1. U mulandu ci uno Yeova ali nakamata mukalamba?

MU Novemba 2010, yakazizye inyungu imwi iya ku China pa mutengo ukulu sana umupipi na madola 70 milyoni uku Ulaya. Cikazungusya sana ukuvwa ukuti nakamata angamata icintu cimwi ica mutengo sana ukuomvya sile ivu. Yeova a Kaumba witu, wene wacila nakamata aliwensi. Baibo ikati Yeova waumvile umuntu umu malilike “ukufuma uku musili” kuli kuti ukuomvya ivu. (Utandiko 2:7) Umuntu wiya Adamu, wali u “mwana wakwe Leza” nupya Leza wamuumvile ukuti angakolanya imiyele yakwe.—Luka 3:38.

2, 3. Uzye tungakolanya uli aina Izlaeli alapiile?

² Lino Adamu wapondokiile Kaumba wakwe, atatwalilile ukuya umwana wakwe Leza. Lelo ana yakwe Adamu aingi yasoolola Yeova ukuya Kateeka wao. (Ayebulai 12:1) Lilyo lino yakuvwila Yeova yakalanga ukuti yakulonda aliwe ukuya Isi nupya kasambilizya wao, asi Satana foo. (Yoane 8:44) Vino yakauvwila Leza cikalenga twaiusya vino aina Izlaeli aalapiile yalanzile, yatile: “Lelo kwene we [Yeova], ala wewe uli  Tata. Swemo twaya sile wa mbuulo, nawe wakwe nakamata. Umucumi awewe watuumba.”—Ezaya 64:8.

³ Ya kapepa ya cumi yakwe Yeova ayako ndakai, nayo yakaezya na maka ukuya aicefye nupya acuvwila. Yakauvwa ningo nupya acilumba ukwama Yeova ukuti Tata witu, yakalonda aliwe aye Kasambilizya wao. Uzye tukaitemelwa ukuya wi vu umu minwe yakwe Leza ukuti atusambilizye tuye wa nyungu iya mutengo sana? Uzye tukalola aina na ya nkazi akaombela Yeova ukuti yacili yakasambiliziwa na aliwe pakuti yatwalilile ukuya antu asuma? Pakuti tumanye ningo, tumasambilila pali vino Yeova akasoolola yano akulonda ukusambilizya, umulandu uno akayasambilizizya, alino na vino akacita pa kuyasambilizya.

4. Uzye Yeova akasoolola uli yayo yano akapalamika kuli aliwe? Langililini.

⁴ Yeova asilola umuntu wakwe vino swe yantu tukalola. Lelo wene akalola umu mwenzo wa muntu nu kulola vino cila muntu waya. (Welengini 1 Samueli 16:7b.) Yeova wacisile vivyo lino wapanganga icilongano ca Ina Klistu. Wapalamike kuli aliwe nu ku Mwanakwe antu aingi alolekanga ukuya asulwe. (Yoane 6:44) Pa antu yaayo pali nu Mufaliseo wino yamanga yakuti Saulo, wiyo ‘uwavwangilanga antu yakwe Leza ivipe, ukuyacuzya alino nu kuyatuka.’ (1 Timoti 1:13) Lelo Yeova waweni umwenzo wakwe Saulo, nupya atamuweni ukuti uwasile sile. (Mapinda 17:3) Nomba Yeova waweni ukuti Saulo angasambiliziwa ningo nu ‘kuya umuomvi wakwe’ wiyo angasimikila “ku akulukuwa nu ku ene nga nu ku ina Izlaeli.” (Milimo 9:15) Yeova wasoolwile na yauze kwene angasambiliziwa nu kuya ‘iciviya cicindame’ kumwi sile na antu ali yacakolwa, aivi, nanti acitanga ivipe. (Loma 9:21; 1 Kolinto 6:9-11) Yayanga yakukomya utailo wao nu kulenga Yeova ukuti ayasambilizya lino yasambililanga vino Malembelo yakalanda.

5, 6. Ndi cakuti twataila ukuti Yeova ali Kasambilizya witu tulalola uli (a) antu aya umu cifulo cino tukasimikilamo? (b) aina itu na ya nkazi?

⁵ Twataila ukuti Yeova akasoolola nu kupalamika antu alinge. Ali mulandu uno tutalinzile ukupingula antu yauze aaya umu cifulo muno tukasimikila na amu cilongano citu. Uvwini vino ya Michael yacisile lino ya Nte Yakwe Yeova yayatandalilanga. Yatiile: “Napiliukanga inja ntwalilila nu kucita vino nalinkucita ngati ntayaweni. Nazaukanga sana. Nakomenkinye ulupwa lumwi luno nakumvilwe sana imiyele isuma ino yakweti. Lyene wanda umwi, nazungwike sana ukumanya ukuti yali aa Nte Yakwe Yeova! Imiyele yao yalenzile ntandike ukwelenganya icalenzile inje nakapatulula. Lyene nilwike ukuti icalenzile nacita vivyo, u kukanamanya ivisinka pali ya Nte alino ni vya kuvwa uvwa sile.” Ya Michael yatandike ukulonda ukusambilila ivingi na cii calenzile  yazumile ukutandika ukusambilila Baibo. Iizile iyawatiziwa nu kuya umuomvi wa nsita yonsi.

⁶ Ndi twazumila ukuti Yeova ali Kasambilizya witu, amelenganyo itu pa ina na ya nkazi yalasenuka. Tulayalola wenga na wenga ukuti yakaombesya. Vii ali vino Yeova nawe akayalola. Akalola vino yaya nu kumanya ukuti ukukanamalilika kwao u kwa pa kasita sile kanono. Nupya akamanya vino umuntu wiyo angaya uku nkoleelo. (Masamu 130:3) Tungakolanya Yeova ndi cakuti tukwelenganya ivisuma apa ina na ya nkazi. Nupya tungaombela pamwi na Kaumba witu Yeova ukwazwa aina na ya nkazi ukulunduluka. (1 Tesalonika 5:14, 15) Ya eluda umu cilongano aliyo yalinzile ukutandikilapo ukucita vivyo.—Efeso 4:8, 11-13.

7. U mulandu ci uno mukataizizya vino Yeova akamusunda?

⁷ Antu yamwi yangalanda ukuti: ‘ntacindike vino avyazi yane yansundanga mpaka lino nakweti ana alino namanyile ukuti vyacindime.’ Lino tukukula alino tungaya tukumanya ukuti vino avyazi itu yakatusunda vingatwazwa, pano ali lino tukalola ukuti cino yakacitila vivyo apa mulandu wakuti yatutemwa. (Welengini Ayebulai 12:5, 6, 11.) Yeova watutemwa wa yana yakwe, ali mulandu uno akatusundila ala watateeka nu mwenzo. Akalonda ukuti twaya na mano ni nsansa nupya akalonda kuti tumutemwe wakwe Tata witu. (Mapinda 23:15) Asiuvwa ningo ndi walola tukucula, nupya asilonda ukuti tufwa ukwaula ukulapila.—Efeso 2:2, 3.

8, 9. Uzye Yeova akatusambilizya uli ndakai, nupya alatwalilila uli kutusambilizya uku nkoleelo?

⁸ Lino tutatala twamanya Yeova, limwi twakweti imiyele iipe. Lelo Yeova akatusambilizya nu kutwazwa ukusenuka, na cii i calenga ukuti tuye ni miyele isuma. (Ezaya 11:6-8; Kolose 3:9, 10) Tukaikala muli paladaise wa unkolanya. Na paladaise wii ali wino Yeova akuomvya ndakai pa kutwazwa ukuya ni miyele isuma. Nga tuli mumo tukauvwa ningo nupya acingililwe nanti icakuti antu aya umu nsi ii aipe. Yaayo akuti yakulila umu lupwa muno yatayatemilwe, yakauvwa ningo ukulola ukutemwa kuno aina na nkazi aaya muli paladaise wa unkolanya yakayalanga. (Yoane 13:35) Nupya twasambilila ukutemwa yauze. Lelo icicindame sana, twasambilila pali Yeova nupya twamanya ukuti watutemwa.—Yakobo 4:8.

⁹ Umu nsi ipya, tulaipakizya sana ukuya muli paladaise wa unkolanya. Tulaipakizya umi usuma muli paladaise wa cumi cumi lino tulateekwa nu Wene Wakwe Leza. Mu nsita kwene iyo, Yeova alatwalilila ukutusambilizya umu nzila ino tutanga tuvwikisye ndakai. (Ezaya 11:9) Nupya Yeova alalenga kuti amelenganyo itu ni mili itu viye vimalilike. Ci cilalenga kuti  catwangukila kuvwikisya nu kulauvwila masunde yakwe lyonsi. Fwandi lekini tutwalilile ukuleka Yeova alukutusambilizya, nupya lekini twalanga ukuti tukataizya pa kutemwa kuno watutemwa.—Mapinda 3:11, 12.

10. Uzye Yesu wacisile uli pakuti aakolanya Nakamata Mukalamba umuteekele nupya uwamanya sana ukumata?

¹⁰ Wakwe vino nakamata akamanya umusango wi vu lino akuomvya pa kumata, Yeova nawe watumanya ningo sana. Wamanya utonte witu, na vino tutanga tukwanisye ukuomba alino na pano twafika muli ukapepa witu, nupya akaelanganya pali vyonsi vii lino akutusambilizya. (Welengini Masamu 103:10-14.) Tungamanya vino Yeova akatulola ngi cakuti twelenganya pali vino Yesu wacitanga ndi atumwa yakwe yaluvyanya. Insita zimwi atumwa yapaazyanyanga pali wino wali u mukalamba pali yonsi. Uzye ndi cakuti akuno mwali lino cali vivyo nga mwelenginye uli apa miyele ya atumwa? Manye nga mwelenginye ukuti yataali wi vu litonte. Nomba Yesu wene wamanyile ukuti yangasenuka ngi cakuti yuvwila ukusunda kuno wayasundanga nu kumukolanya ukuya aaicefye. (Mako 9:33-37; 10:37, 41-45; Luka 22:24-27) Lino Yesu watutulwike, atumwa yapokeliile umupasi wakwe Leza nupya yatiile ukulondesya ukalamba. Cino iisileko sana amano u mulimo uno Yesu wayapeezile ukuomba.—Milimo 5:42.

11. Uzye Davidi wali uli wi vu litonte, nupya tungamukolanya uli?

¹¹ Ndakai Yeova akaomvya Baibo, umupasi wa muzilo alino ni cilongano pa kutusambilizya. Uzye Baibo ingatusambilizya umu nzila ci? Tufwile twaiwelenga, nu kwelenganya pali vino tukuwelenga, nupya tufwile twalenga Yeova ukuti aatwazwa ukucita vino tukusambilila. Umwene Davidi walemvile ati: “Nga natindala pa musanzi wane, nkakwiusya, nkakwelenganyapo usiku onsi.” (Masamu 63:6) Walemvile nu kuti: ‘Namalumbanyanga Yeova, wiyo akampanda amano. Umwenzo wane ukanceula nu usiku kwene.’ (Masamu 16:7) Acino fwandi Davidi welenganyanga pali vino Yeova wamusundanga pakuti visenule amelenganyo yakwe nupya atasoololanga ukusunda nanti kungatala uli. (2 Samueli 12:1-13) Davidi wali u muntu muiceefye sana nupya uwa cuvwila wino tungakolanya. Acino fwandi muyuzye mweineco muti: ‘Uzye lino nkuwelenga Baibo, nkaelenganya pali vino nkuwelenga nu kulondela vino Leza akunsunda? Uzye pali muno mfwile ukuombelapo?’—Masamu 1:2, 3.

12, 13. Uzye Yeova akatusambilizya uli ukuomvya mupasi wa muzilo ni cilongano?

¹² Mupasi wa muzilo ungatwazwa umu nzila zingi. Ungatwazwa ukusambilila ivya kukolanya Yesu, nu kulanga imiyele ino umupasi wa muzilo ukalenga tukwate. (Galatiya 5:22, 23) Icintu conga cino umupasi ungatwazwa ukukwata u kutemwa. Twatemwa Leza nupya tukalonda ukumuvwila nu kusambiliziwa kuli aliwe pano twamanya ukuti masunde yakwe yangatwazwa. Nupya, umupasi wa muzilo ungatupeela amaka pakuti tutakolanya antu aipe amuno nsi. (Efeso 2:2) Lino Paulo wali umwance, wakolanyanga intunguluzi zya Ayuda izyali ni cilumba. Lelo umupasi wa muzilo, wamwazwile ukusenuka. Pa cisila walemvile ati: “Klistu wampeela maka akulungatana ni miyele ili yonsi.” (Filipi 4:13) Fwandi naswe  tufwile twalenga Leza ukuti atupeela umupasi wa muzilo pano tumanyile ukuti Yeova akaasuka mapepo akafuma pansi ya mwenzo.—Masamu 10:17.

¹³ Nupya Yeova akaomvya ni cilongano cakwe capamwi na ya eluda ku kutusambilizya wenga na wenga. Ndi ya eluda yaalola ukuti tusikuomba ningo imilimo imwi, yakaezya ukutwazwa. Nomba lino yakutwazwa yasitunena sile vino yakwelenganya. (Galatiya 6:1) Lelo yakatala iyapepa kuli Yeova pakuti ayazwe ukumanya ivyakucita nu kuyapeela amano. Lyene yakalondelezya ivyeo muli Baibo nu mu mpapulo zitu pakuti yazane ivyeo ivingatwavwa. Ngi cakuti ya eluda iiza umu kumwazwa, limwi pa mizwalile, mwaiusya ukuti vino yakumusunda vikulangilila ukuti Leza wamutemwa. Nga mwalondela vino yamusunda, mulaya wi vu litonte, pano Yeova alamusambilizya nupya alamwazwa.

14. Nanti icakuti Yeova aliwe akatusambilizya, akalanga uli ukuti wacindika insambu zino twakwata izya kuisoolwela?

¹⁴ Ndi cakuti twamanya ningo vino Yeova akatusambilizya, cilatwazwa ukuya yacuza yasuma na ina na ya nkazi. Nupya, tulaelenganya ivisuma pa antu aya umu cifulo cino tukasimikilamo, na pali yano tukasambilila nayo Baibo. Mpiti, lino nakamata atatala watandika ukuumba, wafumya amawe ni vikwi vyonsi umwi vu. Nakamata mukalamba Yeova, akaazwa antu yonsi akulonda ukusambilila pakuti yasenuke. Asiyapatikizya ukusenuka, lelo akayalanga sile imiyele isuma ino yalinzile ukukwata. Lyene aeneco aliyo yakaipingwila ndi cakuti yakulonda ukusenuka nanti foo.

15, 16. Uzye yano tukasambilila nayo Baibo yakalanga uli ukuti yakulonda Yeova aliwe ayasambilizya? Langililini.

¹⁵ Uvwini ivyacitikile ya Tessie, nkazi akaikala uku Australia. Ya Tessie yuvwikisyanga  nu kusambilila ningo vino Baibo ikalanda. Lelo nanti ciye vivyo yatalondanga ukusenuka, nupya yatayanga umu kulongana. Nkazi uwasambililanga nayo Baibo, wapefile kuli Yeova nu kupingulapo ukuta ukusambilila na ya Tessie. Lyene kwacitike cimwi icakuzungusya. Uwanda umwi ala yakusambilila, ya Tessie yanenyile nkazi umulandu uno yatasenukilanga. Yatile yalolanga ukuti yasombanga pano yacitanga ngati yakacita vino yakusambilila lelo ukumbali ala yakateya ivyangalo vyakusitika impiya. Nomba pa nsita ii ala iyapingulapo ukuta ukucita vivyo.

¹⁶ Patalengile, ya Tessie yatandike ukuya uku kulongana nu kulanga imiyele ino Aina Klistu yalinzile ukukwata nanti icakuti auze yamwi yano yacinanga nayo yayasekanga. Lyene ya Tessie izile iyawatiziwa nu kutandika upainiya wa nsita yonsi nanti icakuti yakweti ana anono. Fwandi lino yano tukasambilila nayo Baibo yatandika ukusenuka nu kutandika ukuzanzya Leza, aliwe alayapalamika kuli aliwe nu kutwalilila ukuyasambilizya pakuti yaye iciviya ca mutengo.

17. (a) Uzye mukauvwa uli ukumanya ukuti Yeova a Kaumba winu? (b) I vyani vino tulasambilila mu cipande icilondelilepo?

¹⁷ Ndakai, kwaya ya nakamata yamwi akaomvya ivu nu kupangamo inyungu zisuma sana uku minwe sile. Avino na Yeova akacita, lino akutulungika akateeka umwenzo nu kulolela ukulola vino tumacita pali vino watunena. (Welengini Masamu 32:8.) Uzye mwalola ukuti Yeova wamwikako amano? Uzye mwalola vino Yeova akumusambilizya panono panono? Ngi cakuti mwalola ukuti avino akacita, i miyele ci ingamwazwa ukutwalilila ukuya atontenkane wi vu, kuli kuti yano Yeova angasambilizya? I miyele ci iipe ino mutalinzile ukukwata pakuti mutaya wi vu ilikome, kuli kuti aatanga yasambiliziwe? Nupya avyazi yangacita uli pakuti yaombele pamwi na Yeova ukusambilizya ana yao? Icipande icilondelilepo cilasuka amauzyo yayo.