NKATAIZYA sana ukuti avyazi yane ya Fred na ya Edna Molohan yankuzizye ningo nu kunsambilizya ukutemwa Yeova. Yali Asambi ya Baibo (ya Nte Yakwe Yeova) acincile sana. Lino navilwe umu 1934, ala yaombela Leza pa myaka 20. Ulupwa lwitu lwikalanga umu Parsons, itauni ilinono ilyayela uku kaeya ka musumba wa Kansas. Twali umu cilongano muno aingi yali Aina Klistu apakwe. Ulupwa lwitu lwaipakizyanga ukuzanwa lyonsi umu kulongana nu kusimikila antu icumi icaya umwi Izwi Lyakwe Leza. Pa Ciwelusi ilingi twasimikilanga umu miseo alino nu mu ncende umwazanwanga sana antu umu manda kwene yaaya. Insita zimwi twatontanga sana, nomba ya tata lyonsi yatukalilanga aisikilimu ndi twinuka.

Icilongano citu icinono cakweti icifulo icikulu sana icakusimikilamo mumo umwali na matauni anono alino na mafamu ayelile umu mpanga zyuze. Lino twasimikilanga ya simafamu, ilingi ndi twayapeela impapulo yatupeelanga imisalu, mayai (yano inkoko zyafuma sile umu kuta), nanti sile inkoko. Vino ya tata yasangwilanga calimwi uku mpapulo zino twapeelanga antu, ivyakulya vivyo twavilyanga sile.

Avyazi yane yakazile fonogalafu wino yaomvyanga umu mulimo wa kusimikila. Nemo nacepiisye nupya ntakwanisyanga ukuomvya fonogalafu wiyo, nomba nuvwanga ningo ukwazwa ya tata na ya mayo lino yalizyanga amalyasi akopiilwe limwi a Mwina Rutherford lino twaswilila kuli yano twasimikile nu ku yasambi ya Baibo.

Mu 1936 ya tata yasenwile motoka wino twakweti ukuya uwa ciunda, nupya wakweti ni viombelo vya mazwi vino yanyepelile mupela. Motoka wiya watwazwile sana mu mulimo wa kukosoola ilandwe lisuma. Ilingi ulwimbo lwa mazwi u lwatandikilangapo  ukulila pakuti antu yasumbeko amano, lyene pa cisila yalizyanga ilyasi lya muli Baibo. Ndi cakuti ilyasi lyasila, twapeelanga antu alondesyanga ukuvwa impapulo.

Mu kalitauni kanono ka Cherryvale mu Kansas, ya kapokola yanenyile ya tata iyati yatakulayazumilizya ukwingizya motoka wa ciunda muno yakaimika ya motoka, muno antu aingi yakaikala ndi yakupuuza pa Mulungu, lelo yayazumilizye sile ukulaimika ukunzi. Ukwaula nu kupazya ya tata yafumizye motoka nu kuyaimika mu museo uwali apiipi na kuno yakaimika ya motoka pakuti antu aingi yauvwa ilandwe, nupya yatwalililanga ukulizya. Naipakizyanga sana ukuomba na ya tata alino na tatalenzi Jerry pa tusita twamusango uu.

Umu kusila kwakwe ya 1930, twaombesyanga sana mu makampeni pakuti itusimikila yonsi aali umu cifulo cino twasimikilanga zuwa umu ncende zino yakanyanga umulimo witu. Twazyukanga katondotondo (wakwe vino twacitanga umu Joplin, ku Missouri) nu kwika utupepala twi landwe umwisika lya visaasa umu mang’anda ya yantu. Lyene pa cisila twayanga itukomaana ukunzi ya musumba ukuti tulole ndi cakuti kwali yamwi yano ya kapokola yalemile nu kuyayalila.

Umu myaka kwene iiya, inzila yuze ino yaombanga ningo sana u kusimikila antu ala ituzwala ivimbamba tukupita umu museo. Pa kumanyisya Uwene, twazwalanga ivimbamba alino itutunga umulonga itwapita umu museo mpaka ituzinguluka umusumba onsi. Nkaiusya lino twaomvileko vii umwi tauni litu lino anji yazwite ivimbamba apalemvilwe ukuti: “Imipepele i Citeyo Nupya u Mwa Kuliila.” Yapisile pa ngazo umu tauni apiipi na makilomita 1.6 alino lyene iyawela uku ng’anda uku mwitu. Icazifileko icakuti yatakomenkinepo na ya kakanya lino yapitanga umu museo, nomba yakomenkinye antu aingi alondesyanga ukuvwa.

Ulupwa lwitu ilingi lwafumanga uku Kansas ukuya uku Texas uku maukongano ya citungu. Ya tata yaombanga umu kampani kano yamanga yakuti Missouri-Kansas-Texas Railroad (nupya yakamanga nu kuti M-K-T, nanti Katy, Railroad), fwandi twakwelanga masitima ukwaula ukulipila ukuomvya icitupa cakwe ya tata ica ku ncito, cii catwazwanga nu kutandalila ya lupwa nu kulonganila capamwi ukongano wa citungu. Ya yama, ya silenzi yakwe ya mayo, ya Fred Wismar na ya mama yao ya Eulalie ikalanga umwi tauni lya Temple, uku Texas. Ya yama ya Fred yasambilile icumi ala yacili ance uku kutandika kwakwe ya 1900, iyawatiziwa nupya yasambilizyanga atowao vino yamanyile, kumwi na ya mayo. Yamanyikwe sana uku ina aikalanga lwa pakasi ka musumba wa Texas, kuno yaombelanga umulimo wa kutandalila ivilongano pa nsita imwi. Yali nu luse, ansansa, nupya antu yuvwanga ningo ukuya pamwi nayo. Yatemilwe sana icumi, nupya yangazwilizye sana lino nali umwance.

Umu 1941, swensi umu lupwa lwitu twapisile ni sitima ukuya uku St. Louis, umu Missouri uku ukongano wa citungu ukwali sana antu. Acance yonsi yayanenyile ukwikala pa ncende yonga pakuti yuvwe ilyasi lya Mwina Rutherford ilya kuti: “Ana ya  Mwene.” Lino ilyasi lilyo lyasizile, swensi kwene api umba lya yance yatupeezile ibuku ilipya ilya kuti Acance, lino Umwina Rutherford na yakazwa yakwe yapeelanga. Swensi swe yacance swemuno twakutiike ukwi lyasi lii twali ukucila pali 15,000.

Umu Epulelo umu 1943, twaipakizye ukongano wa ciputulwa uwayelile uku Coffeyville, umu Kansas uwali nu mutwe wakuti: “Ulwamo Lwa Kuomba Umulimo.” Lyene Isukulu lya Mulimo Wakwe Leza ilipya lino lyali nu kuya umu vilongano vyonsi lyatandike ukuyako, nupya kwafumile na kabuku kamwi umwali masambililo 52 aali nu kuomviwa umwi sukulu. Lino papisile insita umu mwaka kwene uuwa, napeezile ilyasi lya kutandikilako umwi sukulu. Ukongano uwa wali uyiyele kuli nene pano nawatiziwe pamwi na yauze anono umu cilambe icali apiipi na pano twalonganilanga umwali manzi azuke sana.

Namazile isukulu umu 1951 nupya nalondekwanga ukupingulapo ivya kucita umu umi uku nkoleelo. Nalondesyanga ukuya umu kuombela pa Betele, pano ya Jerry yaombelanga, fwandi fomu yane yaitumile zuwa zuwa ukwi ofesi lya ku Brooklyn. Ukupingulapo kuu kwalenzile ivintu vinzipile sana muli ukapepa. Umu nsita sile inono, yangamile ukuya umu kuombela uku Betele pa 10 Maaci, umu 1952.

Napaalilanga ukuti ndaombela uku kupulinta pakuti ince napulintako ya magazini ni mpapulo. Nomba yampeezile umulimo wa kupeela aina ivyakulya nupya lino papisile insita yantwazile umu cikini, kuno nasambilile ivingi. Fwandi ntakwetipo isyuko lya kuombela uku kupulinta. Lelo, imiombele ya ku cikini yalenganga ukuti nakwata insita ya kuya umu laibulale ya pa Betele mu kuisambilizya nu kwelenganyapo sana. Cii calenzile ndunduluke muli vyakwe Leza nu kukomya utailo wane. Nupya natandike ukulondesya ukutwalilila ukuombela pa Betele ukufika apangapela amaka yane. Ya Jerry yafumile pa Betele umu 1949 nu kufumalila ya Patricia, nomba ikalanga apiipi na Brooklyn. Lyonsi yangazwanga nu kunkomelezya lino naile sile pa Betele.

Lino papisile insita inono ukufuma pano nafikiile pa Betele, kwali ukwezya aina akuti yangaya pa mutande wakwe ya kalanda ya malyasi aapa Betele. Aina aali pa mutande uu yayapeelanga amalyasi akuyalanda umu vilongano umu mwaka ivyayelile apali makilomita 322 nanti ukucepako ukufuma uku Brooklyn alino nu kuomba ni vilongano vivyo umu mulimo wa kusimikila. Nani napeezilwe isyuko ilya kuya pa mutande uu. Pa kupeela ilyasi lya kutandikilako nali ni ntete, pa nsita iiya ilyasi lyalandwanga api awala lyonga. Ilingi napitanga ni sitima pa kuya umu kulanda malyasi uku vilongano. Nkaiusya ivyacitiike uwanda umwi pa Mulungu umusanya umu nsita ya mpepo umu 1954. Nakwezile umwi sitima ilyayanga uku New York, nalinzile ukufika umu nsita ya manguzi uku Betele. Lelo, kwizile imvula ya cimuza nupya kwazusile sana ikuya nu usu wa mvula. Lyene mainjini aisitima yacepiilwe maka. Isitima lyasusile ilifika apa citesyeni umu musumba wa New York uku ma 5 koloko pa Mande katondo. Ukufuma kuuku, nalungime uku Brooklyn nu kuya umu cikini umu kuomba ala natincelwako panono nupya ala intoonta sana pano ala nali ntezi sile usiku onsi umwi sitima. Nomba vyonsi vii ntavisumvileko na mano pa mulandu wa nsansa zino nakweti izya kuombela aina nu kukomaana ni vyuza ivipya ivingi pa kuomba ni vilongano pa mpela ya mulungu.

Umu myaka ya kutandikilako pa Betele, yangamile ukuti naombako uku mulawasa wa WBBR. Amasitudyo yayelile apa ntunti yakwe ciili apa 124 Columbia Heights. Nazanwanga muli pologalamu iyayangako cila mulungu iya kutungulula isambililo lya Baibo. Umwina A. H. Macmillan, uwaomvile imyaka ingi pa Betele, ilingi wazanwanga umu mapologalamu kwene yayo aapa mulawasa. Umwina wii twamwamanga nu kuti Mac, wazizimizye sana mezyo umu mulimo wakwe Yeova lino waombelanga pa Betele.

Umu 1958 yanenyile ukutandika ukuomba sana ni vya mwi Sukulu lya Gilyadi. Umulimo wane wali u wakwazwilizya yano yamala isukulu ukusenda ivitupa nu kupanga mapekanyo ya mipitile iya yonsi na anaci kwene yaa acincile. Ukupita ni ndeke kwakomile sana umutengo umu manda yaaya, fwandi anono sile aliyo yapitanga ni ndeke. Aingi yayanga uku Africa alino nu ku mpanga izyayela uku East Africa ukuomvya ivimawato ivyasendanga iviya. Lino kwizile indeke zino yaomvyanga umu vya uculuzi, imitengo ya ndeke yawezile sana nupya ya misyonali  aingi yaziomvyanga pa kuya uku mpanga zino yayatumangako.

Umulimo wane wakuliileko umu 1960 lino kwali amapekanyo ya kupekanya akuya uku Ulaya ukufuma uku United States ukuya uku maukongano ya mpanga zingi amu 1961. Nakwezile indeke ukufuma uku New York ukuya uku Hamburg, nu ku Germany pa kuya uku ukongano. Pa cisila ca ukongano, aina yauze yatatu aapa Betele pamwi nani twasonkiile motoka itupita umu Germany, ituya uku Italy, nu kutandalila iofesi litu umu Rome. Ukufuma kuuku, twaile uku France, lyene itupita pa myamba ya Pyrenees, ituya umu Spain, muno yainzile umulimo wa kusimikila. Twatwalile aina aku Barcelona impapulo zimwi, ala ituzifupilizya kwati amawila. Twali sana nu luzango lino twaloline nayo! Lyene twayile uku Amsterdam kuno twaile itukwela indeke iyatuwezizye uku New York.

Lino papisile apiipi nu mwaka onga, natandike kuomba mulimo na uze apa Betele uwa kupekanyizizya yamwi ukuya uku maukongano aiyele amu nsi yonsi. Ukongano uwaliko umu 1963 wakweti umutwe wakuti: “Ilandwe Lisuma Ilya Manda Pe.” Kwali ukupekanyizizya aina 583 ukuya umu mpanga izipusanepusane umu nsi yonsi ukuti yakazanwe uku maukongano ayelile uku Ulaya, ku Asia, ku South Pacific, ku Honolulu, ku Hawaii, ku Pasadena, nu ku California. Impanga zyuze zino aina yamwi yaileko umu kutandala pakuti yakasambilileko vimwi u ku Lebanon nu ku Jordan uku mpanga zino Baibo yalembiilwe. Dipatimenti itu iya pa Betele yapekinye utantiko wa nsita zya kukatukilapo indeke, umwa kulaala alino ni vitupa ivyalondekwanga ndi yano yali ni ndeke imililako umu mpanga zimwi.

Umwaka wakwe 1963 wali uyiyele kuli nene. Pa 29 Juni, nafumalile Lila Rogers ukufuma uku Missouri, uwatandike ukuombela pa Betele imyaka itatu uku cisila. Lino papisile umulungu onga ukufuma pano twakwatiile uwinga, Lila watandike ukuombela pamwi nani ukuya uku mpanga izipusanepusane, twaile nawe uku Greece, ku Egypt, nu ku Lebanon. Twakwezile indeke ituya uku Beirut ukuya uku kawansa kwami aka ndeke akanono umu Jordan. Pa mulandu wakuti yalesizye umulimo wa kusimikila uku Jordan nupya yatunenyile ukuti yasipeela ya Nte ivitupa vya kwingilila umu mpanga iiya, tutamanyile ivyali nu kucitika ndi twafika kuuku. Twazungwike sana lino twafisile, twazanyile iumba liyimi pa ntunti ya papela umu cikuulwa ca pa ciwansa candeke ala iyalema icisalu apalemvilwe ukuti: “Kalibuni ya Nte Yakwe Yeova”! Nupya tuvwile ningo sana ukulola impanga kuno Baibo yalembiilwe! Twatandiile uku ncende zino ivikolwe ivyaliko mpiti vikalanga, kuno Yesu na atumwa yakwe yasimikilanga, na kuno imipepele ya Ina Klistu yatandikile nu kusalanganila uku mpanga zyuze umu nsi yonsi.—Mili. 13:47.

Pa myaka 55, Lila waomba nani na ucisinka umu milimo yonsi ino tukapeelwa. Twatandiile uku Spain nu ku Portugal imiku iingi lino yalesizye umulimo wa kusimikila umu mpanga ziizi. Twakomelezyanga aina nu kuyatwalila impapulo alino na vyuze vino yalondekwanga. Nupya twatandalilanga na ina aali umu cifungo ca yasilika ica mpiti umu Cádiz, ku Spain.  Nuvwile ningo sana ukulanda ilyasi lya muli Baibo ilya kukomelezya uku ina yaya.

Umu myaka iyalondelilepo ukufuma umu 1963, naomba umulimo wa kwazwilizya ukupekanyizizya akaaya uku maukongano uku Africa, ku Australia, ku Central nu ku South America, ku Ulaya, ku Far East, ku Hawaii, ku New Zealand, nu ku Puerto Rico. Lila nani twaipakizya amaukongano aingi yano tutaliilila, ukwikako nu ukongano wa mu musumba wa Warsaw, uku Poland, umu 1989. Aina aingi ukufuma uku Russia nayo yazanyilwe uku ukongano kwene uuwa ukwali antu aingi cuze apa muku wa kutandikilako! Aina aingi na ya nkazi yano twaloline nayo a yaya yano yanyefilepo pa myaka iingi umu vifungo vya ku Soviet pa mulandu nu utailo wao.

Ukutandalila amaofesi itu amu mpanga izipusanepusane umu nsi yonsi nu kukomelezya amu ndupwa zya pa Betele na ya misyonali lyali i syuko iliyiyele kuli nene. Apa kutandala kwa kusyalikizya uku South Korea, twaloline na ina 50 apa cifungo ca mu Suwon. Aina yaya yonsi yalolekanga ansansa nupya yalondesyanga ukwiza tandika umulimo wa kusimikila ndi yafuma umu cifungo. Twakomeleziwe sana ukulolana nayo!—Loma 1:11, 12.

Nailolela vino Yeova akapolelela antu yakwe ndi nalola vino yavula pa myaka iyapitapo, ukufuma pali ya kakosoola 100,000 pa nsita ino nawatiziwe umu 1943 ukwiza fika ku cipendo cakwe ya kakosoola ukucila pali 8 milyoni ndakai umu mpanga 240. Ni caleenga sana a pa mulandu wa kuombesya umu mulimo wa kusimikila ukwa ina na ya nkazi apita umwi sukulu lya Gilyadi. Cikaleta sana uluzango ukuomba na ya misyonali aingi pali yayo pa myaka iingi nu kuyazwa ukuya uku mpanga zino yakayatumako!

Naya sana ni nsansa ukuti napingwilepo ukulundulula umulimo pa kuleenga ukuya umu kuombela pa Betele. Yeova wampolelela sana umu vintu ivingi cuze. Naomba ni nsansa pa Betele nupya Lila nani twaipakizya ukuomba umu mulimo wa kusimikila pamwi ni vilongano ivipusanepusane umu Brooklyn, muno twakwata ivyuza ivingi.

Natwalilila ukuomba ningo umulimo wa pa Betele nupya Lila akantungilila cila wanda. Nanti icakuti ndakai nkweti imyaka ukuluta pali 84, nkaipakizya ukuomba, nkaazwilizya umu mulimo wa kusalanganya amakalata api ofesi.

Cikanzanzya sana ukuya umwi uvi lyakwe Yeova nu kuilolela upusano uwaya pali yano yakaombela Yeova alino na yano yasimuombela. Tukauvwikisya upiliulo wa mazwi aaya pali Malaki 3:18 apakati: ‘Nupya kwene antu yane yalalola upusano uwaya pakasi ka antu akacita vyaololoke na yakaifya, pakasi ka antu akatumikila Yeova na yayo asimutumikila.’ Cila wanda tukalola kuno insi yakwe Satana ikuongoloka, umwaya antu atakwata upaalilo wakuti ivintu vilazipa uku nkoleelo nupya yataaya ni nsansa. Lelo yayo akaombela Yeova yaya ni nsansa, nanti icakuti tukaikala umu nsita zii izitale, nupya yakwata upaalilo wa kuti ivintu uku nkoleelo vilazipa. Twakwata isyuko lya kusalanganya ilandwe lisuma ilya Wene! (Mate. 24:14) Tukalondesya ukulolako lino ivintu vilazipa likwene sile lino Uwene Wakwe Leza ulasisyapo antu aipe amu nsi ii, nu kuzifya ivintu pakuti amalayo yonsi yakafikiliziwe, ukwikako sile nu umi usuma uwa manda pe. Lyene aomvi yakwe Yeova pano nsi yalaipakizya umi manda pe.