1. Uzye ilingi Yeova akaasuka uli amapepo ya aomvi yakwe?

 UZYE imumanya ukuti Yeova angamuomvya ukwasuka ipepo lya muntu umwi ilya kufuma pa nsi ya mwenzo? Mungaazwa yauze nampo nga mwemwe ya eluda, aomvi, ya painiya nanti ya kasimikila umu cilongano. Nupya mungaazwa yauze asi mulandu mwemwe yance nanti akoloci aina nanti ya nkazi. Ndi cakuti uwatemwa Yeova walenga uwazwilizyo kuli aliwe, Leza alamwazwilizya ukuomvya ya eluda na aomvi yakwe yauze ukukomelezya umuntu wiyo. (Kolo. 4:11) Tukaya sana ni nsansa ukuombela Yeova na ina umu nzila ii. Tukaazwa nu kuteekezya aina na ya nkazi lino kuli cikuko, mazanzo nanti lino yakuyacuzya.

2. U mulandu ci uno cingatutalila ukwazwa yauze lino kuli cikuko?

² Icikuko cingalenga citutalile ukulaazwana. Wakwe, limwi tungalonda ukutandalila ya cuza itu, nomba ale ukucita vivyo kungalenga tutaicingilila. Limwi tungalonda ukwamako ulupwa lumwi ulukuulizya impiya ukuti twize tuliile pamwi, nomba limwi na cico kwene citanga ciombe. Tungalonda ukwazwa yauze nomba cingatala ndi cakuti ya lupwa itu yakucula. Nomba nanti ciye vivyo, tukalonda ukwazwa ina itu na ya nkazi nupya Yeova akauvwa ningo ndi cakuti tukwezya na maka ukucita vino tungakwanisya pakuti tuyazwe. (Mapi. 3:27; 19:17) I vyani vino tungacita?

3. I vyani vino tukusambilila kuli vino ya eluda amu cilongano cakwe nkazi Desi yacitanga? (Yelemiya 23:4)

 ³ Vino ya eluda yangacita. Ndi cakuti mwemwe ya eluda, mwaezya ukumanya ningo imfwele. (Belengini Yelemiya 23:4.) Nkazi Desi wino twasambililepo umu cipande icafumako watiile: “Ya eluda aya umwi umba litu mpiti yaombanga nani alino na yauze umu mulimo wa kusimikila nupya nga tukwizizya pamwi yazanwangako.” b Cii calenzile ivintu ukwangukila ya eluda yaa ukwazwa nkazi Desi pa cisila lino ulwale wakwe COVID-19 watandika na lino wafwililwe ya lupwa yamwi pa mulandu nu ulwale kwene uu.

4. I cani calenzile ya eluda ukwazwa nkazi Desi, nupya i vyani vino tukusambililako?

⁴ Nkazi Desi watiile: “Pa mulandu wakuti namanyile ningo ya eluda nupya yali i vyuza vyane, cangangukiile ukuyanena vino nayuvwanga ni vyansakamikanga.” I vyani vino ya eluda yangasambililako? Mwaazwa yonsi aaya umu cilongano cinu lino kutatala kwaya uzanzo uli onsi. Mwaya ivyuza vyao. Ndi cakuti kwaya icikuko icingamulesya ukuyatandalila, mwalondako inzila zyuze zino mungalandilamo nayo. Nkazi Desi watiile: “Insita zimwi ya eluda apusanepusane yantumilanga foni nanti mameseji aingi umu wanda sile onga. Malembo yano yanenanga yamfikanga sana pa mwenzo nanti cakuti nayamanyile.”

5. Uzye ya eluda yangamanya uli vino aina na ya nkazi yakulondekwa na vino yangayazwa?

⁵ Inzila yonga ino mungamanyilamo vino aina na ya nkazi yakulondekwa u kuyuzya mauzyo amukulungatika lelo aatanga yayuvwisye insonyi. (Mapi. 20:5) Uzye iyakwata ivyakulya ivilinge, umulembo nanti vintu vyuze vino yangalondekwa? Uzye incito ingasila nanti yatange yakwate impiya izilinge izya kusonkelela ing’anda? Uzye yakulondekwa ukuti tuyazwe ukulenga uwazwilizyo ukufuma uku uteeko? Aina na ya nkazi aingi yapeelanga nkazi Desi ivintu ivingi vino walondekwanga. Nomba ukutemwa kuno ya eluda yamulanganga na vino yamukomelezyanga ukuomvya Baibo i vyamwazwile ukuzizimizya intazi. Watiile: “Ya eluda yapepelanga pamwi nani. Nanti cakuti nsiiusya vino yalandanga, nkaiusya vino nayuvwanga. Cali kwati Yeova akunena ati, ‘Usi wenga.’”—Eza. 41:10, 13.

6. I vyani vino aingi yangacita pakuti yazwe yauze umu cilongano? (Lolini cikope.)

 ⁶ Vino yauze yangacita. Tukaenekela ya eluda ukusakamala aina na ya nkazi umu cilongano. Nomba Yeova akaenekela ukuti swensi kwene twakomelezyako yauze umu cilongano nu kuyazwa. (Gala. 6:10) Nanti cakuti tungacita sile kantu kanono ukwazwa umwi uwatalwala, cingalenga akomeleziwe sana. Uwacance angaombela pamwi na ya isi nanti ya nyina lino yakwazwa umwina nanti nkazi. Umulumendo nanti umukazyana angazwa nkazi ukukala ivintu nanti ukumwazwa sile imilimo yuze. Yauze nayo umu cilongano yangelekela umwi ivyakulya uwatalwala nu kumutwalila. Ukuya kwene, nga kuli cikuko swensi kwene umu cilongano tukalondekwa ukukomeleziwa. Limwi tungasyalikilako panono pa cisila ca kulongana pakuti tulandeko na ina na ya nkazi lino tuli pa Ng’anda ya Wene nanti pa zoom. Na ya eluda kwene yakalondekwa ukukomeleziwa. Ya Nte yamwi yakalembela ya eluda aakaombesya ukwazwa aina na ya nkazi lino kuli cikuko utumakalata twa kutaizya nanti utumameseji. Cikazipa sana ndi cakuti tukwezya na maka ‘kukomelezyanya nu kwazwana.’—1 Tesa. 5:11.

7. Iintazi ci iingayako pa cisila ca uzanzo?

⁷ Uzanzo ungasenula ivintu kuli umwi zuwa zuwa nupya ukwaula ukwenekela. Yamwi ivikwatwa vyao nanti ing’anda vingononeka, nanti limwi yangafwilwa. Ivintu vii iviipe vingacitikila na ina na ya nkazi kwene. I vyani vino tungacita pakuti tuyazwe?

8. I vyani vino ya eluda ni mitwe ya ndupwa yangacita lino kutatala kwaya uzanzo?

⁸ Vino ya eluda yangacita. Mwe ya eluda, mwaazwa aina ukuipekanyizizya limwi lino kutatala kwaya uzanzo. Mwasininkizya ukuti yonsi umu cilongano yamanya vino yangacita pakuti yacingililwe na vino yangazana ya eluda. Ya Magileti yano twalanzilepo umu cipande cafumako yatiile: “Ya eluda yalandanga malyasi a vikulondekwa pa cilongano ukutucelula ukuti umoto wa kuitandikila utasizile. Yatunenyile ukuti ndi cakuti amu uteeko yatunena ukufuma uku ncende itu nu kuya uku ncende yuze nanti ndi cakuti ivintu vipiisya tulinzile ukufumako lilyo kwene sile.” Ivyeo vino aina yanenyile amu cilongano vyali i vya pa nsita ilinge pano umoto watandike pa cisila sile ica milungu 5. Pa kupepa kwa lupwa, imitwe ya ndupwa ingalanzyanya na cila muntu umu lupwa vino angacita ndi cakuti kwaya uzanzo. Ndi cakuti mwemo na ana inu mwaipekanya, mulateeka umwenzo ndi cakuti kwaya uzanzo.

9. I vyani vino ya eluda yalinzile ukucita lino kutatala kwaya uzanzo na pa cisila ca uzanzo?

⁹ Ndi cakuti mwemwe mwangalizi wi umba, sininkizyini ukuti imukwata manamba yakwe foni yano ya kasimikila yakuomvya na maadilesi yakwe yonsi umwi umba linu nupya sininkizyini ukuti mwacita vivyo lino kutatala kwaya uzanzo. Mungalemba ivyeo nu kutwalilila ukupitulukamo pakuti mwasininkizya ukuti ali vivyo kwene vino mwalemba. Lyene nga kwacitika uzanzo, cilamwangukila ukutumila cila kasimikila nu kumanya vino akulondekwa. Mulinzile zuwa zuwa ukutumila kalemanya mwi umba lyakwe ya eluda pakuti atumile umwangalizi wa ciputulwa. Ndi cakuti aina yaa yaombela pamwi yangazwilizya aina na ya nkazi ningo sana. Pa cisila lino umoto watandika, umwangalizi aakatandalila icilongano umwaya ya Magileti ataaizi pa maawazi 36 pa mulandu wakuti wapekanyanga vino ya eluda yali nu kuomba lino yakutumila nu kusakamala aina na ya nkazi 450 aasile mang’anda yao. (2 Kol. 11:27) Na cico calenzile yonsi aalondekwanga ukwakwikala yayasakamale ningo.

10. U mulandu ci uno ya eluda yalinzile ukulolela umulimo wa kucema ukuti wacindama? (Yoani 21:15)

 ¹⁰ Ya eluda yakwata umulimo wa kukomelezya aina na ya nkazi ukuomvya Baibo nu kwazwa aali na masakamika. (1 Pet. 5:2) Lino kwacitika uzanzo, ya eluda yalinzile ukusininkizya ukuti aina na ya nkazi iiyacingililwa nupya iyakwata ivyakulya, ivya kuzwala alino nu mwakwikala. Nomba pa cisila ca myezi iingi pa cisila ca uzanzo, aina na ya nkazi yakatwalilila ukulondekwa ukukomeleziwa nu kuyalanga ukutemwa. (Belengini Yoani 21:15.) Umwina Harold uwaya muli Komiti ya Musambo nupya uwalolana na ina ingi na ya nkazi aaponelwa na mazanzo watiile: “Pakapita insita pakuti ivintu vizipe. Yangatandika ukulola ukuti ivintu vili sile ningo, nomba yangatwalilila ukwiusya aatemwikwa yao aafwa, ivintu vino yakweti nanti sile ukwiusya iviipe ivyayacitikiile. Ukwiusya ivya musango uu kungalenga yaya sana nu ulanda cila nsita. Ukucita vii asi kuti umuntu atakweti utailo, lelo avino umuntu wensi akayuvwa.”

11. I vyani vino indupwa zingatwalilila ukulondekwa?

¹¹ Ya eluda yakalondela amazwi yakuti “mwalosezya pamwi na akulosya.” (Loma 12:15) Ya eluda yalinzile ukulenga aina na ya nkazi aatiyaponelwa nu uzanzo ukumanya ukuti Yeova na aina na ya nkazi yacili yayatemwa. Ya eluda yakalonda ukwazwa indupwa ukutwalilila ukwika mano kuli vyakwe Leza wakwe, ukupepa, ukuisambilizya Baibo, ukuzanwa umu kulongana nu kuombako umulimo wa kusimikila. Ya eluda yalinzile ukukomelezya avyazi ukwazwa ana yao ukwika mano uku vintu ivitanga vyononeke ndi cakuti kwaya uzanzo. Mwe yavyazi mwaiusya ana inu ukuti Yeova alatwalilila ukuya cuza wao nupya alatwalilila ukuyazwa. Nupya mwaiusyako ukuti yangatwalilila ukuya umu lupwa lwa ina na ya nkazi umu nsi yonsi aaiteyanya ukuyazwa.—1 Pet. 2:17.

12. I vyani vino yauze yangacita pa kwazwilizya atiyaponelwa na mazanzo? (Lolini cikope.)

¹² Vino yauze yangacita. Nga kwacitika uzanzo umupipi munguzyako ya eluda yamunene vino mungazwilizyako. Limwi mungaipeelesya ukusunga yayo atiyasya amang’anda yao nanti yayo aakwazwilizya atiyaponelwa nu uzanzo. Mungatwalilako ya kasimikila ivyakulya alino na vyuze ivikulondekwa. Ndi cakuti uzanzo iucitikila ukutali nalyo kwene mungazwilizyako. Mungacita uli vivyo? Mungapepelako atiyaponelwa na mazanzo. (2 Kol. 1:8-11) Mungaombako umulimo wa kwazwa atiyaponelwa  nu uzanzo ukupitila umu kusangwilako umusangulo wa mu nsi yonsi. (2 Kol. 8:2-5) Ndi cakuti mukulonda ukuya uku ncende ukwatikucitika uzanzo, munguzya ya eluda vino mungacita pakuti mukazwilizyeko. Nga yamizumilizya yalamisambilizya pakuti yamiomvya pa nsita nu kuli konsi kuno mwalondekwa.

13. Iintazi ci zino aina yakakwata umu mpanga muno yainda umulimo witu?

¹³ Umu mpanga muno yainda umulimo witu ukucuziwa kukalenga ivintu ukutalila aina. Aina amu mpanga zizyo cikayatalila pakuti yazane impiya, yakalwala, nupya yakafwilwa atemwikwa yao. Nomba pa mulandu nu kuinda umulimo cingatalila ya eluda ukutandalila aina na ya nkazi nanti ukulanzyanya ningo na yayo aakulondekwa ukukomeleziwa. Vikwene avino ya Andrei yano twalanzilepo umu cipande cafumileko yacisile. Nkazi uwali umwi umba lyao ilya mulimo camutalilanga ukuzana impiya. Lyene wali umu uzanzo wa pa museo. Walondekwanga ukulepulwa pa miku iingi nomba vivyo vitali nu kuomba. Asi mulandu ni ciindo nu ulwale aina yezizye ukumwazwa apapezile amaka nupya Yeova wamanyile ivyacitikanga.

14. Uzye ya eluda yangacita uli pakuti yauze yasambilileko kuli vino yataila Yeova?

¹⁴ Vino ya eluda yangacita. Ya Andrei yapefile nupya yacisile vino yangakwanisya ukucita. Uzye Yeova waswike uli ipepo lyao? Walenzile yauze umu cilongano aakwetiko untungwa ukumwazwa. Yamwi yatwalanga nkazi uku cipatala. Yamwi nayo yamupeezile impiya. Yeova walenzile yamwazwa, nupya wasininkizyanga ukuti aina na ya nkazi umu cilongano yakuombesya pakuti yamwazwa. (Aeb. 13:16) Mwe ya eluda ndi cakuti yainda umulimo, mwalengako yauze ukuti yamwazwe. (Yele. 36:5, 6) Ni cicindamisye sana i cakuti, mwataila sana Yeova. Angamwazwa pakuti mwasakamala aina na ya nkazi.

15. Tungacita uli pakuti tutwalilile ukuya alemane na aina lino yakutucuzya?

¹⁵ Vino yauze yangacita. Lino yainda umulimo witu tungalondekwa ukuya pamwi na ina umu maumba anono. Fwandi cacindama sana ukuvwana ningo na antu yauze. Mwalwisya Satana, asi kulalwisyanya foo. Mutaika sana mano kuli vino aina yakaluvyanya, nupya nga mwapusana mwamala zuwa intazi iyo. (Mapi. 19:11; Efes. 4:26) Mwaitemelwa ukwazwa yauze. (Tito 3:14) Vino aina na ya nkazi  yamwazwilizye lino walondekwanga uwazwilizyo vyalenzile auvwe ningo ukwikako sile na akwi umba lyakwe. Calenzile yaye alemane wa lupwa.—Masa. 133:1.

16. Ukulingana na Kolose 4:3, 18, tungazwa uli aina na ya nkazi aakucuziwa?

¹⁶ Aina itu na ya nkazi aingi yakaombela Yeova asi mulandu ni viindo vino amu uteeko iikako. Yamwi yanyepwa pa mulandu nu utailo wao. Tungayapepelako nu kupepelako indupwa zyao alino na yayo aakaika umi wao umu uzanzo pakuti yazwe aina yaa na ya nkazi ukutwalilila ukuya na ucuza usuma na Leza, kuyapeela ivikulondekwa alino nu kuyavwangilako umu cilye. c (Belengini Kolose 4:3, 18.) Mutailila ukuti amapepo inu yangazwa aina yaa na ya nkazi.—2 Tesa. 3:1, 2; 1 Tim. 2:1, 2.

17. Uzye mungaipekanya uli ndakai uku kucuziwa?

¹⁷ Mwemo nu lupwa lwinu mungaipekanyizizya limwi uku kucuziwa. (Mili. 14:22) Mutaezya ukwelenganya pa vintu iviipe ivingamucitikila. Lelo mwakomya ucuza winu na Yeova nu kwazwa ana inu ukucita vivyo kwene. Ndi cakuti pa nsita imwi mwasakamikwa, mwapepa kuli Yeova. (Masa. 62:7, 8) Mungalanzyanya umu lupwa lwinu vyonsi ivingalenga mumutaile sana. d Ndi cakuti kwacitika uzanzo ukuipekanyizizya limwi nu kutaila Yeova kulalenga ana inu ukuya asipe nu kuya nu mutende.

18. I vyani ivilatucitikila uku nkoleelo?

¹⁸ Umutende wakwe Leza ukalenga tucingililwe. (Filipi 4:6, 7) Yeova akaomvya umutende kwene uu uku kututeekezya asi mulandu ni vikuko, mazanzo nu kucuziwa vikutucitikila ndakai. Akaomvya ya eluda aakaombesya ukutwazwa. Nupya watupeela swensi kwene isyuko lyakwazwana. Umutende uno twakwata ndakai, ulalenga tuipekanyizizye limwi uku ntazi izili nu kwiza uku nkoleelo ukwikako sile nu “ucuzi ukalamba.” (Mate. 24:21) Pa nsita iya tulalondekwa ukuya nu mutende nu kwazwa yauze ukuya nu mutende. Nomba pa cisila ca ucuzi ukalamba tutalaakwata intazi izikulu izilalenga twasakamikwa. Na pa kusyalikizya tulakwata cino Yeova lyonsi akalonda ukuti tukwate kuli kuti umutende umalilike nupya uwa manda pe.—Eza. 26:3, 4.