1. Uzye tulinzile ukulola uli utailo?

UTAILO i miyele isuma sana ino Umwina Klistu alinzile ukukwata. Asi antu yonsi aakwata utailo. (2 Tesa. 3:2) Lelo, Yeova wapeela uku yaomvi yakwe wenga na wenga “cipimo ca utailo.” (Loma 12:3; Gala. 5:22) Antu yonsi aakwata utailo yalinzile ukulanga sana ukuti yakataizya.

2, 3. (a) I vintu ci ivisuma sana ivilacitikila umuntu uwaya nu utailo? (b) A mauzyo ci yano tumazana ivyasuko?

² Yesu walanzile ukuti Isi uwa kwiyulu aakaleta antu kunoli ukupitila umu Mwanakwe. (Yoa. 6:44, 65) Ukutaila Yesu, kukalenga ukuti umuntu aelelwe amaifyo yakwe. Na ci cikalenga umuntu akwate isyuko ilya kuya cuza wakwe Yeova amanda pe. (Loma 6:23) I vyani vino twacita ivingalenga tukwate isyuko lya musango uwo? Vino sweswe ya kaifya, tulinzile sile ukufwa. (Masa. 103:10) Nomba Yeova waweni ukuti tungaya yakacita ya visuma. Pa mulandu nu luse lwakwe, walenzile ukuti tumanye ilandwe lisuma. Fwandi twatandike ukuya nu utailo muli Yesu  pakuti tukaye nu umi wa pe uku nkoleelo.—Welengini 1 Yoane 4:9, 10.

³ Nomba uzye utailo ali cani? Uzye ukuya nu utailo u kwelenganya sile pa vintu ivisuma vino Yeova alatucitila? Nupya, u munzila ci muno tulinzile ukulanga utailo?

4. Londololini umulandu uno utailo waluta pa myelenganyizizye sile iya muntu.

⁴ Utailo waluta pa kwiluka sile ivintu vino Leza akalonda ukucita. Ukacincizya umuntu ukucita ivintu ukulingana nu kulonda kwakwe Leza. Ukuya nu utailo muli Yesu kukalenga umuntu ukunenako antu yauze ilandwe lisuma. Umutumwa Paulo walondolwile ukuti: “Ndi walanda pa kanwa kako ukuti Yesu Klistu u Mwene, nu kutaila mu mwenzo wako vino Leza wamuzyukwile kufuma ku afwe, lyene ulatuulwa. Pano tukataila mu mwenzo nu kutaka utailo witu. Lyene Leza akatucita kuya aololoke pa manso yakwe, atutuula.”—Loma 10:9, 10; 2 Kol. 4:13.

5. U mulandu ci uno utailo wacindamila sana, nupya tungatwalilila uli ukuya nu utailo ukome? Langililini.

⁵ Ukwaula nu kutwisika, pakuti tukaye ni syuko lya kwikala umu nsi ipya ino Leza watulaya, tulinzile ukuya nu utailo alino nu kutwalilila ukukomya utailo witu. Tungakolanya ukutwalilila ukuya nu utailo ukome kuli vino icimelwa cikalondekwa amanzi. Ukupusanako ni cimelwa cino antu yaapanga sile, icimelwa icaya nu umi cikatwalilila ukusenuka umu milolekele. Icimelwa ca umi insita zimwi cikafoota pa mulandu wa kuliizya amanzi nanti ukutwalilila ukuloleka ningo pa mulandu nu munyezi. Ndi cakuti kusi manzi, icimelwa icalolekanga ningo cikasuka icifwa umu kuya kwa nsita. Avino nu utailo witu waya. Ukafoota nu kufwa ndi cakuti twautazyela. (Luka 22:32; Ayeb. 3:12) Nomba ndi cakuti twasumbako sana amano, tulatwalilila ukuya nu utailo nupya utailo witu ulatwalilila “ukukula,” alino nupya tulaya “ampomvu mu utailo.” —2 Tesa. 1:3; Tito 2:2.

6. U munzila ci ziili muno Ilembelo lya Ayebulai 11:1 likalondolola utailo?

⁶ Vino Baibo ikalondolola utailo vikazanwa pa Ayebulai 11:1. (Welengini.) Utailo waya umu vintu viili vino tutanga tulole: (1) “Vintu vino tukupaalila”—pali vii pangaya ivintu ivilacitika uku nkoleelo vino Leza watulaya ivitali vicitike, wakwe ukusisyapo iviipe vyonsi alino nu kuyapo kwa nsi ipya. (2) “ukasininkizya vintu vino tusyalola.” Umu mazwi yaa, izwi lya Cigliki ilyasenulwa ukuti “ukasininkizya vintu vino tusyalola” likalozya uku vintu ivyayako vino tutanga tulole, wakwe ukumanya ukuti kwaya Yeova, Yesu Klistu, angeli, alino na vino Uwene wa kwi yulu ukacita. (Ayeb. 11:3) Uzye tungasininkizya uli ukuti utailo witu u wa cumi nu kuti twazumila umu vintu ivisiloleka ivyalembwa umwi Zwi Lyakwe Leza? Tungacita vivyo ukupitila muli vino tukavwanga na muli vino tukacita, ukwaula ukucita vivyo utailo witu utanga ufikepo.

7. Uzye vino Nowa wacisile vikatwazwa uli ukumanya upiliulo wa kuya nu utailo? (Lolini cikope cakutandikilako.)

⁷ Pa Ayebulai 11:7 pakalanda vino Nowa walangizye utailo lino uvwile vino Leza wamunenyile “pa vintu vino vyali nu kwiza, vino atatazile alola. Wene wayelile Leza nu kupanga cange muno aliwe na amu ng’anda yakwe yatuuzilwe.” Nowa walangizye utailo lino wakuuzile iciwato. Ukwaula nu kutwisika, antu yafwile yamuuzyanga umulandu uno wakuulilanga icikulwa icikulu cuze. Uzye Nowa watenzi sile ukwaula  ukuti asuke vino antu yamuuzyanga nanti ukuyanena sile ukuti yasumbe amano uku milimo yao? Awe foo! Utailo walenzile ukuti asimikila nu kusipa alino nu kunena antu pali vino Leza wali nu kuleta uwononesi. Limwi Nowa wanenanga antu amazwi yano Leza wamunenyile akuti: “Nimpingula ukonona muntunze. Namaonona insi yonsi kumwi na aliyo, pano yatizulamo lwete ni nkota zyao. Namatuma imvula nga mulamba alazula insi yonsi nu kulovya ivya umi vyonsi ivyayamo. Vyonsi ivyaya pano nsi vilafwa.” Nupya Nowa walondolwelanga antu icali nu kuyazwa ukupusuka, ala akuyanena vino Leza walanzile ukuti: Mulinzile ukwingila “mu cange.” Fwandi Nowa walangizye utailo na lino “wakosozile icumi cakulenga antu yacita ivyaololoke.”—Utan. 6:13, 17, 18; 2 Pet. 2:5.

8. I vyani vino Yakobo wanenyilwe ukulondolola pa utailo wa cumi uno Umwina Klistu alinzile ukukwata?

⁸ Kalata wakwe Yakobo afwile walemvilwe lino papisile sile insita inono ukufuma pano Paulo walembiile pa ulondolozi wa utailo. Wakwe Paulo, Yakobo nawe walondolwile ukuti utailo usipiliula sile ukuzumila, umuntu alinzile ukucitapo vimwi. Yakobo walemvile ukuti: “Mundange vino umuntu angakwata utailo kwaula milimo  isuma. Namamulanga utailo wane vino uli kupitila mu milimo yane.” (Yako. 2:18) Yakobo watwaliliile ukulondolola upusano uwaya pa kuzumila nu kulanga utailo. Viwa vyazumila ukuti Leza akuno waya, nomba vitakwata utailo wa cumi. Lelo, vikaombesya ukwaula utailo ukuti vilesye ukufikiliziwa kulonda kwakwe Leza. (Yako. 2:19, 20) Lyene walanzile na pa monsi umwi uwali sana nu utailo lino uzizye ukuti: “Uzye Abulaamu cikolwe citu wacisilwe uli mololoke pa manso yakwe Leza? Utailo wakwe waomvile pamwi ni milimo yakwe. Utailo wakwe wasininkiziwe kuya ufumaluke kupitila mu milimo yakwe.” Lyene pa kulanda icisinka cakuti utailo ulinzile ukukwata imilimo, walanzile ukuti: “Vino mwili uwaula mupasi ala ufwe, vivyo kwene nu utailo uwaula milimo isuma nao ufwe.”—Yako. 2:21-23, 26.

9, 10. Uzye umutumwa Yoane watwazwa uli ukumanya ucindami wa kulanga utailo?

⁹ Lino papisile imyaka ukucila pali 30, Umutumwa Yoane walemvile Ilandwe lyakwe na makalata yatatu. Uzye nawe watemilwe vino ya kalemba yakwe Baibo yauze yalondolwile pali vino Umwina Klistu alinzile ukulangizya utailo? Yoane waomvizye sana izwi lya Cigliki lino insita zimwi likasenulwa ukuti “ukulanga utailo, ukucila ya kalemba yakwe Baibo yonsi.”

¹⁰ Yoane waomvizye izwi lii ndi vii: “Wino wensi akataila Mwana wene ali nu umi wape. Lelo wino wensi asyayela Mwana wene atalaya nu umi. Ukali wakwe Leza ulaya panoli.” (Yoa. 3:36) Ukuya nu utailo kufwile ukulangililwa ukupitila umu kuuvwila amasunde yakwe Yesu. Yoane waomvizye imiku iingi amazwi yano Yesu walanzile aakalanga ukuti ukulanga utailo kusi kwa pa kasita sile akanono.—Yoa. 3:16; 6:29, 40; 11:25, 26; 14:1, 12.

11. Tungalanga uli ukuti tukataizya pa kumanya icumi?

¹¹ Tukataizya sana Yeova pa kuomvya umupasi wakwe uwa muzilo ukutusokolwela icumi nu kutwazwa ukutaila sana ilandwe lisuma. (Welengini Luka 10:21.) Tulinzile ukutwalilila ukutaizya Yeova pa kutupalamika kuli aliwe ukupitila umu mwanakwe, “wino utailo witu wimililapo kufuma kukutandika kufika nu ku mpela.” (Ayeb. 12:2) Pakuti tulange ukuti tukataizya pa cikuuku cakwe Leza, tulinzile ukutwalilila ukukomya utailo witu ukupitila umu kupepa alino nu kuisambilizya Izwi Lyakwe Leza.—Efes. 6:18; 1 Pet. 2:2.

12. Uzye u munzila ci muno tulinzile ukulanga utailo?

¹² Tulinzile ukutwalilila ukulanga utailo umu malayo yakwe Yeova. Tulinzile ukuleka antu yauze yailolela ukuti twataila amalayo yaayo. Tukatwalilila ukusimikila pa Wene Wakwe Leza nu kuombako umulimo wa kupanga asambi. Nupya tukatwalilila “kucita visuma ku muntu wensi vino tungacita nu kuluta kuli yao ali alondezi yakwe Klistu.” (Gala. 6:10) Nupya tukaombesya pakuti tufume “ku umi wa mpiti ni micitile yakweo yonsi,” nu kuicingilila kuli vino vingatonsya ucuza witu na Leza.—Kolo. 3:5, 8-10.

13. Uzye “ukutaila Leza” kwacindama uli nupya tungakukolanya kuli cani, nupya u mulandu ci?

¹³ Baibo ikati: “Kusi umwi angazanzya Leza kwaula kukwata utailo. Pano wino wensi akaiza kuli Leza alinzile ataile ukuti Leza akuno waya nupya akalambula yao akamulondalonda.” (Ayeb. 11:6) Izwi Lyakwe Leza likalondolola “ukutaila Leza” ukuti ali “mufula” ungalenga umuntu ukuya Umwina Klistu nu kutwalilila ukuombela Leza. (Ayeb. 6:1) Pa mufula kwene  uwo, Aina Klistu yalinzile “ukungilizya [uku] utailo” wao imiyele na yuze isuma pakuti yatwalilile ‘ukwikala umu kutemwa kwakwe Leza.’—Welengini 2 Petulo 1:5-7; Yuda 20, 21.

14, 15. Uzye utailo wacindama uli ndi twaukolanya uku kutemwa?

¹⁴ Aina Klistu alemvile Baibo yalumbula utailo imiku iingi ukulanga ukuti utailo wacindama sana. Kutaya imiyele na yuze iyalumbulwa amaila aingi muli Baibo wakwe vino utailo walumbulwa. Uzye cii cikusenula ukuti utailo u wacindama sana ukuluta imiyele yuze ino Aina Klistu yalinzile ukukwata?

¹⁵ Lino Paulo wakolanyanga utailo uku kutemwa, walemvile ati: “Ningakwata utailo ukulu ukalondekwa pakuti nsezye myamba. Lelo ndi ntakweti kutemwa, ale pasi vino indi.” (1 Kol. 13:2) Yesu walangizye vino ukutemwa kwacindama lino waswike icuzyo cakuti: “I sunde cii likulu kuluta?” (Mate. 22:35-40) Umu kutemwa mwaya imiyele isuma iingi, ukwikako sile nu utailo kwene. Baibo ikati: “Ukutemwa kukazumila ivintu vyonsi.” Ukutemwa kwaya nu utailo muli vino Izwi Lyakwe Leza likalanda.—1 Kol. 13:4, 7.

16, 17. Uzye utailo nu kutemwa vyalumbulwa uli capamwi umu Malembelo, nomba i miyele ci iyacindama sana pa miyele kwene ii yoili, nupya u mulandu ci?

¹⁶ Pa mulandu wa kuti ukutemwa nu utailo vyacindama sana, Aina Klistu aalemvile Baibo yalumbwile imiyele ii capamwi imiku iingi, ilingi yailumbulanga muli sentensi wenga nanti umu mazwi anono sile. Paulo wakomelizye aina ati: “Tulinzile kukwata utailo nu kutemwa kuno kukoline wa cela ca kucingilila cisao.” (1 Tesa. 5:8) Petulo walemvile ukuti: “Mwamutemwa [Yesu] nanti angala mutamulola, nupya ndakai musyamulola lelo mwamutaila.” (1 Pet. 1:8) Yakobo wanenyile apakwe yauze ati: “Leza wasolwile apina amu nsi ii kuti ayacite akama mu utailo nga kuti yakumeko ku wene uno walavile yao amutemwa.” (Yako. 2:5) Yoane walemvile ukuti: “Ilamulo lino [Leza] watupeela i lyakuti: tutaile umu Mwana wakwe Yesu Klistu nga nu kutemwana.”—1 Yoa. 3:23.

¹⁷ Nanti icakuti utailo wacindama sana, ulata ukuyako lino vino Leza walaya vilafikiliziwa. Nomba ukutemwa Leza na antu yanji kwene kulatwalilila. Fwandi acino Paulo walandiile ukuti: “Pa ndakai kuli vintu vii vitatu, utailo, upaalilo nga nu kutemwa. Lelo pali vyotatu kutemwa ukukulu kuluta vyonsi.”—1 Kol. 13:13.

18, 19. Uzye ndakai antu yakwe Leza yakalanga uli utailo, nupya a weni alinzile ukulumbanyiziwa pali cii?

¹⁸ Ndakai, antu yakwe Yeova yakalanga utailo umu Wene Wakwe Leza uwatandika ukuteeka ukwi yulu. Cii calenga ukuti kuye paladaise wa unkolanya uwa mu nsi yonsi umwaya antu ukuluta pali 8 milyoni. Mwaya antu aakwata imiyele ino umupasi wamuzilo ukatulenga ukuya nayo. (Gala. 5:22, 23) I cumicumi utailo nu kutemwa i miyele isuma cuze!

¹⁹ Kusi umuntunze angalumbanyiziwa pali ci. Uwalenga cicitike a Leza witu. Umulimo kwene uu uwakuzungusya, “cilaya icintu cimwi cakwiusya pe, cino citalafuma penepo.” (Eza. 55:13) I cumicumi, i “cikuku cakwe Leza” icalenga ukuti ‘tutuulwe’ pa mulandu nu utailo. (Efes. 2:8) Paladaise witu uwa unkolanya alatwalilila ukukula nu kuzipilako ukufikila lino insi yonsi ilazula mwenemo antu amalilike, aololoke, nupya ansansa aalatwalilila ukulumbanya Yeova amanda pe. Lekini swensi tutwalilile ukutaila amalayo yakwe Yeova!