha uneera Ajuda para as vítimas de violência doméstica nhina mphantte uneera “outros asuntos” nsayitini jw.org ni nhina JW Library®.

c 1 Peturu 3:7 Nyu alopwana nthenle, nhihiyerere ukhala wamoca naamwaarinyu, ncuwelaka saana makhalelwaaya ni mwaawaceraka niihisima khampa mwaapu woovevyaala, ukhala wiira ayo athiyana. Kontha ayo ciicammo ahothoonyeriya maana owuuronyani athoonyeriyeenyu ni Nluku. Mwaawacere cole wiira mwalompavale, nhikhotteliyeni ni Nluku.

d Akolosu 3:19 Nyuuva alopwana oothela, nkhanyerere waafenta asaarinyu ni nhitepe waaviruwela.

e NUULUMO NOOTAPHULELIYA: Yeeriyaka “moolumo ooveha” ciicammo unaaciya umuulumela ntthuuuyo citthu coohinamaana cinhala umwiiriha wiicoona uveehiya ni uhiwaceriya saana. Ciicammo, unaaciya umuuluma pusya ntthuuyo ukati wotheene awula wuuluma citthu cihinoncivela. Phimaana, ntheli oolumaka citthu toko nnyo, coowuulihaca muru amwaarawe awula cowaawereeha nrima, pooti waneeriyaaya wiira ayo ankhala moolumo ooveeha.

f Efesu 4:31 Nhiye nruukwa no khula inanna, utthekeliya, urusiya, ucaca, moolumo ooveeha ni citthu cotheene coohiloka. 32 Masi, nkhaleke mpankanaka maana, moonelanaka uthunku venci, nlevelelanaka niiraati, toko ciicammo Nluku cilakenlyaawe wuulevelelani niiraati ni Kristu.

g Nwehe mwaha uneera a A pornografia pode destruir o seu casamento nhina nsayitini jw.org ni JW.Library.

h Athiyana atheliye naalopwana unaaciveela woona ipornografia unaahala waacivela usoma mwaha uneera Isiyani inlamuliyeenyu upanka wakhalaka wiira awannyinyu anawoona ipornografia? nhina irevista Ukhalenla agosto 2023.

i Ibiibiliya khinhimyeeha manannani ooruparupa nlopwana ni nthiyana akhanle omaana awula oohinamaana. Iyo ikhanle itthu inlamuliyaaya usikisana ni uleehana ooyeeli. Masi anlamuliya uruparupa yooniheraka unhisimu Yehova, uhisimana ni uhipanka itthu inhala uhaakhaliha ninrima wootaphuwa. Ayo khanlamuliya wuuluma nintthu nkhaawe nnyo myahannyo, ahikhanle amwaaraya awula awannyaya.

j ILATARATO YO: Atthu anaavaranaawe nteko munna anankhanyereriha woona irevista co ipornografia.