1. I vyani vino yamusambilizya pali Kaumba witu?

NDI cakuti mwavyalilwe umu lupwa lwakwe ya Nte Yakwe Yeova, mufwile mwasambilile pali Yeova ala mwemwe yance sana. Yamusambilizye ukuti a Kaumba, wakwata imiyele isuma nupya akalonda ukulenga insi ukuya paladaise.—Utan. 1:1; Mili. 17:24-27.

2. Uzye antu yamwi yakaelenganya uli pali yayo azumila muli Kaumba?

² Antu aingi yatazumila ukuti Leza akuno waya, nanti ukuti u waumvile ivintu vyonsi. Nomba yazumila ukuti ivintu vyasangwike sile nu kuti akantu akanono sile aka umi kasangwike umu vintu ivipusanepusane ivya umi. Yamwi azumila vii, asambilile sana. Yakalanda ukuti vino Baibo ikalanda i vya ufi nu kuti antu aatasambilila, asisite, na akabepwa zuwa aakazumila ukuti kwaya Kaumba.

3. U mulandu ci uno cacindamila ukukomya utailo witu?

³ Uzye vino antu yamwi asambilila sana yakalanda vingalenga twatwisika ukuti Yeova a kaumba? Cisintilile pa mulandu uno twazumilila ukuti Yeova a Kaumba. Uzye twazumila pa mulandu wakuti yamwi yatunenyile ukucita vivyo nanti twalondelezya sweineco nu kuisambilizya? (1 Kol. 3:12-15) Asi mulandu ni nsita iyatipitapo ukufuma pano twayelile ya Nte yakwe Yeova, swensi kwene tulinzile ukutwalilila ukukomya utailo witu. Nga twacita vivyo, tutalazumila ndi cakuti antu yalanda ukuti vino Baibo ikalanda i vya ufi. (Kolo. 2:8; Aeb. 11:6) Mu cipande cii tumasambilila (1) mulandu uno antu aingi yatazumilila ukuti kwaya Kaumba, (2) vino tungakomya utailo witu muli Yeova, Kaumba witu, na (3) vino tungatwalilila ukuya nu utailo ukome.

4. Kulingana na Aebele 11:1, uzye utailo ukapiliula cani?

⁴ Yamwi yakaelenganya ukuti ukukwata utailo u kuzumila mu cintu cino utasininkizye. Nomba ukulingana na vino Baibo ikalanda, uwo asi utailo wa cumi. (Belengini Aebele 11:1.) Baibo ikalondolola ukuti utailo uusininkizyo wa vintu visiloleka. Fwandi nanti cakuti tutanga tulole Yeova, Yesu, nu Wene, twasininkizya ukuti i vya cumi. (Aeb. 11:3) Uwasambilila vyakwe sayansi umwi uwizile aya Inte yakwe Yeova watiile: “Kwaya ivyalenga ya Nte yakwe Yeova yazumile muli vino yazumilamo. Yasisuula vino ya sayansi yakalanda.”

5. U mulandu ci uno antu aingi yazumilila ukuti umi waitandikiile sile ukwaula Kaumba?

⁵ U mulandu ci uno antu aingi yazumilila ukuti Leza ataumvile ivintu vyonsi lino kwaya ivisinka ivikalangilila ukuti u waviumvile? Yamwi yatalondelezya sile pa visinka vivyo pakuti yaisininkizizye aineco. Ya Robert yano Inte yakwe Yeova ndakai yalanzile iyati: “Pa mulandu wakuti ku sukukulu yatatazile yatusambilizye pa uumbo, nelenganyanga ukuti kutaya Kaumba. Lino nizile imfisya imyaka 22, nalanzyanyizye na ya Nte Yakwe Yeova nupya yaomvizye Baibo pa kungazwa ukusininkizya ukuti Leza u waumvile ivintu vyonsi.” *—Lolini kambokosi kakuti “ Vino Avyazi Yalinzile Ukucita.”

6. U mulandu ci uno antu yamwi yazumilila ukuti kutaya Kaumba?

⁶ Yamwi yatazumila muli Kaumba pano yakalanda ukuti yakazumila sile umu vintu vino yakulola. Nomba yazumila nu mu vintu vino  yasilola, wakwe, umuza pano yamanya ukuti akuno waya. Utalilo uno Baibo yalandapo, wasintilila na pa kusininkizya ivintu vya cumi “ivisyaloleka.” (Aeb. 11:1) Cikalondekwa insita nu kuipeelesya pakuti tulondelezye ivintu vimwi nu kuvisininkizya sweineco, nomba antu aingi yasilonda ukucita vivyo. Umuntu asilonda ukuisambilizya nu kulondelezya ivisinka umwineco angasondwelela ukuti kutaya Leza.

7. Uzye yonsi aasambilila yakakana ukuti Leza u waumvile ivintu vyonsi? Londololini.

⁷ Pa cisila ca kulondelezya ivisinka, ya sayansi yamwi yasininkizya ukuti Leza uwaumvile insi. * Wakwe ya Robert, yano itulandapo mpiti, yamwi yakaelenganya ukuti kutaya Kaumba pa mulandu wakuti yasisambilizya icisambilizyo  cii uku yunivesiti. Nomba ya sayansi aingi iza yamanya Yeova nu kumutemwa. Wakwe vino ya sayansi yaa yacisile, naswe kwene tulinzile ukutaila Leza asi mulandu twasambilila nanti foo. Kusi aliwensi angatucitila vivyo.

8-9. (a) Iuzyo ci lino tumaasuka? (b) Uzye ukusambilila pa uumbo kungamwazwa uli?

⁸ Uzye mungakomya uli utailo winu muli Kaumba? Lekini tulande pa nzila 4.

⁹ Mwasambilila pali vino Leza waumba. Mungakomya utailo winu muli Kaumba nga mukwika mano kuli vino waumba inyama, vimelwa alino ni ntanda. (Masa. 19:1; Eza. 40:26) Nga mukusambilila sana pa vintu vii, mulataila ukuti Yeova ali Kaumba. Umu mpapulo zitu, ilingi mukaya ivipande ivikalanda pa uumbo. Mutasya ivipande vya musango uwo nanti cakuti vingatala ukuvwikisya. Mwasambilila ukulingana na vino mungakwanisya. Nupya mutailila ukutamba mavidyo asuma pa webusaiti itu iya jw.org aakalanda pa uumbo yano twatamvile pa maukongano ya citungu mu myaka ya likwene.

10. Landini pali vimwi ivikalangilila ukuti kwaya Kaumba. (Loma 1:20)

¹⁰ Lino mukusambilila pa uumbo, mwaikako mano kuli vino uumbo uu ukumusambilizya pali Kaumba. (Belengini Loma 1:20.) Wakwe, akasanya kakatupeela icikaye nu luswepo ivikalenga ukuti tutwalilile ukuya nu umi nomba imyengelele imwi iya kasanya ingatuletela uzanzo. Swe yantu tukalondekwa ukucingililwa uku myengelele ii. Nupya twacingililwa. Twacingililwa uli? Kwaya umuza uwaya umulwelele ukatucingilila uku myengelele ii iipisye. Ndi cakuti imyengelele ii iipisye yaya na maka, umuza kwene uu ukavulilako. Uzye musikuzumila ukuti kufwile kwaya umwi aakalenga vivyo ukucitika nupya afwile watutemwa nupya Kaumba uwa mano?

11. Aekwi kuno mungazana ivyeo ivingamwazwa ukutaila ukuti kwaya Kaumba? (Lolini kambokosi kakuti “ Ivingatwazwa Ukukomya Utailo Witu.”)

¹¹ Mungazana ivyeo na vyuze ivingalenga mutaile sana ukuti kwaya Kaumba nga mwaya umwi Ibuku Lya Kwazwa Inte Zyakwe Yeova Ukulondelezya Ivyeo nu kulondelezya pa jw.org. Mungatandikilapo ni vipande na mavidyo aaya pa ciputulwa cakuti “Uzye Kwaya Uwacipanzile?” Ivipande vii na mavidyo i viipi nupya mwaya ivisinka ivicindame ivikalanda pa nyama ni vimelwa. Mwaya na vino ya sayansi yapanga vino yakolanya uku uumbo.

12. Lino tukuisambilizya Baibo, i vyani vimwi vino tulinzile ukwikako mano?

¹² Mwaisambilizya Baibo. Uwasambilila vyakwe sayansi wino itulandapo umu palaglafu 4 atazumiile papo kwene ukuti kwaya Kaumba. Lino papisile insita wizile azumila ukuti kwaya Kaumba. Walanzile ukuti: “Utailo wane utasintilile sile pali vino nasambilile muli sayansi. Lelo wasintilile na pali vino nasambilile muli Baibo.” Limwi mufwile mwamanya ningo vino Baibo ikasambilizya. Nanti ciye vivyo, pakuti muye nu utailo ukome muli Kaumba, mulinzile ukutwalilila ukusambilila Izwi lyakwe Leza. (Yoswa 1:8; Masa. 119:97) Elenganyini vino Baibo ikalondolola ningo ivintu ivyacitike mpiti. Nupya mwaelenganya na pa mausesemo ya muli Baibo aafikiliziwe, na vino ivyeo ivyaya muli Baibo vino antu apusanepusane yalemvile vikauvwana. Ukucita vivyo kulalenga mutaile ukuti Kaumba uwaya nu kutemwa na mano u watuumvile nu kuti u walemvile Baibo. *—2 Tim. 3:14; 2 Pet. 1:21.

13. U kusunda ci ukwa mano ukwaya umwi Izwi lyakwe Leza?

 ¹³ Lino mukusambilila Izwi lyakwe Leza, mwalola vino ivyeo ivyamo vingamwazwa. Wakwe, mpiti sana Baibo yalanzile ukuti ukutemwa impiya kwaipa nupya kukaleta “macuzi aingi.” (1 Tim. 6:9, 10; Mapi. 28:20; Mate. 6:24) Uzye ukusunda kuko kukaomba na ndakai? Ibuku limwi likalanda pali vino vikacitikila antu ndakai likalanda ukuti: “Insita izingi antu aakalola ukuti ukukwata impiya ali cintu cicindame umu umi wao yasiya ni nsansa nupya yakaya na masakamika. Nanti sile antu akalondesya ukukwata impiya yasiya ni nsansa nupya yakakwata intazi zingi.” Fwandi vino Baibo ikatucelula ukuti tutalinzile ukutemwisya impiya, ikatwazwa sana. Uzye mungelenganya pa kusunda na kuze ukwa muli Baibo ukwamwazwa sana? Nga twelenganya pa kusunda konsi ukusuma ukwaya muli Baibo, tulalola ukuti Kaumba witu uwaya nu kutemwa akalonda ivintu ukulatuzipila lyonsi nupya lyonsi tulalondela vino akatusunda. (Yako. 1:5) Nga tukucita vivyo, umi witu ulazipilako.—Eza. 48:17, 18.

14. Uzye ukusambilila Baibo kulamwazwa ukumanyilako vyani pali Yeova?

¹⁴ Mwaisambilizya Baibo pakuti mumanye ningo Yeova. (Yoa. 17:3) Mulasambilila pali Yeova ni miyele ino wakwata. Imiyele kwene ii a ino mwaweni lino mwasambililanga pali vino waumba. Ukusambilila pa miyele yakwe Yeova kukalenga tusininkizye ukuti Yeova akuno waya. (Kufu. 34:6, 7; Masa. 145:8, 9) Lino mukuya mukumanyilako ningo Yeova, utailo winu ulakulilako, mulamutemwa sana nupya ucuza winu na aliwe ulakomelako.

15. Uzye ukunenako yauze pali Leza na pali Baibo kulamwazwa uli?

¹⁵ Mwanenako yauze pali vino mwazumila muli Yeova. Nga mukucita vivyo, utailo winu ulakomelako. Nomba mungacita uli ndi cakuti wino mukusimikilako akutwisika ndi cakuti Leza akuno waya nomba mutamanyile ivya kulanda? Ezyini ukulonda ilembo limwi ilyasuka iuzyo lii umu mpapulo zitu alino mulanzyanye nawe. (1 Pet. 3:15) Munguzyako na Nte muzo ukumwazwa ukwasuka iuzyo lilyo. Nampo ndi cakuti wino mukusimikilako wazumila icasuko ca muli Baibo nanti foo mulaya ni nsansa pali vino imulondelezya. Utailo winu ulakomelako. Ni cilacitika i cakuti, mutalazumila lino antu aakailola ukuti aamano nupya aasambilila sana yakulanda ukuti kutaya Kaumba.

16. I vyani vingacitika ndi cakuti tusikukomya utailo witu?

¹⁶ Asi mulandu ni nsita iyatipitapo ukufuma pano twatandikiile ukuombela Yeova, tulinzile ukutwalilila ukuya nu utailo ukome muli aliwe. U mulandu ci? Pano nga tutacenjile, utailo witu ungatoonta. Wakwe vino itusambilila, utailo wasintilila pa vintu vya cumi ivisiloleka. Ivintu vino tusikulola vikaililika zuwa. Ali mulandu uno Paulo walandiile ukuti ukukanakwata utailo u “luyembu ulukatulema zuwa.” (Aeb. 12:1) Uzye lyene tungacita uli pakuti tutwalilile ukuya nu utailo ukome?—2 Tesa. 1:3.

17. I cani cingatwavwa ukuya nu utailo ukome?

¹⁷ Ca kutandikilapo, mwalenga Yeova ukuti aamupeela umupasi wa muzilo nupya mwacita vivyo cila nsita. U mulandu ci? A pa mulandu wakuti utailo, i miyele ikafuma uku mupasi wa muzilo. (Gala. 5:22, 23) Tutange tutwalilile ukuya nu utailo ukome muli Kaumba ukwaula ukuti umupasi wa muzilo utwazwe. Nga twatwalilila ukulenga Yeova umupasi wakwe uwa muzilo, alatupeela. (Luka 11:13) Tungapepa  nu kuti: “Twavwe ukuya nu utailo ukome.”—Luka 17:5.

18. Ukulingana na Masamu 1:2, 3 u wila ci uno tungapokelela ndakai?

¹⁸ Cuze cino mulinzile ukucita, u kulaisambilizya Izwi lyakwe Leza lyonsi. (Belengini Masamu 1:2, 3.) Lino masamu yaa yalembwanga aina Izlaeli sile anono aliyo yakweti ulupapulo lonsi ulwa Masunde yakwe Leza. Nomba lyonsi lino papita imyaka 7, aene na ya simapepo yatoolanga ibuku lya Masunde nu kubelengela ‘aonsi, anaci na ana’ alino na antu aku mpanga zyuze aikalanga umu musumba. (Malan. 31:10-12) Umu manda yakwe Yesu aanono sile aakweti ivimfungwa vya Malembo nupya yavisungilanga umu masunagogi. Nomba ndakai, antu yangabelenga Baibo yonsi nanti umu ciputulwa. Uu u wila usuma sana. Tungalanga uli ukuti tukataizya pa kukwata Baibo?

19. I vyani vino tulinzile ukucita pakuti tutwalilile ukuya nu utailo ukome?

¹⁹ Tungalanga ukuti tukataizya pa kukwata Izwi lyakwe Leza nga tukubelenga lyonsi. Tulinzile ukutantika insita ya kubelenga nu kuisambilizya Baibo asi kubelenga sile lino twakwata insita. Ndi cakuti tukubelenga lyonsi, utailo witu ulakomelako.

20. I vyani vino tulinzile ukulondesya ukucita?

²⁰ Ukupusanako na antu “ya mano na asambilile” amu nsi ii, swemo twakwata utailo ukome uwasintilila api Izwi lyakwe Leza. (Mate. 11:25, 26) Ukusambilila Baibo kwatwazwa ukumanya icumi pali vino vikucitika ndakai na pali vino Yeova ali nu kucita. Fwandi lekini twalondesya ukukomya utailo witu nu kwazwa antu aingi ukukwata utailo muli Kaumba. (1 Tim. 2:3, 4) Nupya lekini swensi tutwalilile ukuloleela insita ino yonsi aya pano nsi yalalumbanya Yeova nu kulanda amazwi aaya pali Kusokolola 4:11 aakati: “Walinga we Yeova Leza witu ukupokelela ululumbi . . . pano waumvile ivintu vyonsi.”