Skip to content

Muye pa utantiko wa vilimo

Uzye Mukalola Ukuti Ukulunduluka Muli Ukapepa Kwacindama?

Uzye Mukalola Ukuti Ukulunduluka Muli Ukapepa Kwacindama?

“Omvya insita na maka yako mu kuwelenga malembelo pa lwalala nu kukosola nu kusambilizya.”—1 TIM. 4:13.

INYIMBO: 45, 42

1, 2. (a) Uzye Ezaya 60:22 akufikiliziwa uli umu manda yaa akusyalikizya? (b) Uzye ivyani ivikulondekwa sana ndakai umwi uvi lyakwe Yeova ilyaya pano nsi?

“NANTI sile akalupwa kamwi akanono, akasilesile, kalasuka kaye umutundu umwi uwamaka!” (Eza. 60:22) Usoowelo kwene uu ukafikiliziwa ndakai. Umu mwaka wa mulimo uwa 2015, yakakosoola ya Wene aali 8,220,105 aombanga umulimo wa kusimikila umu nsi yonsi! Leza walanzile pa kuvulilako kwa yantu yakwe ati: “Ivintu vivyo nemo ndavicita zuwazuwa insita ilingane ndi yafikila. Umucumi anene kwene ne [Yeova] navwanga!” Wakwe vino antu atiyakwela muli motoka yakamanya ndi cakuti yatandika ukusimula sana, naswe twamanya ukuti ndakai umulimo wa kusimikila ukaombwa sana umu nsi yonsi. Nga swemo cila muntu tukacitapo vyani pa mulimo kwene uu? Uzye twacincila umu mulimo kwene uu uwa kukosoola ilandwe lya Wene? Aina aingi na ya nkazi yatandika mpiti ukuombako umulimo wakwe upainiya wa nsita yonsi nanti uwa nsita inono. Uzye tusitemwa ukulola kuno aina itu aingi yakuya uku kuombela ukukalondekwa ya kakosoola aingi nanti ukuomba sile imilimo yuze umwi uvi lyakwe Leza?

2 Nupya twamanya ukuti ndakai kukalondekwa aomvi aingi sana. Cila mwaka kukapangwa ivilongano ivipya 2,000. Ndi cakuti icilongano conga na conga cikukwata ya eluda 5, kuli kuti aomvi 10,000 aangalondekwa ukuti yalinge ukusontwa ukuya ya eluda cila mwaka. Cii cikupiliula ukuti aina aingi cuze yangalondekwa ukuombesya ukuti yafikepo ukusontwa ukuya aomvi umu vilongano. Nupya cuze icakuti nanti cakuti sweswe ina nanti ya nkazi, swensi kwene tulinzile ukuya ‘acincile lyonsi lino tukutumikila Mwene.’—1 Kol. 15:58.

IVIKALONDEKWA PAKUTI UMUNTU ALUNDULUKE MULI UKAPEPA

3, 4. Uzye mukalondesya ukulunduluka muli ukapepa?

3 Welengini 1 Timoti 3:1. Izwi lya Cigliki ilyasenulwa ukuti “ukulondesya” likapiliula ukwezya na maka pakuti ukwate cimwi, limwi ukucila na pano amaka yako yapezile. Lino umutumwa Paulo waomvizye izwi lii walozyanga umu kuti cikalondekwa ukuombesya pakuti umwi alunduluke muli ukapepa. Elenganyini pa mwina akulonda ukulunduluka umu cilongano. Limwi pa nsita ii asi muomvi, nomba welenganya ukuti alinzile ukuombesya pakuti aye ni miyele isuma. Icakutandikilako, waombesya ukuti afikepo ukuya umuomvi pa cilongano. Mu kuya kwa nsita, akupaalila ukuti alafikapo ukuya umwangalizi umu cilongano. Pakuti afikepo muli vii vyonsi, alinzile ukuombesya pakuti afikepo ukuomba imilimo na yuze iikalondekwa umu cilongano.

4 Umu nzila iliyonga kwene, aina na ya nkazi aakalonda ukuombako upainiya, ukuombela pa Betele, nanti aomvi ya kuitemelwa aakakuula Amang’anda ya Wene, yalinzile ukuombesya pakuti yafikepo ukuomba imilimo kwene ii. Lekini tusambilile pali vino Izwi Lyakwe Leza likakomelezya yonsi ukulunduluka umu kupepa kwa cumi.

TWALILILINI UKULUNDULUKA

5. Uzye alumendo na akazyana yangaomvya uli amaka yao umu mulimo wa Wene?

5 Alumendo na akazyana yakwata amaka akalondekwa pa kuomba imilimo iingi umu mulimo wakwe Yeova. (Welengini Mapinda 20:29.) Aina yamwi acilumendo aakaombela pa Betele yakapulinta nu kupanga ama Baibo ni mpapulo zyuze izikalanda pali Baibo. Aina na ya nkazi aingi acance yakaombako umulimo wa makuule nu kusakamala Amang’anda ya Wene. Ndi kwacitika uzanzo wa kuiponela sile, acance yakaombela pamwi na ya Nte aombela Yeova pa myaka iingi ukwazwa yaayo atiyaponelwa nu uzanzo nu kuyapeela ivikalondekwa. Nupya ya painiya aingi acance yakaazwilizya ukutwala ilandwe lisuma uku yantu aayela kuno yakaikala alino na aakufuma uku mpanga zyuze.

6-8. (a) Uzye umulumendo umwi wasenwile uli imyelenganyizizye yakwe pa mulimo wakwe Leza, nupya i vyani ivyacitiike? (b) Uzye mungacita uli pakuti “muyuvwile mweisikulu mwenga usuma wakwe [Yeova]”?

6 Ukwaula nu kutwisika, mukalondesya ukuomba nu mwenso onsi umu mulimo wakwe Leza. Nomba, uzye mungacita uli ndi cakuti mukuyuvwa wakwe vino umwina uwi zina lyakuti Aaron wayuvwanga? Nanti icakuti wakulile umu lupwa lwa Ina Klistu, walanzile ukuti, “ntatemilwe umulimo wa kusimikila alino nu kuzanwa uku kulongana.” Walondesyanga ukuombela Yeova nu luzango nomba atamanyile umulandu uno atakwatiile insansa. Uzye wacisile uli?

7 Aaron watandike ukwezya na maka ukwika amano kuli vyakwe Leza, wakwe ukuwelenga Baibo, ukupekanya ukulongana nu kwasukapo. Watandike ukupepa lyonsi. Lino watemelwangako sana Yeova, watandike ukulunduluka muli ukapepa. Ukufuma pa nsita kwene iiya, Aaron akaipakizya ukuomba upainiya, ukuomba na yauze ukwazwilizya atiyaponelwa nu uzanzo wa kuiponela sile, alino nu kusimikila uku mpanga yuze. Aaron lyene ndakai akaombela pa Betele nupya a eluda pa cilongano. Uzye umwina wii akauvwa uli ndi welenganya pali vino wasoolola ukucita? Walanzile ukuti: “Nezya Yeova nu kulola ukuti u musuma. Pa mulandu wakuti akampolelela, nkayuvwa ukuti ndizile ukumuombela sana nupya cii cikalenga ukuti ancitila ivintu na vyuze ivisuma ivingi.”

8 Kalemba wa masamu wimvile ukuti: “Lelo yayo afukilila [Yeova] pasi nanti cimwi cisuma cino yene yanguulilwa.” (Masamu 34:8-10.) I cumicumi, Yeova asitazyela yayo acincila umu mulimo wakwe. Swensi kwene cila muntu ‘tukayuvwila sweisikulu usuma wakwe Yeova’ lino tukuomba apapezile amaka itu umu mulimo wakwe. Nupya ndi cakuti tukupepa Leza nu mwenso onsi, tukaya sana ni nsansa.

MUTATOOVOKA

9, 10. U mulandu ci uno cacindamila ukuya nu mwenzo wa ‘kulolela’?

9 Lino mukuombesya ukuti mufikilizye uyo winu, ‘mwaloleela.’ (Mika 7:7) Yeova lyonsi akaazwa aomvi yakwe acumi, nanti icakuti insita zimwi angaleka yalolele lino yatatala yapeelwa imilimo imwi nanti pakuti ivintu viyazipile. Walavile Abulaamu ukuti alakwata umwana umonsi, nomba wali nu kulanga utailo alino nu kuloleela. (Ayeb. 6:12-15) Nanti cakuti Abulaamu walolezile pa myaka iingi pakuti Isaki avyalwe, atatoovwike, nupya Yeova wafikilizye vino wamulavile.—Utan. 15:3, 4; 21:5.

10 Ukulolela kutangupala. (Mapi. 13:12) Ndi cakuti twatwalilila ukwelenganya sana pa viipe ivyativitucitikila, tungatoovoka. Lelo tulinzile ukusumba insita iikulu uku kucita ivintu ivingalenga tuzifyeko imiombele itu muli ukapepa. Lekini tulande pa vintu vitatu ivingatwazwa ukucita vivyo.

11. I miyele ci isuma ino tungakwata, nupya u mulandu ci uno cacindamila ukukwata imiyele iyo?

11 Mulinzile ukukwata imiyele ino Leza akalonda tukwate. Ndi tukuwelenga lyonsi Baibo nu kwelenganya pali vino tukuwelenga, tulaya na mano, ukwiluka, tulaapingula ningo pa vintu, tulamanya ivingi, tulaelenganya pa visuma, nupya tulaya na kapingu musuma. Imiyele ya musango uwo yacindama sana kuli yayo yonsi akutungulula umu kupepa kwa cumi. (Mapi. 1:1-4; Tito 1:7-9) Nupya ndi tukuwelenga impapulo izikalanda pali Baibo, tulailuka nu kumanya vino Leza akaelenganya pa vintu. Cilawanda, tukalondekwa ukupingula pali vino tungasala ivyakulezezyamo icitendwe, imizwalile, vyakuomvya impiya, alino ni vyakuvwana na antu yauze. Ndi tukulondela vino tukasambilila muli Baibo, tungapingula ningo sana pa vintu vivyo nu kuzanzya Yeova.

12. Uzye aaya umu cilongano yangalanga uli ukuti yatailwa?

12 Mwalanga ukuti mwaya na ucisinka. Nanti icakuti sweswe ina nanti ya nkazi, tulinzile ukuombesya pakuti twafikilizya imilimo yakwe Leza ino twapeelwa. Nanti icakuti Neemiya wali umuomvi wa mu uteeko, waomvile umulimo wakwe Leza pamwi na ya kapepa yauze. Uzye aina ya musango ci yano wapeezile imilimo? Waomvizye yaayo aatiinanga Leza, aali atailwe, nupya aombanga ningo umulimo. (Neem. 7:2; 13:12, 13) Na ndakai kwene, ‘Cintu conga cino cikalondekwa uku yangalizi icakuti yalinzile kuya atailwe.’ (1 Kol. 4:2) Leza akalola imilimo isuma ino aomvi yakwe yakaomba.—Welengini 1 Timoti 5:25.

13. Uzye mungaakolanya uli Yosefu lino yamwi yamufyenga?

13 Mwaleka Yeova amusangulula. Uzye mungacita uli ndi cakuti yamwi yamufyenga? Limwi mungalenga ukuti ivintu vizipe zuwa zuwa. Nomba pa nsita zimwi, ndi mwezya na maka ukuicingilila, mungalenga ukuti intazi ikulileko. Aina yakwe Yosefu yamucitiile ivintu iviipe, nomba ataatandike ukwelenganya pa kulandula. Nupya lino papisile insita, Yosefu izile iyamupeela imilandu yaufi iyamutwala nu mucifungo. Nomba, walenzile ukuti Yeova amwazwa umu nsita izitale. I cani icizile icicitika? ‘Izwi lyakwe Yeova i lyamusangulwile.’ (Masa. 105:19) Lino amezyo yasizile, Yosefu wizile afikapo ukuomba umulimo uiyele. (Utan. 41:37-44; 45:4-8) Lino mukupita umu mezyo atale sana, mwapepa ukuti Leza amupeela amano, mwateeka umwenzo lino mutatala mwalanda nanti ukucita cimwi, nupya mwalenga amaka kuli Leza. Yeova alamwazwa.—Welengini 1 Petulo 5:10.

MWALUNDULUKA UMU MULIMO WA KUSIMIKILA

14, 15. (a) U mulandu ci uno tulinzile ukusumba sana mano uku misimikilile itu? (b) Uzye mungaasimikila uli ndi vintu vyasenuka? (Lolini cikope cakutandikilako na kambokosi akakuti: “ Uzye Mukaitemelwa Ukuomvyako Inzila na Zyuze pa Kusimikila?”)

14 Paulo wanenyile Timoti ati: “Omvya insita na maka yako mu kuwelenga malembelo pa lwalala nu kukosola nu kusambilizya.” (1 Tim. 4:13, 16) Pa nsita ii Timoti ala watandika mpiti ukusimikila ilandwe lya Wene. Nomba imisimikilile yakwe yali nu kuziipilako ndi ‘waomvya insita na maka’ umu kusambilizya. Atalondekwanga ukwelenganya ukuti antu yanguvwa asi mulandu na vino imilandile yakwe yali. Pakuti atwalilile ukufika antu pa myenzo, walondekwanga ukuomvya inzila zya misambilizizye ukulingana ni vikacitikila yano wasambilizyanga. Naswe kwene avino tulinzile ukucita.

15 Ilingi tusizana antu pa mang’anda lino tukusimikila uku ng’anda ni ng’anda. Umu ncende zimwi, tutanga twingile umu mang’anda nupya mumwi yakulilila amalinga. Ndi cakuti vikwene avino caya umu cifulo cino mukasimikilamo, mungezya ukuomvya inzila izipusane pusane lino mukusimikila.

16. Uzye tungaomba uli ningo umulimo wakusimikila uku vifulo ukukazanwa sana antu?

16 Inzila yonga iyazipa sana, u kusimikila ilandwe lisuma umu ncende zino mukazwanwa antu aingi. Ya Nte aingi yakaomba ningo sana umu vifulo vya musango uu. Yakapaatula insita ukuti yasimikila antu umu vitesyeni vyakwe ya basi ni vya masitima, umu mamaliketi na muno yakasungila ya motoka, alino nu mu ncende zyuze umukazanwa sana antu. Limwi Nte ndi walola ukuti icilinga, angatandika ukulanda nu muntu ukuomvya ivyativicitika, ukulanda ivisuma pa yana yano umwi akweti, nanti ukuzya iuzyo pa mulimo uno umwi akaomba. Lino yakulanzyanya, kasimikila angaletamo Amalembelo nu kuleka wino akusimikila alandepo. Vino umuntu walandapo vingalenga kuti ukulanzyanya nu muntu wiyo muli Baibo kutwalilile.

17, 18. (a) Uzye mungacita uli pakuti mwasimikila uku vifulo ukukazanwa antu sana ukwaula intete? (b) U mulandu ci uno mungatemwa ukuti mwakolanya Davidi lino mwaya umu mulimo wa kusimikila?

17 Ndi cakuti cikamutalila ukusimikila uku vifulo ukukazanwa sana antu, mutalinzile ukutoovoka. Eddie, painiya aakaikala umu Musumba wa New York, wasitokanga ukusimikila uku vifulo ukukazanwa sana antu. Nomba umukuya kwa nsita wizile asipa. Uzye icani icamwazwilizye? Walanzile ukuti: “Pa kupepa kwa lupwa, mamane nani twalondelezyanga amasuko uku mauzyo yano antu yakauzya. Nupya tuzyangako na ya Nte yauze ukuti yatwazwe.” Lyene umwina Eddie watemwa sana ukusimikila uku vifulo ukukazanwa sana antu.

18 Lino mwamanya ningo sana ivya kusimikila ilandwe lisuma alino nu kusipa, yauze yalaalola ukuti mwatimulunduluka muli ukapepa. (Welengini 1 Timoti 4:15.) Nupya ukwaula nu kutwisika mulaalumbanya Tata witu uwa kwi yulu wakwe vino Davidi wacitanga, uwimvile ukuti: “Namawanzyanga [Yeova] insita zyonsi. Ntalatonta uku mulumbanya. Namamuwanzyanga pali vino wacita. Ali pakuti na yayo kwene yano yakacula, yuvwe kweneko, yasansamuke!” (Masa. 34:1, 2) Nupya limwi pa mulandu nu kuombesya kwinu umu mulimo wa kusimikila, antu afuke yangasambilila icumi nu kuya ya kapepa ya cumi.

MWALUMBANYA YEOVA LINO MUKUTWALILILA KULUNDULUKA

19. U mulandu ci uno aomvi yakwe Yeova acumi yalinzile ukuyela ni nsansa, nanti cakuti ivintu vyativiyatalila?

19 Davidi wimvile nu kuti: “We [Yeova], iviumbwa vyako vyonsi vilakulumbanya, na yayo akufukilila yalakutaizya. Vyene vilalanda pa lulumbi lwa wene wako, nu kuvwanga vyapa maka yako. Apakuti ali wensi akamanya imilimo yako iyalulumbi nga nu lulumbi lwa ucindami wa wene wako.” (Masa. 145:10-12) I cumicumi amazwi yaa yakalaanga vino ya Nte Yakwe Yeova yonsi acisinka yakayuvwa. Nomba, nga ndi cakuti mukafilwa ukuomba sana umu mulimo wa kusimikila uwa ku ng’anda ni ng’anda pa mulandu nu kulwalilila nanti pa mulandu nu kukota? Lyonsi mwaiusya ukuti lino mukusimikila ilandwe lisuma kuli yano yakamusakamala alino na antu yauze, umulimo winu ukacindika Leza witu uwa lulumbi. Ndi cakuti yaamuyalila umu cifungo pa mulandu wa utailo winu, mufwile mukasimikila lyonsi lino mwasyukila kasita, nupya cico cikazanzya Yeova. (Mapi. 27:11) Nupya vikwene avino mukacita ndi cakuti mwaya umu lupwa ulusi lwakwe ya kapepa yakwe Yeova, mukatwalilila ukuombela Yeova. (1 Pet. 3:1-4) Nanti lino ivintu ivitala, mungatwalilila ukulumbanya Yeova nu kulunduluka muli ukapepa.

20, 21. Ndi cakuti mwapeelwa imilimo iingi umwi uvi lyakwe Yeova, mungaazwilizya uli yauze?

20 Yeova alamupolelela ndi cakuti mwatwalilila ukulunduluka muli ukapepa. Limwi ndi mwatantika ningo nu kucefyanyako vimwi vino mukacita umu umi, mungaombesya umu mulimo uwacindamisya uwa kusimikila antu icumi icingalenga yaye nu utailo. Nupya, mungalunduluka muli ukapepa alino ukuipeelesya kwinu nako kungalenga mwaazwilizya ya kapepa yauzo. Nupya pa mulandu nu kuombesya kwinu umu cilongano, ivintu vilamuzipila pano yonsi atemwa Yeova yalamutemwa, nupya yalaamutungilila.

21 Nanti icakuti twaomba imyaka ingi nanti imyezi inono sile umu mulimo wakwe Yeova, swensi kwene tungatwalilila ukulunduluka muli ukapepa. Nomba, uzye Aina Klistu aombela Leza pa myaka ingi yangazwa uli apya ukulunduluka muli ukapepa? Tulasambilila api lyasi kwene lii umwi sambililo ililondeliilepo.