1, 2. Uzye ndi cakuti umu cupo mwaya intazi ala cikupiliula ukuti casila icupo citalatala cizipe? Londololini.

ICUPO u wila ukufuma kuli Yeova. Cikalenga umuntu ukuya ni nsansa. Nomba nanti ciye vivyo umu cupo icili consi mukaya intazi. Insita zimwi cingaloleka nu kuti intazi zizyo zitalasila, nupya iya nu muci yatanga yatemwane wakwe vino cali mpiti.

² Tutalinzile ukuzunguka ndi cakuti umu cupo citu mukuya intazi. Nomba ukuya ni ntazi umu cupo cisipiliula ukuti casila icupo citalatala cizipe. Nanti sile antu akuti yaakweti intazi izipisye yazana inzila izyayazwa ukuzifya nu kukomya icupo cao. Yacita uli vivyo?

3, 4. I vyani ivingacitika umu cupo insita zimwi?

³ Icupo cikaleta pamwi antu yaili apusane muli vino yatemwa, vino yapata, vino yakaelenganya na vino yakacita ivintu. Alino iya nu muci yakafuma ukupusane alino ni ntambi zino yakakonka nazyo zyapusana pusana. Cikasenda insita pakuti iya nu muci yamanyane ningo nupya yalinzile ukuombesya.

⁴ Lino insita ikuya ikupita, iya nu muci yangatandika ukwika sana amano uku vintu vya pa lwao  ivingalenga yataaya sana pamwi. Cingaloleka kwati cila muntu akuikalila. I vyani vingayazwa ukuti yauvwana sana?

5. (a) I cani cingazwa Aina Klistu ukuti yauvwana sana na ya wao? (b) Ukulingana ni lembelelo lya Ayebulai 13:4, tulinzile ukulola uli icupo?

⁵ Yeova watunena ivintu visuma vingamwazwa na ya winu, ivingalenga mupalame sana kuli aliwe na kuli ya winu. (Masamu 25:4; Ezaya 48:17, 18) Watunena ukuti: “Ing’anda ilinzile kucindikwa na antu onsi.” (Ayebulai 13:4) Icintu cino mwacindika sana cilinzile ukuya icicindame nupya ica mutengo. Mulinzile ukucicingilila nupya mutalinzile ukucisuula. Vivyo kwene avino Yeova akalonda twalola icupo.

6. Uzye ilembelo lyakwe Mateo 19:4-6 likalanda ukuti Yeova akalola uli icupo?

⁶ Yeova watwalizye antu yakutandikilapo. Umwanakwe Yesu watiile: “Uzye mutawelenga vino pa utandiko Leza wayaumvile umonsi nu mwanaci? Nupya wavwanzile ati, ‘Pa mulandu ukwene, umonsi alasya isi na nyina nu kuilundanya ku muci wakwe. Lyene yoili yalaya umwili onga.’ Caleka kusi umuntu angalekanya cino Leza watalundanya.” (Mateo 19:4-6) Ukufuma sile pa kutandika Yeova walondanga ukuti icupo catwalilila. Walondanga amu lupwa ukuti yauvwana sana, kuya ni nsansa nu kuipakizya umi.

7. Uzye ya iya na aci yangacita uli pakuti yakomye icupo cao?

⁷ Nomba atwalane aingi ndakai yakaya sana ni ntazi na masakamika ukucila vino cali mpiti. Insita zimwi intazi zikavulisya icakuti atwalane yatandika ukwelenganya ukuti casila icupo citalazipa nupya yakatoovoka. Nomba ukumanya vino Yeova akalola icupo kungatwazwa.—1 Yoane 5:3.

8, 9. (a) A lilaci lino tulinzile ukulondela vino Yeova akatunena pa cupo? (b) Tungacita uli pakuti tulange ukuti twacindika sana icupo citu?

⁸ Vino Yeova akatutungulula vikatwazwa lyonsi. Wakwe vino itusambilila, akatunena ukuti: “Ing’anda ilinzile kucindikwa na antu onsi.” (Ayebulai 13:4; Kasambilizya 5:4) Ndi cakuti twalondela vino Yeova akatutungulula lino tuli ni ntazi, ivisuma ivingi vilatucitikila.—1 Tesalonika 1:3; Ayebulai 6:10.

⁹ Pa mulandu wakuti icupo citu cacindama sana kuli sweswe, tukalonda ukuti tutacita ivili vyonsi nanti  ukulanda ivingalenga icupo citu ukononeka. Lelo tukalonda ukuti twaombesya pakuti twauvwana sana na ya witu. Tungacita uli vivyo?

10, 11. (a) I vyani vimwi iviipe ivikacitika umu vyupo vimwi? (b) U mulandu ci uno cacindamila ukwika amano ku mazwi yano tukaomvya lino tukulanda na ya witu?

¹⁰ Kwaya inzila izingi zino iya nanti umuci angasosezyamo uwakwe. Twamanya ukuti Aina Klistu yatalinzile ukuuma ya wao nanti ukucita vimwi ivingayasosya. Nomba insita zimwi tungasyosyanya mu milandile. Amazwi yangaya wa vyanzo. Mama umwi watiile: “Ya wane yakancisa na mazwi yano yakanena. Ilingi cikambayila sile mukasi, nomba amazwi yano yakaomvya akuti ‘Wewe cisendo!’ nupya ‘Wewe casilesile!’ yakambavya sana umwenzo.” Iya umwi nawe walanzile ukuti lyonsi umuci akamuzewanya nupya akamutuka. Walanzile ati: “Ntange nswilizyemo amazwi yano akanena. Ali mulandu kwene uno nkafililwa ukulanda nawe nupya nsiwela zuwa ukufuma ku ncito. Cikayako ningo ukwikala ku ncito ukucila ukuya ku ng’anda.” Imiponto, imvwango zya unkalwe alino nu kulanda amazwi atazifile vikalenga umwenzo ukuwaya sana, nupya vyaseka sana ndakai.

¹¹ Ndi cakuti ya iya na aci yakuomvya amazwi aipe kuli ya wao cikasenda sana insita pa kwililako. Asi vino Yeova akalonda ya iya na aci ukusungana. Nomba insita zimwi mungasosya ya winu ukwaula nu kumanya. Limwi mungalola ukuti muli ni cikuuku kuli ya winu nomba uzye yene yakuvwa uli? Ndi cakuti  mwalanda cimwi icasosya ya winu, uzye mungaitemelwa ukusenuka?—Galatiya 5:15; welengini Efeso 4:31.

12. I vyani vingalenga iya nanti umuci ukonona ucuza wakwe na Yeova?

¹² Vino tukalanda kuli ya witu pa yantu nanti lino tuli swenga vyacindama sana kuli Yeova. (Welengini 1 Petulo 3:7.) Pali Yakobo 1:26 paya amazwi akuti: “Uzye muntu umwi akaelenganya vino wene umupefi wakwe Leza? Ndi cakuti wene asyapindulula lulimi lwakwe, ale nu upefi wakwe uwasilesile nupya akaisomba umwisikulu.”

13. Iinzila ci na yuze ino umwi angasosezyamo uwakwe?

 ¹³ Kwaya inzila na zyuze zino iya nanti umuci angalenga uwakwe ukusoka. Uzye ya winu yakauvwa uli ndi cakuti mwatandika ukusumba sana insita itali nu muntu muze? Uzye cingalenga ya winu ukusoka, nanti icakuti vino mukucita nu muntu wiyo vili sile ningo, vili wakwe ukusimikila nanti ukumwazwa umu ntazi ino akweti? Nkazi umwi walanzile ukuti: “Ndi nalola ya wane yakusumba sana insita ikulu nanti ukwika sana amano kuli nkazi muze uwa mu cilongano cikambaya sana. Cikalenga nauvwa kwati ntacindama.”

14. (a) I cisinka ci cino tukasambilila pa Utandiko 2:24? (b) I vyani vino tulinzile ukuyuzya sweineco?

¹⁴ Swe Ina Klistu twakwata umulimo wakusakamala avyazi itu na ina na ya nkazi umu vilongano vitu. Nomba nanti ciye vivyo lino twatwala nanti ukutwalwa umulimo witu ulinzile ukuya uwakusakamala ya witu. Yeova walanzile ukuti iya ‘alailundanya ku muci wakwe.’ (Utandiko 2:24) Vino ya witu yakayuvwa vilinzile ukuya ivicindame sana kuli sweswe. Mwayuzya mweineco ukuti: ‘Uzye nkasumba sana insita, nu kwika sana amano ku wane, nu kumutemwa kulingana na vino ndinzile ukumutemwa?’

15. U mulandu ci uno Aina Klistu atwale nanti atwalwe yatalinzile ukuyelezyanya sana nu muntu wino yatatwalana nawe?

¹⁵ Ndi cakuti twaelezyanya sana nu muntu muze ukucila ya witu cingaleta intazi umu cupo citu. Tungatandika ukwika sana mano uku umuntu wiyo nu kutandika kumutemwa. (Mateo 5:28) Cingatwalilila ukuya vivyo kwene nupya cingalenga mucite ivintu vingalenga icupo cinu ukusaalulwa.

16. I sunde ci lino Baibo yatunena pa cupo?

¹⁶ Pa cisila cakulanda amazwi yakuti: “Ing’anda ilinzile kucindikwa na antu onsi” Baibo yakonkanyapo ukuti: “Usanzi wa cupo utalinzile ukuya ukowele, Leza alapingula yaayo akacita ulalelale na yaayo akacita ucende.” (Ayebulai 13:4, NWT.) Amazwi yakuti “usanzi wa cupo” yakalozya uku kupanga icupo. (Mapinda 5:18) Tungacita uli pakuti twalanga ukuti twacindika icupo citu nu kukanacikowezya?

17. (a) Uzye antu aingi ndakai yakalola uli ucende? (b) Uzye Aina Klistu yalinzile ukulola uli ucende?

¹⁷ Antu aingi ndakai yakaelenganya ukuti citaipa ukukanaya ni cisinka kuli ya wao. Tutalinzile ukulenga amelenganyo yayo yonone imiyele itu. Yeova watunena paswe ukuti wapata upulumusi nu ucende. (Welengini Loma 12:9; Ayebulai 10:31; 12:29) Ndi cakuti twapanga icupo nu muntu wino tutatwalana nawe ala twakowezya icupo citu. Tungalanga ukuti tutacindika masunde yakwe Yeova nupya tungonona ucuza witu na aliwe. Fwandi tulinzile ukutaaluka uku vintu vingalenga tucite ucende. Pa vintu vivyo paya nu kwelenganya ivitalinzile pa muntu muze.—Yobo 31:1.

18. (a) U mulandu ci uno ucende wakolanila nu kupepa tuleza twa ufi? (b) Uzye Yeova akalola uli ucende?

¹⁸ Mu nsita ya ina Izlaeli, mu Masunde Yakwe Mose ucende wali uluyembu ulwipisye, wali sile cili cimwi nu kupepa tuleza twa ufi. Antu aacita ucende yonsi yoili yayakomanga. (Aina Levi 20:2, 10) Uzye ucende wakoline uli nu kupepa tuleza twa ufi? Ndi cakuti umwina Izlaeli watandika ukupepa tuleza twa ufi ala watama umulapo uno walafile ukuti alatwalilila ukuya  uwa cisinka kuli Yeova. Ndi cakuti wacita ucende ala watama umulapo uno walafile ukuti alatwalilila ukuya uwa cisinka ku wakwe. (Kufuma 19:5, 6; Malango 5:9; welengini Malaki 2:14.) Fwandi ivyacitikanga mpiti vyalangililanga ukuti Yeova walolanga ucende ukuti uluyembu ulwipisye.

19. I cani cingatwazwa ukukanacita ucende?

¹⁹ Nga ndakai lyene caya uli? Nanti icakuti tusilondela Masunde Yakwe Mose Yeova wene atasenuka pali vino akalola ucende. Viivi kwene vino tutange tupepe tuleza twa ufi, tutalinzile ukutama umulapo uwa kutwalilila ukuya uwa cisinka kuli ya witu. (Masamu 51:1, 4; Kolose 3:5) Ndi cakuti twakana ukuya acisinka kuli ya witu ala twasaalula Yeova ni cupo citu.—Lolini Vyeo Vya ku Mpela pa namba 26.

20. Uzye ukuya na mano kukalenga icupo ukuya uli?

²⁰ Mungacita uli pakuti mukomye icupo cinu? Baibo ikalanda ukuti: “Ing’anda ikakuulwa na antu ya mano, nu mufula wakweyo ukateekwa na antu yano yakailuka.” (Mapinda 24:3) Ing’anda ingazuka nupya umwaula icili consi nanti ingaya ikaye, isuma nupya icingililwe. Avino caya nu mu cupo. Umuntu wa mano alasininkizya ukuti icupo cakwe icicingililwe, ica mucinzi nupya ica nsansa.

21. Uzye ukuya na mano kungakomya uli icupo cinu?

²¹ Baibo yatwalilila ukulanda pa ng’anda kwene iyo ukuti: “Ukwiluka ivintu ali kuno kukalenga ukuti mu miputule ya ng’anda muzule mwenemo ivintu vyamutengo ivikalondekwa.” (Mapinda 24:4) Vino mukusambilila  umwi Zwi lyakwe Leza vingalenga icupo cinu ukuya cisuma. (Loma 12:2; Filipi 1:9) Lino mwawelengela Baibo ni mpapulo pamwi, mwalanzyanya pali vino mungaomvya ivyeo vino mwasambilila. Mwalonda inzila zino mungalangilamo ukutemwa nu mucinzi kuli ya winu, alino na vino mungaya ni cikuuku nu kulangulukila. Mwalenga Yeova ukuti amwazwa ukuya ni miyele ingalenga mukomye icupo cinu nu kutemwikwa sana kuli ya winu.—Mapinda 15:16, 17; 1 Petulo 1:7.

22. U mulandu ci uno tulinzile ukutemelwa ya witu nu kuyacindika?

²² Tulinzile ukwezya na maka ukutemwa ya witu nu kuyacindika. Ndi caya vivyo icupo citu cilaya icisuma nupya icikome. Ni cicindame i cakuti Yeova alaya sana ni nsansa.—Masamu 147:11; Loma 12:10.