1. I vyani vino Yesu wasya acite likwene?

 TUKWIKALA umu nsita ino ivintu vikusenuka sana. Likwene sile Yesu wasya apingule antu yonsi pano nsi. Yesu walondolwile ivintu ivilacitika umu nsi lino atatala watandika ukupingula antu lino wapeezile alondezi yakwe “icimanyililo” ica kuyapo kwakwe alino “ni ca mpelelekezyo ya nsi.” (Mate. 24:3) Icimanyililo cii cikazanwa muli Mateo vipande 24 na 25 alino na muli Mako cipande 13 na Luka cipande 21.

2. I vyani vino tumasambilila umu cipande cii, nupya u mulandu ci uno vingatwazwila?

² Yesu walanzile pa vilangililo vitatu ivya kucelula ivikatwazwa ukuipekanya. Ivilangililo vii vikalanda pa mfwele ni mbuzi, pali ya nacisungu aamano na awelewele alino na pa matalanti. Cila cilangililo cikatwazwa ukumanya ukuti umuntu alapingulwa ukulingana na vino akacita. Umu cipande cii, tumalanda pa vilangililo vii vitatu alino na vino tungasambililako. Tumatandikilapo ukulanda pa cilangililo ca mfwele ni mbuzi.

IMFWELE NI MBUZI

3. A lilaci lino Yesu alatandika ukupingula antu?

³ Umu cilangililo ca mfwele ni mbuzi, Yesu walondolwile pa upinguzi wa yantu akwata isyuko ilya kuvwa ukwi lyasi lisuma ni lya kutungilila aina yakwe apakwe. (Mate. 25:​31-46) Umu “ucuzi ukalamba” Yesu alapingula antu ala kwasyala sile panono ukuti Amagedoni itandike. (Mate. 24:21) Wakwe vino kacema akapaatula imfwele uku mbuzi, ali vino na Yesu alapaatula  yayo aakatungilila alondezi yakwe apakwe na ucisinka kuli yayo aasiyatungilila.

4. Kulingana na Ezaya 11:​3, 4, u mulandu ci uno tungasininkizizya ukuti Yesu alapingula antu nu mulinganya? (Loliniko ni pa nkupo.)

⁴ Usesemo wa muli Baibo ukalangilila ukuti wino Yeova wasonta ukuya kapingula, kuli kuti Yesu alapingula antu nu mulinganya. (Belengini Ezaya 11:​3, 4.) Akaika amano kuli vino yakacita nu kulanda, alino na vino yakacitila aina apakwe. (Mate. 12:​36, 37; 25:40) Yesu alamanya yayo aakatungilila aina yakwe apakwe nu mulimo uno wayapeela. a Inzila yonga ino antu aya wa mfwele yakatungililamo aina yakwe Klistu u kuombako umulimo wa kusimikila. Yayo aakatungilila aina yakwe Klistu yalapingulwa ukuti “alungami” nupya yalakwata isyuko ilya kuya nu “umi wa pe.” (Mate. 25:46; Kuso. 7:​16, 17) Cii i cilambu icikulu sana kuli yayo akatwalilila ukuya acisinka. Ndi cakuti yatwalilila ukuya acisinka ukufikila lino ucuzi ukalamba ulasila, mazina yao yalalembwa “umwi buku lya umi.”—Kuso. 20:15.

5. I vyani vino tukasambililako uku cilangililo ca mfwele ni mbuzi, nupya cikaazwa yaweni?

⁵ Mwatwalilila ukuya acisinka. Cilangililo ca mfwele ni mbuzi cikalanda sana pali yayo akwata upaalilo uwa kwikala pano nsi. Yakalangilila ukuti yaya ni cisinka lino yakutungilila aina yakwe Klistu mu mulimo wa kusimikila na lino yakuvwila utunguluzi ukufuma uku muomvi mutailwe nupya uwa mano. (Mate. 24:45) Lelo na yayo aakwata upaalilo uwa kwi yulu yalinzile ukwika mano uku kucelula ukwaya umu cilangililo cii. U mulandu ci? Pano Yesu akaika mano kuli vino yakacita nu kulanda. Nayo kwene yalinzile ukutwalilila ukuya acisinka. Alino, Yesu walanzile pa vilangililo na vyuze viili ivikalanda sile apa yapakwe. Nupya tukazana ivilangililo vii muli Mateo cipande 25. Lekini lyene tulande pa cilangililo icikalanda pali ya nacisungu aamano na aawelewele.

YA NACISUNGU AAMANO NA AAWELEWELE

6. Uzye ya nacisungu 5 pali ya nacisungu 10 yalangilile uli ukuti yali na mano? (Mateo 25:​6-10)

⁶ Umu cilangililo cakwe ya nacisungu, Yesu walanzile pali ya nacisungu 10 aaile umu kukomenkanya siwinga. (Mate. 25:​1-4) Yonsi yalondanga ukusukilila siwinga uku ng’anda ya winga. Yesu walondolwile ukuti ya nacisungu 5 pali yaa “aamano” lyene yauze 5 “aawelewele.” Ya nacisungu aamano yaipekinye nupya yali apempuke. Yaipeelisye ukulolela siwinga ukufikila lino wali nu kwiza, asi mulandu nanti cakuti wali nu kufika usiku. Yasenzile na malampi aakukozya ndi cakuti kwafita. Nupya yasenzile na mafuta akwika umu malampi ndi cakuti siwinga walengela ukufika. Fwandi yaipekinye pakuti malampi yao yangatwalilila ukwaka. (Belengini Mateo 25:​6-10.) Lino siwinga wafisile, ya nacisungu aamano iingile nawe umu ng’anda ya winga. Umu nzila ili imwi, Aina Klistu apakwe alatwalilila ukuya acisinka nu kuya apempuke ukufikila lino Yesu aliza, yalapokelela icilambu ica kuteeka pamwi na Yesu ukwi yulu. b (Kuso. 7:​1-3) I vyani ivyacitikile ya nacisungu 5 aawelewele?

7. I vyani ivyacitikile ya nacisungu 5 aawelewele, nupya u mulandu ci?

⁷ Ya nacisungu aawelewele yatali wakwe ya nacisungu aamano, pano yatali aipekanye  lino siwinga wafisile. Malampi yao yali umupipi nu kuzima, nupya yatasenzile mafuta na yauze akwika umu malampi. Lino izile iyamanya ukuti siwinga wali umupipi nu kufika, yapisile umu kukala mafuta. Nupya lino siwinga wafisile ala yatatala yawela. Pa nsita iya, “ya nacisungu aiteinye ingiile nawe umu ng’anda ya winga ni cisaasa cayazilwe.” (Mate. 25:10) Pa cisila lino ya nacisungu aawelewele yawezile nu kulonda ukwingila, siwinga wayanenyile ati: “Ntamumanyile.” (Mate. 25:​11, 12) Ya nacisungu yaya yataipekinye ukulolela siwinga ukulingana ni nsita ino wali nu kufikilapo. I vyani vino apakwe yakusambililako?

8-9. I vyani vino apakwe yangasambililako uku cilangililo icikalanda pali ya nacisungu? (Loliniko ni cikope.)

⁸ Mwatwalilila ukuya aipekanye nupya apempuke. Yesu atalanzile ukuti kulaya maumba yaili Aina Klistu apakwe, kuli kuti iumba lyonga lyali nu kuipekanya ukulalolela ukufika nu ku mpelelekezyo ya nsi lyene iumba lyuze foo. Lelo Yesu walondololanga ivingacitikila apakwe ndi cakuti yafilwa ukutwalilila ukuzizimizya na ucisinka ukufika nu ku mpela. Ndi cakuti caya vivyo, yatanga yapokelele icilambu. (Yoa. 14:​3, 4) Fwandi asi mulandu twakwata upaalilo uwa kwikala pano nsi nanti ukwi yulu, swensi kwene tulinzile ukwika mano uku kucelula ukwaya umu cilangililo cakwe ya nacisungu. Swensi wenga na wenga tulinzile ukutwalilila ukuya aipekanye nu kulazizimizya ukufika nu ku mpela.—Mate. 24:13.

⁹ Pa cisila lino Yesu wamazile ukulanda pa cilangililo cakwe ya nacisungu icalandanga pa kutwalilila ukuya aipekanye nupya apempuke, watandike ukulanda apa cilangililo ca matalanti. Icilangililo cii cikalanda sana pa kuombesya.

MATALANTI

10. Uzye azya yaili yalangilile uli ukuti yali na ucisinka? (Mateo 25:​19-23)

¹⁰ Umu cilangililo ca matalanti, Yesu walanzile pa yazya yaili aali ni cisinka alino na pali wenga atali ni cisinka uku musambazi wao.  (Mate. 25:​14-18) Azya yaili yalangilile ukuti yali acisinka ukupitila muli vino yaombisye pakuti yazanilepo impiya na zyuze pali zino umusambazi wao wayapeezile. Lino umusambazi wao atatala wapita uku mpanga ya kutali, wayasiliile matalanti kuli kuti impiya izingi sana. Azya yaili acisinka yaombesyanga nupya yaomvizye ningo impiya. Ni vyacitike ivyakuti, lino umusambazi wao wawezile, ala yazanilapo na zyuze, miku iili pali zino wayapeezile. Musumbazi wayataizye sana nupya ‘yasansamukile pamwi nu musambazi wao.’ (Belengini Mateo 25:​19-23.) Ngu umuzya wakwe citatu wene cali uli? Uzye wacisile uli uku mpiya zino umusambazi wakwe wamupeezile?

11. I vyani ivyacitikile umuzya “umukasu,” nupya u mulandu ci?

¹¹ Umuzya wakwe citatu yamupeezile italanti lyonga lelo wali “umukasu.” Umusambazi wakwe wenekelanga ukuti alaomvya ningo italanti. Lelo waile aliziika umu musili. Lino umusambazi wakwe wawezile wamuswilizizye italanti lyonga lino wamupeezile. Umuzya wiya atali ningo. Walondekwanga ukulenga uwelelo uku musambazi pali vino wafizilwe ukulundulula italanti lyakwe, lelo wanenyile umusambazi wakwe ukuti wali “umuntu umutale.” Umusambazi atatemilwe vino umuzya wiya wacisile. Ukulunda pali vii, yamuposile italanti nupya umusambazi wamuzinzile umu ng’anda yakwe.—Mate. 25:​24, 26-30.

12. Uzye azya yaili acisinka yakaimililako yaweni ndakai?

¹² Azya yaili acisinka yakaimililako Aina Klistu apakwe aya na ucisinka. Umusambazi, kuli kuti Yesu akayama ukuti ‘ingile nu kusansamukila pamwi nu musambazi [wao].’ Yakapokelela icilambu cao ndi cakuti yafwa nu kutuutulukila ukwi yulu. (Mate. 25:​21, 23; Kuso. 20:5b) Lyene icilangililo ca muzya umukasu cikacelula Aina Klistu apakwe. U mu nzila ci?

13-14. I vyani vino apakwe yangasambilila ku cilangililo ca matalanti? (Loliniko ni cikope.)

¹³ Mwatwalilila ukuombesya nu kuya acincile. Umu cilangililo ca matalanti na cakwe ya nacisungu, Yesu atalandanga ukuti apakwe yalaya akasu. Lelo, walondololanga ivyali  nu kucitika ndi cakuti yata ukuya acincile. Yangafilwa ukusininkizya ukuti Leza ‘wayama nupya wayasoolola,’ alino atanga ayazumilizye ukwingila umu wene wa kwi yulu.—2 Pet. 1:10.

¹⁴ Vilangililo vino Yesu walanzile pali ya nacisungu na pa matalanti vikatwavwa ukuvwikisya ukuti Aina Klistu apakwe yalinzile ukuya aiteyanye nupya apempuke alino yalinzile ukulaombesya nu kuya acincile. Nomba uzye Yesu walanzilepo vimwi ivikacelula apakwe? Ee. Tukazana ukucelula kuu umu mazwi yano Yesu walanzile aya pali Mateo 24:​40, 41.

AAWENI “ALASENDWA”?

15-16. Kulingana na Mateo 24:​40, 41 u mulandu ci uno apakwe yalinzile ukuyela acenjele?

¹⁵ Lino atatala walanda pa vilangililo vii vitatu, Yesu walondolwile pa upinguzi wa yapakwe ukuti uulasokolola aali na ucisinka. Walanzile pa aonsi yaili na anaci yaili akuomba umu calo. Yonsi yoili yalolekanga kwati yakuomba umulimo uli umwi, lelo walanzile ukuti “wenga alasendwa nupya umuze alasyala.” (Belengini Mateo 24:​40, 41.) Lyene wakomelizye alondezi yakwe ati: “Fwandi twalililini ukuya aiteyanye pano mutaamanya uwanda uno Umwene winu aliza.” (Mate. 24:42) Yesu walanzile amazwi aakoline na yaa pa cisila cakulanda pa cilangililo cakwe ya nacisungu. (Mate. 25:13) Uzye mazwi yaa yalemana? Ali vino cikaloleka. Apakwe sile aya na ucisinka aliyo ‘yalasendwa’ na Yesu umu Wene wa kwi yulu.—Yoa. 14:3.

¹⁶ Mwatwalilila ukuya acenjele. Apakwe yonsi atalatwalilila ukuya acenjele yatalakwata isyuko ilya kukolongana pamwi na ‘asoololwe.’ (Mate. 24:31) Na antu yonsi akwata upaalilo uwa kwikala pano nsi yalinzile ukulondela ukucelula kwakwe Yesu pakuti yatwalilile ukuya acenjele nu kutwalilila ukuya acisinka.

17. U mulandu ci uno tutalinzile ukusakamalila ndi cakuti Yeova wasoololapo ukupaka yamwi nu mupasi wakwe uwa muzilo?

¹⁷ Twamanya ningo Yeova, na cii calenga tutaile ukuti vyonsi vino akacita i vilungame. Tusisakamala ndi cakuti Yeova wasoolola ukupaka yamwi umu manda itu. c Tukaiusya vino Yesu walanzile umu cilangililo icikalanda pa yantu aatandike ukuomba umu calo ca myangazi api awala lyalenga 11. (Mate. 20:​1-16) Yayo atandike ukuomba umusanya izile iyapoka malipilo ali yamwi na yayo atandike ukuomba katondo. Vikwene ali vino caya nu ku yapakwe, asi mulandu ni nsita ino yapakilwapo, yalapokelela icilambu ica kwi yulu ndi cakuti yatwalilila ukuya acisinka.

MWAUVWILA UKUCELULA

18-19. I vyani vino itusambilila uku vilangililo vino Yesu walanzilepo?

¹⁸ I vyani vino twasambilila? Kuli yayo akwata upaalilo uwa kwakila pano nsi, icilangililo ca mfwele ni mbuzi cikalangilila ukuti yalinzile ukutwalilila ukuya acisinka kuli Yeova, ndakai alino nu mu ucuzi ukalamba ukwiza. Pa nsita iya, Yesu alapingula yayo alatwalilila ukuya na ucisinka ukuti iyalinga ukuya “nu umi wa pe.”—Mate. 25:46.

¹⁹ Itusambilila na pa vilangililo viili ivikacelula apakwe. Umu cilangililo cino Yesu walanzile pali ya nacisungu aawelewele na aamano, ya nacisungu 5 pali yaa yalangizye ukuti yali na mano. Yaipekinye nupya yali apempuke, yaipekinye ukulolela siwinga ukufikila lino wali nu kufika. Lelo ya nacisungu aawelewele yene yatali aipekanye. Fwandi siwinga atayazumilizye ukwingila umu ng’anda ya winga.  Naswe kwene tulinzile ukuya aipekanye lino tukulolela ukuti Yesu akalete impelelekezyo ya nsi nanti pangalengela uli. Nupya umu cilangililo cino Yesu walanzile ica matalanti, itusambilila pa yaomvi yaili aali acisinka aombesyanga nupya aali acincile. Yaombisye ukulundulula matalanti ya musambazi wao nupya umusambazi watemilwe. Lelo umuzya umukasu yamukanyile. I vyani vino tukusambililako? Tulinzile ukutwalilila ukuya acincile umu mulimo wakwe Yeova ukufika nu ku mpela. Nu mukusyalikizya, itusambilila ukuti apakwe yalinzile ukutwalilila ukuya acenjele pakuti ‘yakasendwe’ na Yesu nu kupokelela icilambu ukwi yulu. Apakwe yaa yakalondesya ‘ukukolongana’ pamwi kuli Yesu ukwi yulu. Pa cisila ca nkondo ya Amagedoni, apakwe yalaya ya nawinga yakwe Yesu umu winga uwa Mwana wa Mfwele.—2 Tesa. 2:1; Kuso. 19:9.

20. I vyani vino Yeova alacitila yayo akauvwila ukucelula kwakwe?

²⁰ Nanti cakuti upinguzi ukuya ukupalama sana, tutalinzile ukuvwa intete. Ndi cakuti twatwalilila ukuya acisinka, Tata witu uwa kwi yulu uwaya nu kutemwa alatupeela “amaka acila maka ya yantu” pakuti ‘tukapusuke . . . nu kwimilila pa nkoleelo ya Mwana wa muntu.’ (2 Kol. 4:7; Luka 21:36) Asi mulandu twakwata upaalilo uwa kwikala pano nsi nanti kwi yulu, tukazanzya Tata witu ndi cakuti tukuvwila ukucelula ukwaya umu ivilangililo vino Yesu walanzilepo. Pa mulandu ni cikuuku cikulu cino Yeova wakwata, ‘amazina itu yalalembwa mu lupapulo’ lwa umi.—Dan. 12:1; Kuso. 3:5.