1. I vyani ivingatucitikila nga twatoovoka?

CILA WANDA tukakwata intazi nupya tukaezya na maka ukuzizimizya intazi zizyo. Nomba ndi cakuti twatoovoka cikatala ukuzizimizya intazi. Fwandi tulinzile ukwiusya ukuti ukutoovoka kungalenga twayuvwa asilesile nu kukanaya ni nsansa. Pa Mapinda 24:10 pakati: “Nga watovoka ala amaka yako yalacepelwa pa wanda uno wizilwa ni ntazi.” I cacumi, ukutoovoka kungalenga tutakwata amaka ya kuzizimizya intazi zino tukakwata umu umi.

2. I vyani vingalenga twaya nu ulanda, nupya i vyani vino tumasambilila umu cipande cii?

² Kwaya ivintu ivingi ivingalenga twaya sana nu ulanda. Pa vintu vivyo paya ukukanamalilika, utonte, nu kulwalilila. Pangaya nu kukanapeelwa imilimo ino tukalonda umu mulimo wakwe Yeova nanti ukusimikila umu cifulo muno antu yasilonda ukuvwa ilandwe lisuma. Umu cipande cii tumalanda pali vimwi vino tungacita pakuti tutaaya nu ulanda.

3. I cani cingatwavwa lino tukuvwa uyi pali vino tukaluvyanya?

³ Cangupala ukuvwa uyi pali vino tukaluvyanya. Fwandi tungaelenganya ukuti, Yeova atalatuzumilizya ukwingila umu nsi ipya pa mulandu na vino tukaluvyanya. Imyelenganyizizye ya musango uu itazipa. Uzye tulinzile ukulayuvwa uli pali vino tukaluvyanya? Baibo ikatunena ukuti, kufumyako sile Yesu antu yonsi “iifya.” (Loma 3:23) Lelo Yeova asiika amano kuli vino tukaluvyanya nanti ukwenekela ukuti tuye amalilike.  Nomba, a Tata uwaya nu kutemwa aakalonda ukutwazwa. Nupya wateekela. Wamanya ukuti sweingi tukaezya na maka ukucita visuma nu kuti tutauvwa uyi, nupya akalonda ukutwavwa.—Loma 7:18, 19.

4-5. I vyani vino ilembelo lyakwe 1 Yoane 3:19, 20 likalanda, ivyazwile ya nkazi yaa ukukanatoovoka?

⁴ Elenganyini pali vino vyacitikile ya Deborah na ya Maria. * Lino ya Debora yali ance, yatayasunganga ningo kuli ya lupwa yao nupya calenzile ukuti yauvwa sana uyi. Insita izingi yatayataizyanga. Fwandi lino yakuzile yelenganyanga iviipe. Lino yaluvyanya panono, yailolanga ukuti kusi icisuma icili consi cino yangacita. Ya Maria nayo kwene yakweti intazi ili imwi. Ya lupwa yao yalenganga yauvwa sana insonyi. Cii calenzile yayuvwa ukuti asilesile. Na lino yabatiziwe yelenganyanga ukuti yataalinzile ukuya Inte Yakwe Yeova.

⁵ Lelo, ya nkazi yaa yaili yatatiile ukuombela Yeova. U mulandu ci? Yapepanga kuli Yeova nu kumunena vino yayuvwanga. (Masa. 55:22) Izile iyasambilila ukuti Tata witu uwaya nu kutemwa uwa kwi yulu, wamanya ukuti ivintu iviipe ivyatucitikile mpiti vingalenga twauvwa uyi. Nomba akalola imiyele isuma ino twakwata ino swemo tutange tulole.—Belengini 1 Yoane 3:19, 20.

6. I vyani vino umwi angacita ndi cakuti waswilizyapo vino waluvyanyizye?

⁶ Umuntu umwi angaezya na maka ukuta ukucita iviipe, nomba limwi angaswilizya ukucita vivyo kwene nupya cingalenga atoovoke. Kwene, ilingi tukauvwa uyi nga twayembuka. (2 Kol. 7:10) Nomba, tutalinzile ukulauvwa sana uyi pali vino twaluvyanya nu kulaelenganya ukuti sweswe yasilesile nupya Yeova atange atweleele. Imyelenganyizizye ii itazipa nupya ingalenga tute ukuombela Yeova. Iusyini vino tukabelenga pali Mapinda 24:10 apakalanda ukuti amaka itu yalacepelwa nga twatoovoka. Lelo ‘lekini twauvwana’ na Yeova lino tukupepa kuli aliwe nu kumulenga ukuti atweleele. (Eza. 1:18) Nga Yeova walola ukuti imulapila nupya mukulonda kusenuka, alamweleela. Nupya mulinzile ukunenako na ya eluda. Yalamitekelela lino yakumyazwa pakuti mwaomba ningo nupya muli vyakwe Leza.—Yako. 5:14, 15.

7. U mulandu ci uno tutalinzile ukutoovokela lino tukwezya na maka ukucita ivisuma?

⁷ Ya Jean-Luc ya eluda aku France yalanzile kuli yayo aakacula nu utonte ukuti: “Umuntu umulungame umu manso yakwe Yeova, asi wiyo aasiluvyanya lelo awiyo aakauvwa uyi pa viipe vino wacisile nu kulapila.” (Loma 7:21-25) Fwandi mutaelenganya ukuti mwemwe yasilesile ndi cakuti mwakwata utonte umwi.  Pa mulandu wakuti swensi kwene tukaluvyanya, tukalondekwa icikuuku cakwe Yeova cino akatupeela ukupitila umwi lambo lyakwe Yesu.—Efes. 1:7; 1 Yoa. 4:10.

8. Lino tuli nu ulanda, aaweni yano tunganena ukuti tukulondekwa uwazwilizyo?

⁸ Aina itu na ya nkazi umu cilongano yalatukomelezya! Yangakutika kuli vino tukuyalondolwela, nupya yangatukomelezya. (Mapi. 12:25; 1 Tesa. 5:14) Ya Joy ya nkazi aku Nigeria aakauvwa sana ulanda yalanzile ukuti: “Ukwaula aina na ya nkazi ukunkomelezya, nga natoovoka. Vino aina na ya nkazi yakankomelezya vikalangilila ukuti Yeova akaasuka mapepo yane. Nasambililako na vino ningakomelezya yauze ali nu ulanda.” Tulinzile ukulaiusya ukuti asi lyonsi lino aina na ya nkazi yangamanya ndi cakuti tukulondekwa ukukomeleziwa. Fwandi tunganena umwina nanti nkazi uwika mano kuli vyakwe Leza ukuti tukulondekwa uwazwilizyo.

9. Uzye ilembelo lya Masamu 41:3; na 94:19 likatukomelezya uli?

⁹ Mwalenga Yeova ukuti amwazwa. Ndi cakuti tusikuvwa ningo nanti tukalwalilila sana cingatutalila ukulaelenganya pa visuma. Nanti cakuti ndakai Yeova asitupozya umu cizungusyo, akatukomelezya nupya angatupeela amaka yano tukalondekwa pakuti tuzizimizye. (Belengini Masamu 41:3; 94:19.) Insita zimwi, angalenga aina na ya nkazi ukwizatwavwa ukuombako imilimo imwi pa ng’anda nanti ukutukalilako vimwi. Angalenga aina itu yatupepelako. Nanti limwi angalenga twaiusya amazwi akukomelezya aya umwi Izwi lyakwe, wakwe upaalilo wa kuya nu umi usuma umu nsi ipya ikwiza umutalaya ukulwalilila nanti kuwaika.—Loma 15:4.

10. U mulandu ci uno ya Isang yatatwalilile ukuya nu ulanda lino yali umu uzanzo?

¹⁰ Ya Isang aakaikala uku Nigeria, yali umu uzanzo wa pa museo uwalenzile ukuti yalemale. Dokota wayanenyile ukuti yatalatala yapitepo nupya. Ya Isang yalanzile ukuti: “Nali sana nu ulanda nupya napeziwe amano.” Nomba uzye yatwalilile ukuya nu ulanda? Awe foo! I cani icayavwile? Ya Isang yalondolwile ukuti: “Nemo na mamane tutaatazile tuta ukupepa kuli Yeova nanti ukusambilila Baibo. Nupya twisile mano uku visuma vino Leza watupeela, ukwikako sile nu upaalilo wa kwizaikala umu nsi ipya.”

11. I cani calenzile ya Cindy yaye nu luzango lino yalwile?

¹¹ Ya Cindy aakaikala uku Mexico, yayazanyile nu ulwale uwipisye uwali nu kuyakoma. I vyani vino yacisile pakuti yazizimizye? Lino yayalwazyanga, imiike uyo wa kulasimikila cila wanda. Yalemvile ukuti: “Ukucita vii, kwalenzile naika amano kuli yauze ukucila ukwika mano kuli vino yandepwile, vino nawaikanga nanti pali vino nalwile. Nacitanga vii: Nga tukulanzyanya na ya dokota nanti ya nasi, nayuzyanga pali ya lupwa yao. Lyene nayuzyanga cino yasoolwile ukulaomba incito itale. Pa cisila, nakwatanga ivyakulanda nayo vino yangatemwa ukuvwa. Aingi yalanzile ukuti alwale yasiuzyapo mauzyo ya musango uwo. Nupya aingi yantaizye pali vino nayasakamile. Yamwi yampeezile na maadelesi yao na manamba yakwe foni. Namanyile ukuti Yeova wali nu kungazwa ukuzizimizya insita iya iitale, nomba nazungwike vino wandenzile ukuya sana nu luzango!”—Mapi. 15:15.

12-13. Uzye alwale na alemale yakaombako uli umulimo wa kusimikila, nupya i vyani ivyafumamo?

¹² Alwale na alemale yangauvwa ulanda pa mulanda wakuti yatange yasimikile ukulingana  na vino yakulonda. Nanti ciye vivyo, aingi yazana inzila zya kusimikililamo. Ya nkazi Laurel uku United States, ikazile muli cimasyini icayazwanga ukupema pa myaka 37. Yakweti kansa, yayalepwile imiku iingi, nupya yakweti nu ulwale wa nkanda. Nomba intazi zyonsi zii izipisye zitalenzile yate ukusimikila. Yasimikilanga kuli ya nasi na kuli yano yayanga umukuyapempula apa ng’anda. I vyani ivyafumilemo? Yavwile antu 17 ukusambilila pali Yeova! *

¹³ Ya Richard ya eluda aku France, yalanzile vimwi ivingazwa yayo asifuma pa mang’anda nanti aakaikala muno yakasungila akoloci. Yatiile: “Nkayakomelezya ukuti yaika impapulo apakuloleka, pakuti lino antu yakupita yangalola impapulo zizyo nu kuuzyapo. Amazwi yaa yangakomelezya aina itu na ya nkazi yayo aasifuma pa mang’anda ukuya umu kusimikila.” Yayo aasifuma pa mang’anda yangaombako umulimo wa kusimikila ukuomvya mafoni nu kulemba makalata.

14. I vyani vino tukasambilila kuli vino Umwene Davidi wacisile?

¹⁴ Kwaya ivingi ivingalenga tukane ukupeelwa imilimo umu mulimo wakwe Yeova, wakwe, limwi sweswe yakoloci nanti tukalwalilila, nanti vyuze sile ivingalenga. Ndi cakuti vya musango uwo vyatucitikila, tungasambilila kuli vino vyacitikiile Umwene Davidi. Lino yamunenyile ukuti asi wino wali nu kukuula ing’anda ikulu yakwe Leza, icintu cino Davidi walondesyanga ukucita, watungilile wino Leza wasoolwile ukuomba umulimo uwo. Davidi wasangwilileko umukuitemelwa ivyalondekwanga umu mulimo uu. Vino wacisile vikalenga twalondesya ukumukolanya!—2 Sam. 7:12, 13; 1 Mila. 29:1, 3-5.

15. Uzye ya Hugues yatiile uli ukuya nu ulanda?

¹⁵ Pa mulandu nu kulwalilila, ya Hugues ya eluda aku France, yatiile ukuomba ueluda nupya yafilwanga nu kuomba imilimo iyanguke pa ng’anda. Yalemvile yati: “Pa kutandika nayuvwile uwasilesile nupya uwa ulanda sana. Nomba lino papisile insita, nizile indola vino cacindama ukuta ukuya nu ulanda pa vintu vino ntange nkwanisye ukucita, lyene nizile inja ni nsansa pali vino nakwanisyanga ukucita umu mulimo wakwe Yeova. Pali ino nsita nsilonda ukutoovoka. Wakwe vino cali kuli Gidyoni na asilika yakwe 300 nanti icakuti yatonsile, nani kwene ndatwalilila ukulwisya!”—Yakapi. 8:4.

16. I vyani vino tungasambilila uku angeli?

¹⁶ Tungakolanya vino angeli yaya na ucisinka. Lino Umwene Aabu wateekanga, Yeova  uzizye angeli pali vino yali nu kuyalyombeleka umwene Aabu. Angeli aingi yalanzile vino yelenganyanga. Nomba Leza wasoolwile umungeli wenga nu kumunena ukuti vino welenganyanga vyali nu kuomba. (1 Yamw. 22:19-22) Uzye angeli yauze yatoovwike, nu kwelenganya ukuti ‘yaicuzizye sile ukulanda vino yelenganyanga?’ Awe foo. Angeli yaicefya sana nupya yakalonda umucinzi onsi ukuya kuli Yeova.—Yakapi. 13:16-18; Umbw. 19:10.

17. I vyani vino tulinzile ukucita ndi cakuti tukuvwa uyi pa mulandu wakuti tutakwata imilimo ili yonsi umu mulimo wakwe Yeova?

¹⁷ Iusyini ukuti cicindamisye cino tungapeela Yeova u kuya Inte Yakwe nu kulasimikila pa Wene wakwe. Tungapeelwa imilimo nanti ukupokwa, nomba cii asi icikalenga tuye acindame kuli Leza. Nga twaicefya tulatemwikwa kuli Yeova nu ku ina itu na ya nkazi. Fwandi mwalenga Yeova amwazwa ukutwalilila ukuya aicefye. Mwaelenganya pa yaomvi yakwe Yeova yonsi aali aicefye alembwa muli Baibo. Mwaitemelwa ukuombela aina umu nzila izili zyonsi zino mungakwanisya.—Masa. 138:6; 1 Pet. 5:5.

18-19. Uzye mungaya uli nu luzango lino mukusimikila asi mulandu antu yasiuvwa ukwi landwe lisuma umu cifulo cino mukasimikilamo?

¹⁸ Uzye insita zimwi mukatala imutoovoka pa mulandu wakuti umu cifulo cino mukasimikilamo antu yasilonda ukuvwa ukwi landwe lisuma, nanti aanono sile aakazanwa pa mang’anda? Uzye ivya musango uu nga vyacitika, tungatwalilila uli ukuya nu luzango? Vimwi vino mungaomvya vili umu kambokosi kakuti: “Vino mungalundulula umulimo wa kusimikila.” Cacindama nu kulaelenganya ivisuma pa mulimo wa kusimikila. Uzye cico cikapiliula cani?

¹⁹ Mwaiusya ukuti umulandu uno tukasimikilila u kulenga antu yamanye izina lyakwe Leza nu Wene wakwe. Yesu walanzile ukwaula nu kupita umu mbali ukuti anono sile aali nu kumutaila. (Mate. 7:13, 14) Lino tuli umu mulimo wa kusimikila tukaombela pamwi na Yeova, Yesu na angeli. (Mate. 28:19, 20; 1 Kol.  3:9; Umbw. 14:6, 7) Yeova akalonda antu akalondesya ukumuombela. (Yoa. 6:44) Fwandi ndi cakuti umuntu wakana ukuvwa pa muku wakutandikilapo, limwi angaca auvwe umuku uze lino tulaswililako.

20. Uzye ilembelo lyakwe Yelemiya 20:8, 9 lingatwazwa uli ukukanatoovoka?

²⁰ Tungasambilila ivingi kuli kasesema Yelemiya. Yamupeezile ukusimikila umu ncende muno antu yali atale ukuvwa. Antu yamusekanga nu kumusuula “lyonsi sile.” (Belengini Yelemiya 20:8, 9.) Pa nsita imwi wayuvwile uwa ulanda sana icakuti walondanga nu kuta ukusimikila. Nomba ataatile. U mulandu ci? Izwi lyakwe Yeova lyali kwati umoto muli Yelemiya, nupya atalondanga ukuta ukusimikila! Tungaya wakwe Yelemiya ndi cakuti tukuisambilizya Baibo cila wanda nu kwelenganya sana pali vino tukubelenga. Lyene tulaya sana nu luzango umu mulimo wa kusimikila nupya antu aingi yalauvwa kuli sweswe.—Yele. 15:16.

21. Tungacimvya uli intazi izingalenga tutoovoke?

²¹ Ya Deborah yano itulandapo mpiti yalanzile ukuti: “Icanzo ca maka sana cino Satana akaomvya u kututoovola.” Lelo Yeova Leza wakwatisya amaka ukucila Satana ni vyanzo vyakwe. Fwandi nga mwatoovoka pa mulandu ni vintu ivili vyonsi, mwapepa kuli Yeova pakuti amwazwa. Alamwazwa ukuzizimizya intazi izikaiza pa mulandu nu kukanamalilika nu utonte. Alamwazwa lino mukulwalilila. Alamwazwa ukutwalilila ukulaelenganya ivisuma pa mulimo wakwe. Nupya alamwazwa ukulaelenganya ivisuma pa mulimo wa kusimikila. Mwapepa kuli Tata uwaya nu kutemwa nu kumunena vyonsi vino mukuyuvwa. Nga wamwazwa mungacimvya intazi izingalenga mutoovoke.