1. U mulandu ci uno cacindamila ukuipekanyizizya limwi uku mazanzo?

 NDI CAKUTI ituipekanya, tungaicingilila. Wakwe, ndi cakuti kwacitika uzanzo, antu aipekanyizye limwi yakapusuka nu kwazwako yauze. Kaungwe kamwi aka ku Europe akezizye ukwazwa antu katiile: “Ndi cakuti umwi wataipekanya ningo angapusuka.”

2. U mulandu ci uno tulinzile ukuipekanyizizya limwi uku ucuzi ukalamba? (Mateo 24:44)

² “Ucuzi ukalamba” uliza umu kupumikizya. (Mate. 24:21) Nomba ucuzi ukalamba wapusanako na mazanzo asyala pano wene twamanya ukuti uliza. Umupiipi ni myaka 2,000 iyatipita, Yesu wacelwile alondezi yakwe ukuipekanya uku wanda uu. (Belengini Mateo 24:44.) Ndi cakuti twaipekanya ndakai, cilatwangukila ukuzizimizya lino ucuzi ukalamba ulatandika alino nu kwazwa yauze.—Luka 21:36.

3. Uzye ukuzizimizya, ukuya ni cikuuku, alino nu kutemwa kulatwazwa uli ukuipekanya uku ucuzi ukalamba?

³ Tulinzile ukuya ni miyele itatu ilatwazwa ukuipekanya uku ucuzi ukalamba. Uzye tulacita uli lino yalatunena ukuti twasimikila ilyasi lya upinguzi nupya lino antu aakakanya icumi yalatukanya? (Kuso. 16:21) Tulalondekwa ukuzizimizya pakuti twauvwila Yeova nu kutaila ukuti amatucingilila. I vyani vino tulacita lino aina itu na ya nkazi yalaponzya vimwi nanti vyonsi vino yakwata? (Haba. 3:17, 18) Tulalondekwa ukuya ni cikuuku kuli aliyo pakuti tukayazwilizye. Uzye tulacita uli lino tulaya pamwi na aina na ya nkazi pa nsita imwi lino amauteeko yalaombela pamwi  uku kutuzanza? (Ezek. 38:10-12) Tulalondekwa ukuyatemwa sana pakuti tukazizimizye pa nsita yii itale.

4. Uzye Baibo ikalangilila uli ukuti tulinzile ukuya ni miyele ya kuzizimizya, icikuuku, alino nu kutemwa?

⁴ Izwi Lyakwe Leza likatukomelezya ukuti tulinzile ukulazizimizya, ukuya ni cikuuku, alino kutemwa. Pali Luka 21:19 pakati: “Nga mwazizimizya alino mulapusuka.” Na pali Kolose 3:12 pakati: “Zwalini . . . cikuuku.” Alino pali 1 Tesalonika 4:9, 10 pakati: “Leza wamusambilizya ukuti mulinzile ukutemwana. . . . Lelo ina itu, tukumukonkomezya ukuti mutwalilile ukucita vivyo kwene nu kucilapo.” Ivipande vii vyonsi vyalembiilwe uku yasambi alanganga ukuzizimizya, icikuuku, alino nu kutemwa. Nanti ciye vivyo yalondekwanga ukutwalilila ukuya ni miyele kwene yii. Vikwene avino naswe tulinzile ukucita. Pakuti tumanye vino tungacita, tumasambilila pali vino Aina Klistu aakutandikilako yatwalilile ukuya ni miyele kwene yii. Lyene tumalola vino tungasambilila kuli aliyo alino na vino tungasininkizya ukuti ituipekanya uku ucuzi ukalamba.

5. Uzye Aina Klistu aakutandikilako yazizimizyanga uli intazi zino yakweti?

⁵ Aina Klistu aakutandikilako yalondekwanga ukuzizimizya. (Aeb. 10:36) Yakwatanga intazi zino antu aingi pa nsita iya yakwatangako, lelo yakwatanga ni ntazi zyuze pa mulandu wa kuti yali Aina Klistu. Yatayacuzyanga sile uku ntunguluzi zya mapepo izya Ayuda alino na ku aalasi Aina Loma, lelo yayacuzyanga na kuli ya lupwa yao kwene. (Mate. 10:21) Nupya yalondekwanga ukusininkizya ukuti yasikubepwa ni visambilizyo vya ufi ivya yasangu aalondanga ukuleta amalekano umu cilongano. (Mili. 20:29, 30) Lelo, aina yaa na ya nkazi yazizimizye. (Kuso. 2:3) I cani icayazwile ukuzizimizya? Yelenginye pa yantu aalembwa muli Baibo aazizimizye, wakwe Yobo. (Yako. 5:10, 11) Yapefile kuli Yeova ukuti ayapeele amaka. (Mili. 4:29-31) Nupya yatwalilile ukwiusya ukuti Yeova wali nu kuyalambula ndi cakuti yazizimizya.—Mili. 5:41.

6. I vyani vino tungasambilila kuli vino ya Merita yacisile pakuti yazizimizye?

⁶ Naswe kwene tungazizimizya ndi cakuti tukusambilila pa yantu aazizimizye aalembwa muli Baibo nu mu mpapulo zitu alino nu kwelenganya pali vino yacitanga. Ukucita vii kwalenzile ya Merita, ya nkazi akaikala uku Albania ukuzizimizya lino ya lupwa yao yayacuzyanga. Yatiile: “Ilyasi lyakwe Yobo ilyalembwa mu Baibo lyankomelizye sana. Yobo wacuzile sana ukwaula ukumanya icalenzile ukuti acula lelo watiile: ‘Mpaka sile ni mfwa yane, ntalatala inte ukuvwanga ukuti nene muntu umwi uwakaele.’ (Yobo 27:5) Nelenginye pali vino intazi zino Yobo wakweti zyakuzile ukucila izyane. Yobo atamanyile icalenganga, lelo nemo namanyile uwalenzile nkwate intazi.”

7. Nanti cakuti pa nsita yii tutakweti intazi ikome, i vyani vino tulinzile ukulacita?

⁷ Tungatwalilila ukuzizimizya ndi cakuti lyonsi tukunena Yeova ivikutusakamika. (Filipi 4:6; 1 Tesa. 5:17) Limwi pa nsita yii mutakweti intazi ikome. Nomba uzye mukapepa kuli Yeova ukuti amwazwe lino imusoka, lino imuvulunganyiziwa nanti lino mutamanyile ivya kucita? Ndi cakuti ndakai mukapepa lyonsi kuli Yeova lino imukwata intazi izinono, cilamwangukila ukulapepa kuli aliwe na lino mulakwata intazi izikulu uku nkoleelo. Lyene mungasininkizya ukuti wamanya lino mungalondekwa uwazwilizyo alino nu wazwilizyo uno mungalondekwa.—Masa. 27:1, 3.

8. Uzye ivyacitikile ya Mira vikalangilila uli ukuti ukuzizimizya intazi ndakai kulatwazwa ukuzizimizya nu ku nkoleelo? (Yakobo 1:2-4) (Loliniko ni cikope.)

⁸ Ndi cakuti tukuzizimizya intazi ndakai cilatwangukila ukuzizimizya ucuzi ukalamba uuli  uku nkoleelo. (Loma 5:3) U mulandu ci uno twalandila vivyo? Aina na ya nkazi aingi yazana ukuti lyonsi lino yazizimizya intazi ikome, cikayazwa ukuzizimizya intazi na yuze ino yangakwata. Nga yazizimizya, utailo wao ukakomelako nu kumanya ukuti Yeova waiteyanya nupya akalondesya ukuyazwa. Pa mulandu wakuti yataila Yeova, yazizimizye intazi na zyuze zino yakweti. (Belengini Yakobo 1:2-4.) Mira, nkazi akaikala uku Albania, wazana ukuti vino wazizimizye uku cisila vyamwazwile ukutwalilila ukulazizimizya. Nupya watiile insita zimwi akayuvwa ukuti aliwe sile akakwata intazi izingi. Lelo walanzile nu kuti akaelenganya pali vino Yeova wamucitila alino nu kumutungilila pa myaka 20 iyatipita nupya akainena umwineco ati: ‘Utaleka ukuombela Yeova, pano wakwazwa ukuzizimizya intazi izingi.’ Namwe kwene mwaelenganya pali vino Yeova wamwazwile ukuzizimizya. Mwasininkizya ukuti akamanya lyonsi lino mwazizimizya intazi nupya alamulambula. (Mate. 5:10-12) Lyene lino ucuzi ukalamba ulatandika, mulatwalilila ukuzizimizya pano ala mwasambilila mpiti ivya kuzizimizya.

9. Uzye amu cilongano ca mu Antioki yalangilile uli ukuti yali ni cikuuku?

⁹ Elenganyini pali vino vyacitikiile Aina Klistu aikalanga umu Yudeya, lino umu Yudeya mwali icipowe icipisye. Lino amu cilongano ica mu Antioki uku Silya yuvwile pali vino vyacitikiile aina uku Yudeya, yayuvwilile sana uluse. Fwandi yalangizye icikuuku uku ina na ya nkazi lino yayazwilizye muli vino yalondekwanga. “Yatumile uwazwilizyo uku ina aikalanga umu Yudeya, ukulingana na vino cila muntu wakweti.” (Mili. 11:27-30) Nanti cakuti aina na ya nkazi ali umu Yudeya iikalanga umu ncende izya kutali, aina na ya nkazi amu cilongano ca mu Antioki yalondesyanga ukuyazwa.—1 Yoa. 3:17, 18.

10. Iinzila ci zino tungalangilamo icikuuku uku ina na ya nkazi nga yaponelwa na mazanzo? (Loliniko ni cikope.)

¹⁰ Naswe kwene ndakai tungalanga ukuti twaya ni cikuuku lino aina na ya nkazi yaponelwa na mazanzo. Zuwa zuwa tukaipeelesya ukuyazwa ukupitila umu kuuzya ya eluda ndi cakuti tungazwilizyako, ukusangwilako uku mulimo uwa mu nsi yonsi, nanti kupepelako aina na ya nkazi atiyaponelwa na mazanzo. b (Mapi. 17:17) Wakwe umu 2020, Makomiti aa Kwazwa Aatiyaponelwa na Mazanzo ali 950 yapanzilwe umu nsi yonsi ku kwazwilizya aalondekwanga uwazwilizyo lino kwali ulwale wakwe COVID-19. Tukataizya sana aina yaa na ya nkazi aaipeelisye ukuombako umulimo uu uwakwazwilizya aponiilwe na mazanzo. Pa mulandu wakuti yali ni cikuuku uku ina na ya nkazi, yayasangwilileko ivintu ivyali nu kuyazwa nupya yayazwile ukuzifya mang’anda yao alino ni vifulo vya kupepelapo.—Loliniko na 2 Kol. 8:1-4.

11. Uzye tukacindika uli Tata witu wa kwi yulu nga tukulanga icikuuku uku ina na ya nkazi?

¹¹ Ndi cakuti tukulanga icikuuku uku ina itu na ya nkazi lino kwacitika uzanzo, antu yauze yakalola vino tukacitila aina itu. Wakwe umu 2019, icimuza icipisye cino yakaama ukuti Hurricane Dorian cononyile Ing’anda ya Wene umu Bahamas. Lino aina yazifyanga Ing’anda ya Wene, yanenyile umwi akaomba ni vya makuule ukuti ayazweko ukuziifya Ing’anda ya Wene alino nu kumulipila pali vino wayazwa. Wayanenyile ati: ‘Ningatemwa ukusangwilako viombelo, amaka alino na vyuze ivikulondekwa. Nkulonda ukumwazwilizyako sile. Nkauvwa  ningo sana nga nalola vino mwatemwana.’ Antu aingi umu nsi yataamanya Yeova. Nomba antu aingi yakalola vino Ya Nte Yakwe Yeova yakaazwa antu yauze. Tukaya sana ni nsansa nga twamanya ukuti vino tukalanga icikuuku nu kutemwa uku yantu yauze, vikalenga antu aatamanya Yeova yalondesya ukumanya ivingi pali aliwe pano “waya sana nu luse.”—Efes. 2:4.

12. Uzye ukuya ni cikuuku ndakai kulatwazwa uli ukuipekanyizizya limwi uku ucuzi ukalamba? (Kusokolola 13:16, 17)

¹² U mulandu ci uno tulalondekelwa ukuya ni cikuuku umu ucuzi ukalamba? Baibo ikalangilila ukuti yayo aasitungilila mauteeko, yalakwata intazi ndakai alino nu mu ucuzi ukalamba. (Belengini Kusokolola 13:16, 17.) Aina na ya nkazi yakalondekwa uwazwilizyo pakuti yakwata vino yakulondekwa. Lino Umwene witu Klistu Yesu aliza umu kupingula antu, tukalonda ukuti akatuzane tukulanga icikuuku pakuti akatunene ukuti “pyanini Uwene.”—Mate. 25:34-40.

13. Wakwe vino pali Loma 15:7 pakalangilila, uzye Aina Klistu aakutandikilako yacitanga uli pakuti yatemwana sana?

¹³ Aina Klistu yonsi aakutandikilako yatemwanine sana. Nomba uzye lyonsi cayangukilanga ukulanga ukutemwa? Umu cilongano ca mu Loma mwali antu apusanepusane. Umu cilongano cii mutaali sile Ayuda yano yasambilizye ukulondela Masunde yakwe Mose, lelo mwali na antu amu nko zyuze nupya mwali na antu akweti intambi izipusaneko. Aina Klistu yamwi yafwile yali azya, yauze nayo yali antungwa nupya yamwi yakweti azya. Uzye Aina Klistu yaa yali nu kucita uli pakuti yatwalilile ukutemwana asi mulandu na vino yapusinemo? Mutumwa Paulo wayakomelizye ukuti “mwapokelelana.” (Belengini Loma 15:7.) Uzye walozizye mwi? Izwi lyakuti “mwapokelelana” likapiliula ukuti ukupokelela umwi cikuuku cikuuku, wakwe ukupokelela umwi pa ng’anda nanti ukuya pamwi ni vyuza. Wakwe, Paulo wanenyile Filimoni ukuti ‘apokelele ningo’ umuzya Onesimasi. (Filim. 17) Nupya Pulisila na Akwila yapokelile ningo Apolo wino ataamanyile ivingi muli vyakwe Leza wakwe vino yene yamanyile nupya “yamusenzile.” (Mili. 18:26) Aina Klistu aakutandikilako yatisile mano kuli vino yapusinemo ivingayapatukanya lelo yapokelelananga.

14. Uzye ya Anna na ya iya yalangilile uli ukuti yali nu kutemwa?

¹⁴ Naswe kwene tungalanga ukuti twatemwa aina na ya nkazi ndi cakuti tukwizizya pamwi nayo. Nupya nga tukucita vii cilalenga ukuti na ina itu yalanga ukutemwa kuli sweswe. (2 Kol. 6:11-13) Lekini tulande pali vino vyacitikiile ya Anna na ya iya. Pa cisila ca manda aanono ukufuma pano yakukiile uku West Africa lino yaombanga mulimo wao uwa umisyonali, ulwale wakwe COVID-19 watandike. Pa mulandu nu ulwale wakwe COVID-19, yatakwatanga isyuko ilya kukomaana pamwi lino yakulongana, nupya citali icanguke ukumanya aina yauze. Uzye atwalane yaa yalangizye uli ukutemwa kuno yakweti? Yalanzyanyanga na ina na ya nkazi pa vidyo ukuomvya intaneti nupya yayanenanga ukuti yalondesyanga ukuyamanya ningo. Aina na ya nkazi yuvwanga ningo sana pali vino atwalane yacitanga, nupya aina nayo yalangizye ukutemwa ukupitila umu kuyatumila mafoni alino na ma meseji. U mulandu ci uno atwalane yalondesyanga ukumanya aina na ya nkazi yonsi amu cilongano? Ya Anna yatiile, “Ntalatala nilile aina na ya nkazi andanzile ukutemwa kuli nene nu lupwa lwane lino ivintu vyali ningo na lino vitali ningo. Vino yacisile vyalenzile nani nalanga ukutemwa kuli yauze.”

15. I vyani vino mwasambilila kuli ya Vanessa pali vino tulinzile ukulatemwa aina na ya nkazi yonsi? (Loliniko ni cikope.)

 ¹⁵ Sweingi twaya umu vilongano umwaya aina na ya nkazi aapusana inkulilo nupya aakwata imiyele ipusanepusane. Tungalanga ukuti twatemwa aina na ya nkazi yonsi ndi cakuti tukwika mano uku miyele isuma ino yakwata. Ya Vanessa aakaombela uku New Zealand, cayatalilanga ukulauvwana ningo na amu cilongano. Nomba yapingwilepo ukuta ukulaitusya uku ina na ya nkazi yano imiyele yoa yayasosyanga, nupya yapingwilepo ukulazanwa nayo insita ikulu. Ukucita vii kwazwile ya Vanessa ukulalola vino Yeova watemilwe muli aliyo. Ya Vanessa yatiile: “Ukufuma pano ya wane yatandikiile ukuomba umulimo wa kutandalila ivilongano, tukazanwa na aina na ya nkazi aingi aaya ni miyele ipusanepusane, nupya cikangangukila ukulanzyanya nayo. Natemwa antu apusanepusane. Nupya na Yeova kwene watemwa antu apusanepusane pano watuleta umu yantu aapusana inkulilo alino ni miyele.” Tukalanga ukuti twatemwa antu yauze nga tukuyalola wakwe vino Yeova akayalola.—2 Kol. 8:24.

16. U mulandu ci uno tulalondekwa ukuya nu kutemwa umu ucuzi ukalamba? (Loliniko ni cikope.)

¹⁶ Umu ucuzi ukalamba tulalondekwa ukulaya sana nu kutemwa. Uzye Yeova alatucingilila umu ucuzi ukalamba? Yeova wanenyile antu yakwe lino Aina Babiloni yayazanzile ukuti: “Mwe antu yane aleni ingilini mu ng’anda inu, muyale ni visasa. Mufisame apa kasita kanono cisuke icipyu cakwe Leza cisile.” (Eza. 26:20) Limwi naswe kwene tulalondekwa ukulondela ukucelula kuu umu ucuzi ukalamba. Mazwi aakuti “mu ng’anda inu” yangalozya umu vilongano vino twayamo. Umu ucuzi ukalamba, Yeova watulaya ukuti alatucingilila ndi cakuti twatwalilila ukuya aalemane na ina na ya nkazi. Fwandi ali mulandu uno icicindamila ndakai ukuombesya pakuti tutwalilile ukutemwa aina na ya nkazi. Nga tukutemwa aina na ya nkazi, limwi tungaca tupusuke.

17. Ndi cakuti twaipekanya ndakai, i vyani vino tulacita lino kulaya ucuzi ukalamba?

¹⁷ ‘Uwanda ukulu wakwe Yeova’ ulaleta intazi izingi uku yantunze. (Zefa. 1:14, 15) Antu yakwe Yeova nayo kwene yalakwata intazi. Nomba ndi cakuti ituipekanyizizya limwi, tulaya aateekele nupya tulaazwako na yauze. Tulazizimizya intazi zyonsi zino tulaakwata. Ndi cakuti umwina nanti nkazi akucula, tulaezya papezile amaka itu ukulanga icikuuku nu kumwazwa muli vino akulondekwa. Tulapalama sana uku ina na ya nkazi pano ala twatemwana mpiti. Lyene Yeova alatulambula nu kutupeela umi uwa pe umu nsi ipya umutalaya mazanzo akuiponela alino ni ntazi zino tukakwata ndakai.—Eza. 65:17.