1. U mulandu ci uno tulinzile ukulondela utunguluzi wakwe Yeova Langililini.

 ELENGANYINI ukuti imuponga umu mpanga. Umuli vintu vya kutiinya wakwe inyama izingamizanza, vizizi alino ni vintu vyuze ivingalenga muye umu uzanzo. Mutanga muvwe sana intete ndi cakuti muli nu muntu uwamanya impanga nupya uwatamanya kuno ivintu ivingamuzanza vikazanwa. Cayakwati twaya umupanga. Umu nsi ii mwaya ivintu ivya kutinya ivingalenga tonone ucuza witu na Yeova. Nomba Yeova akatwazwa. Akatutalusya uku vintu ivingatuletela uzanzo nu kututungulula uku vintu ivingalenga tukakwate umi wa pe umu nsi ipya.

2. Uzye Yeova akatutungulula uli?

² Uzye Yeova akatutungulula uli? Akaomvya izwi lyakwe Baibo. Nupya akaomvya na antu. Wakwe akaomvya “umuomvi mutailwe nupya uwa mano” ukutupeekanyizizya ivyeo ivya kutwazwa lino tukupingula pa vintu. (Mate. 24:45.) Yeova akaomvya na onsi yano watupeela ukukutwazwa. wakwe, angalizi ya viputulwa na ya eluda yakatukomelezya nu kutupeela utunguluzi uwa kutwazwa umu nsita ii lino ivintu ivitala. Tukataizya sana pali vino yakatwazwa umu manda ya atale sana. Ivyeo vino tukapokelela vikatwazwa ukutwalilila ukuya ya cuza yakwe Yeova alino nu kutwalilila ukuipakizya umi.

3. I vyani vino tumasambilila umu cipande cii?

³ Insita zimwi cingatutalila ukulondela utunguluzi wakwe Yeova. U mulandu cii? Apa mulandu wakuti insita zimwi tutanga tutemwe vino yakutunena. Nanti limwi tungalola ukuti utunguluzi uno tukupokelela utanga uombe kuno tukaikala,  nupya limwi tungaelenganya ukuti utunguluzi usikufuma kuli Yeova. Ndi cakuti avino cili, ukutaila ukuti Yeova aliwe akutungulula antu yakwe nu kumanya ukuti ukulondela amasunde yakwe mukafuma ivisuma kulatwazwa ukulalondela utunguluzi. Umu cipande cii tumasambilila pa vintu vitatu ivingatwazwa Ukulalondela utunguluzi (1) Vino Yeova wapeelanga utunguluzi lino ivyalumbulwa muli Baibo vyacitikanga, (2) vino akatutungulula ndakai, na (3) ivisuma ivikafuma umu kulondela utunguluzi wakwe.

VINO YEOVA WATUNGULULANGA AINA IZLAELI

4-5. Uzye Yeova walangilile uli ukuti waomvyanga Mose pa kutungulula Aina Izlaeli? (Lolini icikope icili pa nkupo.)

⁴ Yeova wasonsile Mose ukufumya aina izlaeli umu Ejipti. Nupya wayapeezile usininkizyo wakuti wayatungululanga ukuomvya Mose. Wakwe wayatungululanga umusanya ukuomvya ikumbi, nupya usiku waomvya icimbilimbili ca moto. (Kufu. 13:21.) Yeova waomvyanga ivintu vii pa kutungulula Mose na aina izlaeli mpaka na lino yafisile kuli Yemba Muyenzu. Lino yazanyile Yemba Muyenzu yuvwile sana intete pano yalolanga kwati asilika aina Ejipti yamayakoma. Yelenganyanga ukuti mose waluvyanyizye ukuyatwala kuli Yemba muyenzu. Nomba ataluvyanyizye. Yeova uwatungulwile antu yakwe kuli Yemba muyenzu ukuomvya Mose. (Kufu. 14:2.) Lyene Yeova wayapuswisye umu cizungusyo.—Kufu. 14:​26-28.

⁵ Pa myaka 40 Mose wataile ukuti Yeova wali nu kulaomvya ikumbi pa kutungulula antu yakwe umu lwanga. a Pa nsita imwi Yeova wisile ikumbi pi tenti lyakwe Mose nupya Aina Izlaeli yalilolanga. (Kufu. 33:​7, 9, 10) Yeova waomvyanga ikumbi pa kulanda na Mose, nupya Mose nawe wanenanga antu vino Yeova wamunenanga. (Masa. 99:7) Aina izlaeli yasininkizye ukuti Yeova wayatungululanga ukuomvya Mose.

6. Uzye Aina Izlaeli yacitanga uli nga Yeova wayapeela utunguluzi? (Mpe. 14:​2, 10, 11)

⁶ Icaulanda icakuti Aina Izlaeli yakanyile ukuzumila ukuti Yeova waomvyanga Mose pa kuyatungulula. (Belengini Mpendwa 14:2, 10, 11.) Pa miku ingi yakaanyile Mose ukuya intunguluzi yao. Cii calenzile inkulo iya ukukana ingila umu Mpanga ya Ulayo. —Mpe. 14:30.

7. Landini pa yantu yamwi alondelanga amasunde yakwe Yeova. (Mpendwa 14:24) (Loliniko ni cikope.)

⁷ Aina Izlaeli yamwi yalondelanga vino Yeova wayatungululanga. Wakwe, Yeova walanzile ukuti: “Kalebu. . . watwalilila ukundondela nu mwenzo onsi.” (Belengini Mpendwa 14:24.) Leza wamulambwile, nu kumupeela maka a kuisoolwela pano wali nu kwikala umu Mpanga ya Ulayo. (Yoswa 14:​12-14) Aina Izlaeli auvwilanga masunde yakwe Yeova aingile umu Mpanga ya Ulayo. Lino Yoswa wapyanyile Mose nu kutandika ukutungulula Aina Izlaeli, “yamucindike sana manda yonsi yano wali nu umi.” (Yoswa 4:14) Cii calenzile Yeova ayapaale nu kuingizya umu Mpanga ya Ulayo.— Yoswa 21:​43, 44.

8. Londololini vino Yeova wapeelanga antu yakwe amasunde mu nsita ino Aina Izlaeli yaatandike ukukwata Aene. (Loliniko ni cikope.)

⁸ Lino papisile imyaka Yeova wasonsile yakapingula aakutungulula antu wakwe. Nupya lino Aina Izlaeli yaatandike ukukwata Aene Yeova wasonsile ya kasesema aapeelanga amasunde uku antu yakwe. Aene ali ni cuvwila yuvwilanga ya kasesema. Wakwe, Umwene  Devedi waicefizye nu kupokelela ukusunda ukufuma kuli kasesema Natani. (2 Sam. 12:​7, 13; 1 Mila. 17:​3, 4) Umwene Yeosafati uvwilanga utunguluzi uku fuma kuli kasesema Yaazieli nupya wakomelezyanga a Yuda ‘ukutaila ya kasesema yakwe’ Leza (2 Mila. 20:​14, 15, 20.) Lino Umwene Hezekiya wakweti intazi walenzile uwazwilizyo ukufuma kuli kasesema Ezaya. (Eza. 37:​1-6) Lyonsi lino Aene yalondela utunguluzi ukufuma kuli Yeova, wayapaalanga nupya antu yayanga acingililwe. (2 Mila. 20:​29, 30; 32:22) Antu yonsi yamanyile ningo sana ukuti Yeova waomvyanga ya kasesema pa kupeela antu yakwe amasunde. Nomba aene alino na antu yamwi yakananga ya kasesema yakwe Yeova.— Yele. 35:​12-15.

VINO YEOVA WAPEELANGA AMASUNDE UKU AINA KLISITU AKUTANDIKILAKO

9. Aaweni yano Yeova waomvyanga pa kutungulula Aina Klistu?

⁹ Pa cisila cakuti Yesu watutuuluka Yeova wapanzile icilongano ca Ina Klistu. Uzye watungululanga uli icilongano cii pa nsita iya? Wasonsile Yesu ukuya umutwe wa cilongano. (Efes. 5:23) Nomba Yesu atanenanga umusambi wenga na wenga ivyakucita. Waomvyanga atumwa na ikolo ali umu Yelusalemu ukutungulula antu yakwe. (Mili. 15:​1, 2) Nupya yasontanga naya eluda aakutungulula umu vilongano.—1 Tesa. 5:12; Tito 1:5.

10. (a) I vyani vino Aina Klistu aingi yacitanga nga yapokelela utunguluzi? (Mili. 15:​30, 31) (b) U mulandu ci uno antu yamwi aliko mu nsita ino ivyalumbulwa muli Baibo vyacitikanga yafililwanga ukuvwila yano Yeova wasonsile? (Lolini kambokosi kakuti “ Mulandu Uno Antu Yamwi Yakanila Ukuti Yeova Akaomvya Antu Pa Kutungulula Antu Yakwe.”)

¹⁰ Uzye Aina Klistu yapokelelanga utunguluzi? Aingi yaitemelwanga ukupokelela utunguluzi. icakuti, “yatemilwe sana pa mazwi ya kukomelezya.” Yano yapokelile. (Belengini Milimo. 15:​30, 31.) Nomba nga ndakai lyene Yeova akazwa uli antu yakwe?

VINO AKATUTUNGULULA NDAKAI

11. I vyani ivikulangilila ukuti Yeova akaazwa akutungulula icilongano cakwe ndakai?

¹¹ Yeova watwalilila ukutungulula antu yakwe na ndakai. Akacita vii ukuomvya Baibo alino nu umwana wakwe Yesu umutwe wa cilongano. Uzye twakwata usininkizyo ukalangilila  ukuti Yeova acili akaomvya antu yakwe na ndaka kwene? Ee twakwata. Wakwe, elenganyini pakulunduluka kumwi ukwacitike muli ya 1800. Ya Charles Taze Russell alino na auze izile yamanya ukuti umwaka wakwe 1914 wali umwaka ucindame sana uku Wene Wakwe Leza. (Dan. 4:​25, 26) Ukubelenga Baibo ukwayazwile ukumanya icintu ci icicindame nupya yasininkizye ukuti usesemo uu wali nu kufikiliziwa. Uzye a Yeova uwayazwile ukulondelezya? Ukwaula nu kutwisika uwayazwile. Ivyacitikanga umu 1914 vyalangililanga ukuti Uwene Wakwe Leza watandike ukuteeka. Nkondo ya nsi yonsi yakutandikilapo yatandike nupya kwali vikuko, vilundumusi alino ni vipowe. (Luka 21:​10, 11) Yeova waomvizye aonsi yaa Aina Klistu ukwazwa yauze.

12-13. I vyani vino aina ali Umwi Umba Ilikatungulula yacisile ivyalenzile umulimo wa kusimikila, nu wa kusambilizya ukulunduluka?

¹² Elenganyini pali vino vyacitike lino kwali nkondo ya nsi yonsi yakwe cili. Apa cisila cakuti aina ali Umwi Umba Ilikatungulula yabelenga ilembo lya ku Kusokolola 17:8. Izile iluka ukuti inkondo ii itali nu kuleta Amagedoni lelo yali nu kulenga umulimo wa kusimikila ukuombwa sana. Nanti icakuti calolekanga kwati vii vitali nu kuomba apa nsita iya aina yasoolwile ukuti kuye isukulu lya Gilyadi muno yali nu kulasambilizya ya misyonali ivya kusimikila nu kusambilizya umu nsi yonsi. Ya misyonali yayatumanga umu kusimikila na lino kwali inkondo. Ukulunda pali cii, yapekinye ukuti kuye isukulu b ilyali nu kulaazwa yakasimikila umu vilongano ukulaomba ningo umulimo wa kusimikila nu kusambilizya. Ci calenzile antu yakwe Yeova yaipekanye uku mulimo uno yali nu kuomba uku nkoleelo.

¹³ Nga twelenganya pa vintu vii, tungasininkizya ukuti mu cumi Yeova watungululanga antu yakwe pa nsita ii ino ivintu vyatazile sana. Ukutandika lino kwali nkondo ya nsi yonsi yako cili antu yakwe Yeova yatwalilila ukuya ni nsansa alino nu untungwa lino yakuomba umulimo wa kusimikila umu mpanga izingi. Cii calenga antu ukumanya Yeova nupya aomvi yakwe yakaomba umulimo uu umu nsi yonsi.

14. Umulandu ci uno tulinzile ukutailila utunguluzi ukafuma uku cilongano cakwe Yeova alino na kuli ya eluda? (Kusokolola 2:1) (Loliniko ni cikope.)

 ¹⁴ Na ndakai kwene aina aya Umwi Umba Ilikatungulula yatwalilila ukupokelela utunguluzi ukufuma kuli Klistu. Umulandu uno yakacitila vi yakalonda yapeela utunguluzi ukulingana nu kulonda kwakwe Leza. Yakaomvya angalizi ya viputulwa na ya eluda ukupeela utunguluzi ku amu cilongano. c Ya eluda apakwe yaya ‘umwi kasa lyakwe Klistu ili lunji.’ (Belengini Kusokolola 2:1.) Ukwaula nu kutwisika ya eluda yaa yatamalilika nupya yakaluvyanya. Mose na Yoswa nayo kwene yaluvyanyanga wakwe vino cali nu kuyatumwa. (Mpe. 20:12; Yoswa 9:​14, 15; Loma 3:23) Nomba Klistu alatwalilila ukutungulula Umuomvi mutailwe nupya uwa mano alino na ya eluda “ukufika nu ku mpelelekezyo ya nsi.” (Mate. 28:20) Fwandi ukwaula nu kutwisika kusi umulandu ungalenga tutalondela utunguluzi uno tukapokelela ukupitila umu ina asontwe.

TUKAIPAKIZYA NGA TUKULONDELA UTUNGULUZI

15-16. I vyani vino tukusambilila kuli yano yalondiile kusunda kwakwe Yeova?

¹⁵ Tukaipakizya mapaalo na ndakai kwene nga tukulondela utunguluzi wakwe Yeova. Wakwe, ya Andy na ya Robyn yalondiile ukusunda ukwafumile uku muomvi mutailwe ukwalandanga pa kwangupazya umi. (Lolini ivyeo na vyuze pali Mateo 6:22.) Ci calenzile yaombeko umulimo wa kukula Ing’anda ya Wene. Ya Robyn yatile: “ing’anda ino twikalangamo yali inono icakuti itakweti na pakwelekela. Nupya nakazizye iviombelo vyonsi vino naomyanga pa kuomba umulimo uno natemilwe sana uwa kukopa. Nalizile lino nakazizye iviombelo vii. Nomba wakwe vino Abulahamu na mamakwe yacisile natwalilile ukuombesya, ntelenganyanga pa vya kucisila.” (Aeb. 11:15) Ivisuma ci ivyacitike pa mulandu na vino atwalane ya yacisile? Ya Robyn yalanzile ukuti: “twaya ni nsansa pano twamanya ukuti tukapela Yeova vyonsi vino twakwata. Lino tukuomba imilimo yakwe Yeova tukalola vino umi ulaya umu Paladaise.” Ya Andy nayo yatiile: “twaya sana ni nsansa pa mulimo uno tukaomba uwa kutungilila uwene.”

 ¹⁶ I vyani na vyuze vino tukaipakizya nga tukulondela utunguluzi wakwe Yeova? Pa cisila ca kumala isukulu, ya Marcia yalondesyanga ukulondela vino painiya wayazwile. (Mate. 6:33; Loma 12:11.) Yatiile: “Nali nu kutandika ukusambilila masambililo ya papela apa myaka 4 ukwaula ukulipila. Nomba nalondanga ukuombela Leza. Fwandi nakanyile nupya nasoolwilepo ukusambilila imilimo imwi iyali nu kungazwa lino nkuomba Upainiya. Nasoolwilepo ukucita icintu icicindame cino ntatazile ncitepo umu umi wane. Nkaipakizya sana ukuomba Upainiya wa insita yonsi nupya pa mulandu wakuti ntakwata ivya kucita ivingi nkaombako na pa Betele amanda ­yamwi umu mulungu.”

17. Amapalo ci yano tukakwata ndakai nga tukulondela ukusunda kwakwe Yeova? (Ezaya 48:​17, 18.)

¹⁷ Insita zimwi tukapokelela utunguluzi ukatwazwa ukukanaika amano uku kulondesya ivyuma alino nu ku vintu ivingalenga tonone ucuza witu na Leza. Tukaipakizya ngatwalondela utungulunzi uu uno Yeova akatupeela. Tukaya na kampingu musanguluke nupya tusisakamikwa sana. (1 Tim. 6:​9, 10.) Ci cikalenga twapepa Yeova nu mwenzo onsi nupya tukaya ni nsansa.—Belengini Ezaya 48:​17, 18.

18. Umulandu ci uno mukulondela ukutwalilila ukulondela utunguluzi wakwe Yeova?

¹⁸ Ukwaula nu kutwisika Yeova alatwalilila ukuomvya antu yakwe ukutupeela utunguluzi ukufika na lino kulaya ucuzi ukalamba alino nu mu myaka 1000. (Masa. 45:16) Uzye tulatwalilila ukulondela utunguluzi nanti icakuti tutautemilwe? Icilatwazwa ukuya ni cuvwila ukulondela utunguluzi ndakai. Fwandi lekini lyonsi twalondela utunguluzi wakwe Yeova uno akatupeela ukupitila umu onsi yano wasonta ukuti yatutungulula. (Eza. 32:​1, 2; Aeb. 13:17) tungataila utunguluzi wakwe Yeova pano akatucingilila uku vintu iviipe nupya akatwazwa ukutwalilila ukupita mu nzila ikatwala uku umi wa pe.