1-2. I vyani vino tumasambilila umu cipande cii?

UZYE munguvwa uli ndi cakuti cintu cino mukulondesya cisikufika pa nsita ino mukucilondelapo? Uzye mungatovooka? Limwi mungayuvwa wakwe vino Mapinda 13:12 yakalanda ukuti: “Icintu cakulolelela ndi cakana ukufikiliziwa cene cikawavya umwenzo.” Nomba mungayuvwa uli ndi cakuti mwamanya ukuti kuli imilandu iyuvwike iyatilenga ukuti icintu cico citafika pa nsita ino mukucilondelapo? Nga caya vivyo, mungateeka umwenzo nupya mungaitemelwa ukuloleela.

² Umu cipande cii, tumalanda pa visinte vimwi ivyaya muli Baibo ivingatwazwa ukuya nu mwenzo wa kuloleela. (Mika 7:7) Tumalanda na pa nzila zimwi ziili muno tulinzile ukuloleela ukuti Yeova acitepo cimwi. Nu mu kusyalikizya, tumasambilila pa visuma vino Yeova walaya kuli yayo akaitemelwa ukuloleela.

3. I vyani vino ilembo lya Mapinda 13:11 likatusambilizya?

³ Pa Mapinda 13:11 pakatusambilizya umulandu uno tulinzile ukuyela ateekele. Pakalanda ukuti: “Ulonsi wakuvukuta wa muwa ukazimantukila panono panono apakusila, lelo ulonsi uno umuntu akaculila pa kuuzana wene ukalunduluka umukuya manda.” I vyani vino icikomo cii cikutusambilizya? Umuntu wa mano aakateekela ivintu vikamuzipila.

4. Uzye icisinte icaya pa Mapinda 4:18 cikatulangilila cani?

⁴ Pa Mapinda 4:18 pakatunena ukuti “inzila ya antu asuma, yaya wa luswepo lwa pamacaca, lulo ulukakulilako mpaka  ilanzi ilisanzama.” Cikomo cii cikutulangilila ukuti Yeova akaazwa antu yakwe ukumanya vino akalonda ukuyacitila. Cikomo cii cingatwazwa nu kumanya ukuti umwina Klistu alinzile ukusenuka pakuti apalame kuli Yeova. Pakapita insita pakuti umwi asenuke nu kupalama kuli Yeova. Ndi cakuti tukuisambilizya nu kucita vino tukusambilila umwi izwi Lyakwe Leza nu mwi uvi, panono panono tulaya tukukwata imiyele ino Klistu wakwata. Nupya tulamanya ningo Leza. Lolini icilangililo cino Yesu walanzile pa kulondolola icisinka cii.

5. I cilangililo ci cino Yesu waomvizye ukulangilila ukuti pakapita insita pakuti umuntu atandike ukusenuka?

⁵ Yesu waomvizye icilangililo pa kulondolola vino ilyasi lya Wene lino tukasimikila lyaya wa lumbezu lunono ulukaya lukukula panono umu mwenzo ya antu atemwa ulungami. Watile: “Imbezu zikamela nu kukula, lelo asimanya ivikacitika. Lyene panono panono imbezu zikafuma umu musili, inkoleelo zikafumya umwenge, alino ipakonka umutwe, na pa kusyalikizya uku mutwe kukaya impece izingi.” (Mako 4:27, 28) Uzye Yesu walozizye mwi? Walozizye umukuti, wakwe vivi kwene vino icimelwa cikakula panono panono, avino nu muntu uwazumila ilyasi lya Wene akalunduka panono panono. Wakwe ndi cakuti umusambi wa Baibo wapalama kuli Yeova, tukatandika ukulola vino akusenuka umu vintu ivingi nu kuya ni miyele isuma. (Efes. 4:22-24) Nomba tulinzile ukwiusya ukuti Yeova aakalenga ulumbezu ulunono ukukula.—1 Kol. 3:7.

6-7. I vyani vino tukusambilila pali vino Yeova wacisile pa kuumba insi?

⁶ Muli vyonsi vino Yeova akacita, akateeka umwenzo pakuti amalilile umulimo wakwe. Akacita vivyo pakuti izina lyakwe lilumbanyiziwe nu kwazwa yauze. Elenganyini pali vino Yeova wapanzile insi panono panono umwakwikala antu.

⁷ Baibo ikalondolola vino Yeova wapanzile insi, ikati wapimile “ukulu wa nsi,” wasimfile “incesi” nu kwika “iwe lyakufikilizya  apa kuitungilila.” (Yobo 38:5, 6) Nupya wasileko ni nsita iya kuceceta ivintu vino wapanzile. (Utan. 1:10, 12) Elenganyini pali vino ya malaika yayuvwanga nga yalola ivipya vino Yeova waumba. Yafwile yatemwanga sana. Na cico calenzile yatandike “ukumulumbanya umu nsansa ala yakupunda.” (Yobo 38:7, NWT.) I vyani vino tukusambililako? Papisile imyaka iingi sana pakuti Yeova aumbe insi, intanda ni vya umi vyonsi, nomba lino Yeova waweni vyonsi vino waumvile nu kuviceceta watiile, “i visuma wakwe cimwi.”—Utan. 1:31.

8. I vyani vino tumasambililapo?

⁸ Vino twasambilila vyatulangilila ukuti umwi zwi lyakwe Leza mwaya ivisinte ivingi vikatusambilizya ukuti tulinzile ukuya ateekele. Lyene katusambilile pa nzila ziili muno tulinzile ukuloleela ukuti Yeova acitepo cimwi.

9. U mu nzila ci imwi muno tulinzile ukuloleela ukuti Yeova acitepo cimwi?

⁹ Tungalondekwa ukuloleela pakuti Yeova aasuke mapepo itu. Insita zimwi tungayuvwa ukuti Yeova akulengela ukwasuka mapepo itu ndi cakuti twapepa ukuti atwazwe ukuzizimizya intazi nanti ukuta ukucita ivintu vino wapata. U mulandu ci uno Yeova asiasukila mapepo itu yonsi papo kwene sile?

10. U mulandu ci uno tulinzile ukuyela ateekele lino tukuloleela ukuti Yeova aasuke mapepo itu?

¹⁰ Yeova akakutika mapepo itu. (Masa. 65:2) Akalola mapepo yano tukapepa ukufuma pansi ya mwenzo ukuti uusininkizyo wakuti twaya utailo. (Aeb. 11:6) Ndi cakuti twapepa kuli Yeova ukuti tukulonda ukulamuzanzya, akatemwa nga walola ukuti tukwezya na maka ukucita ukulonda kwakwe. (1 Yoa. 3:22) Fwandi ndi cakuti twalenga Yeova ukuti atwazwe ukuta ukucita ivintu vino wapata, tulinzile ukuya ateekele nu kucita vyonsi vino tungakwanisya pakuti tusenuke. Yesu watwavwile ukumanya ukuti mapepo itu yamwi yatanga yasukwe papo kwene. Watiile: “Mwalenga, alino mulapeelwa; mwalonda, alino mulazana; mwakonkonsya, alino mulayulilwa; pano wensi aakalenga akapeelwa, na wensi aakalonda akazana, na wensi aakakonkonsya akayulilwa.” (Mate. 7:7, 8) Nga tukulondela ukusunda kuu nu kupepa nu mute, tungasininkizya ukuti Tata witu uwa kwi yulu akakutika nu kwasuka mapepo itu.—Kolo. 4:2.

11. Uzye ilembo lyakwe 1 Petulo 5:6 lingatwazwa uli ndi cakuti tukulola ukuti mapepo itu yasikwasukwa zuwa?

¹¹ Nanti cakuti insita zimwi mapepo itu yangaloleka kwati yakulengela ukwasukwa, Yeova watulaya ukuti alasuka mapepo itu “pa nsita ilinge.” (Belengini 1 Petulo 5:6.) Ali mulandu uno tutalinzile ukupeelela Yeova umulandu ndi cakuti ataswike ipepo pa nsita ino tukwenekela. Wakwe, pa myaka iingi antu yakapepa ukuti Uwene wakwe Leza ufumyepo iviipe ivikacitika umu nsi ii. Yesu watunenyile ukuti tulinzile ukupepela Uwene. (Mate. 6:10) Nomba citange ciye ica mano ukuta ukutaila Leza pa mulandu wakuti insi ii isikufumiziwapo zuwa wakwe vino twenekelanga. (Haba. 2:3; Mate. 24:44) Tungalanga ukuti twaya na mano ndi cakuti twatwalilila ukuloleela Yeova nu kutaila ukuti wanda umwi alasuka asuke ipepo litu. Impela iliza pa nsita ilinge pano Yeova wimika mpiti uwanda ni nsita. Nupya ilaya insita ilinge kuli yonsi aakauvwila Yeova.—Mate. 24:36; 2 Pet. 3:15.

12. A lilaci lino cingatutalila sana ukuya ateekele?

 ¹² Tungalondekwa ukuzizimizya nu kuya aateekele lino yatufyenga. Antu aingi umu nsi ii yakacuzya antu aasi onsi yauze nanti ya mama yauze, amutundu upusane, inkulilo nanti aku mpanga yuze. Yamwi yakayacuzya pa mulandu wakuti yalemala. Antu yakwe Yeova aingi yakazizimizya ulufyengo pa mulandu na vino yazumilamo ivyaya muli Baibo. Ndi cakuti yakutucuzya, tulinzile ukwiusya amazwi yano Yesu walanzile. Watiile: “Uwazizimizya ukufika nu ku mpela, wene alapusuka.” (Mate. 24:13) Nomba mungacita uli ndi cakuti mwamanya ukuti umwi umu cilongano watacita uluyembu ulwipisye? Ndi cakuti ya eluda yamanya ivyativicitika, uzye mulateeka umwenzo nu kuloleela ukuti yamapingula ukulingana na vino Yeova akalonda? I vyani vino ya eluda yalinzile ukucita ndi cakuti umwi wacita uluyembu ulwipisye?

13. I vyani vino Yeova akalonda ya eluda ukucita ndi cakuti umwi wacita uluyembu ulwipisye?

¹³ Ndi cakuti ya eluda yamanya ukuti umwi atacita uluyembu ulwipisye umu cilongano, yakapepa kuli Yeova nu kumulenga ukuti ayapeele “amano aakafuma ukwi yulu” pakuti yatandike ukwelenganya wakwe vino Yeova akaelenganya pa mulandu kwene uwo. (Yako. 3:17) Cino yakalondesya u kwavwa “umuyembu ukufuma uku kuluvyanya kwakwe.” (Yako. 5:19, 20) Yakalonda ukucita vyonsi vino yangakwanisya pakuti yacingilile amu cilongano, nu kutekezya yayo yonsi atiyasoka pa mulandu na vino uwatayembuka wacisile. (2 Kol. 1:3, 4) Lino ya eluda yatatala yapingula pa mulandu umwi, yafwile yatale yalondelezye ivisinka vyonsi, na cico cingasenda insita. Lyene yakapepa nu kuomvya Malembo pa kusunda umuntu wiyo “kulingana ni nsambu.” (Yele. 30:11) Ya eluda yasilengela ukupingula umulandu nupya yasipingula zuwa. Ndi cakuti ya eluda yakulondela utunguluzi wakwe Yeova, ivintu vikazipila yonsi umu cilongano. Nomba nanti cakuti ya eluda yapingula ningo umulandu umwi nu kusunda uwataluvyanya, yayo aasosile pali vino wacisile yangatwalilila ukusoka. Ndi cakuti ivya musangu uu vyamucitikila, i vyani vino mungacita pakuti mutauvwa sana uyi?

14. I cilangililo ci ica muli Baibo icingamuteekezya ndi cakuti yamusosya uku mwina Klistu muzo?

 ¹⁴ Uzye kwaya umwi umwina nanti nkazi, uwatala wamucitilapo vimwi ivyamusosizye sana? Umwi Izwi lyakwe Leza mungazana ivilangililo ivisuma ivingi ivingamwazwa ukuloleela pali Yeova. Wakwe, nanti cakuti Jozefu yamufyenzile uku ina yakwe, atayasokiile pa mulandu ni viipe vino yamucitiile. Lelo watwalilile ukuombela Yeova, uwizile amulambula pali vino wateekiile na vino wazizimizye. (Utan. 39:21) Lino papisile insita, Jozefu wizile aelela yayo amusosizye nupya waweni vino Yeova wamupaazile. (Utan. 45:5) Wakwe vino Jozefu wacisile, naswe kwene tukateekeziwa nga twapalama kuli Yeova nu kuloleela ukuti akafumyepo ulufyengo pa nsita ilinge.—Masa. 7:17; 73:28.

15. I vyani vyazwile nkazi umwi ukuzizimizya lino yamucitiile iviipe?

¹⁵ Kuya kwene, asi lufyengo lonsi ulungalingana na vino Jozefu wapisilemo, nomba swensi kwene tukauvwa uyi ndi cakuti yakutucuzya umu nzila izipusanepusane. Ndi cakuti tukweti intazi na umwi, ukwikako sile na asi kapepa wakwe Yeova, ivintu vingatuzipila ndi cakuti twalondela ivisinte vya muli Baibo. (Filipi 2:3, 4) Uvwini vimwi ivyacitike. Nkazi umwi wasosile sana lino wizile amanya ukuti wino waombanga nawe walandanga malyasi aufi pali aliwe ku yantu yauze. Ukucila sile ukuwezezya uyi pa uyi, nkazi welenginye pali vino Yesu wacisile. Lino yamutukanga wene atayatukanga. (1 Pet. 2:21, 23) Ukwelenganya pali vii, kwalenzile asuleko kuli vino vyacitike. Lino papisile insita, wizile amanya ukuti wino waombanga nawe wali umulwale sana nupya kwali ivingi vyamusakamikanga. Nkazi welenginye ukuti wino waombanga nawe atalondanga ukumusosya. Fwandi nkazi wali ni nsansa pa mulandu wakuti wateekiile nu kuzizimizya iviipe vino yamucitiile nupya wali nu mutende.

16. I vyani vingamuteekezya ndi cakuti mukucula pa mulandu nu lufyengo? (1 Petulo 3:12.)

¹⁶ Ndi cakuti mukucula pa mulandu nu lufyengo nanti vintu vyuze iviipe, mwaiusya ukuti Yeova akapalama kuli “yayo ati yaputuka imisana.” (Masa. 34:18) Wamutemwa pano mwateekela nupya mukatuula masakamiko  inu pali aliwe. (Masa. 55:22) A kapingula wa yantu yonsi mu nsi. Akalola vyonsi vikacitika. (Belengini 1 Petulo 3:12.) Fwandi ndi cakuti mwakwata intazi ino mutanga mucimvye, mwaiusya ukuti i cicindama ukuloleela Yeova ukuti acitepo cimwi.

17. I vyani vino Yeova walaya ukutucitila ukulingana na Ezaya 30:18?

¹⁷ Likwene sile, Tata witu uwa kwi yulu alatucitila ivintu ivingi visuma ukuomvya Uwene wakwe. Pali Ezaya 30:18, NWT pakalanda ukuti: “Lelo Yeova alatatwalilila ukuloleela ukumucitila ivisuma, nupya alamulanga uluse. Pano Yeova a Leza uwaya nu mulinganya. Aansansa ayayo aakatwalilila ukumuloleela.” Yayo aakaloleela Yeova yalapokelela ivintu visuma ndakai alino nu ku nkoleelo.

18. I visuma ci vino tulaipakizya uku nkoleelo?

¹⁸ Lino antu yakwe Leza yalingila umu nsi ipya, yatalazizimizya nu kucuula uku ntazi zino yakakwata ndakai. Ulufyengo lulasila nupya kutalaya ukuwaika. (Kuso. 21:4) Tutalasakamikwa pali vino tukulondekwa pa mulandu wakuti umu nsi ipya mulaya vyonsi vino tukalondekwa nupya ivingi. (Masa. 72:16; Eza. 54:13) Ala mwandini vintu vilazipa sana!

19. A kuli vyani vino Yeova akutupekanyizizya ndakai?

¹⁹ Yeova akutupekanyizizya vino tulikala umu uteeko wakwe nu kutwazwa ukuta ukuya ni miyele iipe nu kuya ni miyele isuma iikamuzanzya. Mutalinzile ukutoovoka nu kuta ukuombela Yeova. Umi usuma uli uku nkoleelo. Lino tukuloleela insita iyo isuma iya ku nkoleelo, lekini twateeka umwenzo lino tukuloleela ukuti Yeova akacite vyonsi vino watulaya.