1-2. U mu nzila ci muno tungalondela intampulo zyakwe Yesu? I cilangililo ci icingatwazwa ukuvwikisya icisinka cii?

ELENGANYINI ukuti muli api umba lya antu ilikupita umu ncende umwaya sana uzanzo nupya umwaya sana imicanga. Imukwata aakumutungulula. Lino akupita, ingazo zyakwe zikusyala izilembeka mu micanga. Lyene mwiza mwalola ukuti aakumutungulula wata ukuloleka! Lelo mutasakamiile pali cico. Nomba mwemo na yano muli nayo, mwatandika ukulondela sana ingazo zyakwe izyatizilembeka umu micanga!

² Insi ino tukaikalamo ndakai, yaya kwati incende umwaya uzanzo, nupya swe Ina Klistu ya cumi twaya kwati i umba lya antu ilikupita umu ncende kwene ii. Tukataizya sana ukuti Yeova watupeela umwanakwe, Yesu Klistu uwa kututungulula wino tungalondela sana umu ntampulo zyakwe. (1 Pet. 2:21) Kulingana nu lupapulo lumwi ulwa kulondelezyamo ivyeo ulukalanda pali Baibo, Petulo wakolinye Yesu kuli katungulula. Wakwe katungulula wino ingazo zyakwe zikulembeka mu micanga, Yesu nawe watusiila intampulo muno tungalondela. Lekini lyene tulande pa mauzyo yatatu—cikapiliula cani ukulondela intampulo zyakwe Yesu? Umulandu ci uno tulinzile ukucitila vivyo? Tungacita uli vivyo?

3. Cikapiliula cani ukulondela umu ntampulo zyakwe umwi?

³ Uzye cikapiliula cani ukulondela mu ntampulo zyakwe umwi? Muli Baibo, amazwi yakuti “ukupita” ni “ngazo” insita zimwi yakapiliula vino umuntu akacita. (Utan. 6:9; Mapi. 4:26) Vino umuntu akacita, tungavikolanya ku ngazo zino akasya lino akupita. Fwandi ukulondela umu ntampulo zyakwe umwi, kukapiliula ukukolanya vino akacita.

4. Uzye cikapiliula cani ukulondela mu ntampulo zyakwe Yesu?

 ⁴ Uzye lyene cikapiliula cani ukulondela umu ntampulo zyakwe Yesu? Tungati, cikapiliula ukukolanya vino wacitanga. Umwi lembelo apafumile icipande cii, umutumwa Petulo walanzile pali vino tungakolanya Yesu pa mulandu wakuti wazizimizye; nomba kwaya na vyuze vino wacisile vino tungakolanya. (1 Pet. 2:18-25) Ukwaula nu kutwisika, tungakolanya vino Yesu walandanga na vino wacitanga mu umi wakwe onsi.

5. Uzye antu aatamalilika yangalondela vyonsi vino Yesu wacitanga? Londololini.

⁵ Pa mulandu wakuti tutamalilika, uzye tungakolanya vino Yesu wacitanga? Ee. Iusyini ukuti Petulo watunenyile ukuti tungalondela sana umu ntampulo zyakwe Yesu, nomba tutanga tuciteko vimwi vino wacitanga pa mulandu wakuti swemo tutamalilika. Ndi cakuti tukwezya na maka ukulondela mu ntampulo zyakwe Yesu nanti icakuti tutamalilika, ala tukuvwila vino umutumwa Yoane watunenyile ukuti tulinzile “kucita vino Klistu wacitanga.”—1 Yoa. 2:6.

6-7. U mulandu ci uno tungalandila ukuti ukulondela umu ntampulo zyakwe Yesu kulalenga tupalame sana kuli Yeova?

⁶ Ndi cakuti tukulondela umu ntampulo zyakwe Yesu, tulapalama sana kuli Yeova. U mulandu ci uno tungalandila vivyo? Ca nkoleelo, Yesu watulangilile vino tungaacita pakuti twazanzya Leza. (Yoa. 8:29) Fwandi ndi cakuti tukulondela umu ntampulo zyakwe Yesu, tulazanzya Yeova. Nupya tungasininkizya ukuti Tata witu uwa kwi yulu alapalama kuli yonsi aakaezya na maka ukuya ya cuza yakwe.—Yako. 4:8.

⁷ Cakwe ciili, Yesu wakolanyanga Isi muli vyonsi vino wacitanga. Ali mulandu uno Yesu walandiile ukuti: “Wensi uwandola ala  walola na Tata kwene. (Yoa. 14:9, NWT.) Tungakolanya imiyele yakwe Yesu na vino wacitilanga antu yauze—wakwe vino walangizye uluse kuli wino walwile tembwe, vino uvwilile uluse umwanaci uwalwile ulwale uwipisye, na vino uvwilanga uluse aafwililwe atemwikwa yao. Ndi cakuti tukukolanya Yesu ale tukukolanya na Yeova kwene. (Mako 1:40, 41; 5:25-34; Yoa. 11:33-35) Nga tukukolanya imiyele yakwe Yeova, ucuza witu na aliwe ulakomelako.

8. Londololini vino ukulondela mu ntampulo zyakwe Yesu kungatwazwa ukucimvya maka amu nsi.

⁸ Kulondela mu ntampulo zyakwe Yesu kulatwazwa ukukanapumbulwa ni vya mu nsi. Usiku pa wanda wa kusyalikizyako ukuya pano nsi, Yesu walanzile ukuti: “Nemo nati ncimvya maka amu nsi ii.” (Yoa. 16:33) Walozizye umukuti ataalesile imyelenganyizizye ya antu amu nsi ni vicitwa vyao ukumupumbula. Yesu atilile umulandu uno wiziile pano nsi uwa kucindika Yeova. Nga swemo? Umu nsi ii mwaya ivintu ivingi vingalenga tute ukwika amano ku kuombela Yeova. Nomba ndi cakuti tukukolanya Yesu nu kwika mano ku kucita ukulonda kwakwe Yeova, naswe kwene tungacimvya “amaka amu nsi ii.”—1 Yoa. 5:5.

9. I vyani vino tulinzile ukucita pakuti tukikale amanda pe?

⁹ Ndi cakuti tukulondela umu ntampulo zyakwe Yesu tulikala amanda pe. Lino umulumendo umukankala uzizye pali vino alinzile ukucita pakuti aye nu umi wa pe, Yesu wamunenyile ukuti: “Uye umulondezi wane.” (Mate. 19:16-21, NWT.) Yesu wanenyile Ayuda yamwi ataazumile ukuti wali a Klistu ukuti: “Imfwele zyane . . . zikandondela. Nkazipeela umi wa pe.” (Yoa. 10:24-29, NWT.) Yesu wanenyile Nikodemo uwa mu cilye ca Sanihedilini uwizile atemwa vino Yesu wasambilizyanga ukuti wensi wino wataila munoli alaya “nu umi wa pe.” (Yoa. 3:16) Tukalanga ukuti twataila Yesu ndi cakuti tukucita vino wasambilizyanga nu kumukolanya. Nga twacita vivyo, tulikala amanda pe.—Mate. 7:14.

10. I vyani vino tulinzile ukucita pakuti tumanye ningo Yesu? (Yoane 17:3)

¹⁰ Lino tutatala twatandika ukulondela sana umu ntampulo zyakwe Yesu, tulinzile ukumumanya. (Belengini Yoane 17:3.) “Kumanya” Yesu kusisila. Tulinzile ukutwalilila ukusambilila ivingi pali aliwe, kuli kuti miyele yakwe, vino akaelenganya, na vino akalonda twacita. Asi mulandu ni myaka iyatipitapo ukufuma pano twasambililile icumi, tulinzile ukutwalilila ukumanya Yeova nu Mwanakwe.

11. I vyani ivyaya mu mabuku ya malandwe 4?

¹¹ Pakuti tumanye ningo umwanakwe, Yeova wikako mabuku ya Malandwe 4 umwi Izwi lyakwe. Mabuku yaa yakatunena pa umi wakwe Yesu na vino waombanga umulimo wa kusimikila  lino wali pano nsi. Nupya yakatunena na vino Yesu walanzile, vino wacitanga, na vino wayuvwanga. Mabuku yaa 4 yakatwazwa ukwelenganya sana pali vino Yesu wacisile. (Ayeb. 12:3) Mwaya intampulo zino Yesu watusiilile. Fwandi nga tukusambilila mabuku yaa aamalandwe, tungamanya ningo Yesu. Na cico cingalenga twalondela sana mu ntampulo zyakwe.

12. I vyani vino tungacita pakuti twaipakizya ivyaya mu mabuku ya Malandwe?

¹² Pakuti tuipakizye ivyaya mu mabuku yaa aamalandwe, tulinzile ukucita na vyuze ukucila sile ukulabelenga. Tulinzile ukukwata insita ya kuisambilizya nu kwelenganyapo sana. (Loliniko na Yoswa 1:8.) Lekini tulande pa vintu viili ivingatwazwa ukulaelenganya sana pa vyeo ivyaya mu mabuku ya malandwe nu kulacita vino tukubelenga.

13. Mungacita uli pakuti ivyeo ivyaya mu mabuku ya malandwe vimwazwe sana?

¹³ Ca nkoleelo, mwaelenganya ukuti ivyaya mu mabuku ya malandwe vikucitika ndakai. Mwaelenganya ukuti mukulola, ukuvwa nu kwelenganya ukuti ivikucitika vikucitikila mwemwe. Pakuti mucite vivyo, mwalondelezyako umu mpapulo zino iuvi lyakwe Yeova lyapekanya. Mwaelenganya pali vino vikulandwapo, kuli kuti ivyacitike uku cisila ni vyalondelilepo umwi buku lino mukubelenga. Mwalondelezya ni vyeo ivikulanda pa antu ni ncende izyalumbulwa umwi buku lilyo. Mwalolako ivyeo na vyuze ivyaya mu mabuku yauze aamalandwe ivikulingana ni vyeo vino mukusambililapo. Insita zimwi, kalemba umwi uwi landwe angikamo ivyeo vimwi vicindame ivitaya mu mabuku yauze aamalandwe.

14-15. I vyani vino tungacita pakuti twaomvya vino twasambilila ukwi lyasi lyakwe Yesu?

¹⁴ Cakwe ciili, mwaomvya vino mukusambilila mu mabuku ya malandwe mu umi winu. (Yoa. 13:17) Pa cisila ca kusambilila pi lyasi limwi ilyaya umwi buku lilandwe, mwayuzya ukuti: ‘Uzye kuli vino ningaomvya mu umi wane? Uzye ningaomvya uli ivyeo vii  uku kwazwako yauze? Mungelenganyako pa muntu umwi wino mwamanya, lyene mu cikuuku nupya umu mucenjelo, munganenako umuntu wiyo vino mwasambilile.

¹⁵ Lekini tulande pi lyasi limwi ilimatwazwa ukumanya vino tungaomvya ivintu vii viili. Tumalanda pali mukamfwilwa umupiina wino Yesu waweni umwi tempele.

16. Londololini ivyacitikanga ivyalembwa pali Mako 12:41.

¹⁶ Elenganyini ukuti vii vikucitika. (Belengini Mako 12:41.) Cali a pa Nisani 11, mu 33 C.E. ala kwasyala sile panono ukuti Yesu afwe. Yesu wasumbanga insita ikulu ale akusambilizya umwi tempele. Nomba intunguluzi zya mapepo zyamukanyanga. Yamwi yamuzyanga kuno wafumizye amaka yano wacitilanga ivintu. Yauze nayo yamuzyanga mauzyo yano yalolanga ukuti atanga aasuke. (Mako 11:27-33; 12:13-34) Lyene Yesu waile ku muputule uze umwi tempele. Afwile waile mu musolo wa anaci pano walolanga utwakusumbilamo imisangulo. Lyene wikazile nu kutandika ukulola kuno antu yakusumbilamo imisangulo. Walolanga kuno avyuma aingi yakusumbilamo impiya izingi. Afwile wali umupipi sana icakuti uvwanga na kuno impiya zyapanganga icongo lino yakusumbilamo.

17. I vyani vino mukamfwilwa uwalumbulwa pali Mako 12:42 wacisile?

¹⁷ Belengini Mako 12:42. Lino papisile insita, Yesu wizile alola umwanaci umwi. Wali a “mukamfwilwa mupina.” (Luka 21:2) Ivintu vyamutalile sana; nupya waculanga pakuti sile azane impiya zya kukalilamo vino walondekwanga. Nanti ciye vivyo, waile pa kakusumbilamo imisangulo konga nu kusumbilamo utupiya twiili utunono, ututaapanzile na sana icongo lino watusumbilemo. Yesu wamanyile ukuti wasumbilemo utupiya twiili utunono sana tuno yaomvyanga pa nsita iya. Tupiya tuu twali utunono sana icakuti tutanga tukale na kunyi konga aka mutengo unono sana.

18. Kulingana na Mako 12:43, 44, i vyani vino Yesu walanzile pa musangulo wakwe mukamfwilwa?

¹⁸ Belengini Mako 12:43, 44 [NWT]. Yesu watemilwe sana pali vino mukamfwilwa wii wacisile. Fwandi wamile asambi yakwe nu kuyalanga mukamfwilwa, alino ayanena ati: “I cumi nkumunena ukuti mukamfwilwa wii umupiina watasumbila impiya izingi . . . ukucila yonsi atiyasumbilamo.” Lyene walondolwile nu kuti: “Pano yonsi [sana sana avyuma] iyasumbila impiya ukufuma pa vyuma vyao, lelo wene nanti icakuti umupiina, watasumbilamo tonsi tuno wali akweti tuno angaomvya mu umi wakwe.” Lino mukamfwilwa wii uwa cisinka wapeezile utupiya tuno wasile nato, wataile ukuti Yeova wali nu kumusakamala.—Masa. 26:3.

19. I sambililo ci lino tukusambilila ku mazwi yakwe Yesu pali mukamfwilwa umupina?

¹⁹ Mwacita vino mwasambilila umwi lyasi lii. Yuzyini mweineco muti, ‘I vyani vino nkusambilila ku mazwi yano Yesu walanzile pali mukamfwilwa umupina?’ Elenganyini pali mukamfwilwa wii. Ukwaula nu kutwisika walondanga ukupeela Yeova ivingi. Wezizye na maka ukupeela Yeova apaapezile amaka yakwe. Nupya Yesu wamanyile ukuti umusangulo uwa wali ucindame sana kuli Isi. Isambililo ilicindame sana lino tukusambililako i lyakuti: Yeova akatemwa sana ndi cakuti tukumupeela vyonsi vino tungakwanisya kuli kuti ukumuombela nu mwenzo witu onsi nu umi witu onsi. (Mate. 22:37; Kolo. 3:23) Yeova akatemwa sana ndi cakuti walola vino tukuomba papezile amaka itu! Cico cikulozya uku nsita na maka yano tukaomvya ku kupepa Yeova, ukwikako sile nu ku mulimo wa kusimikila nu kulongana.

20. Mungaomvya uli vino mwasambilila ukwi lyasi lyakwe mukamfwilwa? Langililini.

 ²⁰ Mungaomvya uli vino mwasambilila ukwi lyasi lyakwe mukamfwilwa? Elenganyini pa antu yamwi aangakomeleziwa ndi cakuti mwayanena ukuti Yeova akauvwa ningo pali vino yakaezya na maka ukumuombela. Uzye mungelenganya pali nkazi umwi umukoloci aakalwalilila nupya aatakwata amaka akayuvwa uwa mulandu nanti uwa silesile pa mulandu wakuti ndakai asiombesya wakwe vino waombanga mpiti mu mulimo wa kusimikila? Nanti limwi mungelenganya pa mwina umwi uwalwala ulwale uwipisye nupya aakayuvwa ukutoovoka pa mulandu wakuti asiya ku Ng’anda ya Wene lyonsi umu kulongana? Mwaazwa antu ya musango uwo lino mukulanda nayo ukuomvya ‘mazwi akukuula.’ (Efes. 4:29) Mwayanenako vino twasambilila ukwi lyasi lyakwe mukamfwilwa umupina. Amazwi inu aakukomelezya yangayiusyako ukuti Yeova akatemwa ndi cakuti twamupeela vino tungakwanisya. (Mapi. 15:23; 1 Tesa. 5:11) Ndi cakuti mukwezya na maka ukutaizya yauze pali vino yakaombela Yeova asi mulandu yakaomba panono, ala mukulondela sana umu ntampulo zyakwe Yesu.

21. I vyani vino mukulondesya ukucita?

²¹ Tukataizya sana pa kukwata mabuku ya Malandwe aakalanda ivingi pali Yesu, na cico cikalenga twamukolanya nu kulalondela sana umu ntampulo zyakwe. Mungaisambilizya Baibo nanti ukukwata ukupepa kwa lupwa ukuomvya mabuku ya Malandwe. Lekini twaiusya ukuti pakuti tuipakizye ukusambilila malyasi yaa, tulinzile ukulaelenganya ukuti ivyacitikanga vikucitika ndakai nu kulaomvya vino tukusambilila umu umi witu. Nupya pakuti twakolanya vino Yesu wacitanga, tulinzile nu kulauvwa kuli vino walandanga. Mu cipande icilondelilepo, tulalola vino tungasambililako ku mazwi ya kusyalikizyako yano Yesu walanzile lino atatala wafwa.