CIPANDE CA KUSAMBILILAMO 24
Yeova Akaeleela Sana
“We Yeova, wemo wewe musuma, nupya ukaelela uluse, ukalanga ukutemwa kwa cumi kuli yonsi aakakupepa.” —MASA. 86:5, NWT.
LWIMBO NA. 42 Ipepo Lya Muomvi Wakwe Leza
VINO TUMASAMBILILAPO *
1. I vyani vino Umwene Solomoni watusambilizye pali Kasambilizya 7:20?
UMWENE Solomoni walemvile ati: “Cumi cumi, mu nsi ii mutaya umuntu nanti umwi akacita vyaololoke lyonsi, nupya kutaya nanti umwi asitala aluvyanya.” (Kasa. 7:20) Vino walanzile i vya cumi. Swensi sweswe yayembu. (1 Yoa. 1:8) Fwandi swensi tukalonda Leza na antu yauze ukutwelela.
2. Uzye mukauvwa uli ndi cakuti cuza winu wamwelela?
2 Mufwile mukaiusya lino mwasosizye cuza winu. Mwalondanga ukutwalilila ukuya cuza wakwe, fwandi mwalenzile uwelelo. Uzye muvwile uli lino cuza winu wamyelezile? Uzye muvwile ningo? Ee, nupya mwali ni nsansa.
3. I vyani vino tumalandapo umu cipande cii?
3 Tukalonda Yeova ukuya cuza witu umusuma, nomba insita zimwi tungalanda nanti ukucita vimwi ivingamusosya. Nomba tungasininkizya uli ukuti Yeova akalonda ukutwelela? Uupusano ci uwaya pali vino Yeova akaelela na vino swe yantunze tukaelela yauze? Nupya antu ya musango ci yano Yeova akaelela?
YEOVA WAITEYANYA UKWELELA
4. U mulandu ci uno tungasininkizizya ukuti Yeova waiteyanya ukwelela?
4 Izwi lyakwe Leza likatunena ukuti Yeova waiteyanya ukwelela. Lino Yeova waisokolwile kuli Mose pa Mwamba wa Sinai, walanzile ukupitila muli malaika ukuti: “Nene Yawe, Yawe, Leza wa luse na mizu, asisoka zuwa, uwazula nu kutemwa kwa manda pe, uwatailwa na antu yakwe. Ndatwalilila kutemwa kwane ku antu mazimbi amu mazimbi ku nkulo zyonsi nu kwelela ukakasi wao, uyi wao, na maifyo yao.” (Kufu. 34:6, 7) Yeova a Leza uwaya ni cikuuku nu luse nupya lyonsi waiteyanya ukwelela yonsi alapila.—Neem. 9:17; Masa. 86:15.
5. Ukulingana na Masamu 103:13, 14, i vyani vino Yeova akacita pa mulandu wakuti wamanya vino antunze yaya?
5 Pa mulandu wakuti Yeova ali kaumba witu, wamanya vyonsi pali sweswe. Cikatuzungusya sana ndi cakuti twelenganya pali vino Yeova wamanya ivintu vyonsi pa muntu aliwensi pano nsi. (Masa. 139:15-17) Fwandi akalola vyonsi vino tukacita pa mulandu nu kukanamalilika kuno twapyana uku avyazi itu. Akamanya ivyatucitikila umu umi ivyalenga ukuti tuye vino twaya. I vyani vino Yeova akacita pa mulandu wakuti watumanya ningo? Cikalenga atweleela.—Masa. 78:39; belengini Masamu 103:13, 14.
6. Uzye Yeova walanga uli ukuti akalondesya ukutwelela?
6 Yeova walanga ukuti akalondesya ukutwelela. Wamanya ukuti pa mulandu na vino Adamu wacisile, calenga swensi twayembuka nu kufwa. (Loma 5:12) Kutali icili consi cino twali nu kucita nanti umuntu aliwensi uwali nu kutupususya ukufuma uku luyembu ni mfwa. (Masa. 49:7-9) Nomba Leza witu uwaya nu kutemwa watulanzile icikuuku nupya wapekinye inzila ya kutupususizyamo. Wacisile uli vivyo? Wakwe vino Yoani 3:16 ikalanda, Yeova watumile Umwanakwe wenga mpo ukwizatufwila. (Mate. 20:28; Loma 5:19) Ukucila ukuti sweswe tufwe, Yesu u wafwile pano walondanga ukupususya yonsi aatwalilile ukulanga utailo muli aliwe. (Aeb. 2:9) Yeova afwile uvwile sana uyi ukulola kuno Umwanakwe wino watemwa akufwa imfwa iipe nupya iya muzewanya. Mu cumi Yeova nga atalesile Umwanakwe ukufwa ndi cakuti atalondanga ukutwelela.
7. A malyasi ci yamwi aalembwa muli Baibo aayantu yamwi yano Yeova welezile?
7 Muli Baibo mwaya amalyasi aingi sana aakalanda pa yantu yano Yeova welezile. (Efes. 4:32) Aaweni yamwi yano mukwelenganyapo? Limwi mwelenganya pa Mwene Manase. Umonsi wii wayembukiile Yeova umu nzila izingi. Wapepanga ya leza yaufi nu kukomelezya antu yauze ukulacita vivyo kwene. Wakomile ana yakwe nu kuyapeela amalambo kuli ya leza yaufi. Wapanzile ni cinkolanya cakwe leza waufi nu kuciika umu ng’anda yakwe Yeova. Baibo ikalanda pali aliwe ukuti: “Wacitanga ni vintu vyuze iviipe pa manso yakwe Yawe, cakuti amulenga ukusoka.” (2 Mila. 33:2-7) Nomba lino Manase walangilile ukuti umu cumi watalapila, Yeova wamwelezile. Leza wamulenzile nu kuti aye umwene nupya. (2 Mila. 33:12, 13) Limwi mukwelenganya na pa Mwene Devedi uwayembukiile Yeova ukwikako sile nu kucita uzelele nu kukoma. Nomba, lino Devedi wazumiile ukuti wayembwike nu kulapila nu mwenzo onsi Yeova wamwelezile nawe kwene. (2 Sam. 12:9, 10, 13, 14) Fwandi tungasininkizya ukuti Yeova akalondesya ukutwelela. Nupya wakwe vino tumasambilila, tumalola ukuti vino Yeova akaelela vyapusana sana na vino antu yakaelela.
YEOVA AKAELELA UMU NZILA IIYELE
8. Uzye vino Yeova a Kapingula vyakuma uli vino akaelela?
8 Yeova a “Kapingula wa yantu umu nsi yonsi.” (Utan. 18:25) Kapingula musuma akalondekwa ukumanya ningo amasunde. Yeova a Kapingula witu nupya wamanya ningo masunde pano ali Kapeela wa Masunde kwene yayo. (Eza. 33:22) Kutaya uwamanya icisuma ni ciipe wakwe vino Yeova wamanya. I vyani na vyuze vino kapingula musuma alinzile ukumanya? Alinzile nu kumanya ivisinka vyonsi pa mulandu umwi lino atatala wapingula ivili vyonsi. Fwandi Yeova a Kapingula musuma pano lyonsi akamanya ivisinka vyonsi.
9. I vyeo ci vino Yeova akakwata nga akulonda ukupingulapo ndi cakuti umwi alinzile ukwelelwa nanti foo?
9 Yeova wapusanako na ya kapingula antunze pano wene akamanya ivisinka vyonsi pa mulandu umwi. (Utan. 18:20, 21; Masa. 90:8) Wene asipingula ukulingana na vino antu yakalola nanti ukuvwa. Akamanya ningo vino imiyele ino umuntu wakwata, inkulilo yakwe, masambililo yakwe, vino akuyuvwa na vino akwelenganya ivilenga acite icintu cico. Yeova akamanya ni vili umu mwenzo. Akamanya ni caticilenga umuntu acite vino watacita. Kusi icingafisama kuli Yeova. (Aeb. 4:13) Fwandi ndi cakuti Yeova welela umuntu ala a pa mulandu wakuti watamanya ivisinka vyonsi.
10. U mulandu ci uno tungalandila ukuti upinguzi wakwe Yeova u wa mulinganya? (Malango 32:4)
10 Upinguzi wakwe Yeova lyonsi u wa mulinganya. Ataaya na kapaatulula. Asielela umuntu pa mulandu wakuti akaloleka ningo, wakwata icuma, wacindama nanti pa mulandu wakuti wamanya imilimo iingi. (1 Sam. 16:7; Yako. 2:1-4) Kusi angapatikizya Yeova ukucita icili consi nanti ukumuozya. (2 Mila. 19:7) Asipingula ukucita vimwi pa mulandu wakuti kuli cimwi icamulesya ukucita vino alinzile ukucita nanti pa mulandu wakuti avino akuyuvwa. (Kufu. 34:7) Fwandi ukwaula nu kutwisika Yeova a Kapingula musuma pa mulandu wakuti akamanya vyonsi pali sweswe ni visinka vyonsi pa mulandu umwi.—Belengini Malango 32:4.
11. Uzye vino Yeova akaelela vyapusana uli na vino antu yakaelela?
11 Aalemvile mabuku ya Ciebele ilwike ukuti Yeova akaelela umu nzila iiyele. Umu malembo yamwi yaomvizye izwi ilya Ciebele lino ulupapulo lumwi lwalondolwile ukuti “izwi lilyo likaomviwa sile ndi cakuti likulondolola vino Leza akaelela antu, lisilozya kuli vino antu yakaelela antu yauze.” Yeova sile u wakwata amaka ya kwelela umuyembu nga walapila. I cani icikacitika ndi cakuti Yeova watwelela?
12-13. (a) I visuma ci ivikacitikila umuntu ndi cakuti Yeova wamwelela? (b) Uzye ivisuma ivikacitika ndi cakuti Yeova welela umuntu vikasenda utali wa nsita uli?
12 Nga twazumila ukuti Yeova watwelela tukaya nu mutende na kampingu umusanguluke. Tungaipakizya ivintu vivyo ndi cakuti Yeova umwineco watwelela. (Mili. 3:19) Ndi cakuti Yeova watwelela akalenga tuye ya cuza yakwe nupya, cikaya kwati tutatazile ituyembuka napo.
13 Ndi cakuti Yeova watwelela asiiusya vino twacisile nanti ukutufulula nupya apa mulandu kwene uwo. (Eza. 43:25; Yele. 31:34) Yeova akatalusya imembu zitu kuli sweswe “ndi vino ufumondaka watalukana nu uwondaka.” (Masa. 103:12) Ndi cakuti twelenganya pali vino Yeova akatwelela tukalondesya ukumutaizya nu kumupeela umucinzi. (Masa. 130:4) Nomba aaweni yano Yeova akaelela?
AAWENI YANO YEOVA AKAELELA?
14. I vyani vino twasambilila pali vino Yeova akapingulapo ndi cakuti alinzile ukwelela umuntu nanti foo?
14 Itusambilila ukuti Yeova asipingula ukwelela umuntu nanti ukukanamwelela ukulingana nu ukulu wa luyembu luno umuntu wacisile. Nupya itusambilila nu kuti vino Yeova a Kaumba witu, Kapeela wa Masunde nupya Kapingula akaomvya mano yano wakwata lino akulonda ukwelela umwi. I vyani vino Yeova akaelenganyapo sana lino atatala wapingulapo ndi cakuti alinzile ukwelela umwi nanti foo?
15. Ukulingana na Luka 12:47, 48, i cintu ci conga cino Yeova akaelenganyapo sana?
15 Icintu conga cino Yeova akaelenganyapo sana u kulola ndi cakuti uwatayembuka wamanyile ukuti vino wacitanga i viipe. Yesu walondolwile ningo icisinka cii pali Luka 12:47, 48. (Belengini.) Ndi cakuti umuntu wapanga ukucita icintu cimwi cino amanyile ukuti i ciipe nupya wacicita ala wayembuka. Yeova angapingulapo ukukanaelela umuntu wiyo. (Mako 3:29; Yoa. 9:41) Nomba tulinzile ukuzumila ukuti insita zimwi tukamanya ukuti vino twacisile vyali viipe. Uzye ndi cakuti cili vivyo tungelelwa? Ee. Pano kuli na cuze cino Yeova akaelenganyapo sana lino atatala wapingulapo nga alinzile ukutwelela nanti foo.
16. Uzye ukulapila kukapiliula cani, nupya u mulandu ci uno cacindamila ukulapila ndi cakuti tukulonda ukuti Yeova atwelele?
16 Na cuze cino Yeova akaelenganyapo sana u kulola ndi cakuti umuyembu watalapila ukufuma pa nsi ya mwenzo. Uzye cikapiliula cani ukulapila? Ukulapila kukapiliula “ukusenula amelenganyo, imiyele, nanti vino umwi akalonda.” Mwaya ukuvwa sana uyi pa viipe vino umuntu wacisile nanti pali vino atacisile ningo ukulingana na vino alinzile ukucita. Umuntu uwatayembuka akauvwa uyi pa viipe vino wacisile na pali vino walenzile ucuza wakwe na Yeova ukononeka na cico calenzile ukuti acite viipe. Iusyini ukuti Umwene Manase nu Mwene Devedi yonsi kwene yacisile imembu izipisye, nomba Yeova wayelezile pa mulandu wakuti yalapile umu cumi cumi. (1 Yamw. 14:8) Fwandi Yeova akatwelela ndi cakuti walola sile ukuti umu cumi itulapila. Nomba tutalinzile sile ukuvwa uyi pa luyembu luno itucita. Tulinzile nu kucitapo vimwi. * Nupya cikwene ali cintu na cuze cino Yeova akaelenganyapo sana.
17. U mulandu ci uno icicindamila ukusenuka ndi cakuti tusikulonda ukuswilizyapo ukuyembuka? (Ezaya 55:7)
17 Icintu na cuze icicindame cino Yeova akaelenganyapo sana u kulola ndi cakuti umuntu watasenuka. Ukusenuka kukapiliula ukuta ukucita iviipe vino umuntu wacitanga nu kutandika ukucita ivintu vino Yeova akalonda antu yakwe ukulacita. (Belengini Ezaya 55:7.) Umuntu alinzile ukusenula amelenganyo yakwe nu kutandika ukutungululwa na melenganyo yakwe Yeova. (Loma 12:2; Efes. 4:23) Alinzile ukulondesya ukuta imyelenganyizizye yakwe iipe ni vicitwa vyakwe. (Kolo. 3:7-10) Ukuya kwene, ukuya nu utailo umwi lambo lino Klistu watuuzile u kwalenga Yeova ukutwelela nu kutukulula ukufuma uku luyembu. Yeova alatwelela pa mulandu ni lambo lilyo ndi cakuti walola ukuti tukwezya na maka ukusenuka.—1 Yoa. 1:7.
MWATAILA UKUTI YEOVA ALAMWELELA
18. I vyani vino twasambilila pali vino Yeova akaelela?
18 Lekini tupituluke umu visinka vimwi ivicindame vino twalandapo. Yeova wene akaelela sana ukucila umuntu aliwensi. U mulandu ci uno tungalandila vivyo? Ica kutandikilako, wene lyonsi waiteyanya ukwelela. Cakwe ciili, wamanya vyonsi pali sweswe. Watumanya ningo nupya aliwe sile angamanya ndi cakuti itulapila umu cumi. Na cakwe citatu, nga Yeova watwelela cikaya kwati tutacisilepo nu luyembu ululi lonsi. Na cico cikalenga tuye na kampingu umusuma nu kutwalilila ukuya ya cuza yakwe.
19. Nanti cakuti tutamalilika nupya tukayembuka, u mulandu ci uno tungayela nu luzango?
19 Kwene pa mulandu wakuti tutamalilika tulatwalilila ukuyembuka. Nomba tungateekeziwa ndi cakuti twabelenga amazwi aya umwi buku lyakuti: Insight on the Scriptures, Volyumu 2, apifwa 771 akuti: “Pa mulandu wakuti Yeova akaelela aomvi yakwe pano wamanya ukuti yatamalilika, yatalinzile ukutwalilila ukuvwa uyi pa mulandu nu kukanamalilika na pali vino yakaluvyanya. (Masa. 103:8-14; 130:3) Ndi cakuti yakwezya na maka ukucita ivintu vino Yeova akalonda ukuti yacita yangaya nu luzango. (Masa. 103:8-14; 130:3).” Aamazwi ya kukomelezya sana yayo.
20. I vyani vino tulasambilila umu cipande icilondelilepo?
20 Tukauvwa ningo sana ukumanya ukuti Yeova waiteyanya ukutwelela ndi cakuti twalapila pa viipe vino twacisile. Nomba tungakolanya uli vino Yeova akaelela? Uzye vino tukaelela vyakolana uli na vino Yeova akaelela, nomba upusano ci uwayapo? Uzye cacindama uli ukumanya upusano uwaya pali vino tukaelela na vino Yeova akaelela? Icipande icilondelilepo cilasuka mauzyo yaa.
LWIMBO NA. 45 Melenganyo ya mu Mwenzo Wane
^ Yeova watunena umwi Izwi lyakwe ukuti waiteyanya ukwelela yonsi yano yalapila. Nomba insita zimwi tungayuvwa ukuti tutalinga ukwelelwa. Mu cipande cii tumasambilila umulandu uno tungasininkizizya ukuti lyonsi Yeova waiteyanya ukutwelela ndi cakuti twalapila pa viipe vino itucita.
^ IZWI ILYATILILONDOLOLWA: “Ukulapila” kukalozya umu kusenula amelenganyo nu kuvwa uyi pa viipe vino umwi wacisile nanti vino wafizilwe ukucita. Ukulapila kwa cumi cumi kukalenga umuntu ukuya ni miyele isuma nu kuta ukucita iviipe vino wacitanga.