Pular para conteúdo

Pular para sumário

MWAHA WOOSOMIYA 22

Ulokihace masomelwaa!

Ulokihace masomelwaa!

“Ncuweleehe citthuni citepale ukhala cofayita.”—AFILI. 1:10.

NCIPO 35 O Que É Mais Importante

NINHALA WIITTHUCANI? *

1. Kontha isiyani mayamunna enci khankhalana ikuru wiira asomasome?

MAHUKU olelo, uphwanya iyoolya ni citthu cikiina cimpheeleehu unaarika. Mayamunneehu enci anaavara nteko ukhuma uwicisu mpaka ucoocilo wiira akhitiri waalihera amucyaaya. Mahuku makiina, anaaviriha ukati mwinci yeettaka woorwaa ni wooturuwa untekoni. Ni enci anvara miteko cimpheela ikuru. Waphiyaka ucoocilo, ayo mayamunna owiikurumicaayo ankhalaka owoocyaa cinene! Phimaana, enci khankhalana ikuru wiira asomasome.

2. Weeva unsomaka ukatini?

2 Masi itthu imoca ikhanle ikhweeli: hiiva nihaana nakumihaka ukati wiira nisome—usoma weekhweeli—Ibiiblya ni ilivuru cihu cikiina. Naahisomeke, khaninhala ukhala apatthani a Yehova ni pooti uhaleela uphwanya ukumi woohimala! (1 Tim. 4:15) Akiina unawaacivela wunwa wiicisu wiira asomasome, kontha uyo unkhala ukati woomaaliya wapuwani waya ni ahomumula saana. Ahaavo akiina unaacivela uvarela nteko iminutu coomaaliya ankhalanaaya ucoocilo wiira asome ni yuupuwele insomaaya.

3-4. Marukunusoni Mphwinko wo Mahumu Unhoolela upankalyaaya nhina ilivuru coopheela usomiya? Uyo upankale commo kontha isiyani?

3 Weeva khweeliini unaakupali wiira ukumiha ukati woosoma ikhanle itthu yuulupale. Masi isiyani ninlamuliyeehu usoma? Weeva atthunaka pooti wuupuwela co: ‘Khacimala citthu coopheela usoma! Unaarika usoma cotheene.’ Ahaavo ankhitiri usoma ilivuru cotheene ni woona ividiyu cotheene mphwinkweehu cimpankaaya. Masi mayamunna enci, unawaarikela ukhalana ukati wiira asome ni yoone citthu cotheene cinkumiheriya. Mphwinko wo Mahumu Unhoolela unaacuwela marikariko arinaaya ayo mayamunnaayo. Phimaana, uholakela uwukula ilivuru cinaakheleehu co makhanta ni co mwinternetini.

4 Wootakihera, hiiva nihohiya unkumihera Anúario das Testemunhas de Jeová. Kontha isayiti jw.org® ni iporokaraama co JW Broadcasting® co khula mweeri cinaahimya venci citthu coowiirannyeela mayamunneehu cinnilipiha. Uhiya commo, irevista Ukhalenla (ya atthu otheene) ni Despertai! cihanca upankiya khula mwaakha imaara tthaaru paasi. Mphwinko wo Mahumu Unhoolela khupankale ayo marukunuswaayo wiira nirihakace ukatiihu nipankaka citthu cikiina. Uyo upankale commo wiira hiiva nihoolelihere upanka ‘citthu citepale ukhala cofayita.’ (Afili. 1:10) Ninaahala wiitthuca isiyani weeva inlamuliyaa upaka wiira uthanle citthu coohala uhoolelihera usoma ni ninaahala wiitthuca iparakha cinhalaa waakhela nlattu wo wiisomiha Ibiiblya.

UTHANLE CITTHU CINHALAA UHOOLELIHERA USOMA

5-6. Isiyani ninlamuliyeehu usoma ratta?

5 Ukati wo wiisomiha Ibiiblya, isiyani ninlamuliyeehu uhoolelihera usoma? Khweeliini, hiiva nihaana nakumihaka ukati khula nihuku wiira nisome Nuulumo na Nluku. Atthunaka weeva uhoona wiira usoma wobiiblya wo khula isumana, khunkhalana-tho ikapiitulu cinci. Mphwinko wo Mahumu Unhoolela upankale commo wiira nikhalane ukati wo wuupuwela ni utotha ucuwela ratta isomaleehu. Hiiva khaninlamuliya upheela paasi usoma ikapiitulu co khula isumana, masi nihaana uhiya wiira itthu inhimyaaya Ibiiblya inivare nrima ni inikavihere utepa unfenta Yehova.—Isaa. 19:14.

6 Isiyani-tho ninlamuliyeehu usoma ratta? Nihaana nitthenkacaka usoma wo irevista Ukhalenla, masomelo obiiblya wanlokoni ni miphantte cotheene co nkutthaano weeriyari isumana. Ciicammo nihaana nisomaka khula irevista Ukhalenla ni Despertai!

7. Niireke nihaana nikhalaka ni masukhuli nlattu woohikhitiri usoma ni woona citthu cotheene cinkumiheriya mmasayitini wihu? Utakihere.

7 Weeva atthunaka pooti wiira: ‘Khweeli va, masi citthu cotheene cinkumiheriya nsayitini jw.org ni JW Broadcasting? Kinhala upanka cani? Khacimala!’ Wuupuwele nna ntakiheronna: wuupuwele wiira weeva uhorwaa nipuro ninthumihaciya icoolya cinci ni khula ntthu haana uthanla iyoolya incivenle. Weeva khawaahala ulawiha icoolya cotheene. Weeva unhala ulya paasi icoolya vakaani cinhalaa uthanla. Inanna imocaaru ni citthu cinkumiheriya mmasayitini wihu. Wakhala wiira khunkhitiri usoma myaha cotheene awula woona ividiyu cotheene, uhikhale ni masukhuli. Usome ni woone citthu cinhalaa ukhitiri. Vano, nttwee noopele mwaha isiyani khweeliini ikhanle usoma ni manannani weeva cinlamuliyaa uphwanyera ifayita ukati wo wiisomiha Ibiiblya.

UKATI WOOSOMA UHAANA WIIKURUMICA!

8. Citthuni weeva cinlamuliyaa utthara ukati wootthenkaca usoma wo irevista Ukhalenla? Kontha isiyani upanka commo unaahala wuukavihera weeva?

8 Usoma unkhala uleeri ratta mwaha wiira wiitthuce itthu yofayita. Usoma khunaaciyaka paasi uleeri ni ukhwererya waakhuliya wo makoho. Wootakihera, ukati weeva wootthenkaca usoma wo irevista Ukhalenla, woopacera uweheehe uthikileliya wo mwaha mphantte wantikhiye “ninhala wiitthucani?” Ciicammo, usome ni wuupuwele itiitulu, isuputiitulu ni makoho o wuupusera. Vano, usome khula iparaagarafu woohaakuvyaaca ni ratta. Uweheehe ratta moolumo oopacera o khula iparaagarafu. Ayo moolumwaayo anawoonihera itthu impheelaaya uhimya iparaagarafu yotheene. Usomakoono mwahooyo, wuupuwele manannani khula iparaagarafu cinlipiheriyaaya ni isuputiitulu, ni mananna cinvarihanaaya ni mwaha wotheene. Waphwanyaka nuulumo noorika awula itthu ihiiweehalyaa ratta, wantikhe nipuro ni ukati nkiina utothe ucuweleeha ratta.

9. a) Nlattuni ni manannani ninlamuliyeehu uweheeha iveerusu co mbiilblyani ukati ninsomeehu irevista Ukhalenla? b) Toko cinhimyaaya ilivuru ya Josuwe 1:8, isiyani ninlamuliyeehu upanka uhiya paasi usoma iveerusu co mbiiblyani?

9 Usoma wo irevista Ukhalenla, khweeliini unkhala usoma Ibiiblya. Phimaana, uweheehe ratta iveerusu co mbiiblyani cantikhiye, venci-venci iveerusu cinhala usomiya wankutthaanoni. Uweheehe moolumo ootepa wuulumiya ni moolumo o nveerusuni anlipihera itthu inhimyaaya iparaagarafu. Ciicammo, ukumihe ukati wiira wuupuwele iveerusu co mbiiblyani ni wuupuwele mananna o weettela muukumini waa.—Usome Josuwe 1:8.

Ayari, nwiitthucihe asaaniinyu mananna oosoma (Uwehe iparaagarafu 10) *

10. Toko cihimiyaaya nhina Maberewu 5:14, kontha isiyani ayari ahaana yavarelaka nteko Uswali Waamuci wiira awiitthucihe asaanaaya usoma ni utotha ucuwela myaha cinaarika?

10 Khweeliini, ayari ampheela wiira Uswali Waamuci wo khula isumana ukhale ukati wo waatteeliha nrima asaanaaya. Ninaacuwela wiira ayari ahaana ulakela khalayiiru isiyani inhalaaya upanka ukati Wooswali Waamuci. Masi ayo khanlamuliya wiicoona ukhanyererihiya upanka citthu cuulupale khula isumana. Miphantte cikiina Cooswali Waamuci pooti woona iporokaraama yo mweeri yo JW Broadcasting awula pooti upanka citthu cuulupale—toko upanka ikalawa ya Nowee. Masi asaana ciicammo ahaana yiitthucaka usoma. Wootakihera, ayo ahaana yiitthucaka utthenkaca mikutthaano awula wiitthuca utotha mwaha uhincuwelaaya ukhumakhumale ucikolani. (Usome Maberewu 5:14.) Asaaniinyu yalamalelaka usoma uwaani myaha co mbiiblyani, ayo anaahala ukhitiri uhiitthaala yakhalaka wankutthaanoni, wanthukumanoni wosirikwiitu ni wakonkreesuni, mapuro ahinhala uheliya ividiyu khula ukati. Unawoonannya wiira ayari yapheelaka ulakela ukati unhalaaya uviriha yansomihaka mwanaya, ahaana yaweheraka myaakha cirinaawe ni makhalelwaawe.

11. Kontha isiyani unaareera waalakihera ale anaasomiheehu Ibiiblya mananna oosoma ratta veekha caya?

11 Ale anaasomiheehu Ibiiblya ciicammo ahaana yiitthucaka usoma. Wuupaceroni, naakhalaka ootteeliya nrima nawoonaka yakhwereryaka waakhuliya wo makoho o nlivuruni inaasomiheehu awula miphantte co mikutthaano. Masi nihaana uwiitthuciha utotha ucuwela myaha cinaarikela ni uwiitthuciha usoma venci yakhalaka veekhaaya. Vano, yaakhumelelaka masakha, ayo khanhala waakohakoha mayamunna akiina o wanlokoni itthu inlamuliyaaya upanka. Ayova veekhaayaru anaahala ucuwela utotha mmalivuruni wihu ni ukhitiri uphwanya ikano cimpheelaaya.

UKATI WOOSOMA, ULAKELE ITTHU IMPHEELAA UKHITIRI

12. Ukati woosoma, citthuni cinlamuliyeehu ulakela upheela ukhitiri?

12 Wakhala wiira weeva khunakhala ntthu oosomasoma, atthunaka unoopuwela wiira khunhala wuucivela usoma. Masi unaahala wuucivela. Wancere uviriha ukati vakaani usomaka. Vano, vakaani-vakaani wuncerere ukati unhalaa uviriha usomaka. Uhiya commo, ulakele itthu impheelaa ukhitiri. Unawoonannya wiira itthu yuulupale impheelaa ukhitiri ikhanle weeva ukhala mpatthani a Yehova. Masi pooti ulakela citthu cikhwaawe cimpheelaa ukhitiri woohivira ukati mwinci. Wootakihera, ulakele wiira umpheela ukhitiri ucuwela waakhula itthu yuukohalyaawe ntthu awula utotha ucuwela mananna o waanana masakha anookhumelela.

13. a) Citthuni cinlamuliyaawe upanka mmirawo wiira aakihere ucikolani citthu cinkupalyaawe? b) Weeva unlamuliya weettela cani itthu inhimiya nhina Akolosu 4:6?

13 Wootakihera, wakhala wiira weeva unaasoma, ale anaasomanaa pooti wuutarawaca nlattu weeva khummwiipa Hino Nacional. Weeva unaapheela waakihera itthu inhimyaaya Ibiiblya, masi unawiicoona uhihala woorya. Phimaana, uhaana wanceraka usoma uyo mwahooyo! Weeva pooti upheela citthu piili: (1) utepa ukupali wiira khunlamuliya wiikelihaca myaha co ntuninyani ni (2) wiitthuca mananna o waakihera itthu inkupalyaa. (Joau 17:16; 1 Pet. 3:15) Wuupuwele co: ‘Isiyani ale anaasomanaaka inoolumakaaya wiira phinaakupaliha umwiipa Hino Nacional?’ Vano, uvareleka nteko ilivuru cihu, utothe ucuwela-tho. Waakihera citthu cinkupaliihu khinakhala itthu yootepa urika. Kontha atthu enci ankupali umwiipa Hino Nacional nlattu wo wiireliya ni ntthu nonhisimaaya wiira amwiipe. Ukati woosoma, waphwanyaka itthu imoca awula piili coohala unhimyeera ntthu, weeva pooti nhimyera ntthu nomoonaa wiira naapheela ucuwela ikhweeli.—Usome Akolosu 4:6.

UPHEELE WIITTHUCA CINENE

14-16. a) Unhala ukhitiri cani ucuwela ratta ilivuru yo mbiiblyani weeva ihincuweleehaa? b) Wavarelaka nteko iveerusu ciromoliye, uhimye mananna weeva caahalaa ukhitiri ucuweleeha ilivuru ya Amos. (Uwehe ciicammo ikwaaturu “ Ucivihace usoma waa Ibiiblya!”)

14 Wuupuwele wiira unkutthaanoni wihu ninaahala woopela mwaha ilivuru imoca yankaani yo mbiiblyani yantikhiye ni maporofeeta. Atthunaka weeva khuncuweleeha ratta iyo ilivurwiiyo. Vano, itthu yoopacera weeva inlamuliyaa upanka ikhanle upheela wiitthuca cinene itthu inhimyaaya iyo ilivurwiiyo. Unhala upanka cani iyo?

15 Woopacera, wiikohe co: ‘Kincuwela isiyani ya ntthu antikhale ila ilivurwiila? Aari tipani? Aakhala nipuroni? Aavara ntekoni?’ Nnyo citthunnyo pooti unikavihera ucuwela nlattuni uthanlalyaawe moolumo ni matakihero yantikhalyaawe. Ukati woosoma, utothe moolumo anthoonyera makhalelwaawe ule antikhale ilivuru.

16 Itthu ikiina inhala unikavihera, ikhanle utotha ucuwela ukatini wantikhiyaaya ilivurwiiyo. Unhala ucuwela iyo wawehaka mphantte woomalela mbiiblyani Tradução do Novo Mundo wantikhiye Tabela dos Livros da Bíblia”. Ciicammo, weeva pooti uweha Apêndice A6, anthoonyera ukati ukhanlyaaya mamwene ni maporofeeta. Wakhala wiira ilivurwiiyo ihaana inatiri, umananihe ucuwela inanna caaryaaya makhalelo aatthu ukati wantikhiyaaya iyo ilivurwiiyo. Tipani aakhala ukati mmocaaru ni porofeeta antikhale ilivurwiiyo? Makhaleloni ni moopuweleloni oohiloka porofeeta aamananihaawe waahiiha atthu? Wiira ukhitiri ucuwela citthu cotheene nnyo, weeva pooti uhaana usoma ilivuru co mbiiblyani cikiina. Wootakihera, wiira ucuwele itthu yaakhumelela ukati wa porofeeta Amos, waanaareera usoma iveerusu co nlivuruni yo 2 Mamwene ni 2 Ikoronika cinvaranaca ni Amos 1:1. Weeva ciicammo pooti usoma citthu cantikhalyaawe Oseiya, porofeeta atthunaka aakhanle ukati mmocaaru ni Amos. Citthu cotheene nnyo cinaahala wuukavihera ucuweleeha makhalelo aatthu ukati wa Amos.—2 Mam. 14:25-28; 2 Ikor. 26:1-15; Ose. 1:1-11; Amos 1:1.

UWEHEEHE CITTHU CANKAANI CINSOMAA

17-18. Uvarelaka nteko matakihero ahimiye mparaagarafuni awula makiina weeva anoopuwelaa, utakihere mananna usoma Ibiiblya cintepaaya uciva naweheehaka citthu cankaani.

17 Upheela ucuwela-tho pooti ucivihaca usoma waa wo Ibiiblya. Wootakihera, wuupuwele wiira weeva unsoma ilivuru ya Zakariya ikapiitulu 12, immuuluma Mesiya. (Zakar. 12:10) Iveerusu 12, weeva unaasoma wiira “nloko nowatthokoni ya Natani” naanaahala ucukula ukati wookhwa Mesiya. Uhiya weesa uttuli ayo moolumwaayo, weeva unawuupuwela: ‘Itthoko ya Natani invaranaca cani ni Mesiya? Kiireke ahaavo mananna oocuwela iyo itthwiiyo?’ Vano, weeva unawancera utotha ucuwela-tho. Unawoona wiira iveerusu cikiina cinvaranaca ni Zakariya 12:12 cikhanle 2 Samuwel 5:13, 14. Nhina nnya iveerusunnya, weeva unawoonenela wiira Natani aari mwaana a mwene Davidi. Iveerusu cikiina cinvaranaca ni Zakariya 12:12 cikhanle Luka 3:23, 31. Nnya iveerusunnya cinawuuthoonyera wiira Mariya, anumwaane Yesu, aari ucuulu wa Natani. (Uwehe irevista A Sentinela, N.° 3 yo 2016, ipaagina 9, iparaagarafu 1 mpaka 3.) Uhoona cirenryaaya! Weeva waanaacuwela wiira inatiri co mbiiblyani caathoonyera wiira Yesu aakookhala ucuulu wa Davidi. (Mat. 22:42) Masi Davidi aarina asaana 20. Niireke khunrenre Zakariya uhimyeeha ratta wiira itthoko ya Natani phaahala ucukula ukati wookhwa Yesu?

18 Woone ntakihero nikiina. Nhina ikapiitulu 1 ya Luka, ninaasoma wiira nlayikha Gabriel nahomootola Mariya ni namwaacaka mwaana Mariya aahalaawe unnyara, nlayikha nahooluma neeraka co: “Uyo nhala ukhala muulupale ni nhala wiihaniya Mwaana a Nkhulupale, ni Yehova Nluku naahala unvaha ihice ya Davidi, paapaawe, ni uyova nhala ukhala Mwene watthokoni ya Yakopi mpaka.” (Luka 1:32, 33) Atthunaka hiiva nintepa uweheeha moolumo oopacera noolumalyaaya nlayikha Gabriel, wiira Yesu aahaala wiihaniya “Mwaana a Nkhulupale.” Masi nlayikha Gabriel ciicammo nahokhuluveliha neeraka wiira Yesu ‘aanaahala ukhala Mwene.’ Iyo inaaniiriha wuupuwela itthu atthunaka Mariya yuupuwenlyaawe wiiwa wawe ayo moolumwaayo. Niireke nlayikha Gabriel naapheela uhimya wiira Yesu aakookhala mwene o Isarayeli unttiya mwene Heroti—awula ale yaahala ulamulela akhumaka Heroti? Unari wiira Yesu aakookhala mwene o Isarayeli, Mariya aanaahala ukhala apwiyamwene anumwaane mwene, ni amucyaawe yaahala ukhala upalaasiyu awula uwanuwawe mwene. Masi khanivo nipuro mbiiblyani nantikhiyaaya wiira Mariya ahoopuwela iyo itthwiiyo. Ni Ibiiblya khineera wiira uyo aholepela uvahiya ikhatera yuulupale wuumweneni wa Nluku, toko atthari a Yesu eeli caalepenlyaaya. (Mat. 20:20-23) Iyo itthwiiyo inaatepa unikupaliha wiira Mariya aari nthiyana owiiyeviha venci!

19-20. Toko cihimiyaaya nhina Tiyaku 1:22-25 ni 4:8, citthuni nimpheeleehu ukati woosoma Ibiiblya ni ilivuru cihu?

19 Toko cihimiyaaya, itthu yuulupale cinene impheeleehu ukati woosoma Ibiiblya ni ilivuru cihu, uri ukhalana upatthani woolipa ni Yehova. Uhiya iyo, ciicammo nimpheela uweheeha mananna ‘ciriihu’ ni marukunusoni anlamuliyeehu upanka muukumini wihu wiira nincivelihe Nluku. (Usome Tiyaku 1:22-25; 4:8.) Phimaana, uhinaaya usoma, unlompe Yehova unlepelaka wiira oovahe nnepaawe wowaarya. Unlepele ni nrimaa wotheene wiira ookavihere wiitthuca venci ni ookavihere woona isiyani inlamuliyaa upanka wiira ukhale ntthu omaana.

20 Waahininyoonyeke usoma, ninaahala wiicoona toko ciicoonalyaawe nlopwana oolumiye ni nasaalimu: ‘Itthu inoncivela nikhanle nlamulo na Yehova, ni uyo naasoma nlamulo Nawe ni ncu noomaalyaa uthana ni uhiyu. Yotheene inhalaawe upanka inaahala unkhumela ratta.’—Isaa. 1:2, 3.

NCIPO 88 Os Teus Caminhos Quero Entender

^ par. 5 Yehova khanle namavaha ni naanivaha iyoolya yoominepani yinci, toko ilivuru, irevista ni ividiyu. Ninhala uthanla cani citthu coopheela usoma? Ula mwahoola unaahala uhimya citthu cinhala wuukavihera weeva uphwanyera ifayita ukati wo wiisomiha Ibiiblya.

^ par. 61 ILATARATO: Ayari yaathoonyeraka asaanaaya mananna otthenkaca usoma wo irevista Ukhalenla.

^ par. 63 ILATARATO: Munna atothaka uncuweleeha porofeeta Amos. Ilatarato cinooneehu uttayinwo cinthoonyera wiira munneehu nawuupuwela ukati unsomaawe ihantisi co mbiiblyani