Pular para conteúdo

Pular para sumário

Mwaanaacuwela?

Mwaanaacuwela?

Niireke khalayi nammica (papiro) anvareliya nteko wiira cipankiye ikalawa?

Nammica

ENCI anaacuwela wiira nammica nikhanle nlasi naavareliya nteko khalayi u Egito wiira apankiye makhanta. Atthu o Grécia ni o Roma ciicammo yaanaapanka makhanta yanvarelaka nteko nammica. * Masi khayincivile atthu ancuwela wiira nammica ciicammo aanaapankeliya ikalawa.

Ikalawa piili coopankiya ni nammica nipuro naasikhaniya u Egito

Masi myaakha 2.500 uttuli, porofeeta Isaiya ahowuuluma atthu ‘ommamyoolokoni co Etiópia yaaruma atthu mpahari niikalawa coopankiya ni nammica.’ Wahoolo, porofeeta Jeremiya aheera wiira ukati waahalaaya utupheliya isittani yo Babilônia naatthu olapo yo Média ni o Pérsia, ayo yanhala upaha “ikalawa co nammica” wiira atthu o Babilônia ahitthawe.—Isai. 18:1, 2; Jer. 51:32.

Anamasoma Ibiiblya anaacuwela wiira Ibiiblya ikhanle ilivuru ya Nluku. Phimaana khantikhinaca anamathipa yoonelelaka wiira nammica aanaapankeliya ikalawa khalayi. (2 Tim. 3:16) Masi isiyani khweeliini anamathipa yoonelenlyaaya? Ayo ahoonelela citthu cinthoonyera sana-saana inanna caatekiyaaka ikalawa caapankiya ni nammica.

IKALAWA CO NAMMICA CAAPANKIYA CANI?

Idesenho cooneleliye nipuro naasikhiya atthu o Egito khalayi cinaathoonyera inanna caathikiliyaawe nammica ni caapankeliyaawe ikalawa. Alopwana yathikila nlasi no nammica vathi waya, utthukanihaka ihuru ni utthukaniha nnyo ihurunnyo cookhitteliya sana-saana. Nlattu wo mananna cinkhalaaya nlasi no nammica, nno khaninrika utthukanihiya ni ukhittanihiya. Ilivuru imoca inttonkaca ihantisi yo Egito inawuuluma ikalawa coopankiya ni malasi o nammica irekamelwaaya caaphiya meeturu 17, caakhalana iremo 10 awula 12 miphantte coopiili.

Idesenho yo Egito inthoonyera cipankiyaka ikalawa co nammica

NLATTUNI WAAVARELIYAAWE NTEKO NAMMICA WIIRA CIPANKIYE IKALAWA?

Nammica khanthwaa ncoko wo mooloko Nilo. Ciicammo, ikalawa co nammica khacinrika upankiya. Hataa ukati wancenryaaya upankiiya cinene ikalawa co miri cuulupale, mayoomenca ni atthu akhwaawe yaahokhola nanlelo yanvarela nteko matthumpwi ni ikalawa cankaani coopankiya ni nammica.

Wahovira ukati mwinci nanlelo civareliyaka nteko ikalawa coopankiya ni nammica. Namasoma o Grécia Plutarco, khanle iseekulu yoopacera mpaka iseekulu yonayeeli EC, hohimya wiira ukatyaawe nanlelo yahaavo matthumpwi ni ikalawa coopankiya ni nammica.

^ par. 3 Nammica nikhanle nlasi nimmela mmatapwini ni mmamyoolokoni ahinvira maaci yatthawaka cinene. Nno nlasinno irekamelwaaya pooti uphiya meeturu 5 ni ntathyaaya yiittivalelwaaya pooti uphiya icentímetro 15.