CIPANDE CA KUSAMBILILAMO 35
LWIMBO NA. 103 Lyonsi Twatontela Vino Leza Watantika
Vino Ya Eluda Yangazwa Yayo Aafumiziwa Umu Cilongano
“Kwi yulu kukaya insansa ndi cakuti umuyembu wenga walapila ukucila antu 99 aalungame aasilondekwa ukulapila.”—LUKA 15:7.
VINO TUMASAMBILILAPO
Mulandu uno antu yamwi yalinzile ukufumiziwa umu cilongano na vino ya eluda yangacita pakuti yayazwe ukulapila nu kuya na ucuza usuma na Yeova nupya.
1-2. (a) Uzye Yeova akalola uli antu aakacita imembu lelo aasilonda ukulapila? (b) I vyani vino Yeova akalonda uwatayembuka ukucita?
YEOVA asizumilizya miyele yonsi iviipe, wapata uluyembu. (Masa. 5:4-6) Akalonda twauvwila masunde yakwe alungame aaya umwi Izwi Lyakwe. Kuya kwene, Yeova wamanya ukuti tutamalilika nupya asitwenekela ukucita vino tutanga tukwanisye. (Masa. 130:3, 4) Lelo pa nsita ilimwi kwene, asilonda ‘twaomvya icikuuku cikulu cakwe Leza pakuti twacita ivya winyi.’ (Yuda 4) Fwandi ali mulandu uno Baibo ikalandila ukuti Leza ‘alonona antu aakacita iviipe’ pa Amagedoni.—2 Pet. 3:7; Kuso. 16:16.
2 Lelo Yeova asilonda umuntu nanti aliwensi akononwe. Wakwe vino twalanzilepo umu vipande ivyafumileko, Baibo ikalanda ukuti “akalonda antu yonsi yalapile.” (2 Pet. 3:9) Ya eluda yakakolanya vino Yeova wateekela lino yakwazwa uwatayembuka ukulapila nu kuya cuza wakwe Yeova nupya. Lelo insita zimwi uwatayembuka angakana ukulapila. (Eza. 6:9) Yamwi yakatwalilila ukucita iviipe asi mulandu ni miku ino ya eluda yayazwa pakuti yalapile. Uzye nga caya vii, i vyani vino ya eluda yalinzile ukucita?
“FUMYINI KACITA WA VIIPE”
3. (a) I vyani vino Baibo yalanda pa muntu asilonda ukulapila? (b) U mulandu ci uno tungalandila ukuti umwi nga wakana ukulapila ala wapingulapo ukuti afumiziwe umu cilongano?
3 Ndi cakuti uwatacita uluyembu wakana ukulapila, ya eluda yalinzile ukulondela utunguluzi uwaya pali 1 Kolinto 5:13 apakati: “Fumyini kacita wa viipe muli mwemwe.” Kacita wa viipe wamanya ukuti ndi cakuti atalapiile alinzile ukufumiziwa umu cilongano, fwandi tungati ndi cakuti atalapiile ale wapingulapo umwineco a ukuti yamufumye umu cilongano. (Gala. 6:7) U mulandu ci uno twalandila vivyo? Apa mulandu wakuti uwatacita uluyembu wakanyile ukusenuka na lino ya eluda yamwazwile pa miku ingi. (2 Yamw. 17:12-15) Ivicitwa vyakwe vikulangilila ukuti asikulonda ukuvwila masunde yakwe Yeova.—Malan. 30:19, 20.
4. U mulandu ci uno yakamanyisizya icilongano ndi cakuti uwatacita uluyembu wakana ukulapila?
4 Ndi cakuti umwi wacita uluyembu nupya wakana ukulapila icakuti wafumiziwa nu mu cilongano, yakamanyisya icilongano ukuti asi Nte Yakwe Yeova. b Yasicita vii pakuti yamuvwisye insonyi. Lelo yakacita vii pakuti amu cilongano yalondele isunde lya muli Baibo ilyakuti “mutauvwana” nupya “mutalya pamwi nu muntu wiyo.” (1 Kol. 5:9-11) Kwaya umulandu ucindame uwalenga Yeova aikeko isunde lii. Umutumwa Paulo walemvile ati: “Icitutumusi sile icinono cikatutumula umunya onsi.” (1 Kol. 5:6) Ndi cakuti umwi aatalapile uku membu zino wacisile watwalilila ukuya mu cilongano, angalenga yauze yatandike ukulola ukuti ukulondela masunde yakwe Yeova kutacindama.—Mapi. 13:20; 1 Kol. 15:33.
5. Uzye lyene tulinzile ukulalola uli umuntu uwafumiziwa umu cilongano, nupya u mulandu ci?
5 Uzye lyene tulinzile ukulalola uli umuntu uwafumiziwa umu cilongano? Nanti icakuti tutalinzile ukulauvwana nawe, tulinzile ukulamulola wa mfwele iponge. Ndi cakuti imfwele yaponga ukufuma pa zyuze, ingasuka iwele. Mwaiusya ukuti umuntu wiyo waipeezile kuli Yeova. Ica ulanda i cakuti pa nsita yii, ala asikucita ukulingana na vino walavile ukuti alatwalilila ukuya uwa cisinka kuli Yeova nupya cico icilenga ukuti aye umu uzanzo. (Ezek. 18:31) Lelo insita akuno ili iyakuti umuntu wiyo angasenuka nupya Yeova angamuvwila uluse nu kumuwezya. Uzye lyene ya eluda yangalanga uli ukuti yali nu upaalilo lino yafumya kacita wa viipe asilapila umu cilongano?
VINO YA ELUDA YAKAAZWA YAYO AAAFUMIZIWA UMU CILONGANO
6. I vyani vino ya eluda yalacita pakuti yazwe wino watafumiziwa umu cilongano?
6 Uzye tulinzile ukulaelenganya ukuti ndi cakuti umwina nanti nkazi wafumiziwa umu cilongano ale casila wasya Yeova? Awe foo. Lino ya eluda yakunena umuntu aasikulonda ukulapila ukuti amafumiziwa umu cilongano, yalinzile nu kumunena vino alinzile ukucita pakuti akaweziwe umu cilongano. Lelo kuli na vyuze vino ya eluda yalinzile ukucita. Insita zimwi, yanganena uwatacita uluyembu ukuti yalakomaana nawe nga papita imyezi inono pakuti yalole ndi cakuti watasenuka. Ndi cakuti wazumila ukukomaana na ya eluda, ya eluda yalamukomelezya ukuti alapile. Nanti icakuti atalapiile pa nsita iyo, ya eluda yalezya na maka ukukomaana nawe insita yuze pakuti yakamukomelezya ukuti alapile.
7. Ndi cakuti umuntu wafumiziwa umu cilongano, uzye ya eluda yakakolanya uli vino Yeova waya ni cikuuku? (Yelemiya 3:12)
7 Ya eluda yakakolanya vino Yeova waya ni cikuuku lino yakwazwa yayo aafumiziwa umu cilongano. Wakwe, Yeova atalolezile ukuti antu yakwe aamupondokiile yalapile alino ayazwe. Lelo wayatumiile ya kasesema ale yatatala yatandika nu kulanga ukuti iyalapila. Wakwe vino twasambilile umu cipande cakwe ciili umu Lupungu luu, Yeova walangilile vino waya ni cikuuku lino wanenyile kasesema Oseya ukuwezya umuci wakwe nanti icakuti watwalilile ukucita imembu. (Ose. 3:1; Malaki 3:7) Ya eluda Aina Klistu yakakolanya Yeova pano yakalondesya uwatacita uluyembu ukuwela uku cilongano nupya yakalenga ukuti cimwangukile ukucita vivyo.—Belengini Yelemiya 3:12.
8. Uzye umulumbe wakwe Yesu uukalanda pa mwana umuponge ukalenga uli tuvwikisye vino Yeova waya ni cikuuku alino nu luse? (Luka 15:7)
8 Iusyini vino isi wacisile umu mulumbe wa mwana umuponge. Lino isi waweni umwana wawela pa ng’anda “wasimwile aya amukukula nu kumutonsola.” (Luka 15:20) Nupya iusyini ukuti isi atalolezile ukuti umwana alenge uwelelo. Lelo isi wasimwilile umwanakwe pano wamutemilwe. Vikwene avino na Yeova akayuvwa ndi cakuti umwi wafumiziwa nupya ya eluda yakaezya na maka ukulakolanya Yeova. Yakalonda antu aafumiziwa umu cilongano ukuti yawele kuli Yeova. (Luka 15:22-24, 32) Ndi cakuti umuntu uwayembwike wawela umu cilongano, Yeova, Yesu, ya malaika, alino na amu cilongano yakaya sana ni nsansa.—Belengini Luka 15:7.
9. I vyani vino Yeova akalonda antu ayembu ukucita?
9 Itusambilila ukuti Yeova asilonda yayo asilonda ukulapila ukutwalilila ukuya umu cilongano. Lelo akatwalilila ukuyazwa. Akalonda ukuti yalapile. Ilembo lyakwe Oseya 14:4 likalondolola vino Yeova akayuvwa pa yantu aakalapila ukuti: “Ndawezya antu yane kunondi, ndayatemwa nu mwenzo wane onsi, pano natinta ukuyasokela.” Ukumanya vino Yeova akayuvwa kukaazwa ya eluda ukulola ivikulangilila ndi cakuti umuntu akulonda ukulapila. Nupya amazwi yaa yangakomelezya yayo aata ukuombela Yeova ukumanya ukuti wayatemwa nupya akalonda yaswilile kuli aliwe.
10-11. Uzye ya eluda yakaazwa uli yayo aafumiziwe umu cilongano pa myaka iingi?
10 Uzye ya eluda yakaazwa uli yayo aafumiziwe umu cilongano pa myaka iingi? Antu yamwi yangata ukucita iviipe vino yacitanga ivyalenzile yafumiziwe umu cilongano. Insita zimwi, limwi yangafilwa nu kwiusya ni vyalenzile. Asi mulandu palengela ukufuma pano yayafumizizye, ya eluda yalezya na maka ukutandalila antu yaa. Ndi cakuti yayatandalila, yakapepela pamwi nayo alino nu kuyakomelezya ukuti yawele umu cilongano. Ukuya kwene, ndi cakuti papita imyaka iingi ukufuma pano umuntu wafumiziwe umu cilongano, angaya umutonte muli vyakwe Leza. Ndi cakuti akulangilila ukuti akulonda ukuwela umu cilongano, ya eluda yalapekanya ukuti umwi amusambilizya Baibo, nanti cakuti atatala waweziwa. Nanti ciye vivyo, ya eluda aliyo yalinzile ukupekanya uwa kulasambilizya umuntu wiyo Baibo.
11 Ya eluda yakaezya na maka ukukolanya vino Yeova waya nu kutemwa alino ni cikuuku pakuti yazwe antu aata ukumuombela ukuwelela kuli aliwe. Ndi cakuti umuntu uwayembwike akulanga ukuti watalapila nupya watasenuka, angaweziwa umu cilongano.—2 Kol. 2:6-8.
12. (a) A lilaci lino ya eluda yalinzile ukucenjela sana? (b) U mulandu ci uno tutalinzile ukulaelenganyizizya ukuti Yeova atanga aelele antu yamwi? (Loliniko na futunoti)
12 Insita zimwi ya eluda yalinzile ukuya acenjele lino yatatala yawezya umwi umu cilongano. Wakwe, ya eluda yalinzile ukusininkizya ukuti umuntu watalapila ndi cakuti wapeezilwe umulandu uwa kulaala nu mwana umunono, usangu nanti ukupanga ukutaana na wino watwalana nawe. (Malaki 2:14; 2 Tim. 3:6) Yalinzile ukucingilila amu cilongano. Lelo pa nsita iili imwi kwene, yalinzile nu kulaiusya ukuti Yeova angawezya umuyembu aliwensi uwalapila nu kuta ukucita iviipe. Nanti cakuti ya eluda yakalonda ukusininkizya ukuti umuntu uwacisile uluyembu atalapila umu cumi, yatalinzile ukwelenganya ukuti Yeova atanga aelele umuntu wiyo. c—1 Pet. 2:10.
VINO AMU CILONGANO YANGACITA
13. Uzye vino tukalola umuntu wino yasunda vyapusana uli na vino tukalola umuntu wino yafumya umu cilongano?
13 Wakwe vino twasambilile umu cipande icafumileko, insita zimwi yakamanyisya ndi cakuti umuntu yamusunda. Ndi cakuti caya vivyo, tukatwalilila ukulanzyanya nawe, pano ala itumanya ukuti umuntu wiyo watalapila nupya watata ukucita iviipe. (1 Tim. 5:20) Nawe kwene u wa mu cilongano nupya akalondekwa ukuti aina na ya nkazi yamukomelezya pakuti atwalilile ukulacita ivisuma. (Aeb. 10:24, 25) Nomba umuntu wino yasunda wapusana sana nu muntu uwafumiziwa umu cilongano. Tukata “ukuvwana” nu muntu uwafumiziwa umu cilongano nupya ‘tukata ukulilila pamwi nu muntu wa musango uwo.’—1 Kol. 5:11.
14. I vyani vino Umwina Klistu angapingulapo ukucita ndi cakuti umuntu uwafumiziwa umu cilongano wazanwa umu kulongana? (Loliniko ni cikope.)
14 Uzye ukusunda ukwaya pali 1 Kolinto 5:11 kukapiliula ukuti tutanga twame umuntu uwafumiziwa umu cilongano uku kulongana nanti ukumulamuka ndi cakuti wiza umu kulongana? Awe foo. Ukuya kwene tukata ukuvwana nawe. Lelo Umwina Klistu aliwensi alinzile ukupingulapo ukuomvya kampingu wakwe uwasambiliziwa ningo ndi cakuti angama uwafumiziwa umu cilongano ukuzanwa umu kulongana ndi cakuti umuntu wiyo a lupwa wakwe nanti wali a cuza wakwe umupalamisye. Uzye tulinzile ukumulola uli ndi cakuti wazanwa umu kulongana? Uku cisila tutayalamukanga. Nupya kwene Umwina Klistu aliwensi alinzile ukupingulapo ndi cakuti angalamuka umuntu wiyo nanti foo. Antu yamwi yangasoololapo ukumuzengela lino wiza umu kulongana. Lelo tutalatwalilila ukulanzyanya nu muntu wiyo nanti ukuya nawe pa nsita iitali.
15. Antu ya musango ci aalumbulwa pali 2 Yoani 9-11? (Loliniko na kambokosi akakuti “ Uzye Yoani na Paulo Yalandanga pa Luyembu Ululi Lumwi?”)
15 Yamwi yangayuzya ati, ‘Uzye Baibo italanda ukuti Umwina Klistu uwalamuka umuntu wiyo ala akutungilila iviipe vyakwe?’ (Belengini 2 Yoani 9-11.) Amazwi aya pali 2 Yoani 9-11 yakalozya uku musangu nanti umuntu akalonda ukuti na yauze yacita iviipe. (Kuso. 2:20) Fwandi, ndi cakuti umuntu wiyo u musangu nupya watwalilila ukusambilizya ivisambilizyo vya ufi, ya eluda yatalinzile ukumutandalila. Lelo tukatwalilila ukupaalila ukuti wanda umwi alawela. Fwandi ndi cakuti atatala wawela tutalatwalilila ukumulamuka nanti ukumwama uku kulongana.
MWAKOLANYA VINO YEOVA WAYA NI CIKUUKU ALINO NU LUSE
16-17. (a) I vyani vino Yeova akalonda aatiyayembu ukucita? (Ezekelo 18:32) (b) Uzye ya eluda yangalanga uli ukuti yakuombela pamwi na Yeova lino yakwezya ukwazwa aatiyacita uluyembu?
16 I vyani vino itusambilila mu cipande cii? Yeova asilonda ukuti aliwensi akononwe. (Belengini Ezekelo 18:32.) Akalonda antu ayembu ukuwela kuli aliwe. (2 Kol. 5:20) U kwene ali mulandu uno Yeova watwalilila ukukomelezya aomvi yakwe aata ukumuombela ukuti yalapile nu kuwela kuli aliwe. Ya eluda amu cilongano yakwata isyuko lya kuombela pamwi na Yeova pakuti yazwe antu aakacita imembu ukulapila.—Loma 2:4; 1 Kol. 3:9.
17 Ukwi yulu kukaya sana insansa ndi cakuti ayembu yalapila. Tata uwa kwi yulu, Yeova, akaya sana ni nsansa ndi cakuti walola wenga pa mfwele iziponge waweziwa umu cilongano. Ukutemwa kuno twatemwa Yeova kukaya ku kukulilako lino tukwelenganya pali vino waya ni cikuuku, uluse, alino nu kutemwa.—Luka 1:78.
LWIMBO NA. 111 Ivikalenga Twaya ni Nsansa
a Umu cipande cii, umonsi uwatayembuka ali wino tukulandapo. Lelo ivyeo vii vingaomviwa nu ku mwanaci.
b Ituta ukulanda ukuti umuntu watazingwa umu cilongano. Ukulingana na mazwi yano umutumwa Paulo walanzile aya pali 1 Kolinto 5:13, twakulalanda ukuti watafumiziwa umu cilongano.
c Baibo yalanda ukuti antu yamwi yatanga yelelwe. Antu yayo yasoololapo ukutwalilila ukulacita ivintu vino Leza wapata. Yeova na Yesu sile aliyo yangapingula ndi cakuti umuntu angelelwa nanti foo.—Mako 3:29; Aeb. 10:26, 27.