1, 2. U mulandu ci uno Paulo walembiile Aina Klistu aa Yebulai kalata?

UMU mwaka wakwe 61, ivilongano ivyali umu Izlaeli vyaipakizyanga umutende. Nanti icakuti umutumwa Paulo wali umu cifungo uku Loma, wenekelanga ukumufumya zuwa. Timoti wino wapitanga nawe walanga wene ale alino wacifuma umu cifungo, nupya yonsi yoili yenekelanga ukuti yasya yakatandalile aina umu Yudeya. (Ayebulai 13:23) Lelo umu myaka sile 5, Aina Klistu aali umu Yudeya, maka maka aikalanga umu Yelusalemu, yali nu kucita icintu cimwi zuwa zuwa. U mulandu ci? Yesu wanenyile alondezi yakwe ukuti ndi yalola umusumba wa Yelusalemu wazingulukwa na asilika, yali nu kuutuka.—Luka 21:20-24.

² Lyene paa ala papita imyaka 28 kufuma pano Yesu wacelwile alondezi yakwe. Apa nsita kwene iiya, Aina Klistu aikalanga umu mpanga ya Izlaeli yaatwalilile ukuya acisinka nanti icakuti yayazunyanga. (Ayebulai 10:32-34) Nomba Paulo walondanga ukuti yaipekanye uku vintu ivyali nu kucitika uku nkoleelo. Kwali nu kucitika icintu  icikulu sana icali nu kwezya utailo wao. (Mateo 24:20, 21; Ayebulai 12:4) Yalondekwanga ukuti yakazizimizye nu kuya sana nu utailo pakuti yakuuvwile vino Yesu wayanenyile ukuti yakuutuke, nupya ndi yacita vivyo alino yali nu kutwalilila ukuya nu umi. (Welengini Ayebulai 10:36-39.) Fwandi acino Yeova waneniile Paulo ukulembela aina na ya nkazi kalata. Kalata wiya wino ndakai akaamwa ukuti i buku lya Ayebulai, walemvilwe ukuti aazwe Aina Klistu ukuzizimizya uku vintu ivyali nu kucitika.

3. U mulandu ci uno ibuku lya Ayebulai lyacindamila kuli sweswe?

³ Naswe kwene ibuku lya Ayebulai lingatwazwa. U mulandu ci? Pano naswe kwene ivintu vyaya wakwe vino vyali uku Ina Klistu amu Yudeya. Tukaikala umu “tusita tutale,” nupya aingi yazizimizya intazi iziipisye nanti ukuzunyiwa. (2 Timoti 3:1, 12) Lelo sweingi tukaipakizya umutende nupya yasituzunya. Fwandi, wakwe vino cali uku Ina Klistu umu nsita zyakwe Paulo, tulinzile ukucenjela. U mulandu ci? Likwene sile uwezyo ukulu cuze wasya uce wize pali sweswe!—Welengini Luka 21:34-36.

4. Uzye ilembelo lya mwaka wakwe 2016 likutuuli, nupya u mulandu ci uno lyati lilingila?

⁴ I cani cimatwazwa kuipekanyazizya kuli vino vili nu kucitika uku nkoleelo? Umwi buku lya Ayebulai, Paulo walanzile pa vintu ivingi ivimatwazwa ukukomya utailo witu. Cintu conga icicindame, cikazanwa pi lembelo lya Ayebulai 13:1. Ilembelo likatukomelezya ukuti: ‘Lekini ulukundo lwa ku ina lutwalilile.’ Ilembelo lii i lyati lisoololwa ukuya ilembelo lya mwaka wakwe 2016.

5. Uzye ulukundo lwa ku ina ali cani?

⁵ Uzye ulukundo lwa ku ina ali kutuuli? Izwi lya ciGliki lino Paulo waomvizye likapiliula ‘ukutemwa umwina.’ Ukutemwa kuu, ali kutemwa ukukaya pali yalupwa itu nanti cuza witu umupalamisye. (Yoane 11:36) Tusicita sile kwati sweswe ina nanti ya nkazi fwandi foo. Lelo sweswe ina na ya nkazi acumicumi. (Mateo 23:8) Paulo walanzile ati: “Mwatemwana cuze ndi vino aina Klistu yalinzile kutemwana, nupya mwacindikana.” (Loma 12:10) Mazwi yaa yakalanga vino ukutemwa kuno twatemwa aina kwaya. Ukutemwa kuu, alino nu kutemwa kuze ukwasintilila pa visinte vya masunde ivya ina Klistu, kukaazwilizya antu yakwe Leza ukuya sana ivyuza alino nu kuya alemenkane.

6. Uzye Aina Klistu ya cumi yamanya uli upiliulo wa mazwi yakuti lukundo lwa ku ina?

⁶ Amazwi yakuti ‘lukundo lwa ku ina’ ilingi aliyo yakazanwa sana umu mpapulo zya Ina Klistu. Uku ya Yuda, izwi lyakuti “aina” ilingi lyalozyanga kuli lupwa nupya insita zimwi lyalozyanga nu ku muntu muze asi lupwa. Nomba izwi lii litaalozyanga kuli umwi atali umu Yuda. Lelo swemo swe Ina Klistu, “umwina” witu u Mwina Klistu aliwensi uwa cumi, nanti cakuti umuntu wiyo wafuma uku mpanga yuze. (Loma 10:12) Yeova watusambilizya ukutemwa aina itu. (1 Tesalonika 4:9) Nomba u mulandu ci uno cacindamila ukutwalilila ukulanga ukuti twatemwa aina?

7. (a) U mulandu ci ucindame uno tulinzile ukulanga ukutemwa uku ina itu? (b) Landini umulandu nauze uno cacindamila ukutemwana sana na ina itu.

⁷ Umulandu ucindame sana uno tukalangila ukuti twatemwa aina, u wakuti Yeova watunena ukuti avino twacita. Tutangatutemwe Yeova ndi cakuti tukukana ukutemwa aina itu. (1 Yoane 4:7, 20, 21) Umulandu na uze uno twatemelwa aina itu, u wakuti tukaazwana maka maka umu nsita zya ntazi. Lino Paulo walemvile kalata uku ina Klistu Ayebulai, wamanyile ukuti yamwi yali nu kusya mang’anda yao ni vintu vyao. Yesu walondolwile vino insita iyo yali nu kuya itale. (Mako 13:14-18; Luka 21:21-23) Fwandi lino insita iyo itali ifike, aina Klistu yayo yalondekwanga ukutemwana sana.—Loma 12:9.

8. I vyani vino tulinzile ukucita ndakai lino ucuzi ukulu cuze utali utandike?

⁸ Ucuzi ukulu cuze, uli umupipi sana. (Mako 13:19; Umbwilo 7:1-3) Tulaalondekwa ukuvwila ukucelula ukwakuti: “Mwe antu yane aleni ingilini mu ng’anda inu, muyale ni visasa. Mufisame apa kasita kanono cisuke icipyu cakwe Leza cisile.” (Ezaya 26:20) Limwi ‘mang’anda’ yayo yangaya i vilongano vino twayamo, muno tukapepa Yeova capamwi na ina itu na ya nkazi. Lelo tutalinzile sile ukupeleela pa kulongana capamwi lyonsi. Paulo wanenyile Aina Klistu Ayebulai ukuti yalinzile ukukomelezyanya ukuti yalanga ukutemwa nu kucita ivintu visuma kuli cilamuntu. (Ayebulai 10:24, 25) Tulinzile ukutemwana sana ndakai pano cilatwazwa ukuzizimizya amezyo ali yonsi yano tungakwata uku nkolelo.

9. (a) A masyuko ci yano twakwata aakulanga ukuti twatemwa aina? (b) Landini pali vimwi ivikalanga ukuti antu yakwe Yeova yatemwana.

⁹ Na ndakai twakwata masyuko aingi aakulanga ukuti twatemwa aina, lino ucuzi ukulu cuze utali utandike. Aina itu aingi yakacula pa mulandu wa vilundumusi, ukuundwa, kasyululu, cimuza icikakatuka na manzi, alino na vyuze. Aina yamwi nayo yakazizimizya lino yakuzunyiwa. (Mateo 24:6-9) Nupya kwaya intazi zya mu wikazi izingi, pa mulandu wakuti twikala umu nsi ipe. (Umbwilo 6:5, 6) Nomba ndi cakuti aina yakwata sana intazi, ali lino tukaalanga sana ukuti twayatemwa. Nanti cakuti umu nsi ii mutaya ukutemwa, tulinzile ukutwalilila ukulanga ukuti twatemwana. (Mateo 24:12) ^[1]—Lolini amazwi pa mpela ya cipande.

10. I vyani vino tumalandapo?

¹⁰ Tungacita uli pakuti tutwalilile ukulanga ukuti twatemwa aina nanti cakuti tuli ni ntazi? Tungalanga uli ukuti twakwata  ulukundo uku ina itu? Lino Paulo walanzile amazwi yakuti, “Lekini ulukundo lwa ku ina lutwalilile,” walanzile inzila zingi zino Aina Klistu yangaomvya pa kucita vivyo. Lekini tulande pa nzila zimwi 6.

11, 12. Uzye ukuzengela aenyi calola mwi? (Lolini cikope cakutandikilako.)

¹¹ “Mwaiusya ukuzengela aenyi umu mang’anda inu.” (Welengini Ayebulai 13:2.) Uzye izwi lyakuti “ukuzengela” lyalola mwi? Izwi lino Paulo waomvizye likapiliula ukuya ni cikuuku uku enyi. Limwi izwi lii likatwiusyako pali Abulaamu na Loti. Antu yaa yaili yalangizye icikuuku uku yenyi yano yatamanyile nu kumanya. Mukuya kwa nsita izile yamanya ukuti aenyi yaya yaali aangeli. (Utandiko 18:2-5; 19:1-3) Malyasi yaa yakomelizye Aina Klistu Ayebulai ukulanga ukuti yatemwa aina lino yakupokelela aenyi.

¹² Tungalanga uli ukuti tukazengela aenyi? Tungaamako aina na ya nkazi ukuti ize yalyeko utwakulya uku ng’anda ukumwitu nanti sile ukwiza komelezyanya. Nanti cakuti tutanga tumanye ningo umwangalizi wa ciputulwa na mamakwe, tungayama lino yatutandalila apa cilongano. (3 Yoane 5-8) Tutalinzile ukupekanya ivyakulya vingi sana nanti ukusumba impiya izingi sana pa kupekanya. Cino tulinzile ukulondesya ukucita, u kukomelezya aina itu, asi ukuti tuyazanzye nanti kuti yalole vintu vino twakwata. Nupya tutalinzile ukwama sile yayo aakuti naswe yangaca yatupeeleko vimwi. (Luka 10:42; 14:12-14) Icacindama, i cakuti tutalinzile ukupamviwa sana itwilila nu kulanga ukuti tukazengela aenyi!

13, 14. Tungaiusya uli “anyepwe”?

¹³ “Mwaiusya anyepwe.” (Welengini Ayebulai 13:3.) Lino Paulo walemvile amazwi yaa, walozyanga uku ina aali umu cifungo pa mulandu wakuti yali acumi kuli Leza. Paulo wataizye amu cilongano pano yalangizye ukuti ‘yaculanga pamwi na anyepwe.’ (Ayebulai 10:34) Aina yamwi yaazwilizye Paulo apa myaka 4 ino wali umu cifungo, nomba yauze ikalanga ukutali. Uzye yali nu kwazwa uli Paulo? Yali nu kulamupepelako sana.—Filipi 1:12-14; Ayebulai 13:18, 19.

¹⁴ Ndakai, ya Nte aingi yaayanyepa umu vifungo pa mulandu na ucisinka wao. Aina na ya nkazi aaya umupipi yangazwilizya ya Nte yayo. Nomba sweingi tukaikala ukutali na ina yaayo anyepwa. Uzye tungaazwilizya uli aina yaa? Ukutemwa ina kukalenga ukuti twayapepelako. Tungapepelako aina, ya nkazi, na ana yano yanyepa uku Eritrea, ukwikako sile na ina itu yaa: Paulos Eyassu, Isaac Mogos, na Negede Teklemariam, yano yacili yanyepwa ukucila pa myaka 20.

15. Tungacindika uli cupo citu?

¹⁵ ‘Icupo cilinzile kucindikwa na antu onsi.’ (Welengini Ayebulai 13:4.) Nupya tungalanga ukuti twatemwa aina nga  tuli ni miyele isuma. (1 Timoti 5:1, 2) Limwi ndi cakuti twacita ulalelale nu mwina nanti nkazi, tungalenga umuntu wiyo auvwa uyi nupya antu yauze yangata ukumucindika alino na yalupwa yakwe nayo yatanga yuvwe ningo. Aina yangata ukututaila. (1 Tesalonika 4:3-8) Lyene mwelenganye nupya, vino umuci anguvwa ndi cakuti wamanya ukuti iya akatamba ivikope vya uzelele. Uzye angalola ukuti iya wamutemwa nupya wacindika icupo?—Mateo 5:28.

16. Uzye ukuteeka umwenzo kuli vino tukweti kungatwazwa uli ukulanga ukutemwa uku ina?

¹⁶ “Mwaikala umi uwa kuntatemwisya impiya.” (Welengini Ayebulai 13:5.) Ukutaila Yeova kulatwazwa ukuteeka umwenzo kuli vino tukweti. Uzye ukucita vii kulatwazwa uli ukulanga ukutemwa uku ina itu? Nga twateeka umwenzo, tulaiusya ukuti aina na ya nkazi Aina Klistu yacindama ukuluta impiya nanti vintu vyuze. (1 Timoti 6:6-8) Tutalailizyanya apa ina itu nanti pa ntazi zino twakwata. Nupya tutalauvwa uzuwa pali yauze. Lelo nga twateeka umwenzo kuli vino tukweti, tulaya na ukapekape.—1 Timoti 6:17-19.

17. Uzye ukuya asipe kukatwazwa uli ukulanga ukutemwa uku ina itu?

¹⁷ ‘Muvwange nu kusipa.’ (Welengini Ayebulai 13:6.) Ukutaila Yeova kulatwazwa ukuzizimizya intazi iziipisye. Ukusipa kukatwazwa ukulaelenganya ningo. Nupya nga tusikwelenganya viipe, tungalanga ukuti twatemwa aina itu lino tukuyakomelezya nu kuyateekezya. (1 Tesalonika 5:14, 15) Nanti sile umu ucuzi ukulu cuze, tungasipa, pano ala itumanya ukuti  ukutulwa kwitu kwatikupalama.—Luka 21:25-28.

18. Tungalanga uli ukuti twatemwa ya eluda?

¹⁸ “Mwaiusya yao ali ntunguluzi zinu.” (Welengini Ayebulai 13:7, 17.) Ya eluda umu cilongano yakaomvya insita yao ukuombesya pakuti yatwazwe. Nga twelenganya pali vino yakacita, tukayatemwa sana nupya tukayacindika. Tutanga tutemwe ukuti yate ukuya nu luzango nanti ukusoka pa mulandu ni vintu vino tukacita. Lelo tulinzile ukuyuvwila nu mwenzo onsi. Nga twacita vii ala tukulanga “mucinzi nga nu kutemwa kukulu kuluta pa mulandu wa mulimo uno yakaomba.”—1 Tesalonika 5:13.

19, 20. Tungatwalilila uli ukulanga ukuti twatemwa sana aina?

¹⁹ Antu yakwe Yeova yamanyikwa ukuti yatemwana. Vikwene ali vino cali nu mu nsita yakwe Paulo. Lelo Paulo wakomelizye aina ukulanga sana ukutemwa. Walanzile ati: “Mucite cii nu kuluta.” (1 Tesalonika 4:9, 10) Fwandi cii cikulanga ukuti tulinzile ukutwalilila ukulanga ukutemwa!

²⁰ Fwandi ndi twalola ilembelo lya mwaka uu umu Ng’anda ya Wene, lekini twaelenganya pa mauzyo yaa: Uzye ningalanga uli ukuti nkazengela aenyi? Ningaazwilizya uli aina ali umu vifungo? Uzye nacindika icupo? I cani cilangazwa ukuteeka umwenzo kuli vino nakwata? Ningalanga uli ukuti nataila sana Yeova? Ningalanga uli ukuti nkauvwila aakatungulula? Ndi cakuti twaombesya ukuzifya imiombele itu umu vintu vii 6, ilembelo lya mwaka lilaatwiusyako ukuti tulinzile ukuvwila amazwi yano Paulo walanzile aakuti: ‘Lekini ulukundo lwa ku ina lutwalilile.’—Ayebulai 13:1.