Pular para conteúdo

Pular para sumário

MWAHA WOOSOMIYA 5

’Nvarele nteko ratta ukatiinyu’

’Nvarele nteko ratta ukatiinyu’

“Nweheehe saana meettelweenyu wiira nhikhale khampa alolo, masi nkhale atthu oocuwelaca, nvarelaka nteko ratta ukatiinyu.”—EFESU 5:15, 16.

NCIPO 8 Jeová É Um Refúgio

NINHALA WIITTHUCANI? *

1. Manannani ninviriheehu ukati ni Yehova?

HIIVA unaanicivela uviriha ukati nkhayi naatthu anaafenteehu. Wootakihera, anamathelana unawaacivela uviriha ukati nkhayi. Amiravo unawaacivela uviriha ukati naasimpwanaaya. Otheene cihu unaanicivela uviriha ukati ni mayamunneehu o wanlokoni. Masi ciicammo unaanicivela uviriha ukati ni Nlukwiihu. Manannani ninviriheehu ukati ni Nlukwiihu? Nanlompaka, nasomaka Ibiiblya ni noopuwelaka cinene inatiri cawe ni makhalelwaawe omaana. Khannokupali wiira uviriha ukati ni Yehova inkhala itthu yofayita cinene?—Isaa. 139:17.

2. Kontha isiyani unaanirikaka uviriha ukati ni Yehova?

2 Khweeliini, otheene cihu unaanicivela uviriha ukati ni Yehova. Masi ikwaha cikiina, pooti unirika uviriha ukati nuuyo. Atthunaka nlattu wontekweehu, amuciihu ni mirintti cikiina, hiiva khaninkhalana ukati wootakifiti citthu co mminepani. Phimaana, pooti unirika ukumiha ukati wiira nilompe, nisome ni nuupuwele citthu cinsomeehu.

3. Citthuni cikhwaawe caahala unirikihela ukumiha ukati wiira nimphiyeere Yehova?

3 Cihaavo citthu cinnirikarikiha ukumiha ukati wiira nilipihace upatthaniihu ni Nluku. Nnyo pooti uhikhala citthu cootakhala, masi pooti urihakaca ukati waahaleehu uviriha wiira nimphiyeere Yehova. Muupuwele mathukelo. Otheene cihu ninaapheelaka umumula ni uthuka. Hataa ukhalaka wiira itthu impheeleehu uthukelela ikhanle yomaana, navirihaka ukati mwinci nathukaka pooti uhihalana ukati wiira nilipihace upatthaniihu ni Yehova. Phimaana, nihaana nicuwelaka uthikilela ukati unviriheehu nithukaka.—Miru. 25:27; 1 Tim. 4:8.

4. Isiyani inhaleehu wiitthuca nhina ula mwahoola?

4 Nhina ula mwahoola, ninaahala woona nlattuni ninlamuliyeehu uthanla ratta citthu coohoolelihera uvara. Ciicammo ninaahala woona citthuni ninlamuliyeehu upanka wiira nivarele nteko ratta ukati ninviriheehu ni Yehova, ni nlattuni unreeraaya upanka nnyo citthunnyo.

NTHANLE RATTA CITTHU CINHOOLELIHEREENYU UVARA

5. Efesu 5:15-17 inhala unkavihera cani mmiravo uthanla uvarela nteko ratta ukumyaawe?

5Nthanle ratta impheeleenyu uvara muukumini winyu. Amiravo anawuupuwela cinene isiyani inhalaaya upanka muukumini waya. Mapurusooryaaya ni amucyaaya ahiri Masaahiti a Yehova pooti waakurumica usoma icikola cuulupale, wiira akhitiri uvara nteko woopokheriya nsurukhu mwinci. Iyo pooti ukhala itthu inhala waarikihela amiravo ukhalana ukati woovara miteko ca Nluku. Masi asithumwanaya ni apatthannyaaya o wanlokoni atthunaka anawaakurumica ayo amiravwaayo uhoolelihera muukumini waya uvara nteko wa Yehova. Isiyani inhala unkavihera mmiravo nonfenta Yehova uthanla itthu yomaana? Uyo pooti usoma Efesu 5:15-17. * (Nsome.) Asomaka nnyo iveerusunnyo, uyo haana eekohaka co: ‘Isiyani “Yehova impheelaawe” wiira kipanke? Wiira kintteelihe nrima Yehova, isiyani inlamuliyaaka uthanla? Itthuni yooreera uthanla inhala ukikavihera uvarela nteko ratta ukatyaaka?’ Khampa cinhimyaaya nnyo iveerusunnyo, ninkhala “mahuku ootakhala,” ni ila ituninya yoohinamaaneela woohipica inaahala umalamalihiya. Phimaana, nihaana nivarelaka nteko ukumiihu nimananna anhala untteeliha nrima Yehova.

6. Isiyani Maria yaathanlilyaawe, ni nlattuni nineereehu wiira uyo ahothanla itthu yomaana?

6Nthanle ratta citthu coohala uhoolelihera muukumini winyu. Ukati nkhwaawe, hiiva pooti ukhalanaka citthu piili wiira nipanke. Citthu coopiili pooti ukhala comaana, masi nihaana nithanlaka itthuni inhaleehu uhoolelihera uvara. Muupuwele ukati Yesu waamootonlyaawe Marta ni Maria. Khweeliini, Marta wahontteela nrima nlattu wo wootoliya ni Yesu ni aapheela waapya iyoolya yoociva wiira alyaace nkhayi. Masi Maria ahovarela nteko ratta ule ukatyuule. Uyo ahonkoma nipuro naari Yesu wiira aviriyane citthu ceetthucihaawe. Itthu yaapheelaawe upanka Marta khayaari yootakhala, masi Maria phaathanlale “mphantte womaana.” (Luka 10:38-42, niwehero) Maria ahothanla itthu yomaana kontha wahoolo uyo atthunaka aholiyala iyoolya yaapennye nne nihukunne, masi khweeliini khaaliyanle citthu ceetthucihiyaawe ni Yesu. Hiiva ciicammo nimpheela uvarela nteko ratta ukati unviriheehu ninari ni Yehova. Isiyani inlamuliyeehu upanka wiira nivarele nteko ratta uyo ukatyuuyo?

NVARELE NTEKO RATTA UKATI UNVIRIHEENYU NI YEHOVA

7. Kontha isiyani unaareera cinene ulompa, usoma Ibiiblya ni wuupuwela cinene myaha cinsomeehu?

7Nhiliyale wiira ulompa, usoma Ibiiblya ni wuupuwela cinene insomeehu ankhala mananna onswalela Yehova. Nalompaka, hiiva ninaawuulumana Apaapeehu owiirimu annifenta cinene. (Isaa. 5:7) Nasomaka Ibiiblya, hiiva ninaakhitiri “ukhalana ucuwelaca wa Nluku.” (Miru. 2:1-5) Nakumihaka ukati wiira nuupuwele cinene myaha ca Yehova, ninawuupuwela makhalelwaawe ni inatiri cawe comaana cikhuluvelihilyaawe wiirannyeeha wahoolo. Khannokupali wiira upanka nnyo citthunnyo ankhala mananna oovarela nteko ratta ukatiihu? Masi ukhala wiira cihaavo citthu cinci cinniitthaaliha ukati woolompa, woosoma ni wowuupuwela, isiyani inhala unikavihera uvarela nteko ratta ukatiihu?

Khawaareera utotha nipuro noomaalya wiira nsome Ibiiblya veekha? (Nwehe iparaagarafu 8-9)

8. Isiyani Yesu yaakhitinryaawe upanka ukati waaryaawe muuthakoni, ni hiiva nimmwiitthucera isiyani?

8Wakhitiryaa, ntothe nipuro noomaalya. Mmuupuwele Yesu. Hinancera uvara ntekwaawe watuninyani, uyo ahoviriha mahuku 40 nari muuthakoni. (Luka 4:1, 2) Ukhala wiira nno naari nipuro noomaalya, Yesu ahokhitiri unlompa Yehova ni wuupuwela itthu yampheelelaaya athumwaane. Upanka commo, wahonkavihera Yesu wiitthenkaca wiira alipe ukati wo masakha yaahala unkhumelela. Ntakihero na Yesu ninwiitthucihani isiyani? Wakhala wiira nnokhala inupa yowinciviya, pooti wuurikani uphwanya nipuro noohinyakulaciya iyo inupeeyo. Phimaana, nyuuva atthunaka nhaana ntothaka nipuro nikiina. Iyo phi itthu impankaaya arokorihu aneehaniya Julie yaapheelaka unlompa Yehova. Ayo naawannyaya ankhala inupa yankaani u França, ni arokorihu Julie khankhitiriki uphwanya nipuro noomaalyaa wiira anlompe Yehova. Ayo aneera: “Mi kinaakhuma ni kinaavira keettakacaka nipuro noomaalya. Kampakaka commo, phinkhitiryaaka ukhala veekha wiira kimuulumane Yehova sana-saana.”

9. Hataa ukhalaka wiira Yesu aakhala ni miteko cinci, aathoonyenre cani wiira anvaha ifayita upatthannyaawe ni Yehova?

9 Yesu aakhala ni miteko cinci. Ukati waakhalaawe alalyaaka moolumo a Nluku, atthu enci yaanantthara mapuro yaaviraawe ni yaapheela unviriyana. Nkwaha mmoca, “atthu otheene owasittatti yahothukumana wankhora” inupa yaaryaawe wiira amoone. Waanookhalaru commo, Yesu khaahiya ukumiha ukati wiira anlompe Yehova. Wicisuuru, uyo ahokumiha ukati wiira arwee “nipuro nahaakhanle atthu” wiira avirihe ukati awuulumanaka Athumwaane.—Mark. 1:32-35.

10-11. Khampa cineeraaya Matewus 26:40, 41, Yesu aahimenrye isiyani maapostolu, masi isiyani yeerannyeele?

10 Uhiyu wawe woomalela hinaaya wiiviya, namalihile uvara ntekwaawe watuninyani, Yesu tootho ahototha nipuro noomaalya wiira oopuwele cinene ni alompe. Uyo ahorwaa mpaka ijardim yo Getsêmani. (Mat. 26:36) Nno nihukunno, Yesu ahowiitthuciha attharyaawe ikano yomaana nhina ulompa.

11 Muupuwele itthu yeerannyeele nno nihukunno. Yesu ni attharyaawe yaaphiile u Getsêmani unenle cinene, atthunaka unari uhiyu iriyari. Vano, Yesu ahowiirela maapostolu wiira ‘ahiitthaale,’ ni ahorwaa nipuro nikhwaawe ulompa. (Mat. 26:37-39) Masi ukati waalompaawe, maapostolu yahorupa. Uhokolyaa wawe ni waaphwanya wawe yarupaka, Yesu tootho ahowiirela: “Nhiitthaale ni nlompe woohihiyerera.” (Nsome Matewus 26:40, 41. *) Yesu ancuwela wiira ayo yahoocya ni yaanoosanka cinene, ni uyo ahokupaleela wiira “irutthu khinlipa.” Masi isiyani yeerannyeele? Yesu ahorwaa tootho ikwaha piili ulompa. Uturuwa wawe, ahaaphwanya maapostolu yarupaka.—Mat. 26:42-45.

Khawaareera ulompa nhinaaya woocya cinene? (Nwehe iparaagarafu 12)

12. Isiyani inlamuliyeehu upanka wakhalaka wiira unaanirika ulompa nlattu wowoocya ni nlattu wookhala niiwasiwaasi cinene?

12Nthanle ukati womaana. Ukati nkhwaawe, hiiva pooti woocya ni ukhala niiwasiwaasi cinene wahinkhitiriihu ulompa. Nyuuva nhopaca wiicoona commo? Wakhala wiira nhopaca wiicoona iyo inanneeyo, khanri veekha. Isiyani inlamuliyeenyu upanka mweecoonaka commo? Atthu akhwaawe yaalompaka ahinaaya urupa ahoonelela wiira phataari ulompa cihinaavola ikhove cinene ni ahinaaya woocya venci. Akhwaawe ahoonelela wiira yalompaka anonkomale awula anakhoromale, khanhicila ni anaakhitiri ulompa saana. Vano wakhalaka wiira unawuunyoonyani ulompa, isiyani inlamuliyeenyu upanka? Munhimyeere Yehova inanna cineecooneenyu. Pooti wankupaliinyu wiira Apaapeehu oofenta anaahala ucuwela itthu inwiirani.—Isaa. 139:4.

Khawaareera uhaakhula imensagem cinaakheleenyu ukati wo mikutthaano? (Nwehe iparaagarafu 13-14)

13. Manannani telefoone awula ikomputatoori caahalaaya unihiiha uvarela nteko ratta ukati unviriheehu ni Yehova?

13Ukati woosoma, mwiitthenkace wiira ihikhale itthu inhala uwiitthaalihani. Ulompa khinakhala inanna imoca paahi irivo yoolipihaca upatthaniihu ni Yehova. Hiiva ciicammo pooti ulipihaca upatthaniihu ni Yehova nasomaka Ibiiblya ni noonaka mikutthaano. Isiyani inlamuliyeenyu upanka wiira nvarele nteko ratta ukati unkhaleenyu mpankaka nnyo citthunnyo? Mwiikohe co: ‘Ukati wo mikutthaano awula ukati woosoma Ibiiblya, isiyani inkikhalihaka owiitthaala?’ Itthu inhala uwiitthaalihani pooti ukhalaka ulikareliya, waakhelela e-mail ni imensagem ntelefoonini winyu. Nnyo ikarumannyo cihaana ifayita cinene ni atthu enci ahaana. Masi ahaavo anamasoma yoonelenle wiira unkhalana telefooniihu wakhiviru paahi, pooti uniiriha wiitthaala. Purusoore mmoca nosomiha Psicologia heera wiira “ntthu ankhalanaka wakhiviru telefooni, pooti uhikhitiri upanka ratta nteko unvaraawe. Nlattu wonkhalana telefooni wakhiviru, unkhala khampa murwaawe uyo ntthuuyo uri nipuro nikiina.” Cihinancera mithukumano cihu cosirikwiitu ni ikonkereesu cihu, unaahimiyaka wiira nihaana naawukulaka iwoluume atelefooniihu awula waattipiha wiira ahaanyakule akhwiihu. Niireke khawaareera upanka iyo itthwiiyo ukati unviriheehu ni Yehova, wiira atelefooniihu ahininyakule hiiva.

14. Toko cinhimyaaya Afilipo 4:6, 7, manannani Yehova cinnikaviheraawe weeserera nuutta itthu insomeehu awula inviriyaneehu umikutthaanoni?

14Munlepele Yehova wuukaviherani uhiitthaala. Nasomaka Ibiiblya awula nakhalaka umikutthaanoni atthunaka uhaavo ukati unancereehu wuupuwela citthu cikhwaawe. Yawiirannyeelakani iyo itthwiiyo, munlepele Yehova wuukaviherani. Nakhalaka niiwasiwaasi awula nimasukhuli, hiiva pooti unirika weeserera nuutta itthu insomeehu mbiiblyani awula inviriyaneehu umikutthaanoni. Masi unlepela Yehova unikavihera ikhanle itthu yofayita. Phimaana, nlompe nlepelaka nnema na Nluku ninhala ukhikicera kahi nrimeenyu paahi, masi ciicammo “moopuwelweenyu.”—Nsome Afilipo 4:6, 7. *

KONTHA ISIYANI UNAAREERA UVIRIHA UKATI NI YEHOVA?

15. Kontha isiyani unaareera uviriha ukati ni Yehova?

15 Unaareera uviriha ukati nimuulumanaka Yehova, nanviriyanaka ni namuupuwelaka. Kontha isiyani? Yoopacera, kontha unaanikavihera ulakela upanka citthu comaana. Ibiiblya ineera wiira ‘ntthu neetta naatthu ankhili omaana, nuuyo nokhala ntthu ankhili omaana.’ (Miru. 13:20) Phimaana, mwavirihaka ukati ni Yehova, verihenle ucuwelaca, nyuuva khweeliini nnaahala ukhala ntthu oocuwelaca. Nnaahala wiitthuca ulakela upanka citthu comaana cinhala untteeliha nrima Yehova.

16. Kontha isiyani uviriha ukati ni Yehova unaanikavihera ukhala eetthucihi omaana?

16 Yonayeeli, nyuuva nnaahala ucuwela wiitthuciha ratta. Namwiitthucihaka ntthu Ibiiblya, itthu impheeleehu cinene ukhanle unkavihera uyo ntthuuyo ufenta Yehova. Navirihaka ukati ni Apaapeehu o wiirimu hiiva ninaatepa waafenta. Ni nanfentaka cinene Yehova, khunhala unirika waakavihera atthu anaasomiheehu Ibiiblya wiira ciicammo anfente. Iyo phi itthu yaamwiirannyenle Yesu. Ikwaha cinci, Yesu aanawuuluma inanna caafentaawe athumwaane. Phimaana attharyaawe ciicammo yaananfenta Yehova.—Joau 17:25, 26.

17. Manannani ulompa ni usoma Ibiiblya veekha cinlipihacaaya waamini wihu?

17 Yoneeraru, waamini winyu unaahala utepa ukhala woolipa. Muupuwele itthu ineerannya mwanlepelaka Yehova malakihero, wuumaalihani ni wuukaviherani. Khula ikwaha Yehova inaakhulaawe nivekelo ninyu, waamini winyu unaatepa ukhala woolipa. (1 Jo. 5:15) Itthu ikhwaawe innikavihera ulipihaca waamini wihu ukhanle usoma Ibiiblya veekha. Ibiiblya ineera wiira “waamini unttharanaca ni wiiwa.” (Aroo. 10:17) Ni hiiva ninonviriyana Yehova nasomaka Ibiiblya. Masi wiira nikhalane waamini woolipa khuntosa paahi usoma Ibiiblya. Isiyani-tho inlamuliyeehu upanka?

18. Manannani Isaalimu 77 cinthoonyeraaya wiira wuupuwela ikhanle itthu yofayita?

18 Nihaana nikumihaka ukati wiira nimuupuwele cinene Yehova. Muupuwele vakaani citthu caamwiirannyenle nlopwana antikhale Isaalimu 77. Uyo ahosanka nlattu wo wuupuwela wiira Yehova ahonnyanyala uyova ni ahaanyanyala asarayeli otheene. Uyo wananriipa nrima cinene, mpaka khaakhitiri urupa. (Iveerusu 2-8) Isiyani yaapankilyaawe? Uyo ahomwiirela Yehova: “Kinaahala wuupuwelela miteko caa cotheene ni kinaahala wuupuwelaca sana-saana citthu cimpankaa.” (Iveerusu 12) Uyo nlopwanooyo ancuwela citthu Yehova caapankenlyaawe apoovwaawe khalayi. Waanookhalaru commo, uyo ahokhala nimasukhuli ni aheekoha: “Niireke Nluku hohiya waapankela citthu comaana atthu, awula niireke hohiya ukhalana uthunku nlattu woorusiya wawe?” (Iveerusu 9) Vano, uyo nasaalimuuyo ahoopuwela citthu caapankilyaawe Yehova ni ahoopuwela wiira Yehova ahowoonela uthunku ni ikiriri apoovwaawe khalayi. (Iveerusu 11) Isiyani yeerannyeele? Wuupuwela wawe citthu cotheenennyo, uyo ahokupali wiira Yehova khaahala waanyanyala apoovwaawe. (Iveerusu 15) Inanna imoca, nyuuva moopuwelaka citthu Yehova caapankenlyaawe apoovwaawe khalayi ni cuupankenlyaaweni nyuuva, waamini winyu unaahala utepa ukhala woolipa.

19. Isiyani-tho inlamuliya uniiriha uviriha ukati ni Yehova?

19 Itthu yoneecese ni yuulupale cinene, nyuuva nnaahala utepa unfenta Yehova. Mwanfentaka Yehova phinhaleenyu ukhalana ikuru wiira mmwiiwelele, muntteelihe nrima ni nvilele khula masakha anhala wuukhumelelani. (Mat. 22:37-39; 1 Akor. 13:4, 7; 1 Jo. 5:3) Ni khiivo-tho itthu ikhwaawe irina ifayita cinene uvikana unfenta wihu ni umpatthanana wihu Yehova!—Isaa. 63:1-8.

20. Isiyani ilakenleenyu upanka wiira nvarele nteko ratta ukati unviriheenyu ni Yehova?

20 Nhiliyale wiira ulompa, usoma Ibiiblya ni ukumiha ukati wiira muupuwele cinene myaha ca Yehova ankhala mananna onswalela. Khampa Yesu, ntothe nipuro noomaalya wiira nvirihe ukati ni Yehova. Nnyeme citthu cinhala uwiitthaalihani. Ni munlepele Yehova wiira ookavihereni weeserera nuutta itthu insomeenyu awula inviriyaneenyu umikutthaanoni. Mweekurumicaka uvarela nteko ratta ukatiinyu, Yehova naahala wuuvahani ukumi woohimala upeephoni.—Mark. 4:24.

NCIPO 28 Tipani nohala ukhala mpatthani a Yehova?

^ par. 5 Yehova khanle mpatthaniihu omaana. Hi ninaalemeliha cinene upatthani urineehu ni Yehova ni nimpheela uncuwela ratta. Hiiva pooti uviriha ukati mwinci wiira nincuwele ratta ntthu. Inanna imocaaru, pooti uvira ukati mwinci wiira nilipihace upatthaniihu ni Yehova. Masi pooti unithwa ukati wiira nilipihace upatthaniihu nuuyo. Vano ninhala ukhitiri cani ukumiha ukati wiira naaphiyeere Apaapeehu o wiirimu? Ni nlattuni unreeraaya ukumiha ukati wiira naaphiyeere?

^ par. 5 Efesu 5:15 Nweheehe saana meettelweenyu wiira nhikhale khampa alolo, masi nkhale atthu oocuwelaca, 16 nvarelaka nteko ratta ukatiinyu, ukhala wiira ninkhala mahuku oohiloka. 17 Phimaana, nhiye ukhala atthu oohankhili, masi ncuwele isiyani Yehova impheelaawe.

^ par. 11 Matewus 26:40 Yesu ahoturuwela waari atthari ni ahaaphwanya yarupaka, phimaana ahomwiirela co Peturu: “Nyuuvaca khankhitinri ukhala woohiitthaala wamoca ni miiva nanka iwoora imoca? 41 Nhiitthaale ni nlompe woohihiyerera wiira nhikhitiriye uttehiya. Nrima unaatthuna, masi irutthu khinlipa.”

^ par. 14 Afilipo 4:6 Ihikhale hataa itthu yowuuhelani isukhuli, masi nhina wo citthu cotheene, munlompe ni munsontteelele Nluku, munsukhurweelaka, wiira muncuwelihe citthu cinlepeleenyu; 7 ni ineema ya Nluku, invikana moopuwelelo otheene, inaahala usunka nrimeenyu ni moopuwelelweenyu iriyari ya Yesu Kristu.