1, 2. A muli vyani muno umwina umwi wilwike ukuti ataombanga ningo, nupya i vyani vino wacisilepo?

YA Robert yawatiziwe ala yacili ance, nomba yataasumvile sana mano kuli vyakwe Leza. Yalanzile ukuti: “Pataali iviipe vino nacitanga, nomba ntamanyile ucindami uwaya umu kwika sana mano kuli vyakwe Leza. Nalolekanga kwati naombanga ningo, pano nayanga lyonsi umu kulongana nu kuombako upainiya wa nsita inono imiku inono umu mwaka. Nomba kwali vimwi vino ntacitanga.”

² Ya Robert yatamanyile ukuti yakweti intazi ukufika lino yatwazile. Yene na ya mama yao yatandike ukulezya icitendwe ala yakuuzyanya mauzyo amuli Baibo. Vino ya mama yao yene yasumvile sana mano kuli vyakwe Leza, citayacuzyanga ukwasuka ivyuzyo vivyo, nomba ya Robert yene cayaletelanga insonyi, pano yatamanyanga ivya kulanda. Yalanzile ukuti: “Cali kwati ntamanyile nanti acimwi. Nelenginye ukuti, ‘Ndi cakuti mfwile ukutungulula mamane muli vyakwe Leza, mfwile ukucitapo vimwi.’” Nupya ya Robert yacisile vivyo kwene. Yalanzile yati: “Natandike ukuisambilizya sana Baibo, nupya ivintu vyatandike ukuzipa. Namanyile ivingi, ni cicindame sana, nalundulwile ucuza wane na Yeova.”

3. (a) I vyani vino tungasambilila kuli vino vyacitikile ya Robert? (b) I visinka ci ivicindame vino tumasambilila?

³ Tungasambililako ivintu vimwi ivicindame sana kuli vino vyacitikile ya Robert. Tungamanyako vimwi pali Baibo nupya tungalongana lyonsi na Ina Klistu yanji, nomba ukucita sile vii kutanga kutwazwe ukuya ya cuza yakwe Leza. Nanti ndi cakuti twalunduluka mpiti muli vyakwe Leza, ndi twaiceceta limwi tungazana ukuti tulinzile ukulundulula ucuza witu na Leza. (Filipi 3:16) Mu cipande cii tumaasuka mauzyo yatatu aangatwazwa ukutwalilila ukulundulula ucuza witu na Leza: (1) I cani icingatwazwa ukumanya ndi cakuti tukaika sana mano kuli vyakwe Leza? (2) Uzye tungacita uli pakuti tutwalilile ukulundulula ucuza witu na Leza? (3) Uzye ukusumba sana mano kuli vyakwe Leza kungatwazwa uli muli vino tukacita cila wanda?

4. Aaweni yano ukusunda ukwaya pali Efeso 4:23, 24 kungazwa?

⁴ Lino twizile ituya aomvi yakwe Leza ituwatiziwa nu kuwatiziwa, twasenwike sana. Ukusenuka kuu kwalenzile tutandike ukulola ivintu umu nzila ipusaneko. Nomba citasilile sile papo kwene. Baibo ikatunena ukuti: “Myenzo inu nga na yakampingu inu viye vipya.” (Efes. 4:23, 24) Vino tutamalilika, swensi kwene tulinzile ukutwalilila sile ukusenuka muli vimwi. Nanti aomvi yakwe Yeova aomba pa myaka iingi yalinzile ukutwalilila ukukomya ucuza wao na Leza.—Filipi 3:12, 13.

5. A mauzyo ci aangatwazwa ukumanya ndi cakuti twika sana mano kuli vyakwe Leza?

⁵ Pakuti tutwalilile ukukomya ucuza witu na Leza, tulinzile ukuiceceta ningo sana sweineco. Asi mulandu sweswe yance nanti aikolo, tungayuzya sweineco amauzyo yaa: ‘Uzye nkalola vimwi muli nene ivikalanga ukuti natwalilila ukwika sana mano kuli vyakwe Leza? Uzye nkakolanya Klistu? Uzye vino nkacita lino indi pa kulongana vikalanga cani pali ucuza wane na Leza? Uzye vino nkalanzyanya na yauze vikalanga ukuti nkalondesya ukucita vyani? Uzye vino nkaisambilizya Baibo, imizwalile yane nu kuiyemvya, nanti vino nkalezezyamo icitendwe vikasokolola cani pali nene? Uzye nkacita uli ndi nakwata mezyo? Uzye nalunduluka sana muli vyakwe Leza, nu kuya Umwina Klistu umufikepo?’ (Efes. 4:13) Ukwelenganya pa masuko itu uku mauzyo yaa kungatwazwa ukumanya ndi cakuti twalunduluka muli vyakwe Leza.

6. I vyani vyuze vino tulinzile ukucita pakuti tumanye ndi twika mano kuli vyakwe Leza?

⁶ Pakuti tuicecete ndi cakuti twika sana mano kuli vyakwe Leza nanti foo, insita zimwi yauze yalinzile ukutwazwa. Umutumwa Paulo walanzile ukuti umuntu uwika mano uku vilondwa vya mwili asimanya ukuti vino akacita visizanzya Leza. Nomba, umuntu uwika sana mano kuli vyakwe Leza, akamanya vino Leza akalola ivintu alino ni myelenganyizizye ivulungane iya muntu uwika sana mano uku vilondwa vya mwili. (1 Kol. 2:14-16; 3:1-3) Ya eluda aakaelenganya wakwe Klistu yakalola zuwa ivikalangilila ukuti umwi wasya apumbukile uku vilondwa vya mwili. Ndi yatunena ukuti ali vino cili kuli sweswe, uzye tukazumila nu kuomvya ukusunda kuno yatupeela? Ndi tukuuvwila, tukalanga ukuti tukalondesya ukulunduluka muli vyakwe Leza.—Kasa. 7:5, 9.

7. U mulandu ci uno ukumanya sile ivyaya muli Baibo kutanga kutulenge ukwika sana mano kuli vyakwe Leza?

⁷ Mwaiusya ukuti ukumanya sile ivyaya muli Baibo kusilenga umwi ukwika sana mano kuli vyakwe Leza. Umwene Solomoni uwaliko mpiti wamanyile sana ivingi pali Yeova. Vino walandanga vyalembwa na muli Baibo. Nomba, wizile akana ukutwalilila ukuya uwa cumi kuli Yeova nu kwika mano uku vintu ivicindamisye. (1 Yamw. 4:29, 30; 11:4-6) I vyani vyuze fwandi ivikalondekwa ukuluta apa kumanya ivyaya muli Baibo? Tulinzile ukutwalilila ukulunduluka muli  vyakwe Leza. (Kolo. 2:6, 7) Uzye tungacita uli vivyo?

8, 9. (a) I vyani ivingatwazwa ukutwalilila ukwika amano kuli vyakwe Leza? (b) Uuyo ci uno tulinzile ukukwata lino tukuisambilizya Baibo nu kwelenganya pali vino tukusambilila? (Lolini cikope cakutandikilako.)

⁸ Paulo wanenyile Aina Klistu ya kutandikilako ukutwalilila ‘ukuya pa nkolelo.’ (Ayeb. 6:1) I vyani vino tungacita ndakai pakuti twaomvya amazwi yano Paulo walanzile? Icintu conga icicindame u kusambilila ibuku lyakuti “Ikalini mu Kutemwa Kwakwe Leza.” Ndi mwamala ukusambilila ibuku kwene lii, mulamanya ivya kuomvya ivisinte ivyaya muli Baibo umu umi winu. Ndi mwamala mpiti ukusambilila umwi buku kwene lii, uzye mutanga mutandike ukusambilila umu mpapulo zyuze izingamwazwa ukomya utailo? (Kolo. 1:23) Uzye mukaelenganya sana pali vino mungaomvya vino mukusambilila umu umi winu?

⁹ Tulinzile ukumanya ukuti lino tukuisambilizya nu kwelenganya pali vino tukusambilila, tufwile ukuombesya ukuya nu mwenzo wa kulumbanya Yeova nu kumuvwila. (Masa. 40:8; 119:97) Pa nsita ili yonga kwene, tulinzile ukutaluka kuli vyonsi ivingalenga tutalunduluka muli vyakwe Leza.—Tito 2:11, 12.

10. Uzye acance yangacita uli pakuti yaika sana mano kuli vyakwe Leza?

¹⁰ Ndi mucili alumendo nanti akazyana, uzye mwimika mauyo muli vyakwe Leza? Pa nsita ya ukongano wa ciputulwa, umwina umwi aakaombela pa Betele wapanga iciyelezyo ca kulanda na yano yakuya uku luwatizyo lino ukongano utali utandike. Aingi yano aakauzya alumendo na akazyana. Umwina akayuzya pa mauyo yano iimika. Aingi yakaasuka ivyasuko ivikalanga ukuti yamanya vino yakalonda ukucita umu mulimo wakwe Yeova, limwi ukutandika umulimo wa nsita yonsi nanti ukuya umu kuombela ukukalondekwa sana ya kakosoola ya Wene. Nomba limwi limwi kukaya alumendo yamwi na akazyana akaloleka ukuti yatakweti icasuko. Uzye cii cingaya icilangililo cakuti yatali yapingulepo umu mwenzo ukuti yafwile ukwimika mauyo umu mulimo wakwe Leza? Nga mwemwe yance, muyuzye muti: ‘Uzye nkaombako imilimo yakwe Leza pa mulandu sile uwakuti avino avyazi yane yakaenekela? Uzye nkupalama kuli Leza nu kuya sana cuza wakwe?’ Ukuya kwene, asi yalumendo sile na akazyana yano yalinzile ukwimika mauyo umu mulimo wakwe Leza. Ukwimika mauyo ya musango uu kukatwazwa swensi swe yaomvi yakwe Yeova ukwika sana mano kuli vyakwe Leza.—Kasa. 12:1, 13.

11. (a) I vyani vino tulinzile ukucita pakuti tulunduluke muli vyakwe Leza? (b) A weni uwalembwa muli Baibo wino tungakolanya?

¹¹ Ndi twalola muno tulinzile ukuzifya, tulinzile ukuombelapo zuwa pakuti tutwalilile ukulunduluka muli vyakwe Leza. Ukwika amano kuli vyakwe Leza kwacindama sana. Nupya umwi angafwilapo nu kufwilapo. (Loma 8:6-8) Lelo ukulunduluka muli vyakwe Leza cisisenula ukuya umumalilike. Umupasi wakwe Yeova ungatwazwa ukulunduluka muli vyakwe Leza. Nomba tulinzile ukuombesya. Pa kulanda pa mazwi aaya pali Luka 13:24, ya John Barr, aali umwi Umba Ilikatungulula mpiti yalanzile yati, “Aingi yakafilwa pano yasisumba mano kuli vino yangacita pakuti yalunduluke.” Tulinzile ukukolanya Yakobo, wino ataatiile ukulwisyanya nu mungeli mpaka amupaala. (Utan. 32:26-28) Nanti cakuti ukusambilila Baibo kukauvwika ningo, tutalinzile ukwenekela ukuvwa vino tukuwelenga muli Baibo ukuvwika kwati a kabuku ki lyasi kano kalembwa ukuti katusesya sile. Tulinzile ukuombesya pakuti tuzane icumi icingatwazwa.

12, 13. (a) I cani icingatwazwa ukuomvya amazwi aaya pali Loma 15:5? (b) Uzye vino umutumwa Petulo walanzile nu kucita vingatwazwa uli? (c) Uzye mungacita uli pakuti mwaika sana mano kuli vyakwe Leza? (Lolini kambokosi akakuti “ Vino Mungacita Pakuti Mulunduluke Muli Vyakwe Leza.”)

¹² Lino tukuombesya pakuti tulunduluke muli  vyakwe Leza, umupasi wa muzilo ukatwazwa ukusenula melenganyo. Ndi cakuti umupasi watwazwa, tungatandika ukwelenganya sana wakwe vino Klistu welenganyanga. (Loma 15:5) Nupya, umupasi ungatwazwa ukuta ukwika mano pa vilondwa vya mwili nu kukwata imiyele ikazanzya Leza. (Gala. 5:16, 22, 23) Ndi cakuti twiluka ukuti amelenganyo itu yatandika ukututwala uku kulondesya icuma nanti ivilondwa vya mwili, tutalinzile ukutoovoka. Mwalenga umupasi wakwe Leza, nupya Yeova alamwazwa ukusenula imyelenganyizizye pakuti mwaika sana mano pa vintu ivisuma. (Luka 11:13) Mwaiusya umutumwa Petulo. Pa nsita imwi atacisile ivintu wakwe vino umuntu uwalunduluka muli vyakwe Leza alinzile ukucita. (Mate. 16:22, 23; Luka 22:34, 54-62; Gala. 2:11-14) Nomba atatoovwike. Yeova wamwazwilizye, nupya Petulo watandike ukwelenganya wakwe Klistu. Naswe tungamukolanya.

¹³ Petulo wizile alemba ivintu vino tungaombelapo. (Welengini 2 Petulo 1:5-8.) Lino tukwezya “kucita consi na maka” itu pakuti tukwate imiyele wakwe, kumanya, kuposya, nu kutemwana kwa wina, tulatwalilila ukulunduluka muli vyakwe Leza. Fwandi cingazipa mwayuzya mweineco cila wanda imuti, ‘Uzye ningaombela pali vyani ileelo pakuti ndunduluke muli vyakwe Leza?’

14. Uzye ukwika sana mano kuli vyakwe Leza kungatwazwa uli?

¹⁴ Ndi tukwelenganya wakwe vino Klistu akaelenganya, imivwangile itu ni miyele itu ilazipa lino tuli uku ncito nanti uku sukulu, nupya tulapingula ningo pa vintu cila wanda. Vino twapingulapo ukucita vilaalanga ukuti tukwezya na maka ukulondela Klistu. Pa mulandu wakuti twika mano kuli vyakwe Leza, tusileka nanti acimwi ukwika ucuza witu na Tata witu uwa kwi yulu mu uzanzo. Ndi twakomaana na mezyo, ukwelenganya wakwe Klistu kulatwazwa ukucimvya amezyo yayo. Lino tukupingula pali vimwi, tulaatala ituyuzya sweineco amauzyo yaa: ‘I visinte ci ivya muli Baibo ivingangazwa ukupingulapo ningo? Uzye Klistu angacita uli ndi wali nu kupingulapo pali vii? Uzye ningapingulapo uli pakuti nzanzye Yeova?’ Pakuti tuisambilizye ukwelenganya umu nzila ii, katulande pali vimwi ivingacitika. Muli vyonsi vino tumalandapo, tumalanda apa cisinte ci lembelo icingatwazwa ukupingula ningo pali vimwi.

15, 16. Langililini vino ukwelenganya wakwe Klistu kungatwazwa lino tukupingula pa (a) kusoolola uwa kutwalana nawe. (b) ukusoolola ivyuza.

¹⁵ Ukusoolola uwakutwalana nawe. Lolini cisinte icaya pali 2 Kolinto 6:14, 15. (Welengini.) Amazwi yakwe Paulo yakalanga ukuti umuntu uwika amano kuli vyakwe Leza asitemwa ukuya pamwi nu muntu uwika sana mano uku vilondwa vya mwili. Uzye icisinte cii cingaomviwa uli pa kusoolola uwakutwalana nawe?

¹⁶ Ivyuza. Lolini icisinte icaya pali 1 Kolinto 15:33. (Welengini.) Umuntu uwatemwa Leza asilonda ukuzanwa na antu angika ucuza wakwe na Leza mu uzanzo. A mauzyo ci aangamwazwa ukuomvya ningo vino mwasambilila muli Baibo? Uzye vii vingaomviwa uli ukulozya uku kulanzyanya kwa pa intaneti? Nanti mulinzile ukucita uli ndi yamwi yano mutaamanya yamuleenga ukuti muteye nayo ivyangalo vya pa intaneti?

17-19. Uzye ukwika mano kuli vyakwe Leza kungamwazwa uli (a) ukutaluka uku milimo ya sile sile? (b) ukwimika mauyo? (c) ukucimvya intazi ya kukana uvwana na yauze?

¹⁷ Ivicitwa ivikalenga umwi ataalunduluka muli vyakwe Leza. Umu mazwi yano Paulo walembiile Aina Klistu yauze mwali ukucelula. (Welengini Ayebulai 6:1.) Uzye “milimo iipe” ino tulinzile ukusenkako i yamusango ci? I milimo ya sile sile iisitwazwa ukuya akome muli ukapepa. Icisinte cii cingatwazwa ukuzana masuko uku mauzyo yano tungakwata wakwe yaa: Uzye umulimo uu uli sile ningo nanti u wa sile sile? Uzye mfwile ukuombako uculuzi uu? U mulandu ci uno ntalinzile ukuyela umwi umba lya yantu aakaezya ukusenula ivintu umu nsi?

¹⁸ Ukwimika mauyo muli vyakwe Leza. Amazwi yano Yesu walanzile umwi Lyasi Lya pa Mwamba yakatwazwa ukumanya ivya kucita pa kwimika mauyo. (Mate. 6:33) Umuntu uwika mano kuli vyakwe Leza akaimika mauyo aakuombako imilimo yakwe Leza. Ukwelenganya pa cisinte cii, kukatwazwa ukwasuka mauzyo yaa: Uzye mfwile ukuya uku masambililo yapapela? Uzye ndizile ukuzumila ukwingila incito imwi?

¹⁹ Ukukana uvwana na yauze. Uzye amazwi yano Paulo walembiile Aina Klistu aku Loma yangatwazwa uli ukucimvya intazi iya kukana uvwana na yauze? (Loma 12:18) Swe yalondezi yakwe Klistu, tukaezya na maka ‘ukwikala mu mutende na antu yonsi.’ Uzye tukacita uli ndi cakuti paaya ukukana uvwana? Uzye cikatutalila ukuicefya, nanti uzye twamanyikwa ukuti tukalondesya ‘ukwikala mu mutende’?—Yako. 3:18.

20. U mulandu ci uno mukulonda ukutwalilila ukulunduluka muli vyakwe Leza?

²⁰ Vii a vimwi sile pali vino ivisinte vya muli Baibo vingatwazwa ukupingula pali vimwi wakwe vino umuntu uwatemwa sana vyakwe Leza alinzile ukucita. Ukutemwa sana vyakwe Leza kungatwazwa ukuya ni nsansa. Ya Robert yano iyalandwapo pa kutandika kwa cipande cii, yalanzile ukuti: “Lino nizile inja sana cuza wakwe Yeova, nizile inja iya musuma nupya isi musuma. Nizile inja sana ni nsansa.” Naswe tungapolelelwa sana ndi cakuti twatwalilila ukulunduluka muli ukapepa. Ndi tukukolezya ukupepa Leza umu umi witu, tulaipakizya sana ndakai nupya uku nkoleelo tulaipakizya “umi wa pe uwa cumi.”—1 Tim. 6:19.