Ya Haykanush, ya kasimikila atawatiziwa aku Armenia, yazanyile pasipoti umupipi ni ng’anda yao. Muli pasipoti umukasi mwali ma kadi akufumizya impiya umu banki ni mpiya izingi sana. Yanenyile ya iya pa vintu vino yazanyile, nayo kwene aakasimikila atawatiziwa.

Ya Haykanush na ya iya yatakweti impiya nupya yakweti sana inkongole. Nomba yapingwilepo ukutwala impiya zizyo uku ine ukuomvya adelesi iyali pali pasipoti. Umonsi uwaponzizye impiya zizyo wazungwike sana pamwi na ya lupwa yakwe. Ya Haykanush na ya iya yalondolwile ukuti yali ni cisinka pa mulandu ni vintu vino yasambililanga muli Baibo. Lyene yaomvizye insita ii ukulanda pali ya Nte Yakwe Yeova nu kupeelako ulupwa luu impapulo zimwi.

Ulupwa lulo lwalondanga ukupeela ya Haykanush impiya zimwi pa kuyataizya, nomba ya Haykanush yakanyile ukupoka. Uwanda uwalondelilepo, umuci wa monsi wiyo uwaponzizye impiya watandalile ya Haykanush na ya iya uku ng’anda ukumwao, na pa kulanga ukuti wataizye pali vino yayacitile, wapatikizye ya Haykanush ukuzumila kupoka indindaminwe yakwe daimondi.

Wakwe vino ulupwa lulu lwazungwike pali vino ya Haykanush na ya iya yali ni cisinka avino na ingi kwene yangazunguka. Nomba uzye na Yeova wazungwike? Uzye Yeova waweni uli ucisinka uno ya Haykanush na ya iya yalangizye? Uzye vino yacisile yaicuzizye sile?

Ukuzana amasuko uku mauzyo ya citatazile. Umulandu ci uno twalandila vii? A pa mulandu wakuti aomvi yakwe Leza yamanya ukuti ukukolanya imiyele yakwe Yeova ali cintu cisuma kuli aliwe ukucila daimondi, goldi, nanti vyuma vyuze. Ivintu vino Yeova akalola ukuti ali vintu visuma ukucita vyapusana sana na vino antu yakalola ukuti vyacindama. (Ezaya 55:8, 9) Na aomvi yakwe yakalola ukuti ukukolanya imiyele yakwe Yeova ali cintu cisuma sana.

Tukasininkizya vii ndi tuvwa vino Baibo ikalanda pa kwiluka na mano. Pali Mapinda 3:13-15 pakati: ‘Uwa nsansa u muntu uwakwata amano nu wamanya ukwiluka ivintu, pano amano yakaletela umuntu ivisuma ukuluta vino zaabu angamukwilila. Usuma wa mano waluta pa tumawe twamutengo, na pa vintu vino umuntu angakumbwa, patangepaye nanti cimwi icingalingana na mano.’ Yeova akalola imiyele ii ukuti isuma cuze ukuluta ivyuma.

Nga pa cisinka napo Baibo ikalanda ikutuli?

Yeova umwineco waya ni cisinka. Wene “asitumpoka.” (Tito 1:2) Nupya wapeezile umutumwa Paulo umupazi wa muzilo ukuti alembele Aina Klistu Ayebulai ukuti: “Mutwalilile ukutupepela. Swemo twasininkizya ukuti myenzo itu ili ningo pano tukalondesya ukucita icisuma nsita zyonsi.”—Ayebulai 13:18.

Yesu Klistu watulangilile ukuti wali sana ni cisinka. Lino Simapepo Mukalamba Kayafa walanzile ati, “Nakunena, Lapa pa manso yakwe Leza umumi, utunene ndi wewe uli Katuula uwalavilwe, Mwana wakwe Leza.” Yesu wali ni cisinka nu kuisokolola umwineco ukuti ali Mesiya uwalavilwe. Walanzile icisinka nanti icakuti wamanyile ukuti yamamupeela umulandu wa kusula Leza nupya yangamukoma nu kumukoma.—Mateo 26:63-67.

Nga swemo tungacita uli? Ngi cakuti cazanwa ukuti, nga twasomba nanti twasyamo visinka vimwi pakulanda yamatupeela vintu vimwi, uzye tungatwalilila kuya acisinka?

Catala sana ukuya ni cisinka umu manda yaa akusyalikizya lino antu aingi ‘yaitemwa, atemwisya impiya.’ (2 Timoti 3:2) Lino impiya zyatizitala sana ukuzana nanti lino incito yatitala ukuzana, aingi yakatandika ukwiya, ukusomba, nanti ukucita sile ivintu vyuze ivyaulamo icisinka. Imyelenganyizizye iyo yavula sana umu nsi icakuti aingi yakalola ukuti inzila yonga sile ino yangakwatilamo vino yakulonda u kusomba. Na Ina Klistu aingi yakaya nu “lwiswa lwa mpiya” pakuti sile yakwate vino yakulonda nu konona izina lyao umu cilongano.—1 Timoti 3:8; Tito 1:7.

Nomba Aina Klistu aingi, yakakolanya Yesu. Yakaiusya lyonsi ukuti ukuya ni miyele ino Leza waya nayo ali cintu icicindame sana ukucila ivyuma ivili vyonsi. Ali mulandu uno Aina Klistu acance yasisombela lino yakulemba masindano kusukulu pakuti sile yapase. (Mapinda 20:23) Cisipiliula ukuti ndi twaya ni cisinka kano sile yatupeele vimwi wakwe vino cali kuli ya Haykanush. Nomba ukuya ni cisinka ali cintu cino Leza akalola ukuti ali cisuma, nupya cikatulenga ukuti tuye na kampingu  musuma, fwandi i cintu cisuma sana ukucita.

Vino ya Gagik yacisile vikasininkizya icisinka cico. Yatile: “Lino ntatala naya Umwina Klistu, naombanga umu kampani imwi muno umwineco wakwe kampani iyo wakanyanga ukulemba vyonsi vino tukuomba pakuti tutalipila imisonko. Fwandi vino nali nene maneja, nalondekwanga ukupeela aakalipilisya imisoko mafisakanwa pakuti ‘tuzumilizyanye’ ukuti yataikako amano kuli vino kampani iyo yaomvyanga ucenjezi. Naci calenzile manyikwe ukuti ntaya ni cisinka. Lino nasambilile icumi, natile ukucita vivyo, nanti icakuti nakwatanga impiya izingi. Lyene natandike ukuiombela. Nupya pa wanda wakutandikilapo sile uwa kuiombela ali uno nalembesizye kampani yane nu kulipila imisonko ino nalondekwanga ukulipila.”—2 Kolinto 8:21.

Ya Gagik yatile: “Impiya zino nakwatanga zyali izinono ukucila cino naomvyanga, fwandi cantalile sana ukusakamala ulupwa. Nomba naya ni nsansa. Nakwata kampingu musuma wakwe vino Yeova akalonda. Nupya ana yane yaili aonsi yaya ni cisinka, alino nakwata isyuko lya kuombako imilimo iingi umu cilongano. Yano nkalipilako imisonko na yauze yano nkaomba nayo, yamanya ukuti naya ni cisinka.”

Yeova watemwa yonsi akamulumbanya lino yakukolanya miyele yakwe isuma cuze, apaya ni cisinka. (Tito 2:10) Ndi twacita vii, watulaya ukuti alatwazwa. Wapeezile Umwene Davidi umupasi wa muzilo ukulanda ukuti: “Nali umwance, awe ninsuka ninkota, kwaula kuti ndole kuno umusuma watala watazyelwa, nanti sile kuno ana yakwe yakupula cakulya.”—Masamu 37:25.

Ivyacitikile Luti vikalanga icisinka cico. Watwalilile ukuya umufuma cumi kuli nyinavyala, Naomi, ukucila ukumusya pa mulandu wakuti wali umukote. Luti waile uku Izlaeli, kuno waile ukukupepa Leza wacumi. (Luti 1:16, 17) Wali uwa cisinka nupya waombesyanga lino watolelezyanga ingano, ukukonka isunde ilyalandanga pa yapina. Nupya ukulingana ni vyacitikile Davidi, Yeova atatazyezile Luti na Naomi. (Luti 2:2-18) Alino atapeezile sile Luti vino walondekwanga lelo wamupeezile ivintu ivingi sana. Wamusolwile ukuya umu lupwa lwa Mwene Davidi na lwakwe Mesiya uwalavilwe.—Luti 4:13-17; Mateo 1:5, 16.

Insita zimwi cingatalila aomvi yakwe Yeova ukuzana impiya izilinge sile zino yangaomvya uku vikulondekwa. Nomba yasisomba pakuti yakwate impiya, lelo yakaombesya nu kwika amano kuli vino yakuomba. Ndi yacita vii, yakalanga ukuti imiyele isuma ino Leza wakwata ukwikako na ucisinka yazipisya ukucila ivyuma ivingi.—Mapinda 12:24; Efeso 4:28.

Wakwe vino Luti wacisile, Aina Klistu aingi ukuzinguluka insi yonsi yakalanga ukuti yaya nu utailo wakuti Yeova wakwata amaka ya kuyazwa. Yataila sile uwalavile ukuti: “Ntalatala imusye nanti kumutazyela.” (Ayebulai 13:5) Nupya imiku iingi Yeova walanga ukuti angazwa nupya alazwa yonsi aya ni cisinka insita zyonsi. Lyonsi akacita ukulingana na vino walaya ukupeela aomvi yakwe ivintu vino yakulondekwa.—Mateo 6:33.

Icacumi ukuti antu yangalola daimondi ni vyuma ukuti ivintu ivisuma sana. Lelo twaiusya ukuti Tata witu uwa kwi yulu akalola ukuti ukuya ni cisinka nu kukwata imiyele yuze isuma cazipisya ukucila amawe ali yonsi a mutengo sana.