1, 2. Uzye Baibo yasowile uli ukuti impendwa ya antu yakwe Yeova ilaaya ikukulilako?

UKUZINGULUKA insi yonsi mwaya sile iuvi lyonga umwaya antu atemwa Yeova nupya aakalonda ukumuombela. Antu yayo aa Nte Yakwe Yeova. Nanti icakuti insita zimwi yakaluvyanya, Yeova akayatungulula ukuomvya umupasi wa muzilo. Lekini tusambilile pa nzila zimwi zimwi zino Yeova akayapalilamo.

² Umu 1914, kwali antu sile anono sana apepanga Yeova. Lelo Yeova wapolelela umulimo uwa kusimikila. Naci calenga ukuti antu ama milyoni yasambilila icumi ca muli Baibo nu kuya ya Nte. Yeova wasowile pa kulunduluka kuu watile: “Nanti sile aka lupwa kamwi akanono, akasilesile, kalasuka kaye umutundu umwi uwamaka! Ivintu vivyo nemo ndavicita zuwazuwa insita ilingane ndi yafikila. Umucumi anene kwene ne [Yeova] navwanga!” (Ezaya 60:22) Ndakai twalola vino usowelo uu wafikiliziwa. Antu yakwe  Yeova yaya uluko ulukulu. Umu nsi yonsi mwaya imitundu iingi iyakwata antu anono sana ukucila impendwa ya antu yakwe Yeova yonsi.

3. Uzye antu yakwe Yeova yalanga uli ukutemwa?

³ Mu manda yaa akusyalikizya, Yeova akaazwilizya antu yakwe ukulatemwana sana. “Leza ukutemwa” awino yakakolanya. (1 Yoane 4:8) Yesu wanenyile alondezi yakwe ukuti yalinzile “kutemwana.” Nupya wayanenyile ukuti: “Ndi mukutemwana lyene antu yonsi yalamanya vino mwemwe alondezi yane.” (Yoane 13:34, 35) Ndakai aomvi yakwe Yeova yakalanga ukutemwa kuu na lino antu amu nsi yakuya uku kulwa inkondo. Umu nkondo yakwe ciili iya nsi yonsi, antu umupipi na 55 milyoni yakomilwe. Lelo antu yakwe Yeova yatakomile aliwensi umu nkondo iya. (Welengini Mika 4:1, 3.) Naci cayazwa ukutwalilila ukuya akaele uku wazi wa antu yonsi.—Milimo 20:26.

4. U mulandu ci uno cikazungusizya vino antu yakwe Yeova yakuya yakuvulilako?

⁴ Antu yakwe Leza yakaya yakuvulilako sile nanti icakuti yakwata umulwani uwakwatisya sana amaka, Satana. Ali “leza uwa nsi ii.” (2 Kolinto 4:4) Satana aliwe aakatungulula utuungwe twa ma politiki tonsi utwaya umu nsi ii, ni milawasa yonsi iikasalanganya malyasi pa vilimba, pa ma TV nanti pa intaneti, nupya akaomvya vii pakuti atulwisye tute ukusimikila ilandwe lisuma. Nomba atange alesye umulimo uu. Lelo Satana wamanya ukuti wasyala sile na kasita kanono, fwandi akwezya na maka ukutulesya ukupepa Yeova.—Umbwilo 12:12.

5. I cani cingalenga ukuti yamwi yatusosye? (Lolini icikope cakutandikilako.)

⁵ Aomvi yakwe Yeova yakasambilila ukuti cacindama sana ukutemwa Leza na antu yauze. Yesu watile: “‘Uwatemwa Mwene Leza wako nu mwenzo wako onsi, nu umi wako onsi, na mano yako yonsi.’ Lii lili sunde likulu nupya ilyacindama kuluta Masunde onsi. Na lyakwe ciili likoline na lii, nalyo likati, ‘Uwatemwa umuzo ndi vino waitemwa.’” (Mateo 22:35-39) Lelo Baibo ikalanga ukuti antu yonsi yatamalilika pa mulandu ni ifyo lino Adamu wacisile. (Welengini Loma 5:12, 19.) Fwandi insita zimwi yamwi umu cilongano yangalanda nanti ukucita vimwi ivingatusosya. Ndi vya musango uwo vyacitika, tulacita uli? Uzye tulatwalilila ukutemwa Yeova? Uzye tulatwalilila ukuya acisinka kuli aliwe nu ku yantu yakwe? Baibo ikatunena pa aomvi yakwe Yeova yamwi alanzile nanti ukucita vimwi ivyasosizye yauze. Lekini tulole vino tungasambilila kuli vino vyayacitikile.

6. Uzye Eli wafizilwe uli ukusalapula ana yakwe?

⁶ Eli wali asimapepo mukalamba uwa ina Izlaeli, lelo ana yakwe yaili yatuvwilile masunde yakwe Yeova. Baibo ikati: “Ana aonsi yakwe Eli yali antu yaukakasi. Yene yatacindike [Yeova].” (1 Samueli 2:12) Eli wamanyile ukuti ana yakwe yacitanga ivipe. Nanti ciye vivyo atayasalapwile ukulingana na vino walondekwanga ukucita. Lino papisile insita Yeova wafulwile Eli na ana yakwe yonsi yoili. Nupya atazumilizye aliwensi uwa mu ng’anda yakwe Eli ukuomba umulimo wa kuya simapepo mukalamba.  (1 Samueli 3:10-14) Ndi cakuti akuno mwali umu nsita iya yakwe Eli nupya mwamanyile ukuti walesile ana yakwe ukutwalilila ukucita ivipe, uzye ndi mwatoovwike? Uzye vii ndi vyatonsizye utailo winu muli Yeova, icakuti muta nu kumuombela?

7. I vipe ci vino Davidi wacisile, nupya Leza wacisile uli?

⁷ Davidi wali ni miyele isuma, ali mulandu uno Yeova wamutemilwe sana. (1 Samueli 13:13, 14; Milimo 13:22) Lelo nanti ciye vivyo Davidi wizile acita icintu cimwi icipisye. Lino Uliya waile uku kulwa inkondo, Davidi waizi na Batisyeba umuci wakwe Uliya, nupya wizile akwata inda, Davidi atalondanga kuti aliwensi amanye vino wacisile. Fwandi watumile ukuti Uliya aye akamulole pakuti amupatikizye ukuya uku ng’anda. Cino Davidi wacitile vii walondanga ukuti Uliya aye akalale na Batisyeba pakuti antu yakalole ukuti umwana wino wali nu kukwata uwakwe Uliya. Lelo Uliya wakanyile ukuya uku ng’anda. Fwandi Davidi walenzile ukuti Uliya akomwe umu ulwi. Nomba Davidi nu lupwa lwakwe yacuzile sana, pa mulandu ni vipe vino Davidi wacisile. (2 Samueli 12:9-12) Nanti ciye vii Yeova wali sana nu luse wamwelezile. Wamanyile ukuti Davidi walondanga ukucita icisuma. (1 Yamwene 9:4) Ndi cakuti akuno mwali pa nsita iya nga muvwile uli pali vino Davidi wacisile? Uzye ndi mwatile ukuombela Yeova?

8. (a) Uzye Petulo wafizilwe uli ukucita vino walanzile? (b) U mulandu ci uno Yeova watwalilile ukuomvezya Petulo nanti icakuti waluvyanyizye?

⁸ Namuze wino Baibo yalandapo u mutumwa Petulo. Yesu wamusoolwile ukuya  umutumwa. Nanti ciye vivyo, insita zimwi Petulo walandanga nu kucita ivintu vimwi ivitaali ningo. Insita imwi, Petulo walanzile ukuti nanti icakuti yonsi yutuka Yesu wene wali nu kusyala. (Mako 14:27-31, 50) Nomba lino yalemile Yesu, atumwa yakwe yonsi kumwi na Petulo yamupuusile. Lyene imiku itatu, Petulo walanzile ukuti atamanyile Yesu. (Mako 14:53, 54, 66-72) Nomba Petulo uvwile sana uyi pali vino wacisile. Fwandi Yeova wizile amwelela nu kutwalilila ukumuomvya. Ndi cakuti mwali alondezi pa nsita iya nupya mwamanyile na vino Petulo wacisile, uzye ndi mwatwalilile ukutaila Yeova?

9. U mulandu ci uno mwazumilila ukuti Yeova lyonsi waya nu mulinganya?

⁹ Pa malyasi yonsi yaa yano twalanda, twalola ukuti aomvi yakwe Yeova yamwi yamwi yacisile ivintu ivipe nupya ivyalenzile yauze ukusoka sana. Uzye ndi cakuti vya musango uu vyacitika ndakai, mungacita uli? Uzye mungata ukuya uku kulongana nanti sile ukuta ukuombela Yeova nu kuta ukuombela pamwi na antu yakwe? Nanti limwi mungelenganya ukuti Yeova wakwata uluse nupya angalolela umuntu wiyo ataluvyanya ukuti alapile? Nomba kukaya insita zimwi zino umuntu uwatacita uluyembu ulwipisye asikuvwa uyi pali vino watacita nanti asikulonda ukulapila. Uzye nalyo kwene mungatwalilila ukutaila ukuti Yeova watamanya ivyativicitika nu kuti alacitapo cimwi pa nsita ilinge? Insita zimwi, Yeova angazinga nu muntu wiyo umu cilongano. Uzye mwataila ukuti Yeova lyonsi akacita ivilungame nupya ivyamulinganya?

10. I vyani vino Yesu wacisile pali vino Yuda Iskalyoti na Petulo yacisile?

¹⁰ Muli Baibo, tukawelenga pa antu aingi atwalilile ukuya aacisinka kuli Yeova na antu yakwe nanti icakuti yauze yaluvyanyanga. Yesu watulangilile ningo sana vino tungacita. Pa cisila ca kupepa usiku onsi kuli Yeova ukuti amwazwe, Yesu wasoolwile atumwa 12. Pali yayo 12 pali na Yuda Iskalyoti uwamukoofile. Nupya paali na Petulo uwalanzile ukuti atamanyile Yesu. (Luka 6:12-16; 22:2-6, 31, 32) Yesu atapeezile Yeova mulandu nanti sile asambi yakwe yonsi lino yamwi yaluvyanyizye. Lelo wene watwalilile ukupalama sana kuli Yeova nu kutwalilila ukumuombela ni cisinka. Naci calenzile ukuti Yeova amulambule lino wamututulwile nu kumusonta ukuya Kateeka wa Wene wa mwi yulu.—Mateo 28:7, 18-20.

11. I vyani vino Baibo yasowile pa yaomvi yakwe Yeova ndakai?

¹¹ Vino Yesu wacisile vikatusambilizya ukuti tulinzile ukuya ni cisinka kuli Yeova na antu yakwe. Nupya kwaya imulandu isuma ino tulinzile ukucitila vivyo. Twalola vino Yeova akutungulula aomvi yakwe umu nsita ii iya kumpela. Akayazwa lino yakusimikila  icumi umu nsi yonsi, nupya aliyo sile akaomba umulimo uu. Alino yalemenkana nupya yaya ni nsansa pa mulandu na vino Yeova akayasambilizya. Yeova walondolwile ukuti i vilacitika lino walanzile ukuti: “Lolini! Aomvi yane yalumila utupundu pa mulandu wa kusekelela mu myenzo.”— Ezaya 65:14, NWT.

12. Uzye tulinzile ukulola uli vino yauze yaluvyanya?

¹² Twaya sana ni nsansa pano Yeova akatutungulula nu kutwazwa ukucita ivintu ivisuma ivingi. Antu aingi umu nsi ii yakwe Satana yataya ni nsansa nupya yatataila ukuti vintu vilazipa uku nkoleelo. Fwandi citange cizipe ukuta ukuombela Yeova pamwi na antu yakwe pa mulandu sile wakuti umwi umu cilongano wacita nanti walanda cimwi icipe. Lelo tulinzile ukutwalilila ukuya acisinka kuli Yeova nu kukonka vino akutunena. Nupya ndi cakuti umwi waluvyanya tulinzile ukusambilila vino tulinzile ukulola umuntu wiyo ni vyakucita.

13, 14. (a) U mulandu ci uno tulinzile ukutekelana imyenzo? (b) Uulayo ci uno tulinzile ukulaiusya?

¹³ Uzye mungacita uli ndi cakuti umwina walanda nanti ukucita cimwi icamusosya? Baibo ikatunena ukuti: “Mutasoka zuwa, pano ukukwata kaikila uwelewele.” (Kasambilizya 7:9) Swensi kwene tutamalilika nupya tukaluvyanya. Fwandi tutange twenekele ukuti aina itu lyonsi yangalanda nanti ukucita ivisuma. Nupya citange cizipe ndi cakuti twatwalilila ukwelenganya pali vino yaluvyanya. Ndi cakuti twacita vivyo tutalaya ni nsansa lino tukuombela Yeova. Alino utailo witu muli aliwe ulacepa, nupya limwi tungata nu kulongana. Lyene tutange twaombela Yeova nanti ukutaila ukuti tulikala amu nsi ipya.

¹⁴ Fwandi i vyani vino tungacita pakuti tutwalilile ukuya ni nsansa lino tukuombela Yeova, lino yauze yacita vimwi ivyatusosya? Lyonsi twaiusya ulayo wakututekezya uno Yeova watulaya, uwakuti: “Mwalola, nemo namaumba iyulu lipya ni nsi ipya. Ivyampiti vyonsi vilililika, yatalaviusya nupya. (Ezaya 65:17; 2  Petulo 3:13) Yeova alamucitila ivintu vii ivisuma ndi cakuti mwatwalilila ukuya acisinka kuli aliwe.

15. I vyani vino Yesu watunenyile ukuti avino tulinzile ukucita ndi cakuti yauze yatuluvyanya?

¹⁵ Kuya kwene tutatala twingila mu nsi ipya. Fwandi ndi cakuti umwi watuluvyanya tulinzile kwelenganya sana pali vino Yeova akalonda twacita. Yesu walanzile ati: “Pano ndi mwemo mwelela antu lino yaifya kunomuli, So uwa mwiyulu nawe kwene alamwelela. Lelo ndi musyakwelela antu maifyo yao, So nawe kwene atalamwelela maifyo inu.” Lyene lino Petulo wamuzizye ndi cakuti tulinzile ukwelela  “maila cinimbali,” Yesu waswike ati: “Ntakukunena vino kufika pa maila cinimbali, lelo kufika pa makumi cinimbali maila cinimbali.” Yesu watusambilizye ukuti tulinzile ukwelela yauze lyonsi.—Mateo 6:14, 15; 18:21, 22.

16. I vintu ci ivisuma vino Yosefu wacisile vino tulinzile ukucita?

¹⁶ Yosefu watulangilile vino tulinzile ukucita ndi cakuti yauze yacita ivipe vino tusikwenekela ukuti yangacita. Yosefu nu muto wakwe yali ali yana sile yakwe Yakobo na Lakeli. Yakobo wakweti ana onsi na yauze 10, lelo watemilwe sana Yosefu ukuluta ana yonsi. Cii calenzile yatandike ukumuzuwila. Nupya yamupasile sana icikuti yamukazizye wa muzya, nupya wasenzilwe uku Eguputo. Lino papisile imyaka iingi, umwene wa Eguputo wamucisile ukuya umuntu wakwe cili uwa maka sana umu mpanga ya Eguputo, pa mulandu wakuti watemilwe vino Yosefu waombesyanga. Lyene, aina yakwe Yosefu izile uku Eguputo uku kukala ivya kulya pa mulandu ni cipowe icaponyile umu mpanga yao. Lino yaweni Yosefu, yatamumanyile, lelo wene wayamanyile. Nanti icakuti yamucitiile ivipe, atayacitile ivipe nawe lelo wayezizye ukulola ndi cakuti yasenuka. Lino waweni ukuti yasenuka, wayanenyile ukuti a Yosefu mwina wao, na cii cayatekizye. Watile: “Mutoopa nanti cimwi. Ndamusunga mwensi pamwi na ana inu.”—Utandiko 50:21.

17. I vyani vino mukalonda ukucita ndi cakuti yauze yamuluvyanya?

¹⁷ Mwaiusya ukuti vino yonsi yakaluvyanya, namwe kwene mukacita vimwi ivingasosya yauze. Fwandi ndi cakuti mwalola ukuti mwasosya umwi, mwalondela vino Baibo ikalanda. Mwalenga uwelelo, nu kwezya na maka ukuwikizyanya na aliwe. (Welengini Mateo 5:23, 24.) Tukauvwa ningo ndi cakuti yauze yatwelela. Fwandi naswe tulinzile ukwelela yauze. Pali Kolose 3:13 pakati: “Mwatekelana nu kwelelana lyonsi lino umwi wailizyanya pa muze. Mulinzile kwelelana ndi vino Mwene wamwelela.” Ndi cakuti twatemwa aina itu, tutalatwalilila ukuvwa uyi pali vino yacisile mpiti. (1 Kolinto 13:5) Nupya ndi cakuti tukwelela yauze, Yeova nawe alatwelela. Fwandi lino yauze yaluvyanya, tungayayela uluse wakwe vino Tata witu, Yeova akatuyela uluse.—Welengini Masamu 103:12-14.