Ya tata na ya mayo yali aa Katolika acincile sana. Lelo lino yasambilile Baibo nu kumanya ukuti izina lyakwe Leza a Yeova, yonsi yoili iizile iyaya Ya Nte Yakwe Yeova acincile sana. Ya tata yatiile ukuwaza ivinkolanya vyakwe Yesu. Pa mulandu wakuti yali aakawaza, yaomvizye vino yamanya ukupanga Ing’anda ya Wene umu San Juan del Monte, iyayelile umu Manila, umusumba ukalamba uwayelile umu Philippines.

Lino navilwe umu 1952, avyazi yane yatandike ukunsambilizya pali Yeova wakwe vino yasambilizyanga ya tatalenzi 4 alino na ya mangulenzi yatatu. Lino nakulanga, ya tata yankomelizye ukuti nabelenga icipande conga ica muli Baibo cila wanda, nupya yasambililanga pamwi nani ukuomvya impapulo zitu izipusanepusane. Insita zimwi, avyazi yane yamanga angalizi ya viputulwa alino na aimilizi ya musambo uku ng’anda. Twayanga ni nsansa nupya twakomeleziwanga lino aina yaa yatusimikilanga ivyayacitikile, na cii calenzile ukuti ukuombela Yeova kuye ali cintu icicindamisye umu umi witu.

Nasambilile ivingi sana uku yavyazi yane aatwalilile ukuya acisinka kuli Yeova. Lino ya mayo yafwile pa cisila ca kulwala, ya tata nani twatandike ukuombela pamwi upainiya umu 1971. Nomba umu 1973 lino nali ni myaka 20, ya tata iizile iyafwa. Ukuponzya avyazi yonsi yoili kwalenzile nayuvwa ukuti nali nenga. Lelo upaalilo “apasintilila umi witu, nupya uwasininkiziwa” wangazwile ukutwalilila ukulaelenganya pa visuma, nu kupalama sana kuli Yeova. (Aeb. 6:19) Patalengile ukufuma pano ya tata yafwilile, nazumile ukutandika ukuomba upainiya uiyele apa cilila ca Coron umu citungu ca Palawan.

Nali ni myaka 21 lino nafisile umu Coron. Pa mulandu wakuti lyonsi nikalanga umu musumba, nazungwike lino namanyile ukuti pa cilila cii pataali sana malaiti alino na manzi, nupya pali sile imyotoka na maonda anono. Nanti cakuti pali sile aina  anono, ntakweti uwa kuomba nawe upainiya, nupya insita izingi naombanga sile nenga. Umu mwezi uwa kutandikilapo sile, nalusile sana ya lupwa yane alino ni vyuza. Usiku nalolekesyanga umwi yulu nupya nalilanga. Nalondanga ukuta umulimo uno naombanga nu kuswilila uku ng’anda.

Lino vii vyancitikilanga, nanenanga Yeova vyonsi ivyancitikilanga na vino nayuvwanga. Niusyanga amazwi akukomelezya yano nabelenganga muli Baibo alino nu mu mpapulo zitu. Amazwi yano niusyanga sana yaya pa Masamu 19:14. Nizile niluka ukuti Yeova angaya “ciliwe cane na katuula wane” ndi cakuti nkwelenganya pa vintu ivikamuzanzya, wakwe ukwelenganya pa milimo yakwe alino na pa miyele ino wakwata. Icipande icatangi “You Are Never Alone” a icali umu Lupungu Lwa Mulinzi cangazwile sana. Nacibelenganga pa miku iingi. Ndi cakuti indi nenga nayuvwanga ukuti indi na Yeova, nupya pa nsita zii napepanga, ukuisambilizya alino nu kwelenganya pali vino nkuisambilizya.

Patalengiile ukufuma pano nafikiile umu Coron, nasonsilwe ukuya eluda. Pa mulandu wakuti nali sile eluda nenga, natandike ukutungulula Isukulu lya Mulimo Wakwe Leza, Kulongana kwa Mulimo, Isambililo li Buku pa Cilongano alino nu Lupungu Lwa Mulinzi. Nupya cila mulungu nalandanga ilyasi lya Baibo ilya yantu yonsi. Pa mulandu wakuti nakweti ivyakucita ivingi, ntayuvwanga ukuti nali nenga.

Naipakizyanga ukuomba umulimo wa kusimikila pa cilila ca Coron, nupya asambi ya Baibo yamwi iizile iyabatiziwa. Lelo nakwatanga ni ntazi. Insita zimwi, napitanga maawazi 12 pa kuya uku cifulo cino naombelangamo, ukwaula nu kumanya kuno nimalaala. Nupya umu cifulo muno icilongano citu casimikilanga mwali ivilila ivinono ivingi. Ilingi naomvyanga kawato kako injini, nanti cakuti ntamanyile ukowa. Lino nakwatanga intazi zii, Yeova wancingililanga nu kunsakamala. Lyene, nizile niluka ukuti Yeova wangazwanga ukuipekanya uku ntazi zino nali nu kukwata lino nali nu kutandika ukuomba umulimo uze uku nkoleelo.

Umu 1978, yantumile ukuya umu kuombela uku Papua New Guinea, ku kaeya ka Australia. Papua New Guinea i mpanga umwaya sana imyamba, nupya impanga yii yakula umupiipi sile na vino impanga ya Spain yakula. Nazungwike ukumanya ukuti umu mpanga yii umwali antu ukufika kuli 3 milyoni yalandanga indimi ukucila pali 800. Nomba icazifileko i cakuti antu aingi yalandanga Icimelanesia Pidgin cino yakaama nu kuti Icitok Pisin.

Pa kutandika nali umu cilongano icaomvyanga Icizungu umu musumba uukalamba uwa Moresby. Lyene nizile inkukila uku cilongano icaomvyanga Icitok Pisin nupya natandike isukulu lya kusambilila ululimi luu. Naomvyanga vino nasambililanga umu umulimo wa kusimikila. Ukucita vii kwangazwile ukusambilila zuwa ululimi. Patalengile nizile indanda ilyasi lya ku yantu yonsi umu Citok Pisin. Nazungwike sana lino yansonsile ukuya umwangalizi wa ciputulwa nu kutandika ukulatandalila ivilongano ivingi ivyaomvyanga Icitok Pisin ala namala sile umwaka onga ukufuma pano nakukiile uku Papua New Guinea.

Pa mulandu wakuti ivilongano vyayelile ukutali, natantikanga maukongano ya viputulwa aingi  nupya napitanga sana. Pa kutandika, nayuvwanga kwati indi nenga uku ncende ino ntamanya, kuli kuti impanga ipya, ululimi ulupya, alino ni ntambi izipya. Ntakwanisyanga ukupita ni myotoka pa mulandu wakuti uku ncende zii kwali sana imyamba. Fwandi napitanga ni ndeke umupiipi na cila mulungu. Insita zimwi, napitanga sile nenga umu kandeke akataali ningo. Ukupita umu ndeke kwalenganga nauvwa intete wakwe vino nuvwanga lino napitanga nu wato.

Antu sile anono aliyo yakweti mafoni, fwandi nalanzyanyanga na amu vilongano ukuomvya makalata. Ilingi nafikanga ala makalata yatatala yafika, nupya pakuti imanye ya kasimikila nuzyanga antu kuno Ya Nte yakaikala. Lyonsi lino nazananga aina yandanganga ukutemwa nu kumpokelela ningo, na cii calenganga nauvwa ningo pali vino naombesyanga. Naweni vino Yeova wantungililanga umu nzila izingi, nupya ucuza wane nawe wakomileko.

Lino nalongine pa muku wa kutandikilapo apa cilila icikaamwa ukuti Bougainville, atwalane yamwi iizile iyamwentula nu kunguzya ati: “Uzye mukutwiusya?” Niwisye ukuti nasimikilepo atwalane yaa lino nafisile sile umu Moresby. Nasambililanga nayo Baibo nupya nizile inena umwina muze ukuti atwalilile ukusambilila nayo. Pa nsita yii ala yabatiziwa. Cii a conga sile pa vintu ivisuma vino Yeova wancitiile pa myaka itatu ino naombiile umu Papua New Guinea.

Umu 1978 lino ntatala nafuma umu Coron, nizile imanyana na Adel, nkazi umusuma nupya uwaombesyanga. Waombanga upainiya wa nsita yonsi ala akusakamala ana yakwe yaili, Samuel na Shirley. Pa nsita ilimwi kwene wasakamalanga na ya nyina aali akote. Umu Mei 1981, naswilile uku Philippines umu kutwala ya Adel. Pa cisila ca kutwalana, twatwalilile ukuombela pamwi upainiya nu kusakamala ulupwa.

Nanti cakuti nakweti ulupwa, umu 1983 yansonsile ukuya painiya muiyele nupya yantumile uku cilila ca Linapacan icayelile mu citungu ca Palawan. Twakusile pamwi nu lupwa ukuya ku ncende iya kutali ukutaali ya Nte. Lino papisile umwaka onga, ya nyina yakwe mamane Adel izile iyafwa. Twatwalilile ukuya apamviwe mu mulimo wa kusimikila na cii catwazwile ukuzizimizya lino twafwililwe. Twatandike ukutungulula masambililo ya Baibo aingi alundulukanga umu Linapacan nupya twizile itulola ukuti tukulondekwa Ing’anda ya Wene. Fwandi twaikuulile. Pa cisila ca myaka itatu, twatemilwe sana ukulola antu 110 yazanwa uku Ciusyo, nupya aingi pali yaa izile iyalunduluka nu kubatiziwa ale twafumako.

Umu 1986 yantumile uku cilila ca Culion ukwali sana antu alwile tembwe. Lyene ya Adel nayo izile iyasontwa ukuya painiya umuiyele. Pa kutandika tuvwanga sana intete ukusimikila ku yantu alwile tembwe. Lelo ya kasimikila aaku ncende yii yatunenyile ukuti antu alwile ulwale uu yapokanga umulembo fwandi tutali nu kwambula. Alwale yamwi yazanangwa umu kulongana ukwayelanga umu ng’anda yakwe nkazi. Patalengiile twatandike  ukusimikila antu yaa, nupya tuvwanga ningo ukusimikila antu yaa aayuvwanga ukuti asuulwe kuli Leza alino nu ku yantu. Twayanga ni nsansa ukulola kuno antu alwile yali ni nsansa ukumanya ukuti wanda umwi yalaya nu umi umalilike.—Luka 5:​12, 13.

I vyani vyazwile ana itu ukuelezya ukwikala umu musumba wa Culion? Ya Adel nani twamile ya nkazi yaili acance ukufuma uku Coron ukuti yaikala naswe pakuti yacinila pamwi na ana itu. Samuel, Shirley, alino na ya nkazi yaa yaili yaipakizyanga ukuomba umulimo wa kusimikila, nu kusambilizya ana aingi ala nemo na ya Adel tukusambilila na avyazi ya yana. Pa nsita imwi twatandike ukusambilila ni ndupwa 11. Patalengile, twatandike ukutungulula masambililo aa Baibo aalundulukanga aingi icakuti twizile itupanga ni cilongano icipya.

Pa kutandika, nene nali sile eluda nenga uku ncende yii. Fwandi akwi ofesi lya musambo yanenyile ukulatungulula ukulongana cila mulungu kuli ya kasimikila 8 aali umu Culion alino na kuli ya kasimikila 9 umu Marily kuno napitanga maawazi yatatu umu wato. Pa cisila ca kulongana nemo pamwi nu lupwa lwane twapitanga umu ncende ya myamba nu kuya umu kutungulula masambililo aa Baibo umu muzi uno yamanga ukuti Halsey.

Lino papisile insita, antu aingi izile iyasambilila icumi umu Marily nu mu Halsey nupya twakuuzile Mang’anda ya Wene umu ncende kwene zii. Umu Linapacan, aina na ya nkazi alino na antu azanwangako umu kulongana yasangwile ivintu ivyalondekwanga pa kukuula nupya yazanwangako umu kukuula. Ing’anda ya Wene iyali umu Marily ingizyanga antu ukufika kuli 200, fwandi twatandike nu kuiomvya uku maukongano.

Umu 1993 ala ana itu iyakula, twatandike umulimo wa kutandalila ivilongano umu Philippines. Lyene umu 2000 nazanilwe ukwi Sukulu Lya Mulimo Lyakwe ya Eluda na Aomvi Aakatumikila pakuti ningatandika ukusambilizya umwi sukulu kwene lii. Naweni ukuti ntalinzile ukuomba umulimo wa kusambilizya, lelo mamane Adel lyonsi wankomelezyanga. Wanjiwisyeko ukuti Yeova alampeela amaka akuomba umulimo uu upya. (Filipi 4:13) Ya Adel yamanyile ukuti vii i vya cumi pano Yeova  wayazwanga lino yaombanga umulimo wao nanti cakuti yalwalanga.

Umu 2006 ala nkaomba umulimo wa kusambilizya, ya Adel yayazanyile nu ulwale uno yakaama ukuti Parkinson. Catupezizye mano. Lino nalondanga ukuta umulimo uno naombanga, ya Adel yanenyile ati, “Napapata londini dokota angangazwa uku ulwale uu, nupya imanya ukuti Yeova amatwazwa ukutwalilila ukuomba umulimo uu.” Pa myaka 6 iyalondelilepo, ya Adel yatwalilile ukuombela Yeova ukwaula ukuilizyanya. Na lino yatiile ukupita, yasimikilanga ala yali pa kajinga ka yalemale. Na lino cayatalilanga ukuvwanga, yasukanga pa kulongana umwi zwi lyonga nanti yaili. Ukufuma liili kwene ukufikila lino yafwile umu 2013, ya Adel yayatumilanga mameseji aakuyataizya pa milimo isuma ino yaombanga na pali vino yazizimizyanga. Pa myaka 30 naombiile pamwi na mamane uwali na ucisinka alino nu kutemwa, lino wafwile, nizile inja nu ulanda alino nu kuzukilwa nupya.

Ya Adel yalondanga ukuti intwalilile ukulaomba umulimo uno naombanga, fwandi natwalilile ukuomba. Naombesyanga, na cii cangazwile ukukanazukilwa sana. Ukufuma umu 2014 ukufika umu 2017, napeezilwe umulimo wa kutandalila ivilongano ivyaomvyanga Icitagalog ivyali umu mpanga muno yainzile umulimo witu. Lyene pa cisila, natandalile ivilongano ivyaomvyanga Icitagalog ivyali umu Taiwan, mu United States, alino nu mu Canada. Umu 2019, natungulwile Masukulu Yakwe ya Kakosoola ya Wene aali umu lulimi lwa Cizungu umu India alino nu Thailand. Imilimo yonsi yii yalenga inje sana ni nsansa. Nkaya sana ni nsansa ndi cakuti nkuombesya umu mulimo wakwe Yeova.

Umu mulimo onsi upya uno napeelwa, nkatemelwako aina na ya nkazi yano nkakomanya, fwandi cikantalila ukuyasya. Pa nsita zya musango uu, nasambilila ivya kutaila Yeova. Lyonsi nkailolela vino akangazwa, na cii cangazwa ukuzumila ndi cakuti ivintu vyasenuka umu umi wane. Ndakai, nkaomba upainiya uiyele umu Philippines. Naelela umu cilongano icipya muno naya, nupya nazana aina na ya nkazi akansakamala nupya anjikako mano. Nupya nkauvwa ningo ukulola kuno Samuel na Shirley yakukolanya utailo wakwe ya nyina.—3 Yoa. 4.

Nakwatapo intazi izingi sana umu umi wane, nupya nalola na kuno mamane akucula nu kufwa uku ulwale uwipisye sana. Nupya nalondekwanga ukusenuka umu vintu ivingi. Lelo nailolela ukuti Yeova “ataaya ukutali kuli swensi wenga na wenga.” (Mili. 17:27) Ikasa lyakwe Yeova “litipimpala” icakuti angafilwa ukuvwa nu kukomya aomvi yakwe, nanti cakuti yakuombela uku ncende zya kutali. (Eza. 59:1) Yeova i ciliwe cane, waya nani umu umi wane onsi, nupya nkataizya sana. Umu cumi ntayanga nenga.