1. I vyani vino tulinzile ukucita pa kuya pamwi na Yeova?

TWATEMWA ukuzanwa sana pamwi na antu yano twatemwa. Ya iya na aci yakauvwa ningo ukukwata utusita utwakuya pamwi. Acance yakaipakizya ukuya pamwi na ya cuza yao. Nupya swensi kwene tukaipakizya ukuya pamwi na ina itu na ya nkazi. Ni cicindamisye i cakuti tukaipakizya ukuya pamwi na Leza witu. Tungacita vivyo nga tukupepa kuli aliwe, ukubelenga Izwi lyakwe nu kwelenganya pali vino akalonda ukutucitila alino na pa miyele yakwe isuma. Insita ino tukaya pamwi na Yeova, yacindama sana.—Masa. 139:17.

2. Iintazi ci zino tukakwata?

² Nanti cakuti tukaipakizya ukupepa nu kubelenga Baibo, asi lyonsi lino cikaanguka ukucita vivyo. Tukapamviwa sana, nupya cico cingalenga citutalile ukupaatulako insita iya kucita ivintu ivingalenga ucuza witu na Yeova ukukoma. Incito, ukusakamala ulupwa alino ni vintu vyuze vingatusendela sana insita icakuti twavilwa nu kukwata insita iya kupepa, ukuisambilizya nanti ukwelenganya pali vino tukubelenga.

3. I cintu ci na cuze icingatusendela sana insita?

³ Kwaya icintu na cuze icingatusendela sana insita. Nga tutacenjile, tungasumba insita ikulu uku vintu ivyakuti vili sile ningo nomba ivingatusendela sana insita iya kupalama kuli Yeova. Caya sile ningo ukukwata utusita twa kuipakizya ivyakuizanzya. Tungasoolola ivya kuizanzya ivili sile ningo, nomba ndi cakuti tukusumba insita ikulu pa vintu vivyo cingalenga tufilwe ukukwata insita iya kucita ivintu ivingakomya ucuza witu na Yeova. Tulinzile ukulaiusya ukuti ivyakuizanzya vitacindama sana.—Mapi. 25:27; 1 Tim. 4:8.

4. I vyani vino tumasambililapo?

 ⁴ Umu cipande cii, tumasambilila pa mulandu uno tulinzile ukusoolwela ivintu ivicindame sana. Nupya tumasambilila na pali vino tungaomvya insita itu uku kuya pamwi na Yeova ni visuma ivingatucitikila ndi cakuti tukucita vivyo.

5. Uzye ukubelenga nu kwelenganya pali Efeso 5:15-17, kungazwa uli uwacance ukusoolola ningo ivya kucita umu umi?

⁵Mwasoolola ningo ivya kucita umu umi. Acance aingi yakaika sana mano kuli vino yangacita pakuti yakaye nu umi usuma. Nupya ya mwalimu na ya lupwa asi ya Nte Yakwe Yeova yangayakomelezya ukuya uku masambililo ya papela pakuti yakakwate incito isuma nu kukwata impiya zingi. Masambililo ya musango uwo yangayasendela sana insita. Nupya avyazi yao na ya cuza yao amu cilongano, yangayakomelezya ukutandika ukuombela Yeova. I cani cingazwa uwacance uwatemwa Yeova ukupingulapo ningo? Cingazipa ndi cakuti wabelenga Efeso 5:15-17 nu kwelenganyapo. (Belengini.) Pa cisila ca kubelenga ivikomo vii, angayuzya ukuti: ‘I vyani vino Yeova akalonda? I vyani vino ningapingulapo ivingamuzanzya? I vyani vino ndinzile ukupingulapo ivingalenga naomvya ningo insita?’ Mwaiusya ukuti “manda yaa aipe” nupya insi ii iikatungululwa na Satana yasya iyononwe. Cingazipa ndi cakuti tukuomvya umi witu uku kucita ivintu ivikazanzya Yeova.

6. I vyani vino Maliya wasoolwilepo, nupya u mulandu ci uno vyacindamiile?

⁶Mwakoleezya ivintu ivicindame. Mukuomvya ningo insita itu, mwaya nu kusoolola pa vintu viili ivisi viipe. Tungasininkizya vii nga twelenganya pali vino vyacitiike lino Yesu watandalile Maliya na Malita. Malita wali sana ni nsansa ukupokelela Yesu nupya wamupekanyizizye ivyakulya ivingi. Nomba Maliya wikazile na Yesu nu kukutika kuli vino walandanga. Vino Malita wacitanga vyali sile ningo nomba Yesu watiile Maliya “watasoolola icintu icisuma.” (Luka 10:38-42) Lino papisile insita, Maliya afwile wilile pa vyakulya ivyapekanyiziwe pa wanda uwa, nomba twasininkizya ukuti atatazile ailile pali vino wasambilile kuli Yesu. Wakwe vino Maliya waomvizye ningo insita ino yali pamwi na Yesu, a vino naswe tukaomvya ningo insita ukuya pamwi na Yeova. Tungaomvya uli ningo insita iyo?

7. U mulandu ci uno cacindamila ukupepa, ukuisambilizya nu kwelenganyapo?

⁷Mulinzile ukumanya ukuti ipepo, ukuisambilizya nu kwelenganyapo vyaya pa nzila zino tukapepelamo Leza. Lino tukupepa ala tukulanda na Tata witu uwa kwi yulu uwatutemwa sana. (Masa. 5:7) Nga tukubelenga Baibo ala tukusambiliziwa na Leza uwakwatisya sana amano. (Mapi. 2:1-5) Nga tukwelenganya sana pali vino tukasambilila pali Yeova, tulaelenganya pa miyele yakwe isuma alino nu kulaiusya ivintu visuma vino akalonda ukucitila antunze. Ii ali nzila isuma ino tungaomvezyamo ningo insita itu. Nomba i cani cingatwazwa ukucita vivyo?

8. I vyani vino tukusambilila kuli vino Yesu waomvizye ningo insita lino wali umu lwanga?

⁸Ndi cakuti icilinga, mwasoolola icifulo ukusi icongo. Lekini tusambilileko kuli vino Yesu wacisile. Lino atatala watandika umulimo wakwe uwa kusimikila pano nsi, wamazile  amanda 40 umu lwanga. (Luka 4:1, 2) Pa mulandu wakuti umu lwanga mutaali icongo Yesu wapepanga kuli Yeova nu kwelenganya pali vino Isi walondanga ukumucitila. Ukucita vivyo kwalenzile Yesu ukuipekanyizizya limwi uku ntazi zino wali nu kukwata. Uzye vino Yesu wacisile vingamwazwa uli? Ndi cakuti mukaikala aingi pa ng’anda cisi canguke ukuzana incende ukusi icongo apa ng’anda. Nga a vino caya, mungaya mukalondeko incende yuze kuno mungaya sile mwenga. Vikwene a vino nkazi Julie akacita ndi cakuti akulonda ukupepa kuli Yeova ala ali sile wenga. Wene na ya iya yakaikala uku France umu ng’anda iya muputule onga, nupya cikamutalila ukuzana incende kuno angaya wenga ukwaula ukupumvyanyiziwa. Nkazi Julie watiile: “Nkaya uku ncende kuno kusiya sana antu. Nupya nga indi kuku nkaikako sana mano nu kulanda na Yeova pano ala indi sile nenga.”

9. Uzye Yesu walangizye uli ukuti wacindike ucuza wakwe na Yeova asi mulandu nu kupamviwa?

⁹ Yesu wayanga u mupamviwe sana lyonsi. Antu aingi yamukonkanga sana nupya yonsi yalondanga ayacitile vino yakulonda. Pa nsita imwi, “antu yonsi amu musumba, yakolongine pa mulyango wa ng’anda” kuti yamulole. Nanti ciye vivyo, lyonsi Yesu wasininkizyanga ukuti wasyako insita ya kupepa kuli Yeova. Lino ilanzi litatala lyatunka, wasininkizyanga ukuti wazana incende ukusi antu kuno angalanda na Isi ala ali wenga.—Mako 1:32-35.

10-11. Ukulingana na Mateo 26:40, 41, i vyani vino Yesu wanenyile asambi yakwe ukucita lino yali umu calo ca Getisemani, nomba i vyani vyacitike?

¹⁰ Pa wanda uwa kusyalikizyako Yesu ukuya pano nsi usiku, nupya kwene wasininkizye ukuti walonda incende ukutaali antu pakuti akelenganyepo nu kupepa kuli Yeova. Incende iyo waizanyile umu calo ca Getisemani. (Mate. 26:36) Pa nsita iya, Yesu wasambilizye asambi yakwe icintu cimwi icicindame apipepo.

¹¹ Lekini tulande pali vino vyacitike. Lino yafisile umu calo ca Getisemani wali uusiku sana, limwi tungati usiku pakasi. Yesu wanenyile atumwa yakwe ukuti “ikalini paa nu kutwalilila ukulola” apita aya nu mukupepa. (Mate. 26:37-39) Lelo lino wawezile, wazanyile yakukasula. Lino wazanyile iyakasula, wayanenyile nupya kwene ati “twalililini ukulola nu kupepa.” (Belengini Mateo 26:40, 41.) Wilwike ukuti yasakamiile nupya yatonsile sana. Yesu wamanyile ukuti “umwenzo wene ukulonda nomba umwili iutonta.” Nupya pa miku iili ino Yesu waswilile umu kupepa, wazananga asambi yakwe yasikupepa ala iyakasula.—Mate. 26:42-45.

12. Tungacita uli ndi cakuti itusakamikwa sana nanti ukutoonta sana icakuti ituvilwa nu kupepa?

 ¹²Mwasoolola insita isuma. Insita zimwi tungasakamikwa sana nanti ukutoonta sana icakuti ituvilwa nu kupepa. Ndi cakuti ivya musango uu vikamucitikila, manyini ukuti mutaya mwenga. Uzye mungacita uli ndi cakuti ivya musango uu vikamucitikila? Yamwi aatemwa ukupepa kuli Yeova pampela ya wanda yazana ukuti cikayazwa ukupepa manguzi lino yatatala yatoonta sana. Yamwi yazana ukuti yakaikako sana mano lino yakupepa ndi cakuti limwi iikala, ukwimilila nanti ukufukama. Nomba mungacita uli ndi cakuti imutoovoka sana icakuti mukuvilwa nu kupepa? Mwanena Yeova vino mukuyuvwa. Mungataila ukuti Tata witu uwaya nu luse aluvwikisya vino mukuyuvwa.—Masa. 139:4.

13. Uzye utuombelo twitu tungatupumvyanya uli lino tukupepa, ukuisambilizya nanti lino tuli pa kulongana?

¹³Mutapumvyanyiziwa lino mukuisambilizya. Ipepo asi ali nzila sile yonga iya kukomezyamo ucuza witu na Yeova. Ukuisambilizya Izwi lyakwe Leza nu kuzanwa umu kulongana kungatwazwa ukupalama kuli Leza. Uzye kuli vino mungacita pakuti mwaomvya ningo insita lino mukuisambilizya na lino muli pa kulongana? Mungayuzya mweineco muti, ‘I vyani vikalenga napumvyanyiziwa lino indi pa kulongana nanti lino nkuisambilizya Baibo?’ Uzye a maemail nanti mameseji aapa foni nanti ukupumvyanyiziwa nu tuombelo tuze? Ndakai antu aingi yakaomvya mafoni, makompyuta, matabuleti alino ni vikozileko. Aakalondelezya yamwi yatiile ndi cakuti tukulonda ukwika mano kuli vino tukucita, tutalinzile ukwika foni umupiipi pano ingatupumvyanya. Uwasambilila umwi watiile: “Kusiya ukwika mano kuli vino ukucita ndi cakuti uli na kaombelo kamwi umupiipi. Pano ala umaelenganyanga pa vintu vyuze.” Lino ukongano wa ciputulwa nanti uwa citungu utatala watandika, ilingi yakatunena ukwika utuombelo twitu pano tutange tupumvyanye yauze. Uzye naswe tutange tucite vivyo kwene lino tuli swenga pakuti tutapumvyanyiziwa nu tuombelo tuto lino tukupepa, ukuisambilizya nanti lino tuli pa kulongana?

14. Ukulingana na Filipi 4:6, 7, uzye Yeova angatwazwa uli ukwikako mano kuli vino tukucita?

¹⁴Mwalenga Yeova ukuti amwazwe ukwikako  mano. Ndi cakuti mwalola ukuti mwatandika ukwelenganya pa vintu vyuze lino mukuisambilizya nanti lino muli pa kulongana, mwalenga Yeova ukuti amwazwe. Ndi cakuti imusakamikwa, cisi canguke ukuta ukwelenganya pali vino vikumusakamika nu kwika mano kuli vino mukusambilila, nomba icicindama ukucita vivyo. Mwalenga Yeova ukuti amupeele umutende ungacingilila umwenzo winu na “melenganyo inu.”—Belengini Filipi 4:6, 7.

15. I cintu ci conga icilacitika ndi cakuti mukupatulako insita inu ukulanda na Yeova, ukutika kuli aliwe nu kwelenganya pali vino wamucitila na pa miyele yakwe?

¹⁵ Ivintu vilamuzipila sana ndi cakuti mukupatulako insita ya kulanda na Yeova, ukukutika kuli aliwe alino nu kwelenganya pali vino wamucitila na pa miyele yakwe. Mungacita uli vivyo? Ca kutandikilako, mulaapingula ningo pa vintu. Baibo ikatunena ukuti: “Wino akapita nu wa mano nawe kwene alaya uwa mano, lelo wino akacina na awelewele, alacula wakwe cimwi.” (Mapi. 13:20, NWT.) Ndi cakuti insita ikulu mukucita ivintu ivingakomya ucuza winu na Yeova Intulo ya mano, mulaya na sana mano. Nupya mulamuzanzya lyonsi nu kukanacita ivintu ivingamusosya.

16. Uzye ukuya pamwi na Yeova kungalenga uli tuye ya kasambilizya yasuma?

¹⁶ Cakwe ciili, mulaya ya kasambilizya yasuma. Lino tukusambilila na umwi Baibo, tukalondesya ukuti tumwazwe ukupala kuli Yeova. Nga tukupepa sana kuli Yeova nu kusambilila pali aliwe, tukamutemelwako sana nupya tukamanya vino tungasambilizya umusambi witu ukutemwa Yeova. Vikwene avino Yesu wacitanga. Walandanga ivintu ivisuma sana pali Yeova, na cico calenzile asambi yakwe ukutemwa sana Yeova.—Yoa. 17:25, 26.

17. U mulandu ci uno ipepo nu kuisambilizya Baibo kungatwazwila ukukomya utailo witu?

¹⁷ Cakwe citatu, utailo winu ulakomelelako. Uvwini ivingacitika ndi cakuti mwalenga Leza ukuti amutungulule, ukumuteekezya nanti ukumwazwa. Lyonsi lino Yeova wasuka mapepo inu, utailo winu ukakomelako. (1 Yoa. 5:15) I cani cuze icingamwazwa ukukomya utailo winu? U kuisambilizya Baibo. Mwaiusya ukuti “umuntu akataila ndi cakuti uvwa.” (Loma 10:17) Nomba pakuti utailo witu ukome, tulinzile ukucita na vyuze ukucila sile pa kusambilila. I cani na cuze cino tulinzile ukucita?

18. Langililini umulandu uno cacindamila ukwelenganyizizya pali vino Yeova akacitila antu yakwe na pali vino akatucitila pa lwitu?

 ¹⁸ Tulinzile ukwelenganya pali vino tukusambilila. Elenganyini pali vino vyacitikiile kalemba wa Masamu 77. Wasakamile pa mulandu wakuti walolanga ukuti Yeova watata ukwika amano uku ina izlaeli na kuli aliwe. Wavilwanga ukulala pa mulandu wakuti wasakamalanga sana. (Vikomo 2-8) I vyani vino wacisile? Wanenyile Yeova ukuti: “Namaelenganyanga pali vyonsi vino wacita, namakutumalangapo mu milimo yako yonsi.” (Cikomo 12) Ukuya kwene, kalemba wa masamu wamanyile ningo ivintu vino Yeova wacitiile antu yakwe mpiti, nomba welenganyanga ukuti: “Uzye lyene Leza wata ukukwata uluse? Uzye icipyu cakwe kwene icikaleka atakwata uluse vwile?” (Cikomo 9) Kalemba wa masamu welenginye pali vino Yeova wacitiile antu yakwe mpiti nupya wamanyile ukuti wayalanganga uluse ni cikuuku. (Cikomo 11) I vyani vyacitiike? Kalemba wa masamu wizile asininkizya ukuti Yeova atange atazyele antu yakwe. (Cikomo 15) Umu nzila ili imwi kwene, utailo winu ulakoma ndi cakuti mukwelenganya pali vino Yeova wacitila antu yakwe na pali vino wamucitila.

19. I cani cuze icilacitika ndi cakuti mukupatulako insita inu ukulanda na Yeova, ukutika kuli aliwe nu kwelenganya pali vino watucitila na pa miyele yakwe?

¹⁹ Cakwe 4 nupya icicindamisye, mulatemelwako Yeova. Pa miyele yonsi, ukutemwa u kulalenga mwalondesya ukuvwila Yeova, ukuitemelwa ukusya vimwi pakuti mwamuzanzya alino nu kuzizimizya intazi. (Mate. 22:37-39; 1 Kol. 13:4, 7; 1 Yoa. 5:3) Kusi icili consi icacindama ukucila pali ucuza uno twakwata na Yeova.—Masa. 63:1-8.

20. Mungacita uli pakuti mwakwata insita ya kupepa, ukuisambilizya nu kwelenganyapo?

²⁰ Mwaiusya ukuti ipepo, ukuisambilizya nu kwelenganyapo vyaya pa nzila zino tukapepelamo Leza. Wakwe Yesu, mwasoolola icifulo ukusi congo kuno mungaya mwenga lino mukulonda ukupepa kuli Yeova, ukuisambilizya nanti ukwelenganyapo. Mwataaluka uku vintu ivingalenga mupumvyanyiziwe. Mwalenga Yeova ukuti amwazwe ukwika mano kuli vino mukusambilila lino mukuisambilizya Baibo nanti lino muli pa kulongana. Ndi cakuti mukuomvya ningo insita inu ndakai, Yeova alamupeela umi wa manda pe umu nsi ipya.—Mako 4:24.